Historisch Genootschap “Oud-Middelye”
De Post Jubileumnummer 1997 - 2017
Melkfabriek “Ons Belang” enkele jaren na de oprichting in 1907.
20ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 _______________________________________________________________________________________ “ D e Post “ verschijnt tweemaal per jaar en wordt gratis onder de leden verspreid.
_________________________________________________________________________________________
V
an de voorzitter.
Het was een gezellige en informatieve algemene ledenvergadering afgelopen april in het Kerkje. De bestuursverkiezing is ook weer achter de rug.
Zij was blij verrast! Nogmaals dank Greta en ik hoop dat we nog veel historische dorps-wetenswaardigheden van je mogen vernemen. De nieuwe Post van oktober ligt voor u en nog wel in kleurendruk! We bestaan dit jaar twintig jaar en willen dit niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Niet alleen in kleur maar ook met een andere foto op het voorblad. En we willen u elke komende Post blijven verrassen met telkens een andere foto op het voorblad. In deze Post een scala aan interessante artikelen. Lees vooral ook het interview met de oudste geboren en getogen Middelieër Piet Hagenhoek. Als u meer van Piet wilt weten en u hem eens wilt spreken, kom dan ook op onze najaarsbijeenkomst van 5 november, ik verwacht dat Piet er dan ook wel is. We organiseren dan samen met de Stichting Kerkje Middelie een fototentoonstelling in combinatie met een reünie over de zuivelfabriek Ons Belang. Leuk als u ook komt! Tijdens het organiseren van de reünie kwamen we in contact met ons lid Jan Lammes. Zijn opa heeft ook bij de melkfabriek gewerkt en Jan heeft daar een heel leuk artikel over geschreven.
Als u oude foto’s van Middelie wilt bekijken, surft u dan eens naar www.oudmiddelye.nl. Als u klikt op Ik heb de voorzittershamer mogen overnemen van Gerry van der Wegen. Joke Sons - Lingeman is toegetre- ‘Geheugen van Middelie’ dan kunt terugkijken naar foto’s van vroeger. Ook kunt u foto’s van Middelie den als penningmeester. Wat mij het meest is bijterugvinden op de site van www.waterlandsarchief.nl. gebleven van deze bijeenkomst was de verbazing van Greta Muts - Vink toen zij te horen kreeg dat zij het te- Als u daar klikt op ‘Afbeeldingen en kaarten’ kunt u via een zoekopdracht alles over Middelie terugvinden. geltje van Verdienste mocht ontvangen. Bijvoorbeeld foto’s van de melkfabriek, geef dan de zoekopdracht ‘Middelie melkfabriek’ of/en ‘Middelie Ons Belang’. Veel plezier! Verder in “De Post” een interview met onze huisarts Ibo Souwer. Hij kijkt terug op 25 jaar huisartsenpraktijk in Middelie! Inmiddels hebben we ook oud huisarts Koen Ferket gesproken, in de Post van april 2018 leest u daar alles over.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -3-
_________________________________________________________________________________________
Verder in deze Post weer een artikel over de bewonersgeschiedenis van de huizen Middelie nummer 23 tot en met nummer 26, en een vervolg uit het dagboek van J. Laan. In onze vaste rubriek ‘De tien vragen aan … ‘ komt deze keer Matti Huiberts-Rol aan het woord. En natuurlijk onze andere vaste onderdelen zoals de Klassenfoto.
Al met al hebben we weer met veel plezier deze nieuwe Post tot stand gebracht en ik wens u veel leesplezier en geeft U zich alvast op voor de reünie! Tot 5 november. Jack Dekker. Voorzitter Reacties, vragen, tips. E-mail: jackdekker@quicknet.nl Telefoon 0299-621339
●◄
Foto’s Gè Koster - Wakker. Bij het tegeltje horen natuurlijk ook bloemen.
Inhoud: Van de Voorzitter. Bewoners geschiedenis Interview Ibo Souwer Interview P. Hagenhoek
Jack Dekker) (Gerry van der Wegen-Mulders) (Jack Dekker) (Dieuwke de Boer-Muts en Eric van denHudding) Advertentie (Redactie) Het leven van J. Blakborn (Jan Lammes) Uit het dagboek van J. Laan (Dieuwke de Boer-Muts) Reactie op de foto (Redactie) Herinnert u zich deze nog (Redactie) De 10 vragen aan… (Matti Huiberts-Rol)
pag. - 3 pag. - 5 pag. - 10 pag. - 13 pag. - 15 pag. - 19 pag. - 25 pag. - 27 pag. - 28 pag. - 29
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -4-
_________________________________________________________________________________________
Bewonersgeschiedenis van Middelie.
