BRIDGE MAGAZINE VOLUME 1: ISSUE 3/ MARCH 2019
Here are the 18 Canadians who died in the Ethiopian Airlines plane crash
President Donald Trump spoke to Abiy Ahmed...Page 16
TZTA INTERVIEWS WITH DR. PAULOS ...page 18 Pius Adesanmi
Amina Ibrahim Odowa, daughter Sofia Abdulkadir
Kosha Vaidya, Prerit Dixit, children Anushka and Ashka Dixit, grandparents
Derick Lwugi
5) Danielle Moore
Micah Messent
አቶ ጥበበ ሳሙኤል ፈረንጅ ሕዝቡ ከመሪዎች እውነት እንዲነገርው ይጠብቃል...ገጽ 8 ይመልከቱ
Angela Rehhorn GRAHAM PEEBLES:Displacement and Ethnic Conflict...page/20
ህወሓት ያቦካውን ሊጥ ኦህዳዴ ሲጋግር...ገጽ 14
Peter deMarsh
Jessica Hyba
Darcy Belanger
Stéphanie Lacroix
Dawn Tanner
Ameen Ismail Noormohamed
Rubi Pauls
ድልድይ መጽሔት / SEPTEMBER March 2019 Volume 2018 1: Issue 2
22
https:www.tzta.ca https:www.tzta.ca
ድልድይ መጽሔት / March SEPTEMBER 2019 Volume 20181: Issue 2
33
https:www.tzta.ca https:www.tzta.ca
የድልድይ መጽሔት ማውጫ CONTENTS
COVER
18 Canadians among 157 killed after Boeing 737 Max 8 crashed shortly after takeoff Sunday
የመላው ዓለም ሃዘን! -ጌታቸው አበራ March 11, 2019 - ግጥም የሚወዷቸውን በጧት ተሰናብተው፣ ውጥን ዕቅዳቸውን በልባቸው ቋጥረው፣ በማለዳ ጀምበር ባየር የመጠቁ፣ ውድ ህይወታቸውን ባፍታ ተነጠቁ፤ ምን ዓይነት ዕለት ናት መሪር ያለም ሃዘን፣ ለመላው ቤተሰብ የሆነች ሰቀቀን፤ ሰማያዊ ህይወት እንደየምነታቸው፣ ዘላለማዊ እረፍት ይሁን ለነፍሳቸው፤ ለውዶቻቸውም ለዘመድ-አዝማዱ፣ ሃዘናቸው ይቅለል መጽናናት ይልመዱ። በበረራ ቁጥር 302 ቦይንግ 737 የኢትዮጵያ አየር መንገድ መከስከስ ሳቢያ በደረሰው አደጋ ውድ ህይወታቸውን ላጡ መንገደኞችና የብርቅዬው አየር መንገዳችን ሰራተኞች መታሰቢያ ትሁን። (ለመላው የመንገደኞቹና የሰራተኞቹ ቤተሰብ፤ እንዲሁም በግል ለማውቃቸው የካፒቴን ያሬድ ወላጆች ለዶ/ር ጌታቸው ሙሉጌታ እና ለራያን ሻፒ (Rayan Shapi) መጽናናትን እመኛለሁ)።
ጌታቸው አበራ መጋቢት 2011(ማርች 2019) *ትዝታ ለመላው ዓለምና ለኢትዮጵያ ሕዝብና ለተጎጂ ቤተሰብ ሁሉ መጽናናትን ይመኛል።
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
4
https:www.tzta.ca
Thinking of Real Estate? Helen Zeray
Sales Representative
Direct: 647-712-0461
Aziz Mohamed, BA, CCIM, MRICS Broker of Record
Greater Toronto Area: 416.243.2400 Kitchener-Waterloo Region: 519.744.2300
519-744-2300
Direct: 416-930-3512
Call for Free Consultation Canadian Owned & Operated: NO Middleman, NO Franchise Fees, NO Hidden Fees
Sell Direct, Save Direct: MLS Listing $999
Buy Direct, Save Direct: Buyers Get $1000 Cash Back
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
5
https:www.tzta.ca
123ኛው የአድዋ በአል በቶሮንቶ ተከብሮ ዋለ
ፌቡራሪ 24 ቀን 2019 ዓ.ም፣ በቶሮንቶ በኢትዮጵያ ማህበር አሰባሳቢነት 123ኛው የአድዋ በአልና የጥቁር ሕዝብ ታሪክን በመዘከር በቶሮንቶ ተከብሮ ዋለ። በዚህ እለት ጥሪ የተደረገላቸው ኢትዮጵያውያን እንግዶች ተገኝትዋል። ጊዜው የክረምት ወራት ስለነበረ ስብሰባው ዘግየት ብሎ ቢጀመርም ሕዝቡ ቀስ ብሎ በመምጣት የስብሰባው ታዳሚ ሆንዋል። በዚህ ቀን እንድ ክቡር እንግዳ የተገኙት የኢትዮጵያ ኤምባሲ ተወካይ ነበሩ። በመጀመርያ ንግግሩን ወደ መድረክ ሄደው የከፈቱት የኢትዮጵያ ማህበር የቦርድ አባል አቶ ልኡልሰገድ ነበሩ። እርሳችውም እራሳቸውን ካስተዋወቁን ስልስብሰባው አጭር መለዕክት ካደረጉ በህዋላ የማህበሩ ፕሬዘዳንት አቶ አለማየሁ ወደ መድረክ እንዲመጡ ጋበዙ። አቶ አለማየሁም በመቀጠል ንግግራቸውን የከፈቱት በመፈክር ነበር ይኸውም “ክቡራትና ክቡራን እነደምን ውላችህዋል! አንድነት ሃይል ነው” በሚል ነበር። በመቀጠልም ሲናገሩ፣ ዛሬ በዚህ ቦታ ተገናኝተን የቀደሙ አያቶቻችንን ታሪክ በማስታውስ ይህንን በዓል ስናከብር በእውነት ሁላችንም ታላቅ ኩራትና ደስታ
እነደሚሰማን አልጠራጥርም። የቀደሙ እናቶቻችንና አባአቶቻችን ለአገራቸው የሚቆረቆሩ፣ ለወገናቸውና ዜጎቻቸው የሚያስቡና ለልጆቻቸውና ቤተሰቦቻቸው ከፍተኛ ፍቅርና ከበሬታ ያላቸው ስለነበሩ በማናቸውም ጊዜ ቢሆን በተለይም ባእድ ወራሪ ጠላት አገር ለመንጠቅና ሕዝቡን በባርነት ቀንበር ሥራ አንበርክኮ ለመግዛት ሲመጣ አሻፈረን በማለት ራሳቸውን ለመሰዋት ወደህዋላ ሳይሉ በተደጋጋሚ በተነሱ ጦርነቶች ሁሉ እየተዋጉ ነጻነታቸውን ሳይነኩ በኩራት ጠብቀው አገራቸውን ከእነሱ በህዋላ ለሚቀጣጠለው ትውልድ አቆይተዋል። በተለይም የአድዋን ጦርነት ልዩና አስገራሚ የሚያደርገው በዘመኑ በነበረው ዘመናዊ የተባለ የጦር መሳሪያ ሳይኖራቸው ቀድሞውንም በለመዱት የጋሻ ጦር፣ በፈረስ የጦር አዝማች፣ የጦር አዝማቾቻቸውና ጥቂት ጠመንጃዎች በንጉሠ ነገሥት አፄ ምኒልክ መሪነት የጦር አዝማችነት በእግዛብሔር ተምምነው በአውሮፓ ከዘመተ ሃይል አገር ጦር ጋር ተዋግተው አባቶቻችን ነፃነታቸውንና የአገራቸውን ዳር ድንበር ለማስከበር
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
ከፍተኛ የሆነ መስዋእትነት በመክፈል በአሸናፊነት መውጣታቸው ነው። እያንዳንዱ ጀግና ወታደር ጋሻና ጦር ይዞ እየሮጠ ከጠላቱ ጋራ ሲጋፈጥ ያለአንዳች ፍርሃት በሙሉ ልብ ድፍረት ማናለብኝ ብሎ የመጣውን ወታደር ሲከተክተው እያርበደበደ ሲያባርረው ዓለም ያንን የመሰለ የኢትዮጵያ ድል በአድናቆት ተመልክቶታል። ግዋደኛው ሲወድቅ እያየ ያኛው ሳይፈራና ሳያፈገፍግ በሬሳው ላይ ዘሎ ሄዶ ገዳዩ ሳያመልጥ አሳዶ ያረታዋል። “ገበየሁ ቢሞት ተተካ ባልቻ መድፍ አገላባጭ ብቻ ለብቻ የተባለውም ስለዚህ ሳይሆን አይቀርም ብዬ እገምታለሁ። እነራስ መኮንን፡ እነራስ አሉላ እንደጃች ገበየሁ፡ እነደጃች ባልቻ እንዲሁም ሌሎች ታላላቅ የጦር መሪዎች በንጉሠ ነገሥቱና በእቴጌ ጣይቱ የበላይ መሪነት ሃይላቸውን አስተባብረው የተቀዳጁት ያ ድል እነሆ የማይረሳ ታሪካቸው ለእኛ ቅርስ ሆኖ እስከዛሬ ቆይቶልናል። በአሁኑ ጊዜ እዚህ አገር የምንገኝ ዜጎች ሁላችንም ልንገነዘበውና ትምህርት እንድንወስድበት የሚገባን አንድ ነገር አለ ብዬ አምናለሁ። ይኸውም
6
በዚያ ጊዜ የነበሩት የሩቅ ወላጆቻችን በአሸናፊነት ግዴታቸውን ለመወጣትና ድል ለመጎናፀፍ የቻሉት ጠንካራ ሕብረት ፈጥረው በጽኑ በርትተው በአንድነት በመታገላቸው ብቻ ነው። በዚህም ታላቅ ትምህርት ተመርኩዤ ሁላችሁንም የምጠይቀው፦ ለራሳንም ሆነ ለልጆቻችን ቅዋሚና ዘላቂነት ያለው ሥራ አከናውነን ለማለፍ እንድንችል በመካከላችን ምንም ዓይነት ልዩነት ሳንፈጥር ጠንካራ ሕብረትና አንድነታችንን እንድናዳብር በላቀ መተባበር መሃበራችንን እንድንደግፍና እንድናሳድግ። በአሁኑ ጊዜ በውድ አገራችን የሚካሄደው ከፍተኛ የሆነ ለውጥ ተገንዝበን ሁላችንም ቢሆን እንደወትሮው እርስ በራሳችን የመከፋፈልና የመለያየት ሳይሆን ይልቁንም በመተሳሰብ በመከባበር በመዋደድ በመደጋገፍ ከፍተኛ ህብረት መፍጠር አንድነታችንንም ከምንጊዜውም በላይ አጠናክረን ሁልጊዜም ያለማቅዋረጥ ጥረት ብናደርግ ለመጪው ትውልድ ጠንካራ መሠረት ጥለን እንደምንሄድ አያጠራጥርም። ማህበራችንም የኢትዮጵያ ማህበር በቶሮንቶና አካባቢው ገጽ 7 ይመልከቱ
https:www.tzta.ca
ገጽ 6 የዞረ ወደህዋላ መቅረትሳይሆን ልክ እንደሌሎቹ ማህበራት ሁሉ ባጭር ጊዜ ውስጥ እድገት ማምጣት እንደሚቻል ማመን አለብን። ስላዳመጣችሁኝ በጣም አመሰግናለው” በማለት ንግግራቸውን ፈጽመዋል። በመቀጠልም ንግግር ያደረጉት በኦታው የኢትዮጵያ ኤምባሲ ተወካይ ነበሩ። እርሳቸውም በመቀጠል እንዲህ ብለዋል። “ለተከበራችሁ በዚህ በዓል ላይ ለተገኛችሁ ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን፣ ከሁሉ አስቀድሜ እንክዋን ለዚህ 123ኛው ታሪካዊ የአደዋ ድል በአል በኢትዮጵያ ኤምባሲ ስም እንክዋን አደረሳችሁ እላለሁ። ያኔ የነበረውን ዘመን አፍሪካውያን መላው የአለም ጥቁሮች በቀለማቸውና በዘራቸው ምክንያት ብቻ የሚሰቃዩበት የሚገለሉበትና የሚዋረዱበት ሉኡላዊነታችውን የሚደፈርበት ነበር። የጣልያን መንግሥትም በያዘው ዘመናዊ ትጥቅና የሰለጠነ ሠራዊት ተመክቶና ተማምኖ ኢትዮጵያን በአድዋ በ1888 ዓ/ም ወረሃ የካቲት ሊወር ቃትዋል። ይሁን እንጂ ጀግኖች አባቶቻችን እና እናቶቻችን ህዋላቀር መሳሪያ ይዘው በዋነኝነት በአገር ፍቅር ስሜት ጀግንነት ታጥቀው ወራሪውን ሃይል አሸንፈውታል። ይህ ድልም በመላው አለም ያልተጠበቀ ስለነበር በአለማችን ከሚታወቁት ታላላቅ ድሎች በክብር ለመታዎስ ተችልዋል። በቶሮንቶ የምንገኝ ኢትዮጵያውያን ይህን ታላቅ በአል በደመቀ ሁኔታ እንዲከበር የወሰናችሁት ውሳኔ ይህንን የአባቶቻችን ገድል ጠብቆ ለማቆየት ባለፈ በየአገሩ የሚኖሩ የውጭ ዜጎች አገራችን የራስዋን ሉአላዊነት ጠብቃ በማቆየት ላይ ብቻ ሳትወሰን ሌሎች አፍሪካውያን
