WAT IS EEN DEPRESSIEVE STOORNIS EN WANNEER HEB JE HULP NODIG?
Wat is een depressieve stoornis?
Ieder mens heeft wel eens een sombere bui of voelt zich soms een dagje ‘depressief’. Maar zo’n ‘dipje’ is echt iets anders dan een depressie.
Een sombere bui werpt als een donkere wolk een tijdje een schaduw over ons leven en drijft dan vanzelf weer over. Een depressie verdwijnt echter niet zomaar en onttrekt dag na dag de kleur en de zin aan ons bestaan.
Symptomen die bij een depressie kunnen horen, zijn een leeg, schuldig en waardeloos gevoel, gebrek aan energie, geen interesse en plezier meer om dingen te ondernemen, slaapproblemen (weinig of juist veel slapen), eetproblemen (minder of juist meer eetlust), moeite met concentreren of beslissingen nemen, traag denken en doen of juist een onrustig gevoel en terugkerende gedachten aan de dood of aan zelfdoding.
Wanneer heb je hulp nodig?
Merk je dat je worstelt met je sombere buien? Of dat je soms denkt dat het beter is als je er niet meer bent? Je hebt hulp nodig als sombere gevoelens je normale, dagelijkse bezigheden belemmeren. Of als het privé of op je werk niet meer goed gaat door de somberheid.
Twijfel je of je hulp nodig hebt? Bespreek het met je huisarts.
Hoe ontstaat een depressieve stoornis?
Zoals bij de meeste psychische stoornissen is er geen specifieke oorzaak aan te wijzen. Het kan erfelijk zijn. Het kan ook te maken hebben met je opvoeding of je temperament.
Als je een binnenvetter bent en van huis uit ook niet geleerd hebt om over gevoelens te praten, dan is de kans ook groter dat je depressief wordt.
Vaak zie je ook dat veranderingen in iemands leven of het meemaken van aangrijpende gebeurtenissen een rol spelen.
‘Het kan je leven flink gaan beheersen’
!
HOE GAAT COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE IN ZIJN WERK?
Wat is cognitieve gedragstherapie?
Cognitieve gedragstherapie onderzoekt de samenhang tussen gebeurtenissen, gevoelens, gedachten en gedrag. Het is een actieve therapie, waarbij je onderzoekt wat je klachten precies zijn en wat ze beïnvloedt. CGT is evidence based: uit onderzoek blijkt dat de behandeling werkt bij het verminderen van verschillende soorten klachten. Als je wilt weten of de CGT-behandeling wordt vergoed, kun je het beste contact opnemen met je zorgverzekeraar. Soms is een combinatie van therapie en medicijnen nodig. Wat voor jou het beste is, bekijk je samen met je behandelaar.
Wat kun je verwachten van een behandeling?
Als je depressief bent, lukt het vaak niet meer om de dingen te doen die goed voor je zijn. Denk bijvoorbeeld aan sporten, gezond eten en leuke/ontspannende dingen ondernemen. Of je haalt er, als je ze nog wel doet, niet meer zoveel voldoening uit als voorheen.
Wel of geen medicatie
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een goede behandeling bij depressie. Uit onderzoek blijkt dat CGT effectief is bij depressie. Daarom is CGT de eerste keus in de officiële richtlijnen voor de behandeling van depressieve klachten.
Wanneer je depressie ernstig is, wordt ook gekeken of je naast CGT baat kan hebben bij medicatie, zoals antidepressiva.
Daarnaast heb je last van sombere, negatieve gedachten over jezelf, de ander en de wereld: ik ben niks waard, iedereen is alleen maar met zichzelf bezig en alles in de wereld wordt alleen maar slechter. Je gedrag en gedachten houden je sombere gevoelens in stand.
Tijdens de therapie ga je samen met je therapeut actief werken aan het veranderen daarvan. Ook belangrijk bij CGT is dat je leert door dingen te ervaren. Dat alles gebeurt stap voor stap. De therapeut is de depressie- en CGT-expert. Jij bent de expert over jezelf.
‘Zo leer je dat gevoelens en gedrag vooral bepaald worden door wat je denkt over een gebeurtenis’
?
WAT KOMT ER KIJKEN BIJ COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE?
Over de behandeling
Een behandeling bestaat meestal uit 10 tot 25 wekelijkse sessies. Die duren vaak 45 tot 60 minuten. Hoeveel sessies er precies nodig zijn, hangt af van de ernst van je klachten. Het kan zijn dat sommige klachten niet helemaal verdwijnen. De behandeling kan je dan wel helpen om er minder last van te hebben.
Over de therapeut
Meestal krijg je cognitieve gedragstherapie van een therapeut die psycholoog is. Dat is iemand die een studie psychologie aan de universiteit heeft afgerond. Het is belangrijk dat je vertrouwen hebt in je therapeut en dat je samen tot goede afspraken komt over de behandeling. Vind je dingen niet prettig gaan in de behandeling?