Sinds 2005 werkt een aantal (bestuurs) leden aan de bewonersgeschiedenis van Middelie. Siem de Boer, oudMiddelieër, vader van Willem de Boer uit Schellinkhout, heeft een verslag nagelaten over Middelie 1920-1930 waar we dankbaar gebruik van hebben gemaakt voor de verhalen over deze mensen. In deze en volgende “Posten” willen wij u de resulta-
Foto 2017 Vanaf 1999 wordt deze plaats bewoond door René Bibo en Saskia Muts en Greta Muts-Vink. René en Saskia namen na het overlijden van (schoon) vader en echtgenoot, Wim Muts, de boerderij over. Zij hebben de oude karakteristieke stolpboerderij gesloopt en vanaf de grond rondom het oude vierkant weer opgebouwd. Nu is het een in tweeën bewoonde woonboerderij. Het boerenbedrijf is hiermee dan definitief ten einde.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -5-
_________________________________________________________________________________________
Piet en Aaltje waren in 1946 vanuit Jisp in Middelie komen wonen. Aaltje was een nicht van Trijntje Molenaar en had als jong meisje bij Jan Bark (Jan van Trien) en Trijntje Molenaar gediend. Zij bewoonden de boerderij vanaf 1910.
René Bibo. Vanaf 1959 boerden hier Wim Muts en Greta Vink, die het interieur met behulp van Greta’s vader, Piet Vink, moderniseerden. Wim was mede-oprichter van HG “Oud-Middelye”.
Jan Bark, dochtertje Ief, Aaltje Molenaar, Trijntje Bark en dochtertje Lies.
Zij namen de boerderij over van de ouders van Wim: Pieter Muts en Aaltje Molenaar, die toen verhuisden naar het Edammerdijkje nr. 3.
Daarvoor woonden hier vanaf 1889 Dirk Bark en Geertje Stijns. Vanaf 1876 woonde Dirk Bark hier met Lijsbeth Stijns. Na het overlijden van Lijsbeth trouwde Dirk met haar zus Geertje Stijns, weduwe van Pieter Jansz. Plas. De eerste steen werd gelegd in 1876 door Jan Reijer Plas Jansz., neefje (oomzegger) van Dirk Bark en zoon van Geertje Stijns en haar overleden echtgenoot Pieter Jansz. Plas. Zie ook “De Post” van nov. 2000.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -6-
_________________________________________________________________________________________ Peter overleed in 2015. Joke is sinds de laatst algemene ledenvergadering penningmeester bij ons historisch genootschap. Peter en Joke kochten de stolp in 1998 van Jacob Weiland en Helena Ordeman, die toen naar Friesland verhuisden. Zij woonden hier al sinds 1984. Vanaf 1970 woonden hier Piet de Leeuw en Mira de Berg. Zij hadden een café (Mirabel) in Amsterdam. Het waren gezellige mensen die van een feestje hielden en ze lieten de plaatselijke jeugd regelmatig in hun zwembad zwemmen.
Vanaf 1968 woonden hier slechts twee jaar het echtpaar Nr. 23a Foto 2017. Sinds 1984 wonen hier Jaap de Boer en Dieuwke Muts (dochter van Greta Vink en Wim Muts) Na 6 jaar gewoond te hebben in een noodwoning, geplaatst op een perceel weiland behorende aan Dieuwke haar ouders, kregen zij in 1990 toestemming de huidige woning te bouwen. Hieraan voorafgaand is in 1987 de ligboxenstal achter de boerderij geplaatst en gingen zij een maatschap in de melkveehouderij aan met haar ouders. Dieuwke is vanaf 2004 bestuurslid van Oud-Middelye. Zie “De Post” okt. 2006. Pag 11. Banting, waar dan ook weinig van bekend is. Het huis verliest dan zijn agrarische functie. Voor hen woonden hier vanaf 1959 Klaas Vroom en Geri Bark, zij boerden daar en tevens werd het in 1962 het eerste kantooradres van de firma Vroom. In 1968 lieten zij een nieuw huis bouwen op Middelie 40. Het huis werd vanaf 1957 twee jaar bewoond door Jan Haan en Wil Huiberts.