ወንድሞቻችን ከቀኝ ገዥዎች ቀንበር እንዲላቀቁ የነበራትን ሚና ጭምር እንድናወሳ ያግዛል። አገራችን በአፍሪካ የተንሰራፋው የቀኝ ግዛት ሰቆቃ እንዲያበቃ አፍሪካውያን በጋራ እንዲቆሙ የፓን አፍሪካኒዝም እንዲመሠረትና እንደ አፍሪካ አንድነት ድርጅት እንዲሁም ለሊግ ኦፍ ኔሽን መመሥረት የበኩልዋን ቀደም ሚና ተጫውታለች። ይህን ታሪካዊ ገድል እናክብር፣ የዛሬዋ አገራችን ወደቀድሞ ገናናነትዋ እንድትመለስ ቀጣዩ ትውልድ የተሻለችና የበለጸገች ኢትዮጵያን መረከብ እንዲቻል ሁላችንም በአንድነት መንፈስ መንቀሳቅስና በውጤት መብቃት ይኖርብናል። በድጋሚ እንክዋን ለዚህ ታላቅ በዓል አደረሳችሁ በማለት ለአዘጋጆችና ተሳታፊዎች ምስጋናዬን አቀርባለሁ።” በማለት ንግግራቸውን ፈጽመዋል። በመቀጠልም በዚህ የክብር በአል ሰብሰብ በሉ የተለያዩ ውዝዋዜዎና ወቅቱን የሚጠይቁ ድራማ መስል እንዲሁም ሽለላ በየንግግሩ ምሃል በዲጄ እየተደገፉ ለቤቱ አቅርበዋል። ከዚያም ወጣት ታዳጊ ለቤቱ በእንግሊዘኛ ቅውንቅዋ ይህንኑ የአድዋ በአል በሚመለከት ንግግር አድርጋለች። እንዲሁም በመቀጠል ወጣት ጎልማስ ወኔ የሚቀሰቅስ ንግግር ለቤቱ አቀርብዋል። በተለይ ስብሰብ በሉ ቶሮንቶ የሚኖሩ ወጣት ሴቶች ምናልባትም አብዛኞቹ በዚሁ የተወለዱ ያቀረቡት ውዝዋዚና አቀራረብ እጅግ የሚያስደስት ነበር። ለዚህ ሰብሰብ በሉ ወጣቶች ሁልጊዜ አድተዋጾ ለምታደርገው ሃላፊ አድናቆት ይገባታል። በተጨማሪም ዲጄ በበጎ ፈቃድ ቤቱን ድምቀት ሰጥተዋል፣ ሊመሰገኑ ይገባል። በዚህም አጋጣሚ የኢትዮጵያ ማህበር በተለይ ለመሃበሩ ከፍተኛ በሁሉም አቅጣጫ አስተዋጾ ለአደረጉት በፕሬዘዳንቱ
Cell:
አማካይነት የአድናቆት ሰርትፊከት ሰጥትዋል። በመጨረሻም የመሃበሩ የቦርድ አባል ተወካይ ንግግር አድርገዋል። ይኸውም የቀረበው አረስት ‘82 ዓመት የየካቲት 12 ቀን 1929 ዓ/ም የሰመዕታት ቀን መታሰቢያ’ን በሚመለክት እንደሚቀጥለው አቅርብዋል። እርሳቸውም ሲናገሩ “ዛሬ በዚህ አዳራሽ ውስጥ የተሰበሰብነው የአድዋውን እድል በጋራ በአንድነት ሆነን ለማክበር ሲሆን ከዛው ጋር ለኢትዮጵያ አንድነትና ላዋላዊነት እየተከፈለውን መስዋእትነትንም ለማስታወስ ጭምር ነው። “የአዲስ አበባን እልቂት” የዛሬ 82 ዓመት ማለትም የካቲት 12 ቀን 1929 ዓ/ም በኢትዮጵያ ታሪክ እጅግ ዘግናኝ የሆነ ድርጊት በፋሺስት ጣሊያን ተፈጸመ። እንደሚታወቀው በአድዋ ጦርነት ድል የተነሳው ድባቅ ተመትቶ ውርደት የተከናነበችው ጣልያን 40 አመት ሙሉ ቂም እርገዛ ስትዘጋጅ ቆይታ በዘመናዊ ጦርነት ትጥቅ አገራችንን ኢትዮጵያ ዳግም ወረራ በ1928 ስታደርግ ምንም እንክዋን ዘምናዊ መሣሪያ ባይኖራትም የኢትዮጵያ ሕዝብ በጅግኖች አርበኞች እየተመራ ለፋሽት ጣሊያን እጁን ሳይሰጥ በዱር በገደሉ እየተዋጋ አልገዛም ባይነቱ ሲያስመሰክርና ጠላትን ትንፋሽ ሲያሳጣ ሲዋጋ ቆየ። ቀኑ ጠላትም እጅግ ዘግናኝ በሆነና በተከለከለ የጋዝ መርዝ ቦንብ በአውሮፕላን ሰላማዊ ሕዝብና ጠላትም እጅግ ዘግናኝ በሆነና በተከለከለ የጋዝ መርዝ ቦንብ በአውሮፕላን ሰላማዊን ህዝብና ተዋጊውን ገደለ፡ አቆሰለ። ከብቱን ፈጀ። ቤትን አቃጠለ። አርበኞቻችን ግን ፍንክች አላሉም። ይሄንንም ቀን ኢትዮጵያውያን በየአመቱ በአገርም ውስጥ ያለው ኢትዮጵያዊ ለኢትዮጵያ ሉዓላዊነት ሕይወታቸውን መሥዋዕት ላደረጉት ሰማዕታት አክብሮት የሚገለጥበት ቀን ሆኖ ይከበራል።
ገጽ 10 ይመልከቱ
647-988-9173 . Phone 416-298-8200
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
7
https:www.tzta.ca
ሕዝቡ፤ ከመሪዎቹ እውነት እንዲነገረው ይጠብቃል።
አቶ ጥበበ ሳሙኤል ፈረንጅ (መጋቢት 8 2011 (03/17/2019)) “እውነት ጫማዋን እስክታጠልቅ ድረስ፤ ውሸት ግማሽ ዓለምን ያዳርሳል” ማርክ ትዌን፤ በጌዴኦ ሕዝብ ላይ ለደረሰው የጠኔ ግፍ እና የሕይወት ህልፈት፤ የጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አሕመድ መራሹ መንግሥት ከተጠያቂነት ሊያመልጥ የሚችልበት ምን ዓይነት መንገድ የለም። ምንም ዓይነት፤ ሃሰት፤ ምንም ዓይነት ሰበብ፤ የተሰራውን ጥፋት ሊሸፍነውም አይችልም። ይህችን ጽሁፍ እንድጭር ያደረግኝ፤ በፌስ ቡክ ገፄ ላይ “በጌዴኦ ሕዝብ ላይ ለደረሰው ግፍ፤ ዶ/ር አብይም/ አቶ ለማም፤ የደቡብ ክልልም ሊወገዙ፤ እኛም ተጠያቂ ልንሆን ይገባል።” በሚል ርዕስ ስር አጭር ጽሁፍ ከለጠፍኩ በኋላ፤ ከጠቅላይ ሚኒስትሩ ቢሮ እና ከሰላም ሚኒስትር ቢሮ የተሰጠውን መግለጫ እጅግ ስላሳዘነኝ ነው። አንድ የሃገር መሪ፤ በሃገር ውስጥ፤ ተቀባይነቱ ሊቀጥል የሚችለው እና የሕዝቡን ልብ ማሸነፍ የሚችለው፤ በሥራው ላይ ለሚያጋጥሙት መሰናክሎች እና ችግሮች፤ እንዲሁም፤ የራሱን ድክመቶች፤ በመገንዘብ፤ ለሕዝብ እውነቱን ሲናገር ብቻ ነው። የኢትዮጵያ ሕዝብ የሰለቸው እና ከጫንቃው ላይ አሽቀንጥሮ መጣል የሚፈልገው፤ ውሸት የሚናገሩ መሪዎችን እና የማይሆን ሰበብ እየሰጡ፤ ድክመታቸውን ለመሸፈን የሚጥሩ ገዥዎችን እና መሪዎችን ነው። እኔ እንደማምነው፤ ዶ/ር አብይ፤ ብዙ መልካም ነገሮችን በአጭር ጊዜ ሰርተዋል፤ ብዙ ሲደክሙም እያይሁ ነው። የፖለቲካ ባህላችንን ለመለወጥ የሚያደርጉት ትግል እና እየሰሩ ያለው
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
8
በጎ ሥራ ሊያስመሰግናቸው እና ሊያስወድሳቸውም ይገባል። ይህቺን ሃገር ወደ ተሻለ የፖለቲካ ሥርዓት ለማሸጋገር፤ ሃላፊነቱን ሲቀበሉ፤ ‘ሁሌም እውነቱን እነግራችኋላሁ፤ ምንም የምደብቀው ነገር የለም’ ሲሉም ቃል ገብተዋል። ይህ ከአንድ የሃገር መሪ የሚጠበቅ መሆኑ ብቻ ሳይሆን፤ ኢትዮጵያውያን ለዓመታት፤ ከመሪዎቻችን የምንጠብቀው አመለካከት ስለነበር፤ በሃገራችን አዲስ የፖለቲካ አየር ለመንፈሱም ምልክት ሆኖ ቆይቷል። እንዲህ ዓይነት ንግግሮችንም፤ ከቀድሞው የአሜሪካን መንግስት ፕሬዝዳንት፤ ባራክ ኦባማም ሰምተን ነበር። ግን የሰማነው እና በተግባር ያየነው ተመሳሳይ አልሆነም። ፖለቲከኞች የሥልጣን መንበር ላይ ሲቀመጡ፤ ለምን ውሸት እንደሚቀናቸው አላውቅም፤ ከወንበሩ ጋር የሚመጣ በሽታም ሊሆን ይችላል። ለሕዝብ ግን፤ እውነትን እንደመሰማት፤ ነፍሱን የሚያድስ ነገር ያለ አይመስለኝም። አንዳንዴ፤ እውነቱን መናገር መሪር ሊሆን ይችላል፤ ዋጋም ሊያስከፍል ይችል ይሆናል። ግን ውሸት ተነግሮ፤ ውሸትነቱ ቆይቶም ሲጋለጥ፤ የበለጠ መሪር፤ ይሆናል፤ የበለጠም ዋጋ ያስከፍላል። በእኔ አመለካከት፤ በጌደኦ ሕዝብ ላይ የደረሰው የጠኔ ጥቃት፤ ምንም ዓይነት ሰብብ ሊሸፍነው የማይችል ጥፋት ነው። የጠቅላይ ሚኒስትሩ ቢሮ እና የሰላም ሚኒስትሯ የሰጡት መግለጫ፤ ወኃ የማይቋጥር ሰበብ ብቻ ሳይሆን፤ ውሸት ነው። የመከላከያ ሰራዊቱን እና የፌደራል ፖሊሱን አቅም፤ እንኳን እኛ ዓለም ያውቀዋል። በጌዴኦ አካባቢ ያሉ ቀማኞችን፤ የመከላከያ ሰራዊቱም ይሁን የፌደራል ፖሊስ ሊቆጣጠር አልቻለም ከተባልን፤ ጠቅላይ ሚኒስትሩ የህግ አስከባሪውን እና የመከላከያውን ተቋም፤ የመምራት እና የማዘዝ አቅም አጥተዋል ብዬ ለመደምደም እገደዳለሁ። በማወቅም ይሁን ባለማወቅ፤ ሰሞኑን በፌደራል መንግሥቱ የተሰጠው መግለጫ፤ ገጽ 10 ይመልከቱ
https:www.tzta.ca
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
9
https:www.tzta.ca
ከገጽ 7 የዞረ ቀኑንም ስናከብር ብሔራዊ ማንነታችንና ታሪካችንን ግንዛቤ ከመቸመሩም ባሻገር restore the national pride. የካቲት 12 ቀን 1929 ዓ/ም የጣልያኑ ልዑል ሕፃን ልጅ በመውለዱ ያንን ደስታ ምክንያት በማድረግ በገነተ ልዑል ቤተ መንግሥት የአሁኑ አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ ቅጥር ግቢ ውስጥ ብዙ ሕዝብ ተሰብስቦ ነበር። ሞገስ አስግዶምና አብርሃ ደቦጭ የተባሉ ወጣቶች በግራዚያን ላይ ተደጋጋሚ ቦምቦች ወርውረው ግራዚያን ቆሰለ ሌሎቹም እንደዚሁ ቆሰሉ። በግርግሩ እነ አብርሃምና ሞገስ ጠፍተው ሄዱ። ወዲያውኑ መትረየስ ያነገቡ የፋሺስት ወታደሮች በሕዝቡ ላይ ጥይት አርከፈከፉ አንድም ኢትዮጵያዊ በሕይወት በግቢው ውስጥ የተረፈ የለም። ከዚህ አብሮ መረሳት የሌለበት የፋሽስቱ የጣሊያን መንግሥት ልዩ ጠላት አድርጎ የሚያየው የተውህዶ ቤተክርስቲያን ነበር፣ የካቲት 13 የደብረ ሊባኖስ ካህናትና ዳይቆናት ባጠቃላይ ከ300 የማያንስ ተረሽነዋል። የጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን ታቦትና ምትክ የማይገኝላቸው መፀሐፍትና ንዋየ ቅዱሳን በእሳት ጋይተዋል። ሌሎቹም ቤተ ክርስቲያናትም
ከገጽ 8 የዞረ እንዲሁ ተመዝብረው ተቃጥለዋል። የአዲስ አበባ ግፍ የበዛ ቢሆንም በሚቀጥሉት ቀናትም በትእዛዝ በተለያዩ ከተማዎች ግፍ ተፈጽምዋል። ይህ የፋሽስት ጭፍጨፋ በታሪካችን ከቶም ሊረሳ ሊዘነጋ አይገባውም። ሰማእታት ወገኖቻችን በከፈሉት የሕይወት መሰዋእትነት ነው አገራቸን ተከብራ የኖረችው። እነሱ ውድ ሕይወታቸውን ሰውተው አገር አቆዩልን። እኛስ ተረክበን አገራችንን መጠበቅ ለመጭው ትውልድ ማስረከብ የለብንም? ቢያንስ ታሪካቸውን ማስታወስና ሰማእታትን ማሰብ፣ ሰመእቱን ማሰብና ሰማእትነት የከፈሉበትን ቀን ማክበር ይኖርብናል። ለዚህም ነው አባቶቻችንና እናቶቻችን የካቲት 12ን ሲያከብሩ የኖሩትና የቆዩት። ወደፊትም ተተኪው ትውልድ የካቲት 12ን ማክበር መቀጠል ይኖርበታል። በአዲስ አበባ ስድስት ኪሎ አደባባይ ለሰማአታቱ የቆመው የመታሰቢያ ሃውልት አንድ ቅዋሚ ምስክር ነው። ታሪክን ለትውልድ ማስተማር ማስተላለፍ አለብን።” በመጨረሻም ለክብር ሰማእታቱ ሻማ በማብራት ለ2 ደቂቃ እንዲታስብ ተናጋሪው በክብር ቤቱን ጠይቀው ሁሉም ከመቀምጫው በመነሳት ሻማ ተቀጣጥሎ ታስብዋል። ኢትዮጵያ ለዘላለም ትኑር
