Post 9e jaargang Nr.2 - oktober 2006 Historisch Genootschap Oud Middelye - Middelie by oudmiddelie

[|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ bâw@`|wwxÄçx

Wx c É á à

9e Jaargang, Nummer 2, Oktober 2006

____________________________________________________________________________________

Â W x cÉáà Â

verschijnt tweemaal per jaar en wordt gratis onder de leden verspreid.

_____________________________________________________________________________________________________

an de voorzitter.

“Lief platteland, vaarwel.” Deze woorden vormen de titel van een boekje dat de sinds enkele jaren overleden Wil van Zijl in 1978 schreef. De boodschap die zij hiermee voor ogen had was, dat de mensen die nu op het platteland wonen, vanouds en nieuw, jong en oud, met elkaar in gesprek gaan en blijven, om niet te laat tot de ontdekking te komen dat veel moois en waardevols helaas verdwenen is en wij niet anders kunnen zeggen dan: “Lief platteland, vaarwel.” Deze woorden troffen mij omdat ze, nu bijna dertig jaar later, nog zo actueel zijn. In een artikel in “Nieuwe Oogst” van 30 september jl. las ik een uitspraak van de voorzitter van de Wetenschappelijke Adviesraad van Wageningen Universiteit, gedaan op een die week gehouden symposium:.”Het landschap wordt net zo iets als voetbal in Nederland, iedereen heeft er een mening over en denkt er verstand van te hebben.” Het Milieu en Natuurplanbureau concludeerde dat het typische open Nederlandse landschap in rap tempo verdwijnt. Het bebouwde oppervlak van Nederland is de afgelopen vijftien jaar toegenomen met een oppervlakte zo groot als de hele Noordoost polder. Veel wetenschappers, onderzoekers en beleid- makers discuteerden met elkaar, stellingen werden betrokken, adviezen opgesteld en toegevoegd aan de stapels rapporten, plannen en adviezen die in de afgelopen dertig jaar de bureauladen hebben gevuld. Vooral natuur- en milieuorganisaties zijn bang dat het landschap de dupe wordt van economische belangen in een regio. Ook in de gemeente Zeevang, als nog redelijk gave plattelands gemeente, is deze materie een punt van voortdurende aandacht. Dat komt o.a. tot uiting door de dit voorjaar ingestelde “kopgroep”, waarin ook enige bestuursleden van de historische verenigingen in zitten, die zich mag bezinnen en na een aantal sessies en hoorzittingen, een advies mag opstellen hoe de gemeente er over twintig jaar zal uit zien. De historische verenigingen, onder de vlag van Stichting Historisch Zeevang, wil in deze veelheid van uitingen ook haar zegje doen en probeert met steun van “Laag Holland” en o.a. medewerking van de eigen leden, te weten te komen hoe de bevolking over haar huidige leefomgeving denkt.

Het project, onder de naam: “Dorpsgezicht Zeevang”, is tevens een poging om meer bewustzijn van de cultuurhistorische waarden in onze gemeente te kweken. Tevens om de gemeente actuele en relevante informatie te verstrekken waarmee zij haar ruimtelijk beleid kan richten en uitvoeren mede naar de wensen van de bevolking. We leven in een snel veranderende tijd en ruimte. Toch hoop ik dat we met elkaar zoveel saam- horigheid, respect en verstand kunnen opbrengen dat we de woorden van Wil van Zijl begrijpen en op een duurzame manier met onze leefomgeving omgaan. Piet Laan.

◄●

egeltje

Het voorstel van het bestuur, tijdens de jaarvergadering op woensdag 19 april 2006, om dit jaar het “tegeltje” aan Mevrouw Hennephof uit te reiken werd met applaus onderschreven. Dit naar aanleiding van het artikel in het herfstnummer van de Post, najaar 2005. Omdat zij niet op de jaarvergadering aanwezig kon zijn, werd een afspraak gemaakt op de vrijdag daarop. Zo stapten Gerry, Ron en ondergetekende dus het sfeervolle huis op nr. 110 binnen bij een toch ietwat verbaast kijkende Trienke, dat we met zijn drieën kwamen. Nadat de reden bekend was gemaakt, wimpelde zij dit eerbetoon in eerste instantie wat af, maar na de nodige argumentatie nam zij het kleinood toch in dank aan. In de haar sierende bescheidenheid vond zij het eigenlijk niet zo bijzonder dat zij en haar Gijs dit huis na de aankoop op deze manier weer in de oorspronkelijke staat ingericht hadden. Toch liet zij ons met enthousiasme nog een keer het interieur bewonderen waarbij zij over de achtergronden van de diverse elementen vertelde en ook hoe zij aan de verschillende materialen gekomen waren. Onder het genot van een kop koffie hebben we nog veel onderwerpen aangeroerd die veelal een historisch karakter droegen. Met genoegen denken we aan dit bezoek terug; fijn om zulke betrokken leden te hebben. Piet Laan.

◄●

rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @F@

_____________________________________________________________________________________________________

ud nieuws.

50 Jaar geleden.

Krantenberichten uit 1956.

19 september:

Consultatie bureaus weer in de school. Door het gereed komen van het gymlokaal kunnen de consultatiebureaus voor zuigelingen en kleuters weer in de school worden gehouden. Diegene die a.s. dinsdag. bij dokter van der Voet waren opgeroepen dienen nu dus naar de school te gaan.

5 oktober:

Scholieren niet meer met de bus. De verbetering van de dienstregeling van de NACO heeft een schaduwzijde. Tussen 7.00 en 10.00 uur is er n.l. geen verbinding meer met Middelie. Van deze zijde wordt er dan ook een dringend beroep gedaan op de NACO om de bus die om vijf voor acht uit Edam naar Purmerend vertrekt via Middelie te laten rijden.

100 Jaar geleden.

Krantenberichten uit 1906.

31 july:

Uit de openbare vergadering van de Raad der Gemeente Middelie desnamiddags 7 uur Na de gehouden proefles wordt Mej. C. van Oudenaren te Dirksland benoemd tot onderwijzeres. De schoolopziener van het arrondisement Purmerend dan zich hiermede verenigen. Vervolgens is er een missive (brief) van Z.E. den heer Voorzitter van Gedeputeerde Staten met de aanbeveling om de jaarwedde van den Burgemeester te verhogen tot f 450,-. In besloten kring besluit de Raad tot een verhoging van f 400,-. De Voorzitter dankt de heren voor dezen gunstige beschikking; Z.Ed. hoopt dat dit hem een spoorslag moge zijn om al datgene in het werk te stellen wat kan strekken tot heil der Gemeente.

26 september:

16 november:

De Soos viert derde lustrum. In besloten kring wordt zaterdag in café Wakker het 15 jarig bestaan gevierd. Deze vereniging is ontstaan in 1941 toen de heer Wakker besloot een biljarttafel aan te schaffen. De heer U. Sieperda, die toen met de heer Wakker een overeenkomst had betreffende het houden van een scheersalon in diens zaal vond dat er dan ook een biljartclub bij hoorde. Samen met J. de Ruiter werd de club opgericht met in eerste instantie 12 dorpsgenoten. Daarnaast werd er klaverjas gespeeld. Lange tijd was de heer D. Ossebaar voorzitter. Nu is dat de heer U. Greidanus. ________________________________________________

Overhandiging van het “Tegeltje”

De Voorzitter geeft aan dat het herhalingsonderwijs weer begint, dat er ook gelegenheid wordt gegeven voor meisjes en stelt voor om de nieuw aangestelde onderwijzeres daarmede te belasten. Met algemene stemmen wordt hiertoe besloten. Aan haar en aan de autoriteiten zal hiervan kennisgeving worden gedaan.