Nr 24. Foto 2017. In 1998 betrokken Peter Sons en Joke Lingeman dit pand. Zij hebben het huis van binnen en buiten verbouwd en er een nieuw rieten dak op laten zetten.
Vanaf 1950 werd het bewoond door Cor Vroom (Ome Sjors) en Jannie Vink. Zij kochten het in 1950 van Dirk Bark en Antje Plas die in 1950 overleed. Zij hadden geen kinderen en voor Dirk was de aardigheid er af. Hij doet de boerderij over aan Cor Vroom. Met de komst van het gezin Vroom bruist het op het zolang stil geweest zijnde erf weer van leven en werken.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -7-
_________________________________________________________________________________________
Dirk en Antje Plas
Zij hebben de boerderij verbouwd tot woonboerderij; jarenlang was er geen bewoning in. De boerderij werd alleen gebruikt voor veestalling en Sinds 2012 bewoond door Jan Plat en Femke Haitsma- hooiberging. Mulier. Zij kochten het huis van Alie Vink-Struving die Dirk Vroom had zijn koeien daar staan en Jaap Steenin aug. 2012 naar de Meermin in Edam verhuisd was, man huurde ook een gedeelte voor zijn vee. waar zij in mei 2015 overleed. Zij had hier met haar man Siem Vroom woonde hier met Grietje de Groot en na Teun Vink (overl. in 2001) gewoond vanaf 1984. haar overlijden in 1903 liet hij het huisje ernaast bouCor Vroom en Jannie Vink woonden hier vanaf 1969. wen. Toen hij hertrouwde met Antje Laan in 1906 ging hij weer terug naar deze boerderij op nr. 25. Nr. 25.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -8-
_________________________________________________________________________________________
Middelie 25 en 26 oud.
Nr 26.
Visserman Klaas Vroom. Dirk Vroom woonde er eerst samen met zijn moeder Antje Laan en na haar overlijden nog jaren alleen. Klaas Vroom en Doortje Kalf woonden hier van 1908 – 1923. Hij was visserman in de polder en maakte dansmuziek met muzikant Salm uit Oosthuizen: Vroom viool, Salm piano, later speelde Vroom ook trombone. Siem Vroom heeft het huis laten bouwen en er samen met zijn drie kinderen een aantal jaren gewoond.
Vanaf 2003 bewoond door René Vroom en Sharon Klaassen. Hiervoor woonde hier vanaf 1984 zijn oma Jannie Vroom-Vink, wed. van Cor Vroom. Zij nam het huis over van de erven Vroom en liet hier een nieuw huis bouwen. Gerry van der Wegen-Mulders. Daarvoor heeft slechts een korte tijd Wim de Ruiter met M.m.v. Greta Muts-Vink. zijn vriendin Ankela er gewoond. Foto’s 2017 Gé Koster-Wakker.
●◄
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 -9-
_________________________________________________________________________________________
HUISARTS IBO SOUWER BLIKT TERUG OP 25 JAAR PRAKTIJK IN MIDDELIE
Verdwijnen oude dorpsdokter ‘Toen ik 1 januari 1993 in Middelie als huisarts aan het werk ging, waren er volop ontwikkelingen gaande die het einde inluidden van de werkzaamheden als echte oude dorpsdokter’. De ‘oude’ dorpsdokter hield spreekuur, bezocht veel patiënten thuis en de oudere patiënt werd bij ernstige gezondheidsklachten verwezen naar een nabij gelegen bejaardentehuis of verpleegtehuis. Waar Ibo Souwer niet rouwig om is, is dat het één op drie diensten draaien tot het verleden behoort. ‘Da’s heel zwaar. Elk derde weekend van de maand van vrijdag 20.00 uur tot maandag 05.00 uur. Dat is slopend’. In Middelie maakte de apotheek deel uit van de (huis) praktijk, gelegen aan de Axwijk. ‘Hoe anders is het nu. Toen ik begon had je veel minder specialisme. Het is nu veel ingewikkelder en er is ook een verzakelijking opgetreden. De oudere patiënten blijven veel langer thuis. Denk aan diabetes, aan begeleiding van terminaal zieke mensen,