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
በማያሻማ መልኩ ያስተላለፈው መልዕክት፤ የፌደራል መንግስቱ ደካማ መሆኑን ነው። አንድን ጥፋት ለመሸፈን፤ የተሰራ ሌላ ስህተት። የፌደራል መንግስቱ፤ ቀማተኞችን በአንዲት ትንሽ አካባቢ ለመቆጣጠር ባለመቻሌ፤ ለተፈናቃይ እና በጠኔ ለተጠቁ ዜጎች፤ እህል ማቅረብ አልቻልኩም ወይም ያቀረብኩት የእርዳታ እህል በቀማኞች ተነጥቀዋል ካለ፤ ትልቁን ሃገር ተቆጣጥሬ ሕግ አስከብራለሁ ማለት እንዴት ይችላል? በተለያየ መልኩ የፌደራል መንግስቱን እየተፈታተኑ ላሉ ጽንፈኛ ሃይሎችስ የሚያስተላልፈው መልዕክት ምንድን ነው? የፌደራል ፖሊስ እና የመከላከያውን አቅም ለሚያውቅ ሕዝብ፤ በፌደራል መንግስቱ የተሰጠው “የመቀነቴ አደናቀፈኝ” ሰበብ በምንም መልኩ ተቀባይነት ሊኖረው አይችልም። ስለዚህ፤ ዶ/ር አብይ እራሳቸው፤ የፌደራል መንግሥቱ ያለውን አቅም አስተባብሮ መስራት ያለበትን ስራ ባለመሰራቱ ለተፈናቀለው እና በጠኔ ለተጠቃው የጌዴኦ ሕዝብ በፋጣኝ እና በበቂ ሁኔታ እንዳልደረሰለት በመግለጽ፤ ሕዝቡን ይቅርታ መጠየቅ እና በድጋሚ እንደዚህ ዓይነት ነገር እንደማይፈጠር ቃል መግባት አለባቸው። በዚህ ጉዳይም ሃላፊነታቸውን ያልተወጡ የመንግሥት ባለሥልጣናት ካሉ፤ ባለስልጣናቱ፤ ሊገሰፁ እና ለጥፋታቸውም ተመጣታኝ እርምጃ ሊወሰድ፤ ከከፋም ከሥልጣናቸው እንዲነሱ ሊደረግ ይገባል። ከዚህ በተጨማሪ፤ የሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት፤ የፌደራል መንግሥቱ፤ ከቤቱ ተፈናቅሎ፤ በጠኔ እየተጠቃ ላለው የጌዴኦ ሕዝብ፤ በአስቸኳይ እና በተገቢ ሁኔታ ስላልደረሰለት፤ ተገቢ የወቀሳ ውሳኔ ማስተላለፍ ይገባዋል። ጠቅላይ ሚኒስትሩንም ጠርቶ በዚህ ጉዳይ ላይ ሊያነጋግር ይገባዋል። ሃገሪቱ የሽግግር ወቅት ላይ በመሆንዋ፤ ብዙ ጉደለቶች እየታዩ በዝምታ እየታለፉ ነው። የመንግሥት ባለሥልጣናት ግን፤ ለሕዝብ ሲዋሹ እየሰማን፤ በዓይናችን የምናየውን ነገር፤ እንዳናምን ሲነገርን፤ በዝምታ የምናልፍበት ሕሊና ሊኖረን አይገባም። እኔ በበኩሌ፤ የምደግፈውም ሆነ የምተቸው፤ ግለሰብን አይደለም ሥራውን ነው። አንድ ሰው ጥሩ ሲስራ ሊወደስ፤ ሲያጠፋ ደግሞ ሊወቀስ ይገባዋል። ከምንም በላይ፤ ሕዝቡ መሪዎቹ እውነት እንዲነግሩት ይፈልጋል። የሚፈልገው፤
10
መሪዎቹ ፍፁም እንዲሆኑ አይደለም፤ የሚጠብቀው፤ ሁሉ ነገር አልጋ በአልጋ ይሆናልም ብሎ አይደለም፤ ከምንም ነገር በላይ ግን መሪዎቹ እውነት እንዲነግሩት ይፈልጋል። ሕዝብ ያውቃል፤ እውነትና ውሸት የመለየት ብቃት አለው። ሕዝቡን መናቅ ዋጋ ያስከፍላል። እንኳን አሁን፤ መረጃ፤ በድምጽ ፍጥነት በሚራባበት ጊዜ ይቅር እና፤ ሬድዮ በዳንቴል ተሸፍኖ ይደመጥ በነበረበት ጊዜ እንኳን፤ ሕዝብ መረጃ አግኝቶ፤ እውነትና ውሸቷን ይለይ ነበር። ስለዚህ፤ አትዋሹን፤ ሥራችሁን ሥሩ፤ የማትችሉት ነገር ካለ ለሕዝብ ንገሩ፤ ሃገራችን የኢኮኖሚ ደሃ ናት፤ ይገባኛል። “የልጆች ደሃ” ግን አይደለችም። የፌደራል መንግስቱ አቅሙ ውስን ሊሆን ይችላል፤ ዛሬ እንደትላንቱ አይደለም፤ ሕዝቡን አስተባብሮ አስፈላጊ እርዳታ ለማድረስ ይቻላል። የፈረንጆችን ስንዴ የምንጠብቅበት ጊዜ ሊያልፍ የሚችለው፤ ተባብረን ሕዝባችንን እንድንረዳ ጥሪ የሚያቀርብልን እውነተኛ መሪ ሲኖረን ነው። ያ ካልሆነ፤ ከጠኔ፤ ከለማኝነት አንድንም። ዛሬም እንደትላንቱ መታወቂያችን ጠኔ አይሁን። ይኽው እጅግ የማከብረው፤ አርቲስት ታማኝ በየነ ለኢትዮጵያ ልጆች ባደረገው ጥሪ፤ በአጭር ጊዜ የተሰጠውን ምላሽ አይተናል፤ ይህ በአውሮፓ እና በሰሜን አሜሪካ ከሚገኘው ኢትዮጵያዊ በትንሹ የተሰጠ ምላሽ ነው። ማርክ ትዌን እንዳለው፤ ውሸት ተፈናጣራ ዓለምን ታዳርስ ይሆናል፤ እውነት ጫማውን ለማጥለቅ ጊዜ ቢፈጅበትም፤ ማራቶኑን ግን ማሸነፉ አይቀርም። እውነት ንገሩን፤ አስተባብሩን፤ የመፍትሔው አካል አድረጉን፤ እያንዳንዱ ዜጋ ሃላፊነቱን እንዲወጣ፤ ብቃት ያለው እና የሚመጥን አመራር ስጡን። በሃገራችንም “እውነት ትቀጥን ይሆናል እንጂ አትሰበርም” ይባላል። ስለዚህ እውነቱን ንገሩን፤ ቢጎዳንም፤ እንቀበለዋለን። ውሸቱ የበለጠ ይጎዳናል፤ ውሸት ስትናገሩ፤ ለወድፊትም እንዳናምናችሁ ያደርገናል። ይህ ደግሞ ሃገራችን ልትሸከመው የማትችል ውድቀት ያመጣብናል። ልብ ያለው ልብ ይበል። እግዚአብሔር ኢትዮጵያን እና ሕዝቦቿን ይባርክ።
https:www.tzta.ca
የለገጣፎ ሰቆቃ
(ደገመ ጌዲኦ ቀጠለ ሱሉልታ ለዚህ ዘረኝነት ማነው የሚረታ)
2300 Finch Avenue West, Unit 38 North York, ON M9M 2Y3 416-743-7272 | TRakocevic-CO@ndp.on.ca
ጥረገው እንባህን ተው ቻለው ወገኔ፣ ነቃ በል ከእንቅልፍህ ሳትባንን እንደእኔ፣ ስቃይህ ቀጣይ ነው የሌለው ውሳኔ፣ ዘረኝነት ነግሦአል ከፍቶ እንደ ወያኔ:: በመጽሐፍ ቁልቁሉ ቃል ኪዳን ሰጥተውህ፣ በፍቅር ሰበካ ተመርዞ ልብህ፣ ተረድተው መደመር መሆኑን ምኞትህ፣ በኢትዮጽያዊነት ሱስ እያቁለጨለጩህ፣ ላኩልህ ቡልዶዘር ገደል ሊጨምሩህ:: እንደ ሆዳም በሬ ሳር ሳሩን እያየን፣ የቡራዩ ሮሮ ትምህርት ሳይሆነን፣ ለቂሊንጦ ሸገር ስትገብር ልጆቹአን፣ በርካሽ ድለላ አልፈን እንዳልገባን፣ የለገጣፎን ግፍ ልንመስክር በቃን:: ስናቆላምጠው ብለን የጋራችን፣ የዘመኑ ሙሴ የሚል ስም አውጥተን፣ ከሀገር ሱሰኝነት በጥብቁ አቆራኝቶን፣ እንዴት ከመቅጽበት ከዳን መመኪያችን? አዲስ አበባችን ታስቦ እንድትለማ፣ መስሎን ደፋ-ቀናው እስካምቦ ከተማ፣ ቸኩሎ ለማሞጣት ያን ታከለ ኡማ፣ ተንኮል ኖሮአል ለካስ ያልወጣ አደባባይ፣ ተጋልጧል ጭካኔው በለገጣፎ ላይ፣ ፊቱን ሲያዞር መሪው እያዬ እንደማያይ፣ ህሊናው ሳይወቅሰው በእናቶች ስቃይ:: በወያኔ ሴራ ያልተዘናጉብሽ፣ ከእንግዲህ ባዶ ቃል የማይደልልብሽ፣ ከዘረኛ ትእቢት የሚንከባከቡሽ፣ ታሪክ ከላሾችን እጅ የሚያስነሱልሽ፣ አትደንግጪ ሸገር ነቅተዋል ልጆችሽ:: ተነስ ያገሬ ሰው ቆንጮራውን መክት፣ ተደራጅ ፣ተማከር፣ ተሳሰር በሕብረት፣ ልብህ ሳይሸበር በጠባቦች እብሪት፣ ከደቡብ ጽንፈኛው ከስሜን ህወኃት፣ አድን ወገንህን ከማይቀረው እልቂት:: ከሰላም በየነ
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
11
https:www.tzta.ca
አዲስ አበባ በራሷ ፍልስፍና ነች።ፍልስፍናዋን የመጠበቅ ታላቅ ሀገራዊ እና ታሪካዊ አደራ ተጥሎባታል። አምጣለች።አመፁን ያስነሱ የጦር መኮንኖች በንጉሱም ሆነ በኮሎኔል መንግስቱ ኃይለማርያም ሲገደሉ አብራ አምጣለች።አዲስ አበባ በዩንቨርስቲዋ ምሁራን አማካይነት የለውጥ መርሕ ጠንስሳ ወደ ሕዝብ አስርፃ፣መላው ኢትዮጵያጵያን ቀስቅሳ የለውጥ ሐዋርያ ሆናለች።አዲስ አበባ መሬት ላራሹ! ብላ ስታስተጋባ ስለ ዳር ሀገር ብቻ ሳይሆን ስለ አምቦ፣ቢሸፍቱ፣ሰላሌ፣ወለጋ፣ባሌ እና ሐረር ገበሬ ሁሉ የመሬት ባለቤትነት ብላ እንጂ ዘር እና ጎሳ ቆጥራ አይደለም።
የአዲስ አበባ ጉግል ካርታ እኤአ 2019 ዓም ጉዳያችን / Gudayachn መጋቢት 3/2011 ዓም (ማርች 12/2019 ዓም) ================================ == በእዚህ ፅሁፍ ስር የሚከተሉት ርዕሶች ይገኛሉ። - አዲስ አበባ ማን ነች? - አዲስ አበባ የኢትዮጵያ መርገም እና መርገም ያረፈባት የኢትዮጵያ አሻራ - አዲስ አበባ በበቀል በትር ስር - አዲስ አበባ ፍልስፍና ነች እና - ቪድዮ (ከቦሌ እስከ ፒያሳ አራዳ እና ከጀሞ እስከ ፒያሳ አራዳ የአውራ ጎዳና ጉብኝቶች) ================================= አዲስ አበባ ማን ነች? የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር የፊት ድረ ገፅ ላይ አዲስ አበባን ሲገልጣት እንዲህ የሚለው ፅሁፍ በቀዳሚነት ሰፍሯል። ''አዲስ አበባ ተብላ የተሠየመችው እቴጌ ጣይቱ ኅዳር ፲፬ ቀን ፲፰፻፸፱ ዓ/ም ፍልውሃ ፊል-ፊል ወደሚልበት መስክ ወርደው ሳሉ ከዚህ በፊት አይተዋት የማያውቋት አንዲት ልዩ አበባ አይተው ስለማረከቻቸው ቦታውን ‹‹አዲስ አበባ!›› አሉ ይባላል። አዲስ አበባ የኢትዮጵያ ዋና ከተማ ስትሆን በተጨማሪ የአፍሪካ ሕብረት መቀመጫ እንዲሁም የብዙ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ቅርንጫፎችና ሌሎችም የዓለም የዲፕሎማቲክ ልዑካን መሰብሰቢያ ከተማ ናት። ራስ-ገዝ አስተዳደር ስላላት የከተማና የክልል ማዕረግ ይዛ ትገኛለች። አብዛኞቹን የሀገሩ ቋንቋዎች የሚናገሩ ክርስቲያኖች እና ሙስሊሞች የሚኖሩባት ከተማ ናት። ከባሕር ጠለል በ2500 ሜትር ከፍታ ላይ የምትገኘው ከተማ ነች።'' ይላል። ፖላንዳውያኑ የታሪክ ፀሐፊዎች አንድርዜይ እና ማንቴል ኒየችኮ ''የኢትዮጵያ ታሪክ