23 november;

Aan de orde komt een missive van Mejuffrouw van Oudenaren dat zij de benoeming van onderwijzeres belast met het herhalingsonderwijs aanneemt. Verder een dankbetuiging van de gemeente veldwachter Prins voor de hem toegekende gratificatie van f 25,-. over het dienstjaar 1906. ________________________________________________

aan Trinke Hennephof-Kwadijk.

rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @G@

_____________________________________________________________________________________________________

e Put

Tijdens een historisch onderzoek kan het gebeuren dat een gebeurtenis uit het verleden van de onderzoeker raakt aan een gebeurtenis uit een ander, ver verleden. Zo’n incident heeft dan inhoudelijk vaak niets met het onderzoek zelf te maken, maar roept wel vragen van historische aard op waar de onderzoeker nog niet eerder aan gedacht heeft. ……. Dit overkwam mij toen ik bezig was met een onderzoek naar het onderwijs en het schoolgebouw op ons dorp. Naar aanleiding van een artikel van Piet Laan over de herinneringstegels in de buitenmuur van het schoolgebouw (zie ‘De Post’ van april 2004), raakten Piet en ik aan de praat over de geschiedenis van het schoolgebouw en het onderwijs in Middelie. Tijdens dit gesprek bleek hoe ingewikkeld die geschiedenis is. Piet had allerlei stukjes verzameld over de geschiedenis van het schoolgebouw en over de verschillende onderwijzers die er in de loop van de tijd de scepter zwaaiden. Uit die stukjes bleek o.a. dat het gebouw halverwege de 19e eeuw was verplaatst en sinds 1825 talloze malen verbouwd. Aan die verbouwingen gingen vaak een samenvoeging en splitsing van kavels vooraf. Maar hoe dat precies in zijn werk was gegaan, bleef onduidelijk. Daar komt bij dat het schoolgebouw vanaf de 2de helft van de 19de eeuw aan steeds strengere eisen moest voldoen; de overheid ging zich hoe langer hoe meer met het onderwijs bemoeien en het karakter van het beroep van onderwijzer veranderde ingrijpend. Ik besloot dan ook om Piet te helpen al die stukjes in een logisch verband te leggen; ik dook het archief in. Dat had ik beter niet kunnen doen, want in plaats van tot een logisch verband te komen kwamen er losse stukjes bij. Ik raakte uiteindelijk het spoor bijster en besloot al die losse stukjes voor een tijdje aan de goden te geven in de hoop dat zij mij – verveeld van al die rommel op hun bord – een ‘brainwave’ zouden geven, waardoor in ieder geval een groot aantal stukjes in elkaar zouden passen. Maar die ‘brainwave’ kwam niet. Integendeel, de goden dwongen mij mijn bezoeken aan het archief voort te zetten.

Daarin viel o.a. te lezen dat tot de taak van de schoolmeester gerekend wordt: “De Waaterbak bij verkoop van waater wel op toe te zien en behoorlijke Rekening van de zelve te doen”. De schoolmeester leek in die tijd wel een manusje van alles. Niet alleen moest hij kinderen leren lezen en rekenen in een gebouwtje naast de kerk, hij moest ook helpen bij het handhaven van de orde in de kerk, de toegangspaden tot de kerk en de kerk zelf schoon houden, en tijdens de kerkdiensten voorzingen. Bovendien moest hij er dus ook voor zorgen dat het drinkwater, afkomstig van het regenwater dat op het dak van de kerk viel, eerlijk verdeeld werd. Tijdens het lezen van deze laatste taak viel mij een voorval in dat in 1960 op een mooie lentedag bij mijn ouders thuis plaatsvond. Zoals velen van u nog wel zullen weten stond het huis van mijn ouders (gesloopt in 1982) tussen de school en het kerkhof. Aan de andere kant van het kerkhof stond de Nederlands Hervormde Kerk (gesloopt in 1972). Beide, kerk en kerkhof, lagen op een heuvel, een soort terp. Even ten noorden hiervan lagen schoolhuis en school op een kleinere heuvel. De tuin, een grasveld achter het schoolhuis, liep dan ook enigszins af en mondde uit in een sloot die de grens vormde met een stuk weiland van de familie Hagenhoek. Aan de zijkanten werd de tuin begrensd door het kerkhof en het schoolplein.

De val

Op die mooie lentedag in 1960 waren mijn vier broers en ik allemaal nog kleine jongens. De oudste, Bart, was twaalf jaar. We voetbalden graag, waarbij ik op het grasveld in een doel tussen twee stenen zat (mijn geboorteafwijking zorgde ervoor dat op een andere manier voetballen lastig was). Stiekem verplaatste ik de stenen die mijn doel vormden, waardoor het doel kleiner werd dan dat van de tegenpartij en ik dus een goede keeper leek. Voor het potje van die dag had Bart de stenen van mijn doel al klaargelegd en hij rende de tuin in om zijn positie in te nemen. Maar plotseling verdween hij tot zijn knieën in de grond. Alleen door zijn snelheid zakte hij niet verder weg en viel hij op tijd naar voren. Geschrokken keek hij achterom. Achter hem was een diep gat ontstaan van wel een meter in doorsnee. Intussen was ook mijn moeder Het kerkboek naar buiten gekomen en met zijn zessen staarden Tijdens één van die bezoeken stuitte ik op een we in een diepe waterput waarvan de afdekplaat – kerkboek van de Nederlands Hervormde Kerk van waar het gras overheen was gegroeid – verrot was. Middelie. In dat kerkboek stond een beschrijving ……. Een stuk vergeten cultuurhistorie zag nu letvan de taken van de schoolmeester uit 1782. rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @H@

_____________________________________________________________________________________________________

De vragen

Was dit de waterput die de schoolmeester uit 1782 onder zijn hoede had? …… Maar als dit zo was, dan moet de kerk van 1782, althans voor een deel, op het huidige kerkhof gestaan hebben (de afstand tussen de in 1972 gesloopte kerk en de gevonden waterput is wel erg groot). Dit is niet onmogelijk, want in 1824 besloot men de kerk te verkleinen en te vernieuwen. …….. En als dit niet de waterput was die de schoolmeester onder zijn hoede had, waar lag die dan wel? En, van wie was dàn de gevonden waterput waar mijn broer bijna inviel? …….Was hij van het armenhuis waarover in de archiefstukken tijdens één van de verbouwingen van de school gesproken wordt? …….. Allemaal vragen waar ik als belangstellende in de plaatselijke historische geografie graag een antwoord op zou willen hebben. Maar de vondst van de waterput en de zinsnede in het kerkboek uit 1782 leidden ook tot meer omvattende vragen: hoe komt het dat in het waterrijke Zeevang iemand werd aangesteld om er op toe te zien dat het water uit een “Waaterbak” eerlijk werd verdeeld en per emmer werd verkocht? Hadden de boerderijen op het dorp zelf geen waterputten? Over deze laatste twee vragen kan ik wel iets zeggen, maar nader onderzoek moet één en ander uitwijzen. In 1782 heette het huidige IJsselmeer nog Zuiderzee. Het stond in open verbinding met de Noordzee. Het water in de Zuiderzee was dus zout. En, hoewel de polder Zeevang sinds het einde van de Middeleeuwen een eigen ringdijk had en zijn boezemwater sinds het einde van de 16e eeuw niet meer in open verbinding met de Zuiderzee stond, had het water in de sloten van onze polder toch een brak karakter. Daar komt bij, dat er vanaf 1644 in tijden van droogte bij een bepaalde stand van het water in de Schermerboezem (waarop de Zeevang in tijden van wateroverlast uitwaterde) geen water uit die boezem meer in de polder mocht worden ingelaten. En omdat velen zich niet aan dit verbod hielden, werd de baas over de Schermerboezem, het hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen, gedwongen om regelmatig zeewater binnen te laten om zo de vaarwegen niet droog te laten vallen. Dit betekent dat mens en dier voor hun drinkwater, vooral in tijden van droogte, afhankelijk waren van regenwater (Middelie werd pas in 1925 aangesloten op het waterleidingnet).

Iedere boerderij op ons dorp had dan ook een uitgebreid systeem van stenen(?) dakgoten 1), dat verbonden was met een waterput of waterbak. Ook ons huis, het schoolhuis, dat gebouwd werd rond 1870, kreeg zo’n systeem. Op de put werd een huisje gezet, hetgeen aangeeft welk belang werd gehecht aan de opvang van regenwater in Middelie (zie foto). Deze put stond op nog geen tien meter ten noordoosten van de plotseling aan het daglicht gekomen waterput.

▲ Rien Heukelom op 4-jarige leeftijd voor de waterput van zijn ouderlijk huis.

Het dakgootsysteem van de Nederlands Hervormde Kerk van vòòr 1825 moet vrij groot zijn geweest, waardoor het zo veel regenwater naar de “Waaterbak” kon afvoeren dat het in tijden van droogte een hele gemeenschap van water kon voorzien. Bij andere kerken in Holland en Zeeland uit de 18e eeuw is inderdaad een vrij groot dakgootsysteem geconstateerd. Daarbij moet u wel bedenken dat de kerk niet direct de verantwoordelijkheid had voor een gezin en beesten.

_____________________________________________________________________________________________________

De nieuwe school

De gevonden waterput werd meteen na de val van mijn broer volgestort met zand. Het gras ging er weer overheen en de toestand van vòòr val van mijn broer was hersteld. Ook de put met het huisje erop, direct achter mijn ouderlijk huis, verdween. Maar dat was pas in 1982, tegelijk met de sloop van mijn ouderlijke woning. Ze moesten plaats maken voor de nieuwe school. Op 25 november 1983 werd de laatste steen gelegd (zie “De Post” van april 2004). Het grasveld achter mijn ouderlijk huis kwam onder een uitbreiding van het schoolplein te liggen. Zo werden de beide putten weer teruggegeven aan de vergetelheid. Het is te hopen dat ze in de toekomst minder onverwacht aan het daglicht treden dan mijn broer heeft mogen meemaken.