Dan mag je dat altijd zeggen. Of vraag om een andere therapeut als je er samen niet uitkomt.adissitas doloren discimusdae. Nam explici liciis sendicium alit officabo. unt ut et exernatus
Hoe vind je een geschikte therapeut
Wil je er zeker van zijn dat de behandeling goed wordt gegeven? Ga dan naar een behandelaar die ingeschreven staat bij de VGCt. Dan krijg je een therapeut die goed opgeleid en nageschoold is. Vraag je huisarts ernaar of zoek in het VGCt-register op de VGCt-website.
vgct.nl
‘Samen maken jullie een plan om in balans te blijven en controle te houden’
ACH-0223
Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën. Aan de informatie uit deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Meer informatie: vgct.nl - info@vgct.nl
ERVARINGEN VAN PATIËNTEN MET
DEPRESSIE
Aanmeldingsklachten
Wouter van 67 jaar voelt zich sinds drie jaar diep ongelukkig. Zolang hij voor zijn drukke baan onderweg is kan hij de somberheid naast zich neerleggen, maar zodra hij thuiskomt wordt hij overvallen door een hevige somberheid. Hij heeft geen plezier meer in dingen die hij eerder wel leuk vond en daardoor kan hij zich er niet toe zetten. Op zijn werk kan Wouter zich slecht concentreren en hij is bang dat hij fouten gaat maken. Hij wordt geplaagd door slechte herinneringen aan vroeger. Ook heeft hij een aantal dingen meegemaakt, zoals de onverwachte scheiding van zijn vrouw. Wouter heeft bijna de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, maar hij zou zich geen raad weten als hij thuis komt te zitten
“
Ik ben ongeveer twintig keer bij mijn therapeut geweest. In het begin moest ik vooral leren te minderen met alcoholgebruik, omdat de katers mij in de ochtend tegen hielden om vroeg op te staan en fris aan mijn dag te beginnen. Door die glazen wijn ’s avonds stond ik de volgende ochtend al met 3-0 achter, zeg maar. Het moeilijkste stuk kwam daarna, want van mijn therapeut moest ik in de weekenden plezierige dingen gaan doen. Ik wilde wel beginnen met golflessen, maar was er zo van overtuigd dat ik zou mislukken of dat ik uitgelachen zou worden op de baan, dat ik steeds maar niet ging. Ik was er eerlijk gezegd ook niet van overtuigd dat ik me daardoor nou beter zou gaan voelen, als ik zo alleen zou staan te klungelen in een golfles. Naar buiten gaan in het weekend zag ik al helemaal niet zitten. Ik ging alleen als ik een verplichting had of echt boodschappen moest halen.
Eye-opener
Samen met mijn therapeut ben ik toen een aantal experimenten gaan verzinnen om die overtuigingen van ‘het wordt toch niets’ te onderzoeken. Dat was echt een eye-opener… Als ik dan op zaterdag bijvoorbeeld naar het buurthuis ging voor een kopje koffie en de krant, ging het de rest van de dag veel beter. Ik durfde toen de stap te zetten naar die golflessen. In het begin was ik erg geïntimideerd door de golfleraar. Met behulp van rollenspellen in de therapie heb ik toen geoefend hoe ik om extra instructies kon vragen. Toen bleek dat de anderen uit mijn groepje hetzelfde ervoeren als ik! Ook zij vonden de leraar veel te snel gaan. Dat ik nu juist degene was die anderen hiermee heeft geholpen door m’n smoel eens open te trekken in plaats van te zwijgen, dat was echt een geweldige ervaring. Ik heb een aantal kennissen overgehouden aan de les en we golfen nu bijna ieder weekend met elkaar. Ik voel me nog niet helemaal de oude; met name dat lage zelfbeeld en die hardnekkige negatieve gedachten die ik over mezelf heb, zorgen er nog wel voor dat ik niet gemakkelijk dingen onderneem. Maar dankzij de therapie herken ik die gedachten nu wel meteen en kan ik me er vaak toch toe zetten om wél die stap te zetten.”
‘Met behulp van rollenspellen in de therapie heb ik toen geoefend hoe ik om extra instructies kon vragen’
MEER INFORMATIE OVER DEPRESSIE
Nuttige websites
https://www.nieuwemensenlerenkennen.nl
https://depressievereniging.nl
https://www.depressie-forum.nl
https://www.depressie.nl/depressie-tips/links/verenigingen-enlotgenoten
Youtube filmpje: I had a black dog, his name was depression
Boeken
Depressie - Gids voor familieleden Cuijpers P. (2007). Uitgeverij ThiemeMeulenhoff bv
Dat moet mij weer gebeuren… zwartkijkers, zeurpieten en pechvogels. Does W. van der (2005) Uitgeverij Scriptum
Manisch depressief – Een gids voor patiënt, familie, hulpverlener en geïnteresseerde Sienaert P. en Els D. (2007). Lannoo Uitgeverij
Leven met een depressieve stoornis Kragten J. (2004). Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum
Leven met een winterdepressie. Meesters Y. (2002). Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum
Leven met een manisch-depressieve stoornis. Kragten J. (2000). Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum
Mindfulness en bevrijding van depressie - voorbij chronische ongelukkigheid. Williams M. (2007). Uitgeverij Nieuwezijds B.V.
Films / documentaires
Zwart gat De documentaire Zwart Gat gaat over depressie en portretteert vier personen die hieraan lijden of geleden hebben.
Film: The perks of being al wallflower
Film: Little miss sunshine
Film: Girl, interrupted
Patiëntenvereniging
https://depressievereniging.nl