ከመጀመርያው እስከ አሁን ዘመን'' በሚል በፖላንድኛ የፃፉትና በኃላ ወደጀርመንኛ በተተረጎመው መፅሐፍ ላይ አዲስ አበባ ቀደም ብላ በ13ኛው ክ/ዘመን መጨረሻ ጀምሮ የኢትዮጵያ ነገስታት መቀመጫነት ትታወቅ እንደነበር ይገልጣሉ። በዓለማየሁ አበበ አማካይነት ከጀርመንኛ ወደ አማርኛ ተተርጉሞ በ2003 ዓም ባለ 592 ገፅ ሆኖ ታትሟል።በእዚሁ መፅሐፍ ውስጥ በገፅ 367 ላይ አዲስ አበባ ቀድማም ከሰባት መቶ ዓመት በፊት የኢትዮጵያ ነገስታት መቀመጫ እንደነበረች እንዲህ በማለት ገልጠውታል። እንዲህ ይነበባል : ‘’ አዲሱ የምንሊክ መቀመጫ የሆነው ስፍራ (አዲስ አበባ) ከ13ኛው መቶ ክ/ ዘመን መጨረሻ ጀምሮ የኢትዮጵያ ነገስታት ይቀመጡበት በነበረው ቀበሌ ውስጥ የሚገኝ መሆኑ ሊጠቀስ ይገባል’’ አዲስ አበባ የኢትዮጵያ መርገም እና በረከት ያረፈባት የኢትዮጵያ አሻራ አዲስ አበባ ከላይ ከተሰጡት ገለጣዎች በላይ ነች። አዲስ አበባ የኢትዮጵያን መርገምንም ሆነ ፀጋ ሁለቱም እንደክረምት እና በጋ የተፈራረቁባት ከተማ ነች።አዲስ አበባ ፋሺሽት ጣልያን በሶስት ቀናት ውስጥ ከሠላሳ ሺህ በላይ የሆኑ ነዋሪዎቿን በአካፋ እና በዶማ የተጨፈጨፉባት ከተማ ነች።አዲስ አበባ በብዙ ሺህ የሚቆጠሩ ወጣት እና ጎልማሳ ነዋሪዎቿን በቀይ ሽብር በመሐል አስፋልት የተዘረሩባት ነች።አዲስ አበባ ታንክ በጎዳናዋ እየተሽከረከረ ''ኢትዮጵያ ትቅደም ካለምንም ደም'' ሲባል ፀሐይ ወጣ ብላ ጨፍራለች።አዲስ አበባ መሬት አርሳ አዝመራ አዝምራ ባታጭድም የካቲት 25።1967 ''መሬት ላራሹ'' ሲታወጅ ሆ! ብላ ወጥታ ዘምራለች። አዲስ አበባ በታሕሳስ/1953 ዓም እና በግንቦት 8/1981 ዓም የጦር ሰራዊቱ በመንግሥታቱ ላይ ስያምፅ አብራ
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
12
አዲስ አበባ በ1997 ዓም በኢትዮጵያ ታሪክ ዓይነተኛ መልክ አለው የተባለውን ምርጫ በግንባር ቀደምትነት በመምራት ህወሓት/ ኢህአዴግ መራሹን መንግስት ስልጡን በሆነ የምርጫ ካርድ በመዘረር ዓለምን ያስደነቀ እና የአውሮፓ ኅብረት ወክለው ለምርጫው ታዛቢነት የመጡትን ፖርቹጋላዊ ወ/ሮ አና ጎሚዝን በቁጭት ያንገበገበች፣ከምርጫው አንድ ሳምንት ቀደም ብሎ ሚያዝያ 30/1997 ዓም ሚልዮን ነዋሪዎቿን ይዛ አደባባይ ወጥታ ስለ ሰላማዊ ዲሞክራሲያዊ ትግል ፈር የቀደደች አሁንም አዲስ አበባ ነች።አዲስ አበባ በእዚህ በ1997 ዓም ምርጫ የሰጠችውን ድምፅ አቶ መለስ እና ስርዓታቸው ሲክዷት ልጆቿን ይዛ አደባባይ ወጥታ ተቃውማለች።በእዚህም የስርዓቱ ኃይል ከ193 በላይ ልጆቿን በአውራ ጎዳናዎቿ ላይ ከተረሸኑባት ገና አስራ አምስት ዓመት አልሞላትም። አዲስ አበባ በበቀል በትር ስር አዲስ አበባ የነቃ፣የተጋ እና የበቃ የፖለቲካ፣ማኅበራዊ እና ምጣኔ ሐብታዊ አቅም እንዳላት የተረዳው የህወሓት/ ኢህአዴግ መንግስት የጅራፍ እሾሁን ማስወንጨፍ የጀመረው አርባ የሚሆኑ የዩንቨርስቲ መምህሮቿን ካለምንም ምክንያት በማባረር ነበር።ከመምህራኑ ውስጥ በፋሺሽት ጣልያን አባታቸው የተገደሉባቸው ፕሮፌሰር አስራትን ጨምሮ በርካታ ምሁራን ከስራ ውጭ ተደረጉ። በመቀጠል ከተማዋ ቀድማ በማታውቀው ደረጃ በሽሻ፣ጫት ቤት እና ሞራለ ቢስ በሆኑ የዳንስ ቤቶች እንድትወረር ስልታዊ ጥቃት ተደረገባት።በተለይ የጫት እና ሽሻ ቤቶች ሆን ተብለው ከትምህርት ቤቶች ጀርባ ሲከፈቱ ቀበሌዎች እና ክፍለ ከተሞች እያወቁ ምንም አይነት እርምጃ ሳይወስዱ እንዲመለከቱ ተደረጉ።ይህ የማደንዘዝ ሥራ በተለይ በሚያስደነግጥ ደረጃ ቁጥሩ ያደገው ከ1997 ዓም ምርጫ በኃላ ነው።በ1997 ዓም ምርጫ ተከትሎ አቶ መለስ ከስርዓታቸው ጋር ቂም ይዘውባታል።ስለሆነም ከተማዋን ከፖለቲካዊ ሕይወቷ ለመነጠል
ያልፈነቀሉት ድንጋይ አልነበረም።ከእነኝህ የተንኮል ስራዎች ውስጥ አንዱ አዲስ አበባን ከኦሮምያ ክልል ጋር የማጋጨት ተንኮል ነበር። በተለይ ቅንጅት አዲስ አበባ ሊረከብ ነው ሲባል የኦሮምያ ክልል ፅህፈት ቤቱን ወደ አዲስ አበባ እንዲያዞር ህወሓት ኦህዴድን አዘዘው።ኦህዴድ የቢሮ ዕቅዎቹን እና ሠራተኞቹን ይዞ ወደ አዲስ አበባ መጣ።አዳማ (ናዝሬት) የነበረው የኦህዴድ መስርያቤት ሰራተኞቹ በተለይ ከውሳኔው ድንገተኛነት የተነሳ አዲስ አበባ ቤት ለመከራየት ትልቅ ውክብያ ውስጥ ገብተው ነበር። ውክብያው በእዚህ አላበቃም ቀድሞም ቅንጅትን ከኦህዴድ ጋር የሚያጋጭ መስሎት የጠነሰሰው ስለነበር አዲስ አበባ በባለ አደራ አስተዳደር ላይ ስትወድቅ ኦህዴድ ተመልሶ እንዲወጣ ታዘዘ።በሺህ የሚቆጠሩ የኦህዴድ ልዩ ልዩ ቢሮ ሰራተኞች ተመልሰው ዓመት ባልሞላ ጊዜ ውስጥ መልሰው በአዳማ (ናዝሬት) ቤት ለመከራየት ሌላ ውክብያ ውስጥ ገቡ። አዲስ አበባ ፍልስፍና ነች ጉዳያችን አዲስ አበባ ፍልስፍና ነች ያለችው ዛሬ አይደለም። ከሦስት ዓመታት በፊት ''አዲስ አበባ ፍልስፍና ነች። ለፍልስፍናዋ ትዋደቃለች'' በሚል ፅሁፍ ስር ይህንኑ ሐሳብ በህወሓት/ኢህአዴግ ዘመንም ገልጣ ነበር።የአዲስ አበባን በኢትዮጵያ ፖለቲካ ውስጥ ያላትን አቅጣጫ የመስጠት አቅም ማንም ሊያጣጥል አይችልም።በ1983 ዓም በአዲስ አበባ አራት ኪሎ ተቀምሞ በኢትዮጵያ ገጠሮች ገበሬውን ይዞ አዲስ አበባ የገባው ለውጥ የረጅም ጊዜ የኢትዮጵያ ፖለቲካ ቀያሽ አዲስ አበባ ሳትገባው እና እርሷም ሳይገባት ሐያ ሰባት ዓመታት ብታሳልፍም አዲስ አበባ ዛሬም ንቁ ነች።አዲስ አበባ ባለፉት ሐያሰባት ዓመታትም ጉልህ የለውጥ ሐዋርያ ከአብራክዋ የውጡ ነበሩ።አንዱዓለም አራጌ፣እስክንድር ነጋ፣የዞን 9 እንቅስቃሴ፣ፕሮፌሰር ብርሃኑ ነጋ፣ቡልቻ ደመቅሳ፣ብሩቱካን ሜደቅሳ፣ሲሳይ አጌና፣ርዕዮት ዓለሙ እና ሌሎችም ስርዓቱን በሰላማዊ ትግል ሐያሰባቱንም ዓመታት ወጥረው ለለውጥ ከሰሩ አዲስ አበቤዎች ውስጥ ናቸው። አዲስ አበባ ፍልስፍና ነች።አዲስ አበባ በ1935 ዓም ጣልያን ከሀገራችን ተባርሮ ከወጣ እና የኢትዮጵያ ሰንደቅ ዓላማ ከኦሜድላ በመቀጠል በከፍተኛ ብሔራዊ ስነ ስርዓት ተመልሶ ከተሰቀለ ጀምሮ አዲስ ዘመን ጋዜጣን ነፃነት በመጣበት ዓመት ማተም ጀምራ የኢትዮጵያን ፖለቲካ ወደ
ገጽ 13 ይመልከቱ
https:www.tzta.ca
ከገጽ 12 የዞረ ላቀ ደረጃ ያሻገረ እና የሚያሻግር ፍልስፍና ባለቤት ነች።የአዲስ አበባ ፍልስፍና የኢትዮጵያውያን ፍልስፍና ነው።የአዲስ አበባ ፍልስፍና የዘር ቀለም፣የጎሳ ድንበር የለውም።አዲስ አበባ ከሰሜናዊ እስከ ደቡባዊ እና ከምስራቃዊ እስከ ምዕራባዊ ክፍሏ ከዶርዜ እስከ ከምባታ፣ከዓማራ እስከ ሐማሴን ኤርትራ፣ ከትግራይ አድዋ እስከ ሶዶ ጉራጌ፣ከሐረሪ እስከ ኦሮሞ፣ከአፋር እስከ ቤንሻንጉል ያሉ ኢትዮጵያውያንን ኢትዮጵያዊ በሚል አንድ ስሜት አሳፍራ ያኖረች ከተማ ነች።ይህ ሕብረ ብሔራዊ ነገር ግን ኢትዮጵያዊ ፍልስፍናዋ በወረቀት ላይ ብቻ ሳይሆን በመኖር እና የአኗኗር ዘይቤውንም በማሳየት ያስመሰከረች ነች።አዲስ አበባ ውስጥ አንዱ ብሔር ከሌላው ጋር ተጋጨ የሚል ዜና ተሰምቶ አይታወቅም።ይህ የአዲስ አበቤ የአብሮ የመኖር ፍልስፍና እንዲሁ የመጣ ሳይሆን የመጣ እንግዳዋን አስተምራ የመደመር ችሎታዋ ውጤት ነው። አዲስ አበባ ኢትዮጵያዊ አድርጎ የመኖር ፍልስፍናዋ የመሳብ ኃይል ያለው እጅግ ከባድ ነው።አስራ ሰባት ዓመት በጫካ እና በረሃ ከርሞ የመጣ የህወሓት/ኢህአዴግ ሰራዊት ፀጉሩን አጎፍሮ እና ያደፈ ልብሱን አጥቦ በቤተ መንግስቱ አጥር ላይ አስጥቶ እና ''በረባሶ'' ጫማውን አድርጎ ሲመጣ፣ ልብሱን ቀይራ፣ሽፍን ጫማ አጫምታ፣ኮሮላ
የጃፓን መኪና አስይዛ እና የከተማ መንገዶች ምልክቶች አስተምራ ወደ አዲስ አበቤ ኢትዮጵያዊ ፍልስፍና አጥምቃ ቦሌ እና ጃክሮስ ሰፈር አኑራ ሰው ያደረገች ነች አዲስ አበባ።አዲስ አበባ የለውጥ ሐዋርያ እንደመሆኗ ሁሉ ከ1997 ዓም በኃላ በስርዓቱ ላይ ለመነሳት ተቸግራ የቆየችበት መሰረታዊ ምክንያት ነበራት።ይሄውም በህወሓት ተንኮል እና የተሳሳተ ትውልድ በመፈጠሩም ጭምር የኢትዮጵያ ፖለቲካ በጎሳ በመከፋፈሉ አዲስ አበባ ሁኔታዎችን በአንክሮ ከመከታተል ባለፈ የጎላ ሕዝባዊ እንቅስቃሴ ለማድረግ ተቸግራለች።ፍልስፍናዋ ኢትዮጵያዊ የፖለቲካ ሜዳው ጎሳዊ ሲሆን ለአዲስ አበባ አይመቻትም።የኢትዮጵያ ጉዳይ የሚያነሳ ጠቅላይ ሚኒስትር ዓቢይ ስመጣ ቀድማ ከፊት በመሰለፍ ግን አዲስ አበባ ነበረች።አዲስ አበባ በሚልዮን የሚቆጠር ልጆቿን ይዛ በመስቀል አደባባይ የተሰለፈች አዲስ አበባ ከኢትዮጵያዊ ፍልስፍናዋ ጋር ነበር። የአዲስ አበባ ዘር አልባ እና ጎሳ አልባ ፍልስፍናዋ ለአሁኗ ኢትዮጵያ በእጅጉ ያስፈልጋታል።ኢትዮጵያን የማያውቁ የተወለዱበትን አካባቢ ብቻ ዓለም የሚመስላቸው የዋሃንን ኢትዮጵያ ምን ያህል ሰፊ እንደሆነች እና የሁሉም
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
መሆኗን ለማሳወቅ የአዲስ አበባ ፍልስፍና ያስፈልጋቸዋል።የአዲስ አበባ ፍልስፍና ጎሳ አልባ ብቻ አይደለም።ይቅር ባይ እና ዓለም አቀፋዊ እሳቤንም የተላበሰ ነው።አዲስ አበባ ይቅር ስትል ፈጣን ነች።በ1997 ዓም ከአንድ መቶ ዘጠና ሶስት በላይ ልጆቿን የገደሉባት አቶ መለስ በሶስት ዓመት ውስጥ የኢትዮጵያ ሚሊንየም በሚሊንየም አዳራሽ ሲከበር የሀገር ልብስ አልብሳ በሱዳን ዘፈን አብራ የተጫወተች የትናንቱን ፈጥኖ የመርሳት ፍልስፍና ባለቤትም ነች አዲስ አበባ።አዲስ አበባ ስሟን ክዶ ''ፊንፊኔ'' እያለ የሚጠራትን ሲፈልግ እጁን ትንፋሽ እንዳጠረው ሕፃን እያወራጨ ''አዲስ አበባ በቀለበት ውስጥ አድርገን ማፈን እንችል ነበር'' እያለ ከአራት ሚልዮን በላይ ሕዝብን ሳህን ላይ እንደዘረገፈው ቆሎ የሚያየውን ጃዋር መሐመድ አዲስ አበባ ሲመጣ ድንጋይ ሳትወረውር፣የሁሉም ሃሳብ ይደመጥ ብላ እያየች እንዳላየች፣እየሰማች እንዳልሰማች ያሳለፈች ነች አዲስ አበባ ብቻ ነች። ይህ ብቻ አይደለም አዲስ አበባ የፅንፍ መስመሩ የወጣ እንደሆነ በትርክቱ የምታውቀው የኦነግ አመራር በባሌ ሳይሆን በቦሌ ሲመጣ አዲስ አበባ ኦነግን ለመቀበል ከሩቅ ገጠር ቦታዎች የመጡ ኢትዮጵያውያንን መንገድ ላይ ምግብ ደርድራ፣የሚጠጣ አዘጋጅታ ለእንግዶቹ ኢትዮያዊ ፍልስፍናዋን ያሳየች ከተማ ነች።ለእዚህ ደግነቷ ቡራዩ ላይ
13