Gebruikte literatuur:

1. Streekarchief Waterland, gemeente Middelie 1811-1970. 2. Streekarchief Waterland, Kerkarchieven Middelie - Hervormde gemeente Middelie, Kerkenraad, 1677-1971, inv.nr 2: “Kerkenboek”. 3. 1864 Aa, A.J. van der. Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden; uitg. Jacobus Noorduijn, Gorinchem. 4. 1994. Borger, G.J. & Bruines, S. Binnenwaeters gewelt; 450 jaar boezembeheer in Hollands Noorderkwartier; uitg. Hoogh v Uitw Sluizen in Hollands Noorderkwartier, Edam, i.s.m. Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Wormerveer. 2000. Rienks, H. De Nederlandse watertoren in foto's en prentbriefkaarten; uitg. Voet en de Ned. Watertoren Stichting, Capelle a/d IJssel.

Noot:

In Beets staat nog een boerderij met zo’n oude stenen dakgoot. Rien Heukelom.

◄●

▼ Zicht op de Nederlands Hervormde Kerk.

_____________________________________________________________________________________________________

Naar aanleiding van een gesprek en een daaraan gekoppelde vraag of de watersnood van 1916 ook de Zeevang had getroffen, volgen hier enkele wetenswaardigheden over de watersnood van 1916 betreffende de Zeevang, dit jaar dus negentig jaar geleden. Schrijver dezes is zich bewust dat dit stukje verre van volledig is. Help ons Heere, want wij vergaen! Hoeveel keren zal niet om hulp gebeden zijn tijdens de watersnoodrampen die NoordHolland met de regelmaat van de klok teisterden. Zoals tijdens de verschrikkelijke vloed van 1675 toen West-Friesland, de Zeevang en Waterland onder water verdwenen:”….het water is tot aen de lippen gesteghen, ick schreeuw het uyt om bystant, Helpt ons Heere, want wy vergaen” (uit een vlugschrift van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)

atersnood 1916

In de nacht van 13 op 14 januari 1916 was op verschillende plaatsen de Zuiderzeedijk bezweken. Dit was sinds 1825 niet meer voorgekomen; maar nu had het noodlot toegeslagen.

Op Marken waren 16 mensen verdronken en een groot aantal stuks vee, vooral schapen, ging verloren. Grote delen van Waterland kwamen onder 1 tot 2 meter water te staan. Groot was de ontreddering. Het was ook zo snel gegaan. ’s Middags was er een zuidwesterstorm waardoor het water bij o.a. Monnickendam heel laag stond. Maar in de namiddag en avond draaide de storm naar noordwest tot noord en nam in kracht toe. Dit had tot gevolg dat het water met grote kracht de nog niet afgesloten Zuiderzee in werd gestuwd. Het water steeg in enkele uren tot onrustbarende hoogte. De dijkwachten betrokken hun posten omdat NW storm altijd gevaar betekende. Het liet zich deze keer ernstig aanzien zodat extra maatregelen werden genomen; paarden en wagens werden opgeroepen, zeilen en zandzakken werden klaar gezet. Het water bleef sterk stijgen en begon hier en daar over de kruin van de dijk te stromen. Met man en macht probeerde de bewoners de dijk te behouden maar het was tevergeefs. Het overslaande water holde de dijk aan de binnenkant uit en doorweekte het dijklichaam zodat al snel gaten ontstonden. M.n. bij Zuiderwoude ontstond een gat over een lengte van meer dan 100 m. zodat een groot deel van Waterland al snel onder water liep. Dit is de boe rderij van Ja n Kout, zoal s hij t oen r ondom in het wa ter lag , da arui t ka n je ee n i ndru k krij gen hoe hoog he t wate r stond. Ik wa s toe n elf ja ar e n weet er dus nog alle s

_____________________________________________________________________________________________________

Situatie polder de Zeevang. De Zeevang bleef van de watersnood gespaard. De toestand van de Noorder Zee- en IJdijk (ook wel Zeevangszeedijk) was bij Warder zeer kritiek; het water sloeg ook hier af en toe over de dijk waardoor de binnenkant aangetast werd. De daar werkzame dijkwerkers stonden voor een bijna hopeloze en levensgevaarlijke taak om de aangetaste plekken te herstellen. Maar zij hadden geluk. Of het kwam door de gaten elders in de dijk of dat de storm iets draaide of in kracht afnam of dat de ongetwijfeld uitgesproken gebeden verhoord werden, niemand kon het zeggen maar het water zakte iets. Daardoor werden de dijkwerkers in staat gesteld te voorkomen dat er een gat in de dijk van het grondgebied van de polder Zeevang ontstond en wisten zo een inundatie van dit gebied te voorkomen. Tenminste van uit de kant van de Zuiderzee! De meeste inwoners van Middelie hoorden de volgende morgen pas van het gevaar van overstroming, er waren nog maar sporadisch telefoons. Er werd van hogerhand bekend gemaakt dat alle schapen gemerkt moesten worden en dan overgebracht naar de polder de Purmer die met haar hogere dijken een veiliger oord was. Het gevaar dreigde nu namelijk van een andere kant. Door de inundatie van Waterland steeg het water in het Schermer-

boezem dermate dat het Zeevangsdijkje tussen Edam en Kwadijk en ook tussen Kwadijk en Oosthuizen, onder grote druk kwam te staan. Ook waterwegen in en om de stad Edam vanuit de Zeevang vormden een reëel gevaar. Toen dan ook de boeren uit Middelie met hun schapen van uit het dorp via Axwijk naar de Purmer wilden zagen zij pas hoe erg het was. In de omgeving van het gemaal was de weg nauwelijks meer te zien, het water stroomde van uit de ringvaart over het lage dijkje zo de Zeevang in. Het was dan ook een hels karwei om de dieren daar door heen te drijven. Kort daarop was alleman druk in de weer om het dijkje te verhogen met zandzakken. De burgemeester had van het Ministerie van Defensie toestemming gekregen om het materiaal, zoals zakken, scheppen, zeilen en zand dat op het onvoltooide fort gelegen was, voor dit doel te gebruiken.(Het fort was gelegen waar nu nog de behuizing van Apollo Dumpstore staat.) Ook langs de Beemsterringvaart was de situatie kritiek tussen Kwadijk en Oosthuizen en ook hier werd het dijkje met zandzakken opgehoogd en versterkt. Door het overslaande water was het peil in de Zeevang ook buitengewoon hoog maar dat leidde toch niet tot veel overlast.

▼ Hier ziet men de koeien in de kerk van Edam overal waar er maar plaats was werden koeien ondergebracht,

de twee middelste personen zijn Lodewijk en Arie Plas. Foto uit “Oude Prentkaarten vertellen uit Edam II” W.D. v.an Zanen.

_____________________________________________________________________________________________________ ◄ Hier zijn soldaten bezig het bruggetje bij de Noorderbrug (Edam) dicht te maken. Het water de J.C. Brouwers gracht staat in open verbinding met het polderwater in de Zeevang.

Foto uit: “Oude Prentkaarten vertellen uit Edam II” W.D. van Zanen.

De kerk als noodstal. Binnen de dorpen en steden stond de kerk meestal op het hoogste punt. De stoelen en banken gingen aan de kant, de zerken vloer werd met een laag riet of stro bedekt en dan kon het vee de kerk in. Zo moesten ook de kerken in Middelie ontruimd worden zodat die in noodgevallen als toevluchtsoord voor mens en dier konden dienen. In de Nederlands Hervormde kerk te Middelie hebben inderdaad nog enige dagen een aantal hoogdrachtige koeien gestaan. In de Doopsgezinde kerk is het zover niet gekomen. In Edam in de Grote kerk zijn wel veel koeien gehuisvest. (Bron: de memoires van Jan Laan, Middelie.) Uit de diverse artikelen gepubliceerd in de “Purmerender Courant” nam schrijver dezes het volgende over: 16 januari: …… Ook aan de Zeevangszeedijk heerste nood. Duizenden zakken zand, brandzeilen e.d. werden aan gesleept. Ofschoon de toestand met name bij Warder uiterst gevaarlijk is, de onderdijk begint hier en daar te schuiven, is hij nog behouden……. ….Men vreest dat de binnendijken het water niet lang meer zullen kunnen keren. Over het Westerbuiten in Edam en het Zeevangsdijkje stroomt het water al met geweld de Zeevang in. Men heeft hier en daar de pogingen om het tegen te gaan opgegeven……