ሕፃናቷ ሳይቀሩ ቢታረዱባትም አዲስ አበባ በቶሎ የተጎዱትን አክማ፣የሞቱትን ቀብራ፣እንባዋን አበሳ በኢትዮጵያዊነት መንፈስ ሕይወትን አስቀጠለችው። ከላይ የተጠቀሰው የአዲስ አበባ ቻይነት፣ታጋሽነት፣ኢትዮጵያዊ ደማሪነት እና ይቅር ባይ ፍልስፍናዋ ግን ገደብ የለውም ማለት አይደለም።ሁሉን ስለፍቅር ብታደርገውም በህልውናዋ ላይ የተረት ተረት ትርክት ይዞ ዱላ እና ገጀራ ይዞ ለሚፎክር ግራ ገብ ግን ቦታ የላትም።መጋቢት 1/2011 ዓም በሺህ የሚቆጠር የአዲስ አበባ ነዋሪ ወጣት በጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ እና የአዲስ አበባ ነዋሪዎች አስተባባሪነት በባልደራስ ሆቴል በተጠራው ሕዝባዊ ስብሰባ ላይ የተገኘው ሕዝብ ዋነኛ ብሶቱ የመሰረታዊ ኢትዮጵያዊ ፍልስፍናው መደፈር ነው።መደፈር ብቻ አይደለም።መኖር አትችልም፣እናስወጣሃለን፣ የሚሉ ስለ ትናንት ያላጠኑ እና ያላነበቡ፣ስለነገ ርዕይ ማስቀመጥ ያልቻሉ በአንድ የመንጋ አስተሳሰብ የሚመሩ ሲዝቱበት የማይነካውን ቀይ መስመር እንዳለፉ አመነበት። ስለሆነም የረጅም ጊዜ ፍልስፍናዋን ይዞ ተነሳች። ባጠቃላይ አዲስ አበባ በአስራ ዘጠነኛው
ገጽ 15 ይመልከቱ
https:www.tzta.ca
ሠላም የትዝታ ድረ ገጽ አዘጋጅ ወገኖቼ፤ እንደምን አላችሁ? በጎሣና በዘር ፖለቲካ ታጅቦ የሚጓዘው የአገራችን ፖለቲካ፤ የብዙ ወገኖቻችንን እልቂት፤ ከማስከተሉ በፊት፤ የሁሉላችንንም አክሳሪነት አደጋ፤፤ ከወዲሁ ለወገኖቻችን አና፤ ጥፋቱን እየደገሱልን ላሉት ጭምር፤ በኢትዮጵያ ከአሁን በኋላ ከመሸ፤ ተመልሶ የማይነጋ መሆኑን እንዲረዱት፤ የሚያሳስብ መጣጥፍ፤ አዘጋጅቼ ልኬያለሁና፤ ሕዝባችንን ከዚህ አደጋ ለመታደግ፤ የዘወትር ትብብራችሁን፤ እጠይቃለሁ :: ከታላቅ አክብሮት ጋር፤ / አሥራደው / ከፈረንሳይ
ህወሓት ያቦካውን ሊጥ ኦህዳዴ ሲጋግር፤ ብአዴን ማገዶ ያቀብላል!! ጎበዝ! በኢትዮጵያ ከአሁን በኋላ ከመሸ ተመልሶ አይነጋም !! (አሥራዳው ከፈረንሳይ)
መግቢያ : በዚህ መጣጥፌ ያለወትሮዬ በጥያቄ መጀመሩን መርጫለሁ : - ለመሆኑ ሶርያ ከኢትዮጵያ ምን ያህል ትርቃለች ?! - የመንስ ከኢትዮጵያ ርቀቷ ምን ያህል ነው ?! - ጎረቤታችን ሶማሊያስ ?! - የነዚህን አገራት ሁኔታ ያጤነ፤ የማንኛውም አገር ሕዝብስ በእሳት መጫወት ይገባዋል?! ደግሞስ ! * የኦቦ ለማ መገርሳ " ኢትዮጵያዊነት ሱስ ነው ! " አባባል በቅጽበት ወዴት ተነነ ?! ወይስ ከበፊቱም ለሽንገላ ነበር ? * የጠ/ምኒስትር አብይ አህመድ "ፈጣሪ ኢትዮጵያንና ህዜቦቿን ይባርክ !" የሚለው ምኞትና ህልም ምነው ባጭሩ ተቀጨ ?! ወይስ ባንድ ወቅት፤ አቶ መለስ ዜናዊ ለትግራይ ኢትዮጵያዊ ወንድሞቻችንና እህቶቻችን፤ "እንደ ወርቅ በዕሳት ከተፈተነው ከትግራይ ህዝብ በመፈጠሬ እኮራለሁ" ብለው፤ የትግራይን ህዝብ የአፍ ጮማ እንዲቆረጡ፤ አብይ አህመድም በተራቸው፤ በዚያው በሚያዳልጥ ጭቃማ መንገዴ፤ መጓዝን መረጡ?! የመደመሩ አባዜ : ከጠ/ ምኒስትር አብይ አህመድ ጋር አብረን ተደምረናል እያለ፤ አብይና የለውጥ ፈሊጊው ቡድን ቀን ሲገነቡ የዋሉትን፤ ማታ ማታ እንደ ጃርት እየቆፈሩ በማፍረስ፤ ከሕዝብ አጣልተው፤ የተጀመረውን ለውጥ ለመቀልበስ፤ ሌት ተቀን የሚሠሩ፤ መሰሪዎች መኖራቸውን አጢነዋል ?! የመደመሩ አባዜ በጎሣ ኮታ ብቻ እየተሰላ፤ ዕውቀትና ችሎታ ለሌላቸው ሰዎች፤ እንደ ጠበሌ መታደለ፤ የሚያመጣውን ችግር፤ የለገጣፎ ሕዝብ መፈናቅል፤ በቂ ማስረጃ ሆኗል:: የመደመር ጭንብል አጥልቀው፤ ከመሬት ስበት በከፋ፤ ጠ/ምኒስትሩንና ቡድናቸውን
ወደ ታች የሚጎትቱ፤ ቦርቧሪዎችን በብብታቸው አቅፈው ብዙ ርቀት መጓዘ እንድማይችሉ በመረዳት፤ ከጎሣ ኮታ ይልቅ፤ ሥልጣን ዕውቀትና ችሎታ ለተካኑ፤ አገራዊና ወገናዊ ፍቅር ለተላበሱ ዜጎች በመስጠት፤ ተነጣጥለን ከመጥፋት ይልቅ፤ አብረን በመደጋገፍና በመከባበር እየሠራን፤ አገራችን ኢትዮጵያንና ሕዝባችንን እድናገለግል ቢያደርጉ፤ ያን ጊዛ " ፈጣሪ ኢትዮጵያንና ሕዜቦቿን ይባርካል" !! ክቡር ጠ/ ምኒስትር! ጎሠኝነትና ዘረኝነት በሚሰበክባት አገር አንድነትን፤ ሌቦች በነገሡበት ምድር ብልጽግናን፤ ጦር በሚሰበቅባት አገር ሠላም፤ አይኖርምና: ኢትዮጵያን በምርቃት ብቻ እንደማያቀኑ ተገንዝበው፤ የህወሓትን ብቻ ሳይሆን፤ የኦህዴድ፤የብአዴድንና የድህዴን፤ ቱባ ቱባ ሌቦችን፤ በልመና ሳይሆን በተግባር በሕግ የበላይነት ለፍርዴ በማቅረብ፤ ኢትዮጵያን በብዘ ቢሉዮን ዶሊር ዕዳ ዘፍቀው፤ ድሃው ሕዝባችንን እያስራቡ፤ የዘረፉትን የኢትዮጵያ ሃብት እንዲመልስ ያድርጉ:: ሌላው ግልጽ እንዲሆንልን የምንሻው ጉዳይ : * ለመሆኑ! ጠ/ ምኒስትሩ ማነው?! አብይ አህመድ ወይስ ጃዋር መሃመድ?! ልክ እንደ አቶ መለስ ዛናዊ፤ በፈለገው ጊዜ በቴሌቪዥን መስኮት ብቅ እያለ፤ በመቀመጫው ላይ በመቁነጥነጥ፤ እጆቹን እያወናጨፈ፤ ጣቶቹን ቀስሮ ሕዝብ ሲያስፈራራና፤ ሁሉንም አክሳሪ የሆነ የጎሥና የዘር ፖለቲካ ሲረጭ፤ ምነው አደብ ግዛ የሚል መካሪ፤ ወይም ህግ ጠፋ?! * ጃዋር የሚዲያ ባለቤት ነኝ ባይ ነው ፤ መልካም እንኳን ሆነ! ለመሆኑ የገንገቡ ምንጭ፤ ከየት? ከማንና? እንዴት ተገኘ?! * ከጃዋር በስተጀርባ አብሮነታችንን እየናደ ፤ የጎሣና የዘር ግንብ የሚገነቡልንስ እነማን ናቸው?! * ጃዋርና የጃዋር አይዞህ ባዮች፤
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
ከምርጫው በፊት፤ በምርጫው ወቅትና፤ ከምርጫው በኋላስ ምን እየደገሡልን ነው?! ጎበዜ! ጠርጥር፤ በገንፎ ውስጥ አይጠፋም ስንጥር፤ እንዲለ ሆኗልና:: ከራሳቸው በስተቀር፤ ማንንም የመወከል ህጋዊ መብት የሌላቸው፤ የፖለቲካ አመንዣኪዎች፤ የስልጣን ቋንጣ ለመቀላወጥ ስለፈለጉ ብቻ ፤ ከያለበት ተጠራርተው ሕዝባችንን በጎሣና በዘር ፖለቲካ ሲያምሱ ምነው ሃይ የሚል አካል፤ ወይም ህግ ጠፋ?! ተዘቅዝቀው የሚያነቡ የእናት ጡቶች፤ ለጆሮ የሚሰቀጥጥ የሕፃናት ለቅሶ፤ የሃዘን ጉም የቋጠረ የአባቶች ትካዜ፣ ደስታን ሳይሆን ሃዘን ለማጨት የተደገሠለት ወጣት፤ በማህፀኗ ተስፋን ሳይሆን ሞትን አርግዛ፤ መከራን ለመውለድ የምታጣጥር እንስት ለማየት ምነው ተቻኮልን? በሕብረ ብሄር ልጆቿ ተጎናጉና ውብና ያማረች፤ ጠንካራና ጤናማ ኢትዮጵያን በማየት ፈንታ፤ በጎሣ ካራ ተገዝግዛ የተቦጫጨቀች፤ደሃና ደካማ ኢትዮጵያን ማየት፤ የማንኛችንም ምርጫ ይሆናል ብዬ ስለማላምን ተስፋ አልቆርጥም :: አሁንም ጊዜው ገና ስላልመሸ፤ ለአንድነታችን አብረን ዘብ እንቁም:: አንድም ቀን ብትሆን ዕዴሜ ናትና !! ወገኖቼ ! ለሠላም እንጂ ለጠብ ምክንያት ሞልቷል፤ ውሃ ቀጠነም ብሎ መጣላት ይቻላሌ:: ትልቁ አደጋ ከአሁን በኋላ በኢትዮጵያ ውስጥ በሚፈጠረው ችግር፤ አሸናፊና ተሸናፊ አይኖርም፤ በእርግጠኝነት መናገር የሚቻለው ነገር ቢኖር፤ ሁላችንም ተሸናፊዎች እንደምንሆን ነው :: በዚህ ሁላችንም ከሳሪዎች በምንሆንበት የጥፋት ጎዳና፤ የጎሳና የዘር ፖለቲካ እያፏጩ፤ ሌሊውን አ ግ ላይ በሆነ ንፉግ ፖለቲካ፤ እሽኮለሌ በመጨፈር፤ ተራው የእኛ ነው፤ ወይንም ጊዜው የእኛ ነው የሚለን፤ የአስተሳሰብ ደንክዬዎች፤ ያልተረደት ወይም ያልታያቸው ጉዳይ ቢኖር፤ የአስተሳሰብ አድማሳቸውን ሳያሰፉ፤ የጎሣ ጥብቆ ለብሰው ፤ የዘረኝነት ጋቢያቸውን እያራገቡ፤ አብሮነታችንን በመናድ፤ ብዘ ምዕተ ዓመታት ወደ ኋላ ጎትተው በድቅድቅ ጨለማ፤ እኛንና እራሳቸውንም ጭምር፤ ሁላችንም አብረን የመቃብራችን አፋፍ ላይ መቆማችንን ነው::
14
ጠባብ በሆነ አስተሳሰብ፤ ሁሉን አግላይና፤ አብሮነትን የሚሸረሽር፤ አገር አጥፊ የጎሣና የዘረኝነት ፖለቲካ እያቀነቀኑ፤ ኢትዮጵያን የመሰረለ ሕብረ ብሔር፤ ትልቅና ባለ ብዘ ታሪክ፤ ብሎም የአፍሪካውያን የነፃነት ቀንዲል፤ በጀግኖች ልጆቿ ድሌ አዴራጊነት፤ የዓለም አቀፍን ቀልብ የሳበች፤ ውብ አገር ማስተዳደር በእጅጉ ያዳግታል:: ሰሞነኛ የፖለቲካ ሱቅ በደረቴዎች፤ ጊዜው ያለፈበት የፖለቲካ ሸቀጣቸውን፤ ከያለበት ሸክፈው በመምጣት፤ ኢትዮጵያንና ሕዝቧን፤ ቤተ ሙከራ ለማድረግ ከሚያደርጉት አጉል መሯሯጥ፤ እንዲቆጠቡ ከወዲሁ እንመክራለን እናሳስባለንም :: ምን ቢቸግረው፤ ምንም ያህል ቢራብ፤ ይህ ኩሩ ሕዝብ፤ አክ! ብሎ ወደተፋው አስከፊ ስርዓት ዳግም እንደማይመለስ፤ ጉሮሯቸውን እየተናነቀ፤ ሆዳቸውን እየጎረበጠ፤ ቢያስቸግራቸውም ሊውጡት የሚገባ ሃቅ መሆኑን እንነግራቸዋልን :: ለ27 ዓመታት የችግራችን መንስኤ የሆነውን፤ የዘርና የጎሣ ፖለቲካ የሚያራምደ፤ የዛሬው የመፍትሔ አካል ለመሆን እንደሚቸገሩ ስለምናውቅ፤ በጎሣ አንቀልባ እንዲታዘል፤ በኢትዮጵያ ሕዝብ ጀርባ ላይ እሹሩሩ እያልን እንደማናቀብጣቸው፤ ቁርጣቸውን ከወዱሁ ይወቁ:: አገርና ሕዝብ፤ የሚገባውን ክብርና እንክብካቤ ማግኘት ሲገባው፤ በአጠያፊ የጎሣና የዘር ፖለቲካ ሊታመስ አይገባም:: ጥላቻ ሲነግሥ ፍቅር ይኮስሳል፤ ጎሠኝነት ሲያብብ አብሮነት ይጠወልጋል፤ በመንደርና በክልል ደረጃ ብቻ ስናስብ፤ አገር ይከስማል፤ ህዝብ ከህዝብ ይጋጫል፤ ደም መቃባት ይመጣል፤ ይህ እንዳይሆንና በወገኖቻችን ላይ ግፍና መከራ የምንጋብዝ፤ አገር ገዳይ ትውልድ እንዳንሆን በእጅጉ እንጠንቀቅ :: ባለንበት በዚህ 21ኛው የስልጣኔ ዘመን፤ ዓለም ወደ ትንሽ መንደርነት ተቀይራ፤ ሁለም ነገር በፀሐይ ፍጥነት፤ በሚለዋወጥበት፤ የሳይንስና የቴክኖልጂ ዘመን፤ በጎሣ አጥር ተከልለው፤ በመንደር ደረጃ በመተራመስ፤ ጥላቻ የሚያገሱ ኮርማዎችን፤ ልንጠየፋቸው ይገባል:: በአገር፤ በክፍለ ዓለምና:በዓለም አቀፍ ደረጃ፤ በሁለንተናዊነት ( universalist ) ደረጃ ማሰብ የተሳናቸው፤ የአስተሳሰብ ሰንካላዎች በመሆናቸው፤ ሰው ብቻ ሳይሆን፤ ግኡዞ መሬትም በእጅጉ ገጽ 15 ይመልከቱ
https:www.tzta.ca
ከገጽ 14 የዞረ ትጠየፋቸዋለች:: ማሳረጊያ ህወሓት በ'ራሱ አምሳያ ጠፍጥፎ የፈጠራቸው፤ ጎሣንና ዘርን መሠረት ያደረጉ፤ ኦህዴድና ብአዴን የተባለ የጎሳ ድርጅቶች፤ በቅርቡ ኦዴፓ እና አዴፓ የሚል የዳቦ ስም አውጥተናል ቢልም፤ ሁለቱም የተፈጠሩት፤ እንድ ህወሓት ከጅብ ቆዳ በመሆኑ፤ ቅኝታቸው አሁንም ያው የጥንቱ ዓይነት፤ እንብላው እንብላው የሚለው ስለሆነ፤ የኢትዮጵያን ህዜብ በዘርና በጎሳ ፖለቲካ እያባሉ፤ አንዱ በሌላው ወገኑ ላ ይ ጦር እየተማዘዘ፤ ህይወት በየዕለቱ ይቀጠፋል፤ ብዘዎች ከመኖሪያ ስፍራቸው እየተፈናቀለ ሜዲ ላይ ፈሰዋሌ:: ዛሬ በአራቱም የአገሪቷ ማዕዘን፤ የሚቃጠሉት ቤት፤ የሚቀጠፍ ሕይወት፤ የሚዘረፍ ሃብት፤ ከስፍራው የሚፈናቀል የህዝብ ብዛት አገሪቱን አጥለቅልቋል:: ህወሓት ከነደንደሳም ሌቦቹ፤ የትግራይን ሕዝብ እንደ ዋሻ ወይም እንደ ጫካ ቆጥሮ፤ በትግራይ ሲወሸቅ፤ አሽከሮቹ ኦህዴድና ብአዴን ደግሞ፤ ህወሓት ያቦካውን ሊጥ (የጎሣና የዘር ፖለቲካ) ኦህዳዴድ ሲጋግር: ብአዴን ደግሞ የአማርኛ ቋንቋ ተናጋሪ፤ ኢትዮጵያዊ ወንዴሞቻችንና እህቶቻችንን ለማገዶነት በማቅረብ ይማግዳሉ :: አክሳሪ የሆነውን፤ የጎሣና የዘር ፖለቲካ፤
ሂትለር በጀርመን፤ ሞሶልኒ በጣሊያን፤ ሞክረውት ትርፉ፤ ለብዙ ሚሊዮን ሕዝብ ዕልቂት፤ ለመሊው ዓለም የኢኮኖሚ ድቀት እንደነበር፤ ከታሪክ መማር ያቃታቸው፤ የአስተሳሰብ ደሃዎች፤ ዛሬ በኢትዮጵያ እንደ መፍትሔ በመቁጠር፤ እንደ ኮሶ ሊግቱን ሲፈልጉ፤ እንቢ! የማለት አቅምና ድፍረቱ፤ ሊኖረን ይገባል:: የአስተሳሰብ ድህነት ከድህነቶች ሁለ በእጅጉ የከፋ በመሆኑ፤ በአንድነታችን አብረን፤ ጠንካራና፤ የበለፀገች አገር ዜጎች መሆን ስንችል፤ ሁላችንም ተበታትነን ደካሞችና ደሆች ሆነን ለመሞት አንቸኩል:: በአንፃሩ፤ ለኢትዮጵያ አንድነትና ልዖላዊነት፤ ለዜጎች ሰብአዊ መብት መከበርና ለእኩሌነት፤ ቆመናል የሚለት የአንድነት ኃይልች፤ ግማሾቹ ቆመው ማንቀላፋት ብቻ ሳይሆን፤ ተኝተው ሲያንኮራፉ፤ ሌሎቹ ደግሞ፤ ከጎሣ ፖለቲካ አቀንቃኞች ጋር፤ የተቧደኑ በመሆናቸው፤ ቀን ጠብቀው ሚዚን ወደ ደፋበት ለመለጠፍ፤ ወይም ለመንሸራተት፤ ያደፈጡ መሆናቸውን ስናይ በእጅጉ እናዝናልን:: ድሃው ገበሬና ሠራተኛ፤ እራሱ ሳይማር፤ ግብር እየከፈለ በነፃ ያስተማረውን፤ ምሁር ተብዬ በበኩሉ፤ አድፍጦ አጎንብሶ እየበላ፤ አገሩና ወገኖቹ፤ እራሱም ጭምር አስጊና ቀውጢ ወቅት ላይ ሆነው፤ ከምቾት ክልል ስንዝር ታህል ርቀት እንኳን ፈቀቅ ለማለት
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
ያለመድፈሩ፤ በጣም ከማሳዘኑም በላይ በእጅጉ ያሳፍራል !! " የጨው ተራራ ሲናዴድ :ሞኝ ይስቃል፤ ብልህ ያለቅሳል " ሎሬት ፀጋዬገብረመዴህን
ከገጽ 12 የዞረ ክ/ዘመን መጨረሻ ለዓድዋ ዘማች ስንቅ ሰንቃ፣ታቦት አስይዛ ቸር ግቡ ብላ ንጉሷን የሸኘች፣በሐያኛው ክ/ዘመን መጀመርያ በፋሽሽቶች ከሠላሳ ሺህ በላይ ልጆቿን በመገበር የሁለተኛው ዓለም ጦርነት ገፈት ቀማሽ የሆነች እና በእዚሁ ክፍለ ዘመን ውስጥ በኢትዮጵያ የነበረው ፖለቲካዊ፣ማኅበራዊ እና ምጣናዊ ሐብታዊ ቅርፅ በመስጠት እና ለማም ከፋ አዳዲስ ሃሳቦችን ከዓለም አቀፍ ለውጥ ጋር በተናበበ መልኩ በማፍለቅ አዲስ አበባ የኢትዮጵያ የለውጥ ፍልስፍና ማዕከል ሆናለች።ይህ ፍልስፍናዋ መሰረታዊ መርሁ ደግሞ ኢትዮጵያዊነት እና ጎሳ አልባ ዕሳቤ ነው።አሁን አዲስ አበባ ይህንን ፍልስፍናዋን በልዩ ክብር የመጠበቅ እና በጎሳ ፖለቲካ ለተጎዳችውን ኢትዮጵያ የማስተማር ዘመቻ ከአዲስ አበባ ይጠበቃል።አዲስ አበባ በዙርያዋ ያለውን የተሳሳተ አስተሳሰብ እና ትርክት በጥቂት ፅንፈኞች እንዲይዝ የተደረገውን ወገን ወደ በጎ ዕሳቤ እንዲመጣ
15
ድል ለኢትዮጵያ ሕዝብ ! እግዚአብሔር ኢትዮጵያንና ይባርክ !!
ሕዝቧን
የአስተሳሰብ ለውጥ አምጥቶ ኢትዮጵያዊ ቤተኘነቱን እንዲያፀና በፍቅር የማስተማር ስራዋን በዕቅድ እና በመርህ ላይ በተመሰረተ መንገድ ማካሄድ ይገባታል።ይህ ማለት ግን ገጀራ ይዞ ለመምጣት ለሚያስብ በታኝ ፅንፈኛ ጋዜጠኛ እስክንድር እንዳለው ''ግፍ መስራትን እንጂ ግፈኛን አንፈራም'' ከማለት ሌላ አማራጭ የላትም።የአዲስ አበባ ኢትዮጵያዊ ፍልስፍና ይለምልም! ================================// //======================= አዲስ አበባ ከቦሌ እስከ አራዳ ፒያሳ የአውራ ጎዳና ጉብኝት (ቪድዮ) አዲስ አበባ ከጀሞ እስከ ፒያሳ አራዳ የአውራ ጎዳና ጉብኝት (ቪድዮ) ጉዳያችን GUDAYACHN www.gudayachn.com Posted by Getachew Bekele at 7:48 PM
https:www.tzta.ca
President Donald Trump spoke to Abiy Ahmed on the phone
Abdur Rahman Alfa Shaban 16/03 - 00:02 ETHIOPIA Ethiopian Prime Minister received a call from president of the united States, Donald Trump, on Friday; his office confirmed. The exchange between the two centered on events arising from the deadly plane crash of March 10. Trump spoke about the strength of the Ethiopian national carrier and stressed his support for ongoing reforms. The two leaders also committed to deepening relations between the two countries, the PM’s office added. Abiy is the latest African leader to have received a call from the U.S. leader. Others in the same bracket are Kenya’s Uhuru Kenyatta, Nigeria’s Muhammadu Buhari and then president of South Africa, Jacob Zuma. Full content of message from PM’s office PM Abiy Ahmed and Donald Trump in a phone call today shared their condolences to the people of both countries for the loss of lives in the fatal Flight 302. President Trump hailed @flyethiopian (Ethiopian Airlines) as a strong institution & af-
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
16
firmed provision of technical support where needed. Donald Trump also expressed support for the holistic reforms that have been taking place in Ethiopia over the past months. The two leaders concluded their call with a commitment to strengthen the two country’s long standing diplomatic relationship. Abiy’s visit to the U.S. meeting VP Mike Pence The highest U.S. official Abiy has met is the vice president Mike Pence last year. Abiy on a tour of the U.S. met with Pence at the White House. At the time, Pence also assured of continued support of Washington for reforms that the PM was undertaking back home. Washington is seen as a key ally of Ethiopia in different aspects of bilateral cooperation, key among which is security cooperation in the fight against terrorism. The last top U.S. official to have visited was then Secretary of State Rex Tillerson who visited Addis at a time when tensions were high. He was fired by Trump by the time he completed his planned visit which took him to Kenya and Nigeria.
https:www.tzta.ca
18 Canadians among 157 killed after Boeing 737 Max 8 crashed shortly after takeoff Sunday capital of Addis Ababa. All the Canadians have been identified. They are: Pius Adesanmi
scholarship and his sudden loss is a tragedy,” said Benoit-Antoine Bacon, Carleton’s president and vice-chancellor. Adesanmi was the winner of the inaugural Penguin Prize for African non-fiction writing in 2010. Amina Ibrahim Odowa, daughter Sofia Abdulkadir
Flowers are placed at the scene of the Ethiopian Airlines plane crash near the town of Bishoftu, southeast of Addis Ababa, on March 11, 2019. Eighteen Canadians died in the crash that killed a total of 157. (Tiksa Negeri/Reuters) Friends, family members and colleagues of the 18 Canadians killed in Sunday's Ethiopian Airlines crash are sharing their grief and memories.