19 januari:…….zaterdag was het water gedaald en leek het gevaar voor de polder de Zeevang geweken. Vorige nacht echter zette het water weer op en stroomde over het Westerbuiten de polder, met een grootte van 2900 ha. en een waarde van f 6.000.000,= , weer binnen. Het Zeevangsbestuur was echter op post en nam terstond de nodige maatregelen. Des avonds mochten bestuurders mij verklaren dat er geen ogenblikkelijk gevaar meer bestond. Echter zolang de gaten in de Zeedijk niet gedicht zijn en het water met de eb en vloed op en neer blijft gaan, blijft het gevaar levensgroot dreigen. Er wordt daarom nog steeds hard gewerkt om de Zeevangsdijken te versterken…….. Honderden fietsers kwamen des morgens al een kijkje nemen; met behulp van militairen werden de dijken afgezet……. 23 januari: …….De herstellingen aan de zeedijken vorderen goed. De Zeevangsdijk bij het fort is zo goed als klaar en ook aan de Zeevangsbinnendijk wordt nog steeds gewerkt. De “Noorder Zee- en IJdijk” werd direct daarna verhoogd met o.a. klei uit de Kleiput in de Etersheimerbraak en de weg onder aan de dijk gelegd. Deze ramp vormde het definitieve begin van de besluitvorming tot de aanleg van de Afsluitdijk die in 1932 voltooid werd. Dat betekende een veel grotere veiligheid voor de hele kustlijn van de voormalige Zuiderzee, nu IJssel- en Markermeer.

Piet Laan. ◄● rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @ DC @

_____________________________________________________________________________________________________

ven voorstellen…………..

“de Pen”, de rubriek waarin een nieuw bestuurslid zich voorstelt, is door Eric aan mij, Dieuwke de Boer, overgedragen. In 2004 ben ik gevraagd plaats te nemen in het bestuur vanwege het vertrek van Gé Koster. Na even af te wegen of het wel bij mijn werkzaamheden als moeder van drie kid’s, mijn baan als lerares en ‘boerin’ paste, heb ik ermee ingestemd. Ik ben in 1960 geboren als oudste van drie dochters in de boerderij op nr. 23, thans opnieuw gebouwd en bewoond door mijn zus en zwager Saskia en René Bibo en mijn moeder. Mijn ouders, Wim Muts en Gretha Vink, hebben in 1959 de boerderij van mijn opa en oma, Pieter Muts en Aaltje Molenaar, overgenomen. Opa en oma Muts zijn in 1946 uit Jisp naar Middelie gekomen. Oma Muts was trouwens wel afkomstig uit Middelie . Zij heeft totdat ze trouwde gewoond op nummer 97, het huis van de familie van Blokland. Mijn moeder is een échte Middeliër: zij is geboren op Edammerdijkje 1 als dochter van Piet Vink (de timmerman) en Dieuwertje Kramer.

Je mag me aardig honkvast noemen want ik woon nu nog op nr. 23 (23a weliswaar). In 1985 ben ik getrouwd met Jaap de Boer en na 7 jaar in een noodwoning op ‘het zijstuk’ te hebben gewoond, kregen we in1990 vergunning voor het plaatsen van de huidige woning. Jaap en mijn vader hebben het melkveebedrijf in maatschapverband gerund en in 1997, na het overlijden van mijn vader, hebben wij de boerderij overgenomen en verder ontwikkeld tot wat er nu staat. Jaap en ik hebben 3 kinderen: Rimke, Anne en Jimme. Zal éen van hen het bedrijfsstokje overnemen? Dieuwke de Boer.

◄●

▲ Het huis van de familie van Blokland.

• Na 7 jaar in een noodwoning op ‘het zijstuk’ te hebben gewoond, kregen we in1990 vergunning voor het plaatsen van de huidige woning

_____________________________________________________________________________________________________

ie kan ons

vertellen….. Deze foto is ons door Jack Dekker geschonken bij de laatste vergadering. Op de achterzijde staat geschreven “Familie Dobber 5 augustus 1934”. Wie kan ons iets vertellen over de personen en/of de gelegenheid waarvan deze foto is genomen.

_____________________________________________________________________________________________________

ie kan ons

vertellen….. Over deze tegeltjes. Deze mooi gekleurde tegeltjes die zijn aangebracht op het elektra-huisje op de Brink. Zijn de tegeltjes aangebracht om het gebouwtje te verfraaien of hebben de tegeltjes ook een betekenis? Dit laatste lijkt ons het meest aannemelijk omdat de afgebeelde haan en hond voor waakzaamheid staat. Maar misschien zijn er leden die hier meer van weten. Wij horen dit graag van u.

_____________________________________________________________________________________________________

edrijvigheid in Middelie

Zomaar wat foto’s uit ons foto archief van diverse activiteiten om Middeliese bevolking van de dagelijkse boodschappen te voorzien.

_____________________________________________________________________________________________________

APOLLO DUMPSTORE

MR A.P. BAKKER

Notaris Camping en Outdoor artikelen.

Zeevangsdijkje 4, 1471 EA Kwadijk Telefoon 0299-621371 Fax 0299-621552

AUTOMOBIELBEDRIJF H.J. LANGE Gespecialiseerd in Volvo

Raadhuisstraat 8, 1474 HE Oosthuizen Telefoon 0299-401351 Fax 0299-403654 E-mail: notaris@bakker.oosthuizen.knb.nl

VAN OVERBEEK MAKELAARS & TAXATEURS

Onderhoud, verkoop en inkoop van nieuwe en gebruikte auto's,

Voor optimale behartiging in onroerend goed

Middelie 119-120, 1472 GV Middelie Telefoon 0299-621318 Fax 0299-621671 E-mail: info@hjlange.nl Internet: www.hjlange.nl

Kleine Kerkstraat 4, 1135 AT Edam Telefoon: 0299-373040 Fax 0299-373060 E-mail: edamvolendam@vanoverbeek.nl Internet : www.vanoverbeek.nl

F. VAN DE ZEE

HENNEPHOF ZEEVANG Bestatingsbedrijf

Verkoop en reparatie van Audio en Video. Phillips - Sony - Aristona - Grundig

Tevens verkoop van oude gebakken bestratingsmaterialen, zand en grond.

Snelle service, mogelijkheid tot plaatsing van een ruil-TV

Bezorging mogelijk.

Middelie 65, 1472 GS Middelie Telefoon 0299-621735

Beetsdijkje 3, 1474 HP Oosthuizen Telefoon 0299-403985 Gsm 06-5331 22 38

DRUKKERIJ VAN DER MOLEN B.V.

ONDERLINGE VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ “ZEEVANG”

Handels- en Familiedrukwerk. Specialist in het drukken van etiketten op rollen. Ambachtsweg 6, 1474 HW Oosthuizen Telefoon 0299-402720 Fax 0299-402360 E-mail: vdmolen@xs4all.nl Internet: www.drukkerijvandermolen.nl

De Maatschappij met het “bekende gezicht”

Raadhuisstraat 12, 1474 HG Oosthuizen Telefoon 0299-401578 Fax 0299-401551 E-mail: info@onderlingezeevang.nl

_____________________________________________________________________________________________________

BERGHROOS

HET WAPEN VAN MIDDELIE hotel-café-feest-evenement-bijeenkomst-training

Bloemen en planten.

Wormerplein 116, 1442 CE Purmerend Telefoon 0299-421983

R ABOBANK P URMEREND E . O . Rabobank Purmerend en Omstreken

Brink 1, 1472 GB Middelie Telefoon 0299-621376 Fax 0299-623530 E-mail: info@hetwapenvanmiddelie.nl Internet: www.hetwapenvanmiddelie.nl

FIRMA LAAN

Uw wiel- en bandenservice in de landbouw Persoonlijk en Deskundig Robert Laan mobiel 06 – 536 251 28 Wielingenstraat 2, 1441 ZR Purmerend Raadhuisstraat 1, 1474 HE Oosthuizen Telefoon 0299-418518 Fax 0299-418618 E-mail: directie@purmerend.rabobank.nl

Molenweg 2, 1473 BG Warder Telefoon 0299 - 373219 Fax 0299 - 371716 E-mail: wslaan@xs4all.nl

VROOM FUNDERINGSTECHNIEKEN

P. KOOPMANS & ZN. MACHINEVERHUUR WARDER

Toonaangevend en innovatief.

Sluisweg 1, 1474 HL Oosthuizen Telefoon 0299-409500 Fax 0299- 409555 E-mail: info@vroom.nl Internet: www.vroom.nl

Molenweg 1, 1473 Warder (post Purmerend) Telefoon 0299 – 372152 Fax 0299 - 373658 Mobiele nummers: Piet 06-5321 36 70 Peter 06-5321 84 01 Cor 06-2299 46 13

R. BIBO BOUWBEDRIJF

SLAGERIJ J. JONKER

Voor al uw timmerwerk en ver- en nieuwbouw.

Lekker Vlees

Middelie 23, 1472 GP Middelie Telefoon 0299-621524

Aldi in ‘t Kruis Jan Glijnisweg 55, 1703 RK Heerhugowaard Telefoon 072-5743993

_____________________________________________________________________________________________________

TERRA KERAMIEK ATELIER

GUUST OUTDOOR

TRAVEL

Jaqueline Schager Alles in huis om uw reis compleet te maken! Workshops-Servies-Vloertegels

Middelie 39, 1472 GP Middelie Telefoon 0299-621903 E-mail: terra@terrakeramiek.nl

Westerstraat 6, 1441 AS Purmerend Telefoon 0299-423281 E-mail: shop@guust.nl Internet: www.guust.nl

HAVIK BV BOUW- EN HANDELSONDERNEMING

HIER KAN UW ADVERTENTIE STAAN

Hout- en plaatmaterialenhandel

Heeft u interesse, om hier een advertentie te plaatsen en ons daarmee te steunen?

Fortweg 3, 1471 EB Middelie Telefoon 0299-621617 Fax 0299-621581 E-mail: chiel.mhavik.nl Internet: www.mhavik.nl

Neem contact op met het bestuur.

RECLAME.

NOTEER MIJ

Zoals eerder al is opgemerkt doen wij ons uiterste best om de doelstelling van onze vereniging zoveel mogelijk te verwezenlijken. Daarbij hoort o.a. het zo goed mogelijk verzorgen van ons verenigingsblad “de Post”. Daarnaast hebben wij nog veel noodzakelijke wensen. Daarom hebben wij besloten om naamsbekendheid/reclame uitingen in ons blad op te nemen; de eerste pagina’s hiervan vindt u in het midden van ons blad. Wij brengen hierbij de bedrijven en organisaties dank voor hun ideële, medewerking. Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat er meerdere personen, bedrijven en organisaties zijn die dergelijke uitingen in ons blad willen plaatsen. Dat kan voor het kleine bedrag van € 25,= per jaar. Neem daarvoor even contact op met Ron Batenburg of een ander bestuurslid. Zie ook voor de adressen van onze sponsoren op onze website www.oud-middelye.tk

0 Als nieuw lid voor € 12,50 per jaar. 0

Als donateur voor €

per jaar.

Voor een advertentie € 25,= per jaar.

Wijzig mijn adres als onderstaand.

Voor ___________________________

Naam

: ___________________________

Adres

: ___________________________

Pc/Plaats: ___________________________ E-mail:

___________________________

Handtekening: Het is voor ons een welkome steun in de rug

_____________________________________________________________________________________________________

CATTERY VEUGER

HONDENUITLAATSERVICE “DE ROEDEL”

Brits Korthaar / British Shorthair

Voor het uitlaten van uw hond(en) op regelmatige basis of incidenteel bij ruimte. Vraag naar de voorwaarden.

Monique en Ron Batenburg - Veuger Middelie 103 B, 1472 GV Middelie Telefoon 0299-622240 Fax 0847-451435 Internet: www.catteryveuger.nl

Stremselstraat 44, 1445 MC Purmerend. Telefoon 0299-643569 Fax 0299 476969 Internet http://www.de-roedel.nl

DRUKKERIJ VAN DER MOLEN B.V.

HET WAPEN VAN MIDDELIE

Handels- en Familiedrukwerk. hotel-café-feest-evenement-bijeenkomst-training

Specialist in het drukken van etiketten op rollen. Ambachtsweg 6, 1474 HW Oosthuizen Telefoon 0299-402720 Fax 0299-402360 E-mail: vdmolen@xs4all.nl Internet: www.drukkerijvandermolen.nl

Brink 1, 1472 GB Middelie Telefoon 0299-621376 Fax 0299-623530 E-mail: info@hetwapenvanmiddelie.nl Internet: www.hetwapenvanmiddelie.nl

HENNEPHOF ZEEVANG Bestatingsbedrijf

Tevens verkoop van oude gebakken bestratingsmaterialen, zand en grond.

Bezorging mogelijk.

Beetsdijkje 3, 1474 HP Oosthuizen Telefoon 0299-403985 Gsm 06-5331 22 38

FIRMA LAAN

Uw wiel- en bandenservice in de landbouw

Robert Laan mobiel 06 – 536 251 28 Molenweg 2, 1473 BG Warder Telefoon 0299 - 373219 Fax 0299 - 371716 E-mail: wslaan@xs4all.nl rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @ DK @

_____________________________________________________________________________________________________

oerderij Middelie 46.

Al in februari 2002 stond er een artikel in de NNC met de kop “ Vervallen boerderij in Middelie staat op geen enkele monumentenlijst”. Voor ons als bestuur van het Historisch Genootschap Oud Middelye natuurlijk reden om zijn geschiedenis uit te zoeken. Op de lijst van eigenaren van het Kadaster dat in 1832 begint wordt als eerste eigenaar vermeld JAN DE GEUS. Het perceel met huis en erf staat bekend als sectie A no. 260, groot 7 roeden en 10 ellen. In een notariële akte met boedelbeschrijving van 18-6-1852 staat o.a. vermeldt, dat Marten, Jan en Geertje de Geus de “eenige kinderen en erfgena-

men zijn van JAN DE GEUS en GEERTJE LAAN, in der tijd echtelieden te Middelie en aldaar de eerstgenoemde in het jaar achttienhonderdeenentwintig, en de tweede in den jare achttienhonderdnegenentwintig, overleden.”

Zij gaan dan over tot scheiding en verdeling van den boedel en de nalatenschappen van hun ouders, na het overlijden van hun zus Geertje de Geus. Zoon JAN DE GEUS erft o.a.“Een Huis en erf met ene werf en de drie percelen weiland staande en gelegen in den Polder de Zeevang, gemeente Middelie, kadastraal sectie A no. 260, groot 7 roeden en 10 ellen. Thans bekend als Middelie no. 42. De vermoedelijk oudste boerderij van Middelie. Onzeker is nog of zijn ouders de boerderij hebben laten bouwen, maar zij waren dus al eigenaar voor 1821. Deze Jan de Geus trouwt met Trijntje Groot en bij het overlijden van Jan in 1860 hebben zij vier kinderen: Geertje, Trijntje, Jannetje en PIETER. Tot de boedelscheiding op 2 augustus 1880 is TRIJNTJE WED. VAN JAN DE GEUS eigenares. Geertje trouwt met Klaas Hagenhoek, Trijntje met Meindert Worp en Jannetje met Jan de Boer. Pieter is ongehuwd

_____________________________________________________________________________________________________

Trijntje Groot weduwe van Jan de Geus overlijdt op 3-2-1880, dan blijkt uit een notariële akte bij de scheiding en deling van de nalatenschap van Trijntje Groot en Jan de Geus, dat de boerderij in het bezit komt van hun zoon PIETER DE GEUS. Pieter overlijdt op 22-8-1882.

Haar zoon PIETER Kl. Hagenhoek is overleden op14-2-1883 en in zijn nalatenschap zit bij de boedelscheiding van 30-6-1883 de boerderij, die hij dus van Pieter de Geus geërfd heeft. Bij deze boedelscheiding gaat de boerderij naar haar dochter Geertje Hagenhoek getrouwd met PIETER D. BARK.

Geertje de Geus inmiddels weduwe van Klaas Hagenhoek heeft in 1883 nog twee erfgenamen. Haar kinderen Neeltje Hagenhoek getrouwd met Cornelis Worp en Geertje Hagenhoek getrouwd met Pieter Bark Dirksz.

Volgens het kadaster is de volgende eigenaar hun dochter AALTJE P. BARK die op 28-8-1902 trouwde met Dirk Bark Jzn. Volgens OudMiddelieer Siem de Boer noemde men hem Dirk van Aal. Hierna gaat de boerderij naar hun dochter LIJSJE D. BARK die op 24-2-1930 te Middelie trouwde met Cor Vink Zij hadden wel een zoon maar die was onderwijzer, dus ze hadden geen opvolger. Ze informeerden links en rechts of iemand eventueel belangstelling had.

_____________________________________________________________________________________________________

En zo vertelde mij Gon Beets-Laan, zuster van onze voorzitter Piet Laan, kwamen zij en haar man JOHAN BEETS het te horen. Cor en Lijsje Vink waren nog famlie van haar. “We woonden sinds ons huwelijk in 1952 aan het Edammerdijkje no 19, waar nu mevr.Oudejans woont. We hadden daar een petroleumhandeltje en Jo werkte ook als boerenknecht.