The Canadians are among 157 people from 35 countries who died after the Boeing 737 Max 8 plane bound for Nairobi crashed shortly following takeoff from the Ethiopian
Pius Adesanmi was a professor at Carleton University in Ottawa. (Facebook )
Pius Adesanmi, the Nigeria-born director of Carleton University’s Institute of African Studies in Ottawa, was also a professor at the Ottawa school.
Amina Ibrahim Odowa, 33, of Edmonton, and her daughter Sofia Abdulkadir, 5, were killed. Odowa was a mother of three. (Submitted by Mohamed Ali)
“Pius was a towering figure in African and post-colonial
Edmonton resident Amina Ibrahim Continued on page 22
Tel:- 647-7027528 ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
17
https:www.tzta.ca
TZTA INTERVIEWS WITH DOCTOR POULOS SEYOUM, DENTIST
notice people suffering from cavities and gum diseases and there was little being done to help people with dental issues due to lack of adequate professionals. Moreover, there was little awareness about oral health and how to maintain a healthy oral environment. I speak from experience about Ethiopia and Eritrea. Hence, I started to develop a keen interest in dental field and do my part to help. When I joined dental school, my interest and passion grew even more as dentistry is both DOCTOR PAULOS SEYOUM, DENTIST art and science, meaning I Thank you very much you permit me to interview must apply current scientific and introduce yourself as a Dentist to our audi- guidelines as well as have ence. My name is Teshome Woldeamanuel, I am a great hand skills to create web & offline Magazine publisher. I am going to beautiful artistic smiles which is both challenging direct to the interview. and exciting. Dentistry, when I was 1. TZTA: Can you tell me a little bit accepted as internationally trained dentist in 2015. I 4. TZTA: about yourself? graduated in DDS (Doctor What are your goals as they of Dental Surgery) in 2017. relate to dentistry? Dr. Paulos: I am a Dental Surgeon with I also went, in 2017, to many years of expertise on Ethiopia, Addis Ababa Dr. Paulos: dental field focusing on University (AAU) together My goals are to provide prevention of oral diseases with my instructors from optimal preventive and of Toronto comprehensive care for my and comprehensive care of University to collaborate with the patients from their early stage my patients. Department of Dentistry of life and during adulthood. of AAU, in teaching and This way anyone can benefit 2. TZTA: clinical supervision of dental from ongoing, efficient care, Brief on your educational students. It was a great that is conducive to excellent background! experience. oral health which in turn is conducive to the general Dr. Paulos: 3. TZTA: well-being of the person. I graduated in 2005 from Why did you choose dentist University of Bologna, as a profession? 5. TZTA: Italy in the field of General What types of patients do Dentistry. Then, I continued Dr. Paulos: you treat? my studies in University When I was a child, I used to of Toronto, Faculty of
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
18
Dr. Paulos:
I treat generally all age ranges: children, young adults, senior adults according to their needs. If they need specialist care, I work as a team with reputed specialists to make sure that the person’s needs and wants are met.
6. TZTA: How is your practice changing? Is it growing? Dr. Paulos:
I am currently working in Van Horne Dental Clinic located near Victoria Park Ave and Finch Ave. Our philosophy is to provide a variety of options to meet the unique needs of our patients. We follow the current guidelines and strive to provide the most advanced care for all our patients. We accept new patients and address their chief concerns as well as their overall oral health.
7. TZTA:
Do you actively market or depend on referrals?
Dr. Paulos:
We make sure that everyone is aware of the services we provide. Our communities have now the ease and the option to address their oral health concerns with a professional who have the same cultural backgrounds. In addition to English, I speak also Amharic and Tigrinya. Continued on Page 19
https:www.tzta.ca
Continued from page 18
8. TZTA: What experience do you have in dental field? Dr. Paulos:
I have worked extensively for more than 6 years in General Dentistry, artificial teeth, baby teeth, root canal treatment to mention few. Optimal oral health is very important for everyone. It boosts confidence and is vital to successful career and social life. Properly aligned and maintained teeth and gums contribute significantly to aesthetics in addition to function. I work incessantly to restore my patients’ smile which is a font of satisfaction.
9. TZTA: What do you tell for Ethiopians and Eritreans about your career? Dr. Paulos:
Being a dental surgeon is very satisfying and rewarding profession. I highly recommend to those who are planning to go to University to consider this field. We are few in our region and the demand is very high. It may not be easy, but it is worth the sacrifice.
10. TZTA:
Any suggestion which you have not mentioned so far?
Dr. Paulos:
I advise anyone to visit a dental clinic and get a checkup to make sure they have no issues and if there are, to address them sooner than later. It is not advisable
to wait while there are cavities, gum bleeding, or till pain, swelling develops as waiting significantly can pose to risks/ complications and reduces the chances of treatment success. A checkup will help detect “unseen” issues that otherwise would progress if left undetected.
11. TZTA:
Finally, what is your dental advice for Ethiopians and Eritreans?
Dr. Paulos:
I highly recommend parents to have their kids get a dental visit when their first baby teeth are erupting. This way, the kids will get familiar with dental clinic. Their oral health will be monitored from baby teeth, during transition to adult teeth, and when they have adult teeth as they grow up. Patient education and motivation is part of integral comprehensive care. Hence, patient will be educated how to brush and floss which is generally recommended twice per day; morning and evening (before sleeping). However, brushing and flossing frequency and technique may vary according to the individual specific needs which can be identified when the person has a dental visit and one to one session with the clinician. Early signs of dental diseases such as cavities and gums include but not limited to staining, white/
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
grey/brown patches on teeth surfaces, gum bleeding etc. If you notice these signs and you have sensitivity or discomfort or pain, I urge you to visit a dental clinic to get a proper care. It is to be noted that a dental visit also includes oral health screening of other diseases (apart dental cavities or gum inflammation) such as fungal infections, autoimmune conditions, neoplastic/tumor condition and anomalies such as supernumerary teeth. Oral cancer screening is very important because early detection makes significant difference on the prognosis of the disease. Certain conditions such as diabetes, heart diseases etc. affect or are affected by oral environment. So, maintaining a healthy oral environment is not something that is limited just to the mouth because we have to remember more often than less that the mouth is attached to the rest of our body. We can go on for long to elucidate the value of dental visit. But in summary it the first step to assess the person’s oral health and plan accordingly so that the person can benefit maximum with the preventive/treatment measures curtailed to his/ her needs and wants. Such measures include but are not limited to sealant application on teeth with deep grooves that reduce of initiation of dental cavities
19
on those grooves. Diet education to help reduce the person’s caries risk will be done if there are risky dietary habits. I would like to bust some unfounded myths that are out there about x-rays and fluoride. Dental x-rays are very helpful in aiding us detect diseases/conditions that we cannot see such as inside jaw bones or in between teeth and are very safe. The dental x-ray dose is small compared to medical x-rays and with the invention of digital x-rays, the doses have been reduced even more. And Fluoride is an important mineral that help strengthen teeth to become resistant to cavities. It is found in our public water, tooth pastes and naturally in some food. When Fluoride is taken at the right dosage during formation of teeth it gets incorporated with the tooth structure and offers great resistance to dental cavities. However, if Fluoride is applied topically with tooth pastes or varnishes, rinses etc. it still provides protective role against dental cavities and helps with the remineralization of teeth surfaces. Whenever, anyone has a concern or questions, best bet is to discuss with a professional or to read a reputable research material. We are here to help. TZTA: Thank you
https:www.tzta.ca
Displacement and Ethnic Conflict in New Ethiopia – CounterPunch
Over 8 million Ethiopians in need of food aid, $1.3bn needed
March 16, 2019
GRAHAM PEEBLES
by GRAHAM PEEBLES Fundamental political reforms are underway in Ethiopia, but as the new Prime Minister, Abiy Ahmed and his government work to bring about change in the country, historic ethnic divisions have erupted. Dozens of people have been killed, many more injured and over a million people displaced since April 2018 due to rising ethnic violence. The total number of internally displaced persons, according to Human Rights Watch (HRW) exceeds two million, this is a major test for the government, and to date little has been done for people driven from their homes. While other groups have been involved in the clashes, much of the violence has been attributed to men from Oromia. Young men who, Al Jazeera report, have also been accused of looting and destroying property, as well as taking new homes in the capital which had been allocated to other citizens by dint of a ballot Ethnic identity With around 80 tribal groups and a population of 105 million people (growing at an alarming rate of 2.5% per annum), 70% of who are under 30, the demographic make up of Ethiopia is diverse and complex. The Oromo, who are mainly Muslim, constitute the largest ethnic group with 35% of the population spread over a large region of the country; followed by the Amhara (Orthodox Christian) with 27%, and against who the Oromo have
fought numerous wars. Many Ethiopians identify themselves more strongly with their tribal group than their nationality; ethnic clans have their own dialect and traditions, and are deeply attached to specific areas of the country. Tribal identities die hard and, together with stories of past conflicts and injustices, are passed down the centuries from parent to child. In the early 19th Century Oromo monarchies ruled over large parts of central and southern Ethiopia, however for generations since the Oromo have complained of economic, cultural and political marginalization at the hands of governments led by politicians from other ethnic groups; most recently a brutal gang from the Tigray region who formed The Tigray People’s Liberation Front (TPLF), which dominated the ruling EPRDF coalition that ruled from 1991 until April 2018. Under the TPLF regime the Oromo people, like other ethnic groups, including the Amhara and ethnic Somali, were persecuted, falsely arrested, tortured and murdered, women raped. Amnesty International published a report in 2014 entitled, ‘Because I Am Oromo: Sweeping Repression in the Oromia Region of Ethiopia’, in which they stated “that thousands of Oromo people were “being ruthlessly targeted by the state based solely on their perceived opposition to the government…dozens of actual or suspected dissenters have been killed.” There is no question that the Oromo were persecuted by the TPLF, but with the exception of people from Tigray, they suppressed the whole country. The danger now is that some Oromo may have revenge in their minds and feel protected by an Oromo Prime minister. Long held Anger One of the first actions undertaken by PM Ahmed was to dismiss all TPLF ministers, and, as Foreign Policy states, to arrest “a number
Read more on page 23
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
More than eight million people need food aid in Ethiopia, a 5 percent rise from last year, due to a surge in violence that has triggered mass displacement as well as the lingering effects of past droughts, officials said on Thursday. The crisis has prompted an Ethiopian government appeal for $1.3 billion to provide emergency food and non-food assistance for 8.3 million people. “The impacts of the climate change-induced droughts of 2016 and before have persisted. Moreover, violence in many parts of the country have added to the burden,” said Mitiku Kassa, Ethiopia’s commissioner of national disaster risk management. Around 3 million people remain displaced in the Horn of Africa country of 100 million, according to the United Nations, largely due to a spate of ethnic clashes, mostly in the southwest and east, since last year. The outburst of violence has overshadowed reforms initiated in late 2017 with mass
20
releases of political prisoners that were intended to reduce tensions triggered by anti-government protests in 2015. Abiy Ahmed, who took over as premier in April last year, has also presided over major political and economic changes that have included the pardoning of exiled rebel groups and reconciliation with longtime neighbouring foe Eritrea. Although Ethiopia touts high growth rates, its economy still depends heavily on rain-fed farming, which employs three-quarters of the workforce. Some 7.9 million people were in need of food assistance in 2018 and 5.6 million the year before, requiring over $3 billion in humanitarian aid. Mitiku told reporters Ethiopia planned to spend over $107 million to cover the needs of this year’s impact from its own coffers. The government spent $342 million last year. REUTERS
https:www.tzta.ca
Shadow falls over Ethiopia reforms as warnings of crisis go unheeded Posted by: ECADF in News March 14, 2019
Having fled violence, a million Ethiopians now face hunger and disease. Yet Abiy Ahmed seems intent only on their return turn. the prospect of yet another round of premature returns, especially But despite the self-evident since it will coincide with the risks, the government has repeat- start of the national census in edly pushed Gedeo people back April (possibly triggering more into Oromia. When it did so in violence). Involuntary returns June, two months after the first and the “instrumentalisation” of wave of displacement in April, humanitarian aid are, of course, violence escalated. Nonetheless, breaches of humanitarian prinin August, the government re- ciples. sumed its efforts, in some cases loading people into buses and Why and under whose authority Despite reports of lynchings, rapes and beheadings, the Ethiopian govtrucks and driving them over such a problematic policy has ernment is trying to force people displaced by conflict to return to their the border. Aid workers say the been pursued is unclear. Ethivillages. Photograph: Maheder Haileselassie Tadese/AFP/Getty Images withdrawal of humanitarian as- opia’s system of decentralised, (The Guardian) — In southern took place in the south, where an sistance has also been used as ethnically organised federalism Ethiopia, tens of thousands of estimated 800,000 mostly ethnic a way of putting pressure on blurs lines of responsibility. people are enduring what aid Gedeos fled the district of West people to return. In December, Some aid workers, for instance, workers say is a full-blown hu- Guji in Oromia, the country’s roughly 15,000 Gedeos fled blame the government of Ethimanitarian crisis. But the gov- largest region. This is a higher West Guji once more. opia’s Southern region, which ernment of the new prime minis- number, and over a shorter perihas a history of restricting huter, Abiy Ahmed, appears not to od of time, than occurred at the Such tactics are still in evidence manitarian access, while others be listening. height of Myanmar’s Rohingya in pockets of Gedeo zone like point right to the top. (The fedcrisis in 2017. Gotiti. In February, aid work- eral government denies that it It is a stain on the record of an ers – speaking on condition of supports involuntary returns or administration that, since Abiy’s The conflict looked, on the sur- anonymity because they fear the withdrawal of humanitarian appointment last April, has been face, like a Malthusian eruption jeopardising their access in other assistance to those in need.) lauded for opening up Ethiopia’s – in which population outstrips parts of the country – said they political space and making peace food supply. Gedeos and Guji had been forbidden from proAs for Abiy himself, his gravest with neighbouring Eritrea. Last Oromos share some of the coun- viding assistance in the area for sin seems to be one of omission. month, Abiy was nominated for try’s most densely populated months (though in the past fortHe has not visited camps housa Nobel peace prize. His gov- farmland, and both groups are night some have been given the ing displaced people in Gedeo ernment has also been praised fast growing in number. But green light by the local adminor Guji (or, reportedly, anywhere for passing a new refugee policy gruesome reports of lynchings, istration to discreetly distribute in the country) since he took ofhailed as a model of compassion rapes and beheadings, and of things like blankets). Because fice. He has, rightly, turned away and forward-thinking. Yet the complicity among local offi- food is scarce, malnutrition is from the authoritarianism of his dire situation facing millions of cials, police and militia, makes it common. Aid workers worry predecessors, but has failed to people forced from their homes seem more like organised ethnic about the spread of contagious get to grips with the security criby conflict, and the new regime’s cleansing than an ordinary tribal diseases, especially when the sis that emerged in its stead. The approach to their plight, has in- clash. rain comes. Most of the wooden more cynical aid workers I spoke vited a more sceptical response shelters lack even plastic sheets to suggested he and those around from some observers. The vast majority of Gedeos – for roofs. him simply want to “erase” the who took refuge in Gedeo zone issue of displaced people before One settlement, in the village of of the neighbouring southern re- Last month, the government said it spoils the new administration’s Gotiti, hosts 20-30,000 ethnic gion – are too scared to return. more than a million displaced international image. Gedeos who have been denied They say they have nothing to people had returned to their vilhumanitarian assistance – above return to: homes were burned en lages. It has since drawn up a two The precedents set by the reall food aid – since last August. masse and crops (mostly coffee) month “action plan” to return sponse to the Gedeo tragedy stolen or destroyed. In recent almost all of those yet to come are deeply troubling. “We failed More than a million Ethiopians weeks, displaced people have back. This seems to include even Gedeo-Guji,” said one senior aid were forced from their homes also said they fear rebels from Gedeos who firmly believe it is official. “And I’m afraid we are by ethnic violence in 2018 – the the Oromo Liberation Front, unsafe for them back in Oromia. going to fail again [in Ethiopia], highest number of internally who are active in West Guji and but at an even larger scale.” displaced persons (IDPs) of any allegedly terrorise those who re- Aid workers speak with alarm at country last year. The worst of it
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
21
https:www.tzta.ca
Continued from page 17 Odowa, 33, and her daughter Sofia Abdulkadir, 5. They were on their way to visit family, a family member told CBC News. Odowa’s brother, Mohamed Ali, described his niece as “the favourite child” of everybody in the family. “She had her own mind, and she always wanted things done the way she liked,” he said. “She was amazing.”