▲ Huis van de familie Beets-Laan ± 1960. Op de foto Jan Pieter aan het Edammerdijkje

Hier werden 3 zoons geboren, later nog een op de boerderij. Het was in die tijd een grote stap, maar zelfstandig werken was toch mooier en we hebben er nooit spijt van gehad, al waren er ook wel veranderingen die tegenvielen. In die tijd lag het land waar de koeien op liepen niet naast de deur en kon alleen per boot bereikt worden. De koeien werden in het voorjaar met een platte schuit naar die weilanden gebracht, wat een heel gedoe was. Ook moest je altijd varen om de koeien te melken. Gelukkig was een jaar later de ruilverkaveling een feit en kregen we het land dichter bij huis.

Het was nu ook toegankelijker voor de tractor. Ik vond het echt fijn, Jo was nu hele dagen thuis aan het werk en we konden gezellig samen met het hele gezin eten of koffie drinken. De boerderij was al heel oud toen we erin kwamen. De vloer liep scheef en we konden niet achter de oorzaak komen. Om erger te voorkomen hebben we de zware schoorsteen laten vervangen, daar was namelijk onder geheid. Achteraf was het een heel bewerkelijk huis, maar toen we er woonden had ik er geen erg in. We hadden aan de zijkant drie ramen: twee van de kamer en een van de kleine ouderslaapkamer. Aan de voorkant was de deur met aan elke kant een kleine slaapkamer. Daarachter liep een halletje dat uitkwam bij de keuken. Kamer en keuken lagen een heel stuk uit elkaar. De wc zat nog verder weg aan de andere kant van het huis bij het grote raam. Voordeel was dat we hier een douche hadden. De andere ruimtes waren stallen waar ’s winters de koeien in stonden, een hooiopslag, een binnenplaats en een kapberg. Sommige gedeeltes, zoals de hal, waren heel laag . Later hebben twee van onze zoons nog boven geslapen.”

_____________________________________________________________________________________________________

“Na het overlijden van Jo in 1984 heeft Gon er nog 4 jaar gewoond. In 1985 en 1986 waren er twee koude winters en aangezien er geen koeien meer in huis stonden was het niet warm te krijgen, op de oostkant zat maar een enkelschotswandje. De kranen en afvoer waren steeds bevroren. Er zijn toen wel wat traantjes gevallen zegt Gon. Zij verkocht de boerderij in juli 1988 aan de heer Ruigrok. Hij had een vrouw en twee kinderen. Hij wilde er meteen in en vroeg of hij er vast wat spullen mocht neerzetten. Haar nieuwe huis in Oosthuizen was echter nog niet klaar dus kocht ze een wagon, die ze bij haar andere zoon Dik op het terrein kon zetten. Hier heeft ze toen nog tot november 1988 in gewoond . Deze heer Ruigrok heeft het huis later aan zijn zoon verkocht. Inmiddels is het verkocht aan een projectontwikkelaar, die het wil slopen om iets nieuws neer te zetten. Zal dat er in het jaar 2200 nog staan? Gerry van der Wegen-Mulders.

Noot: Volgens het in 1820 ingevoerde Nederlands metriek stelsel was een vierkante roede gelijk aan een are. In 1937 werd de roede definitief afgeschaft. Een are omvat een gebied van 10 m × 10 m en is dus = 100 m² Andere oppervlaktematen gebaseerd op de are zijn: • ca of centi-are = 0,01 × 1 are = 1 m² • ha of hectare = 100 × 1 are = 10.000 m²

◄●

Stamboom en vererving Jan de Geus 1755 -1821

* Geertje Laan 1762 -1829 │ __________________________________________________________________________ Marten de Geus Jan de Geus 1797-1860 * Trijntje Groot †1880 Geertje de Geus │ ______________________________________________________________________________ Geertje * Klaas Hagenhoek Trijntje * Meindert Worp Pieter †1882 Jannetje * Jan de Boer │ ______________________________________________________ Pieter Klaasz. Hagenhoek † 1883 Geertje Klaasz. Hagenhoek * Pieter Dirksz. Bark │ _________ Aaltje Bark * Dirk J. Bark │ ________ Lijsje Bark * Cor Vink Verkoop aan:

J. Beets * G. Laan

Verkoop aan:

Dhr. Ruigrok en zoon

Verkoop Vastgoed Mij? Nu in afwachting van sloop en nieuwbouw

_____________________________________________________________________________________________________

onen aan het dijkje naar Edam.

In het jaar 1952 kwamen we te wonen aan het Edammerdijkje, in het huis waar nu Mevrouw Oudejans woont. Het huisje was tamelijk bouwvallig en stond leeg en te koop. Daarvoor had de familie Vroom (o.a. Deurtje Westerneng - Vroom en haar ouders) er gewoond. De timmerman J. Plas Rzn uit het Noordeinde (nu P. Hamstra) maakte er een bewoonbaar huis van en zo hebben wij daar tot november 1959 gewoond. Het was een andere tijd en een andere gemeenschap. In het begin reed er nog een NACO bus, openbaar vervoer, zodat je naar Edam of Purmerend kon of verder. Wij hadden geen auto, er waren trouwens nog maar weinigen die een auto reden, en wij woonden daar dus heel rustig. Ik haalde de boodschappen bij de kruidenier Piet en Leidi Ossebaar en de groenten bij Jan en Anne Hooiberg die aan de kruising woonden, aan het begin van het dijkje; ik ging daar lopend heen. Later met de kleine jongens die inmiddels geboren waren. De kermis was ook anders als nu; maandagmiddag gingen de moeders met de kinders, de kinderen de kermis op en de vrouwen gezellig een advocaatje halen. Iedereen kende elkaar. In de zomer zat ik vaak met de naaste buren op de weg totdat mijn man thuis kwam, vaak laat van het hooien bij de boer waar hij werkte. Die woonde aan de Bijenweg in de Purmer. Hij ging daar heen, door met een schuitje de ringvaart over te steken; dat schuitje lag in de bocht van het dijkje waar toen Benjamin woonde, later Barend van der Laag (nu de familie van Ark) en verder op de fiets. Zo rond 1960 is in ruilverkavelingsverband de dorpsweg bij garage Lange, recht door gemaakt tot Cor Hilberts (de Buitengouwweg). Dat was er voordien niet, toen moest je, als je naar Edam wilde door het landpad (zie vorige Post) of bij het dijkje om. Met het drukker wordende verkeer was dat toch voor het dijkje wel een verlichting. Als je van wandelen houdt is dit nu een mooi rondje. In november 1959 zijn we verhuisd naar de nu oude boerderij op Middelie 42. Dit was een kleine indruk van het Edammerdijkje in de jaren vijftig van de vorige eeuw. G. Beets - Laan te Oosthuizen.

◄●

ekregen van …….

De vereniging “Oud Middelye” heeft de afgelopen tijd weer een aantal oude foto’s, materialen en (gebruiks-)voorwerpen mogen ontvangen van diverse mensen. Wij danken de schenkers van deze, voor ons waardevolle artikelen, dan ook met recht hartelijk. De familie. P. Huiberts te Oosthuizen, o.a.: - Herinneringsboekje 25 jaar Meester Scheffener.(1-4-1900) - Reglement Rederijkerskamer E.M.M. 19-11-1942. - Oude toneelkijker en hangspeld. - Komfoortje (groen); roomnap; ouderwetse blik/flesopener; - Tekst “inundatielied Zeevang” door J. Beets (april 1945 ). - Foto’s ingebruikname Rabobank kantoor te Oosthuizen. - Stenen flesje; stenen siervaas; 3 spinnewiel klosjes; - Barnstenen sigarenpijpje in etui; sierhaakje met hartvormig medaillon; - Hoedenspeld; doosje met 4 bikkels; ingelijste foto van Huiberts (46 x 57 cm). Mevrouw M. Hoogedoorn-Beets te Purmerend: - 2 Stijve witte boorden voor heren overhemd. Mevrouw K. Pol - Hendriksen te Oosthuizen: - Diverse krantenknipsels. De heer M. Vink te De Rijp: - Programma’s toneelvereniging E.M.M. van 1912 en 1946 - 1950. De heer J. de Reus te Grosthuizen: - Een cd met daarop foto’s van o.a. de familie Dobber uit Middelie. Mevrouw M. Tromp - Vink te Vollenhove: - foto’s o.a. bouw Middelie 30 en gegevens. Mevrouw A. Ruys te Purmerend: - Kopieën van tekeningen van enkele oude panden te Middelie door Mevrouw W. van Zijl en enkele foto’s Mevrouw S. Veerkamp te Middelie: - Lijst met verkiezingsuitslagen