the non-profit Abeingo Association Canada and founded the Kenyan Community in Calgary group. He leaves behind his wife Gladys Kivia, a domestic violence counsellor with the Calgary Women’s Emergency Shelter, and three children, ages 17, 19 and 20.
Danielle Moore
conference. (Micah Messent/Facebook) Friends of another young Friends of another young environmentalist, Micah Messent from Vancouver Island, are mourning his death. CBC News spoke to his family, who acknowledged the reports, but said they did not want to comment. Messent was heading to the same UN conference, which he posted about on his Instagram the day before the crash.
Odowa leaves behind two daughters, ages seven and three.
Danielle Moore, who grew up in Toronto but was living in Winnipeg, was on her way to a UN environment conference in Nairobi. (Submitted by Ryan Oliver)
The Peel District School Board in Ontario said two of its students, Anushka, 13, and Ashka Dixit, 14, were among the dead, along with their parents, Kosha Vaidya, 37, and her husband Prerit Dixit, 45. Their grandparents, PannageshVaidya, 73, and Hansini Vaidya, 67, also died in the crash. Brampton, Ont., Mayor Patrick Brown called it “an unbelievably tragic situation for the family.” Derick Lwugi
Jessica Hyba was a communications officer for the United Nations High Commission for Refugees. (Facebook)
A spokesperson for the UN High
Danielle Moore, 24, grew up in Toronto and worked in Winnipeg at the charity Canada Learning Code. She was described by family and friends as an activist who raised her voice for Indigenous rights, climate change, food security and the Manitoba Energy Justice Coalition. Moore was among a group headed to a United Nations Environment Assembly. She was also a recent Dalhousie University grad. “Danielle was exceptional in every sense,” said Kim Davies, her former research adviser speaking on behalf of the members of Moore’s former lab at Dalhousie. “She excelled at her studies, she was a kind and friendly person, and she was deeply devoted to environmental and human rights causes.”
Angela Rehhorn was part of the United Nations Association of Canada’s delegation to the Nairobi assembly. She was representing the Canada Service Corps Program. (Canadian Wildlife Federation)
The Canadian Wildlife Federation posted on its Facebook page that CWF Canadian Conservation Corps participant Angela Rehhorn was also heading to the UN Environment Assembly. Rehhorn was originally from Orillia, Ont., but was living in St. Andrews, N.B., and working at the Huntsman Marine Science Centre.
Peter deMarsh
Lwugi, who volunteered as an assistant pastor, sat on the board of
Commission for Refugees said Canadian-born Jessica Hyba joined the organization in Iraq in 2013 and had also worked at the organization’s headquarters in Geneva. She had recently been appointed senior external relations officer based in Mogadishu and was “eager to get back to the field and working with refugees again,” Joung-ah Ghedini-Williams said. “Prior to UNHCR, Jessica had a long and distinguished service with Care Canada, Care International and UNICEF.” Hyba, 43, was from Ottawa, but had lived overseas for years. She leaves behind two daughters, aged nine and 12.
Darcy Belanger
Micah Messent
Derick Lwugi, 53, was an accountant from Calgary and community volunteer. (Facebook via Canadian Press)
Jessica Hyba
Angela Rehhorn
Kosha Vaidya, Prerit Dixit, children Anushka and Ashka Dixit, grandparents
Ashka Dixit, Prerit Dixit, Kosha Vaidya and Anushka Dixit, left, are among the family members killed in the crash. (Pramesh Nandi/Facebook
Continued from page 20
the sudden tragic loss of my beloved brother Peter on the Ethiopian Airlines crash this morning,” his sister, Helen deMarsh, wrote on Facebook. “He was profoundly dear to me, I looked up to him and I will miss him every day for the rest of my life. Just days ago he met me at the airport with the biggest hug and warmest welcome.”
Peter deMarsh of Taymouth, N.B., was chair of the International Family Forestry Alliance and of the Canadian Federation of Woodlot Owners. (Family Forest Nepal Facebook page)
Micah Messent of Vancouver Island was also en route to the UN
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue
Peter deMarsh of Taymouth, N.B., was chair of the International Family Forestry Alliance and of the Canadian Federation of Woodlot Owners. “Our circle was broken today with
22
Darcy Belanger was a co-founder of Parvati.org, a non-profit dedicated to a healthy planet. (Roka Studios/Parvati.org) Continued on page 23
https:www.tzta.ca
Continued from page 23
Ameen Ismail Noormohamed
the Toronto area as one of the victims.
The death of Darcy Belanger was confirmed by Parvati.org, where he was one of its founding members and director of strategic initiatives.
CBC News spoke to a relative of the man who confirmed Noormohamed was on the plane and said the family is in mourning.
Rubi Pauls
He, too, was heading to the UN Environment Assembly.
Stéphanie Lacroix
Stephanie Lacroix was also working with the UN Association in Canada and heading to the UN Environment Assembly. (Stéphanie Lacroix/Facebook) According to her LinkedIn profile, Stéphanie Lacroix was living in Ottawa and working with the United Nations Association in Canada as a project officer with the association’s Canada Service Corps. She was also a board member of the African Community Fund for Education Canada and previously volunteered with Free the Children. Her family members, including her mother, Sylvie Lamarche Lacroix and her uncle, Gilles Lamarche, posted about their loss on Facebook.
Dawn Tanner
Tanner, 47, is being remembered as a proud mother and selfless teacher who helped students from Six Nations with their homework during her off hours. (Grand Erie District School Board)
Dawn Tanner was a 47-year-old Hamilton-area teacher. Her death was confirmed by the Grand Erie District School Board, in a statement to CBC News.
In an emotional Facebook post, Cody French described his mother as an “extraordinary woman” and said her family is proud she dedicated her life to helping the vulnerable.
Ameen Ismail Noormohamed was 72 years old. (Naheed Noormohamed/ Facebook) A death announcement posted to a Facebook page affiliated with the Ismaili Muslim community identified Ameen Ismail Noormohamed, 72, with ties to
Countinued from page 20 of top military and intelligence officials – many from the ethnic Tigrayan community on charges of corruption and human rights abuses.” A new (gender equal) cabinet was agreed, predominantly populated by men and women from the same ethnic group as the new PM – Oromia. Oromo people, particularly young Oromo men played a key part in the protest movement that swept across the country from 2015, culminating in the collapse of the previous regime. Now, for the first time, they have an Oromo government. The election of PM Ahmed was met with cries of ‘we won’ from Oromo people; the reaction revealed their feeling that the movement to bring about a change of government was an ethnically centered political uprising, something the rest of the population, many of who were involved in the protest actions would not agree with. The change of government – the Oromo ‘victory’, seems to have allowed years of anger and resentment to come to the surface, and as Felix Horne of Human Rights Watch makes clear, since the new PM took office, “the ethno-nationalist narrative is much more dominant than it used to be … a lot of the young Oromo’s are not willing to take ‘second place.” This sense of entitlement is extremely dangerous, it is part of an ‘Oromo First’ approach being promoted by certain influential Oromo’s and is a key factor in the recent ethnic clashes. Expectations of what the new government should do for the Oromo community is high: A group of young Oromo men told Reuters what they want: That the rights (including
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue
Rubi Pauls was travelling to Kenya to meet her grandfather for the first time. (Kenyan Community in Ontario) Nine-month-old Rubi was travelling to Kenya with her family to meet her grandfather for the first time. Her 34-year-old mother, seven-yearold brother, four-year-old sister and 60-year-old grandmother were on the flight with her. Rubi was the only Canadian citizen in the family. Her grandfather, Quindos Karanja, said the family was on its way back to Kenya from Ontario to visit him for Easter.
Source: CBC
land rights as they see them) of Oromo’s are respected, support for poor Oromo families, an end to corruption and unfair land deals, dignity, and more generally, “freedom and justice, economic opportunity, jobs, democracy and free and fair elections.” In addition the Oromo stake a claim to the capital, Addis Ababa, which occupies an administrative island of autonomy within Oromia land. People from various ethnic groups populate the city, with the largest number, around half being Amhara. It is the capital for the whole country, and should not be associated with any one particular ethnic group. Social unity Under the previous regime a policy of Ethnic Federalism was introduced, the 1994 Constitution divided the country into nine ethnic regions together with two federally administered states: rights to land, employment and higher education was determined by ethnic identity; schools taught in ethnic dialects, tribal loyalties were strengthened, divisions aggravated and national unity, which was already fragile, weakened. Economic disparities between the regions caused ethnic competition and resentment, calls for succession were made by groups in the Ogaden/Somali region and Oromia and hardline ethnic political parties strengthened. The new government and leaders of the main opposition parties – all of which are ethnically rooted, are spouting the rhetoric of unity and reconciliation, this is encouraging but by itself is not enough. The PM needs to take a lead in bringing about a shift in thinking, one that acknowledges differences, celebrates tribal culture and heritage, but also inculcates a sense
23
of national identity, community tolerance and broad social responsibility. Strong support networks exist within extended families in Ethiopia, but there is a lack of wider social engagement and civic responsibility. The cultivation of and investment in a vibrant civil society to support those in need, whatever their ethnicity, would help to break down ethnic divisions and foster an environment of compassion and tolerance; a collective atmosphere in which neighbors, workmates, students etc. are no longer seen through a prism of ethnicity, but simply as fellow human beings, Ethiopians all. Tribal nationalism is on the rise throughout the world; an ethnically rooted country like Ethiopia is fertile ground for such extremism and all efforts must be made to build unity. Ethnic tensions and the huge number of internally displaced people is the first real test of PM Ahmed’s government; those that have been forced from their homes need to be supported and re-settled as a matter of urgency and measures taken to ensure that ethnic violence is dealt with as a criminal act, whilst introducing methods that encourage social cohesion. Building a united, tolerant country is essential if the new government is to succeed in introducing democracy to Ethiopia and creating peaceful integrated communities. Graham Peebles is a British freelance writer and charity worker. He set up The Create Trust in 2005 and has run education projects in Sri Lanka, Ethiopia and India. E: grahampeebles@icloud.com W: www.grahampeebles.org
https:www.tzta.ca
ድልድይ መጽሔት / March 2019 Volume 1: Issue 2
24
https:www.tzta.ca