◄●

_____________________________________________________________________________________________________

iddelie 24

De huidige bewoners van het als woonboerderij in gebruik zijnde pand , de familie Peter en Joke Sons, hebben in de voorjaarsbijeenkomst 2006 gevraagd of er meer oudere gegevens bekend waren van deze voormalige stolpboerderij. Om de geschiedenis van dit pand op te zoeken hebben ondergetekende en Gerry een bezoek gebracht aan het Waterland Archief om de boeken van het Kadaster te raadplegen. De gegevens in de boeken bevatten aantekeningen over wie er op een bepaald moment eigenaar is,veranderingen in de kadastrale nummers door koop en/of verkoop en of er ingrijpende veranderingen aan het object plaatsvinden. Dit pand vinden we voor het eerst terug op de eerste kadastrale kaart van 1832; onder sectie A, nummer 208, groot 0.12.00 ha. Er hoort ook nog een “scuur” bij: nummer 207, merkwaardig genoeg staat die op het perceel er naast. Dat perceel behoort nu tot de boerderij van Jaap en Dieuwke de Boer en er is ogenschijnlijk niets meer van te zien. De oude kaart toont een boerderij met een uitgebouwd voorhuis met een gebruikelijke stalling voor 10 a 12 koeien met bijbehorend jong- en kleinvee. De meeste boerderijen op ons dorp zagen er in het begin van de 19e eeuw zo uit. De boerderij wordt dan bewoond door Klaas Janz. Laan (geb. 1778 ) met zijn vrouw Lijsbeth Groot (geb. 1772 ) en hun acht kinderen. Het gezin is doopsgezind. (Deze Klaas is, gescheiden door zes generaties, een rechtstreekse voorvader van ondergetekende.) In het jaar 1840 komen de nummers 208 en 207, via Lijsbeth Stijns, in eigendom bij Pieter Sijmonz Groot (geb.2-1-1805) getrouwd met Pietertje Laan, die via vijf generaties, dezelfde voorouders heeft als de eerder genoemde Klaas ( n.l. Jan Janz Laan, geboren in 1639 en overleden voor 23 -10-1706). Het huisnummer is dan 13 Pieter Groot Sijmenz sterft in 22-8-1868 en het eigendom gaat dan naar zijn vrouw, deze sterft op 2-3-1883. Ook dit gezin is doopsgezind. De boerderij komt dan in handen van Cornelis Worp (geb. 7-9-1844) die getrouwd is met Antje de Jong (geb.5-4-1851) In 1884 is er sprake van verbouw, aangenomen mag worden dat hierbij vooral het woongedeelte wordt “gemoderniseerd” en de boerderij de vorm kreeg zoals in die dagen gebruikelijk was geworden en zoals de foto laat zien. Nummer 207, de schuur, wordt niet meer genoemd.

Op 28-4-1907 trouwen Dirk Janz. Bark, 23 jaar en Antje Jansd. Plas, 26 jaar en na aankoop vestigen zij zich op deze boerderij; het huisnummer is dan 21. Dirk bouwt er in 1914 bij, wat is niet precies duidelijk. Het kan een schuur met gierkelder zijn geweest. Het wordt gebouwd aan het insteek haventje aan de ten noorden van het erf gelegen sloot. Deze schuur is er in principe nog en is nu de dubbele garage met berging van de huidige bewoners. In 1929 is er “stichting en vereniging”. Waarschijnlijk wordt dan het schuine deel tegen de achtermuur voor varkens of. ander klein vee gebouwd. Deze vorm van “bedrijfsuitbreiding” werd wel vaker op deze manier toegepast. De erfscheiding is dan de nieuwe achtermuur, het perceel land achter de stal, sectie A, nr. 209 en het erf met boerderij krijgen dan één kadastraal nummer. Het echtpaar Dirk Bark en Antje Plas blijft kinderloos en na de oorlogsdagen wordt het “boeren” afgebouwd. Op 28-5-1950 sterft Antje aan kanker. Dan is voor Dirk de aardigheid er af en doet de boerderij over aan Cor Vroom (Ome Sjors) en Jannie Vink met hun kinderen. Dan bruist het op het lang zo stil geweest zijnde erf weer van leven en werken. Tot 1958 woont het gezin hier om dan te verhuizen naar de boerderij waar nu de familie Hemmo en Lideke Vroom wonen. Na twee jaar bewoond te zijn geweest door Jan Haan en Wil Huiberts vestigen zich daar Klaas Vroom, oudste zoon van Cor en Jannie, getrouwd met Geri Bark (geen directe familie van Dirk Bark). Zij boeren daar en tevens is het vanaf 1962 het eerste kantooradres van het agrarisch loonbedrijf van de fa. Vroom en daarmee in feite ook het eerste kantooradres van “Vroom Funderingstechnieken”. Klaas en Geri blijven daar wonen tot 1968 en laten dan een nieuw huis bouwen op een andere locatie in Middelie die ook een lange bewonings geschiedenis heeft n.l. no. 40. Het pand verliest bij de verkoop aan de heer Banting definitief haar agrarische functie en wordt een woonboerderij. Met name Piet de Leeuw en Mira van den Berg die in 1970 het pand aankopen geven de stolp een ander aanzien; zie foto. Zij wonen er tot 1996, waarna in 1998 Peter Sons en Joke Lingeman er hun intrek nemen die er nu nog wonen. Piet Laan.

◄●

_____________________________________________________________________________________________________

▲Middelie 24 in vroeger tijden. Fragment uit de kadastrale kaart van 1832 ▼

_____________________________________________________________________________________________________

De woonboerderij is nog niet zolang geleden voorzien van een nieuwe dakbedekking. ● Foto rechtsonder met luiken is de woning zoals P. de Leeuw het heeft laten bouwen.

_____________________________________________________________________________________________________

iddelie 24 vervolg

Het pand verliest bij de verkoop aan de heer Banting definitief haar agrarische functie en wordt een woonboerderij. Met name Piet de Leeuw en Mira van den Berg, die in 1970 het pand aankopen, geven de stolp een ander aanzien, zie foto. Zij wonen er tot 1984, waarna vanaf 1985 Jacob Weiland en Helena Ordeman tot 1998 hier woonachtig zijn. In april 1998 nemen Peter Sons en Joke Lingeman er hun intrek en zij zijn tot op heden nog steeds de bewoners. De huidige bewoners Joke en Peter Wij zijn beiden opgegroeid in de Haarlemmermeerpolder, toendertijd nog een hoofdzakelijk agrarisch gebied. Met de uitbreiding van Schiphol is het aanzicht van deze polder volledig veranderd. De luchthaven Schiphol heeft veel bedrijven aangetrokken en tot op heden wordt er nog steeds veel gebouwd en ontstaan er grote woonwijken en moderne kantoorgebouwen. De dorpen waaronder Hoofddorp en Nieuw-Vennep zijn veranderd in moderne woongemeenschappen met grote winkelcentra. Na ons huwelijk zijn wij begin jaren zeventig gaan wonen in Kudelstaart, een kleine geïsoleerde woongemeenschap aan de Westeinder Plassen, behorend tot de gemeente Aalsmeer. Wij hadden daar een leuke tussenwoning die uitkeek op weilanden, bevolkt met koeien, schapen, enkele paarden en ezels. Na enige jaren, toen daar veel nieuwbouw plaatsvond, zijn wij verhuisd dicht bij het centrum van Aalsmeer, waar wij woonachtig waren in een leuk twee-onder-een kap huis gelegen aan een open vaarwater. Hier hebben wij heel prettig gewoond, maar nadat onze dochter Michèle haar studie begon aan de VU, begon het bij ons toch weer te kriebelen. Een vrijstaand huis stond ons wel aan en na vele omzwervingen in het Gooi en de Veluwe kwamen we uiteindelijk tot de slotsom, dat we toch wel echte poldermensen waren en dat de bossen ons benauwden, nog afgezien van het fileleed op de A1, waar wij dagelijks mee geconfronteerd zouden worden op weg naar ons werk in Weesp en Amsterdam-Noord.

Daarna hebben wij vele lokaties bekeken in de kop van Noord-Holland en in de buurt van Medemblik, waar onze zeilboot ligt. De meest afgelegen plekken hebben wij bezocht, maar ja ons helemaal isoleren van de buitenwereld, dat ging ons iets te ver. Toen werden wij attent gemaakt door vrienden in Blokdijk, kijk eens in Berkhout of het gebied daaronder. Dit bracht ons in de Zeevang, waar wij diverse dorpjes bezochten, waaronder Middelie. In een landelijk dagblad zagen wij in september 1997 een advertentie staan van een woonboerderij in Middelie. Nog diezelfde avond zijn wij naar Middelie gereden om de boerderij te bekijken. Wat ons meteen aantrok was het weidse uitzicht, de afstand naar de openbare weg, de omvang van de kavel en het ontbreken van bouwvallige opstallen met de daarbij behorende asbest ellende. Maar vooral het uitzicht rondom was en is nog steeds schitterend. Het duurde niet lang of de verkoop was rond en op 23 april 1998 verhuisden wij naar Middelie 24. Niet lang daarna maakten wij kennis met onze naaste buren, de familie Jaap en Dieuwke de Boer en Alie en Teun Vink. We voelden ons direct thuis in onze nieuwe woonomgeving aan de Middelie. Na enige tijd zijn we binnen en buiten gaan verbouwen. Afgelopen zomer hebben we het huis met bijbehorende garage goed laten isoleren en opnieuw laten rietdekken. Nu nog enkele kleine klussen en Middelie 24 is weer geheel in haar oude luister hersteld. Inmiddels voelen we ons helemaal thuis in Middelie en hebben we het gevoel dat we er al jaren bijhoren. Graag willen wij Gerry van der Wegen en Piet Laat hartelijk bedanken voor hun inspanningen om de historie van ons huis te achterhalen. Joke en Peter Sons

◄●

_____________________________________________________________________________________________________

Nieuwsbrief 13 Stichting Historisch Zeevang najaar 2006 Dit is de dertiende Nieuwsbrief van het bestuur van de Stichting Historisch Zeevang. Met goede manieren in archieven en nieuwtjes. Deze nieuwsbrief wordt verspreid door de vier historische verenigingen in Beets, Oosthuizen, Middelie en Kwadijk.

Doe ik dit wel of doe ik dit niet? Tips voor het omgaan met waardevolle boeken, kaarten en documenten ontleend aan de spelregels van het Nationaal Archief.

☺ WEL DOEN

NIET DOEN

• Meld schade aan een archiefstuk aan de beheerder. • Gebruik een gewoon HB-potlood voor het maken van aantekeningen. • Archiefstukken na gebruik altijd terug op hun plaats.

• Geen andere schrijfmiddelen meenemen dan een grafietpotlood. Meenemen van ander schrijfgerij verleidt u tot gebruik. • Ga niet gummen in uw aantekeningen in de buurt van het archiefstuk. • Archiefstukken niet langer in het licht laten liggen dan voor raadpleging nodig. Licht verbleekt kleuren en inkten en brengt schade toe aan het papier.

Laatst had ik het half vergane binnenwerk van een oud kruidenboek in handen. Zonder kaft en titelpagina. Aan de hand van slechts 1 pagina kon ik op internet achterhalen dat het boek in 1668 gedrukt was.

• Als een boek klem zit, dan naastliggende archiefstukken opzij schuiven of geheel verwijderen, dan pas boek afnemen. • Pak een boek zoveel mogelijk op de borden vast. • Bij het openslaan van een (groot formaat) boek het voorbord vasthouden en voorzichtig naar de tafel brengen. De kneep en het schutblad worden daardoor niet extra belast door het doorbuigen van het voorplat. • Varieer in omslaan van pagina’s. Steeds rechtsonder omslaan geeft onevenredige belasting. • Houd een handbreedte ruimte vrij op een stellingplank bij het plaatsen van boeken. Dit vergemakkelijkt het uitnemen. • Boeken van groot formaat altijd liggend bewaren. Anders zakken ze op den duur uit en geven blijvende vervorming. rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr [|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ Âbâw@`|wwxÄçxÊ ÂWx cÉáàÊ L x ]ttÜztÇz? aâÅÅxÜ E? b~àÉuxÜ ECCI @ EL @

_____________________________________________________________________________________________________

NIET DOEN (vervolg) • Breng geen etenswaren of drinken in de depotruimten of studiezaal (het gevaar van een schimmelbesmetting). • Eet of drink niet bij archiefstukken. • Rook niet in de buurt van archiefstukken. • Archiefstukken mogen nooit op scherpe opstaande randen rusten (tafels, depotkarretjes, e.d.). • Trek boeken niet aan de bovenzijde van de rug uit de kast, het zal op den duur losscheuren. • Lik niet aan de vinger bij het omslaan van een bladzijde. Behalve een bron voor (nieuwe) besmetting kan het zijn dat het archief in het verleden is ontsmet. Er kan een residu zijn achtergebleven in het papier.

• Lees niet méé met een potlood. U 'onderstreept' dan per ongeluk. • De rug van een boekblok kan breken bij te ver openvouwen. • Om vallen te voorkomen meerdere boeken tegelijkertijd altijd verplaatsen op dienblad, in een doos of met een karretje. • Boeken zijn geen onderleggers voor schrijfgerij. • Uit boeken, dikker dan 4 cm, kan beter niet gekopieerd worden. • Geen wijzigingen aanbrengen in archiefstukken. • Geen teksten of tekeningen overtrekken in archiefstukken. • Nooit etiketjes of stickertjes met bibliotheekkenmerken verwijderen. Ze geven een beeld van de geschiedenis van het boek.

HV Oosthuizen bestaat 10 jaar De Historische Vereniging Oosthuizen vierde zijn tiende verjaardag op 30 september met een expositie over ‘De Neringdoende van vroeger’. Burgemeester Martijn Smit opende de expositie met het luiden van de originele winkelbel van café Van der Meer. Ook zondag bleef het publiek maar binnenstromen. Van harte gefeliciteerd. De HVO is een jeugdige en actieve vereniging. Met ruim 600 leden zelfs ruimschoots de grootste vereniging in de Zeevang.

Hoe oud of jong zijn de historische verenigingen? Oudheidkundig Genootschap Oud-Quadyck (OGOQ)24 september 1963 Historische Vereniging Oosthuizen (HVO) 24 september 1996 Historisch Genootschap Oud-Middelye (HGOM) 13 oktober 1997 Historische Vereniging Beets (HVB) 7 oktober 1998 Stichting Historisch Zeevang (SHZ) 30 mei 2000

Subsidie voor project Dorpsgezicht Zeevang Het bestuur van de Stichting Historisch Zeevang heeft bij de gemeente zijn bezorgdheid geuit over de ruimte waar wij wonen en velen ook werken, verzorgd worden, recreëren, kortom: vaak met zoveel genoegen leven. Er vindt een herindeling van het platteland plaats. Er wordt veel gebouwd. En dat kan allemaal nuttig en nodig zijn. We willen graag droge voeten houden en plezierig wonen. Wie een beetje liefde voor ons dorpsgezicht heeft vindt het soms wat te gemakkelijk gaan. Is er wel een visie hoe wij met z’n allen willen wonen? Kun je ergens lezen hoe de dorpen zijn ontstaan? Het bestuur van SHZ heeft bij projectbureau Laag Holland provinciale subsidie aangevraagd voor een opiniepeiling onder de bevolking. De SHZ doet niet aan politiek, we zijn geen actiegroep, maar we zouden wel graag willen weten waarom de mensen hier zo graag wonen en wat er zou moeten blijven om het zo te houden. De historische verenigingen hanteren allemaal hun eigen vragenlijst en hopen dat begin 2007 zoveel mogelijk bewoners zullen meedoen. Voor de presentatie zullen foto’s van de mooiste plekjes worden gemaakt. Redactie: Peter Fiedeldij Dop, Kwadijk 25, 1471 CB Kwadijk. Tel. (0299) 62 23 32. Email pmj.fiedeldijdop@quicknet.nl

Colofon:

[|áàÉÜ|áv{ ZxÇÉÉàáv{tÑ bâw@ bâw@`|wwxÄçx Bestuur: Piet Laan – Voorzitter E-mail: p.cllaan@quicknet.nl Jack Dekker – Penningmeester E-mail: jackdekker@quicknet.nl Eric van den Hudding – Secretaris E-mail: ericvandenhudding@hetnet.nl Leden: Ron Batenburg – Lay-out & Coördinatie van “de Post” Dieuwke de Boer - Muts Gerry van der Wegen - Mulders - Informatie en Onderzoek Anja Frikkee Henk de Vos (geen bestuurslid) - Verspreiding “de Post” in buitengebied, geen TPG Eindredactie: Rien Heukelom E-mail: r.heukelom@hccnet.nl Contactadressen: Ron Batenburg Middelie 103-B, 1472 GV Middelie Telefoon 0299-62 22 40 Telefax 0847-45 14 35 E-mail: rw.batenburg@quicknet.nl Gerry van der Wegen - Mulders Edammerdijkje 26, 1472 GD Middelie Telefoon 0299-62 17 30 Telefax 0299-62 34 75 E-mail: gerryvanderwegen@hotmail.com Website van de vereniging “Oud Middelye” http://www.oud-middelye.tk Betalingen aan de vereniging “Oud Middelye” kunnen worden overgemaakt op de rekening van de vereniging bij de Rabobank met nummer 367 32 55 78 Drukwerkverzorging: Copy-Power vof Dorpsstraat 84, 1713 HK Obdam

Prijs voor losse nummers “de Post” € 6,50