en aan de begeleiding van patiënten met chronische klachten’. Wat er aan vooraf ging Ibo Souwer (1960, Bergen) is in 1981 gestart met zijn artsenopleiding in Amsterdam en behaalde in 1989 cum laude zijn artsenexamen. Hij is daarna tijdelijk als assistent cardiologie in Harderwijk werkzaam geweest. Vanaf 1990 heeft hij vervolgens gewerkt bij een huisartsenpraktijk in Sprang-Capelle (Noord Brabant) en in de Bijlmermeer. Hij heeft ook nog een half jaar een praktijk in Heiloo waargenomen. ‘Het beste gevoel had ik overgehouden aan de dorpspraktijk in Brabant en toen de praktijk van dokter Koen Ferket aangeboden werd, heb ik niet geaarzeld’. De waarneemgroep (bestaande uit de huisartsen in de regio die elkanders praktijk bij vrije dagen en vakantie waarnemen) gaven ook groen licht. ’Het is belangrijk dat je met je collega’s op één lijn zit. Je kunt niet buiten elkaar’.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 10 -
_________________________________________________________________________________________
Algemene ontwikkelingen in de huisartsenzorg Vroeger was de huisarts ‘een algemeen arts die zich bezig houdt met alle denkbare ziektegevallen en die zijn patiënten thuis in het gezin opzoekt’ (van Dale 1872). Daarnaast vestigde zich een groeiend aantal medisch specialisten die voor hun praktijkvoering afhankelijk waren van bijzondere accommodaties, voorzieningen en apparatuur. Mede als gevolg van de verschillen in status en inkomen van beide groepen zag de medicus met een algemene praktijk -waarvoor in het begin van de 20e eeuw de term ‘huisarts’ ingeburgerd raakte- zich steeds verder gemarginaliseerd binnen de gezondheidszorg. Na de bevrijding trachten de huisartsen zich een nieuwe positie te verwerven door hun werkterrein te herdefiniëren als een specialisme en zich zo opnieuw te profileren. De huisarts wilde niet langer beschouwd worden als ‘een algemeen arts aan wie taken zijn ontnomen’ maar als ‘een arts met een eigen taak binnen de algemene geneeskunde’. In 1956 werd het Nederlands Huisartsen Genootschap opgericht. In 1959 werd tijdens de Woudschoten conferentie de kerntaak van de huisarts geformuleerd als ‘het aanvaarden van de verantwoordelijkheid
voor een continue, integrale en persoonlijke zorg voor de gezondheid van de zich aan hem toevertrouwde individuele mensen en gezinnen’. En net voor 1990 werd de eerste Huisartsen -behandelrichtlijn vastgesteld en tegenwoordig maakt het Academisch Huisartsen Instituut ook onderdeel uit van de medische faculteit aan alle universiteiten. Het aantal éénpersoonspraktijken is inmiddels geslonken tot 20% (cijfer 2011) van de totale beroepsgroep. En werd het vroeger gedomineerd door bijna 100% mannelijke artsen, dat is nu gewijzigd naar 40% mannelijke en 60% vrouwelijke huisartsen. Ontwikkelingen in de huisartsenpraktijk van Doctor Dr. Ibo Souwer. De algemene ontwikkelingen in de huisartsenzorg zijn ook niet (uiteraard niet) ongemerkt aan de huisartsenpraktijk van Doctor Ibo Souwer voorbij gegaan. Overigens ondanks de drukke praktijk in juli van dit jaar gepromoveerd op het onderzoek naar de achtergrond en behandeling van winterhanden en -tenen.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 11 -
_________________________________________________________________________________________ Ik ben vanuit mijn thuis-praktijkruimte van 35m2 in combinatie met het voeren van ‘buitenspreekuren’ in Kwadijk en Warder gegroeid naar een zelfstandige praktijkruimte van 100 m2 (het vroegere Kruisgebouw op Middelie 91, die vanaf het jaar 2000 werd betrokken). En het is nu al weer veel te krap’. De praktijk is sinds 1 oktober 2012 niet meer apotheekhoudend. Het aantal werkzame medewerk(st)ers in zijn praktijk is gegroeid van 1 FTE (1993) naar 3,15 FTE (2017), waarbij zij veel meer verantwoording hebben gekregen. Dat door de ontwikkelingen de werkzaamheden van de huisartsenpraktijk enorm zijn toegenomen blijkt wel uit de omvang van zijn praktijk: eind 2011 waren er 2228 patiënten verbonden aan zijn praktijk (zijn werkgebied heeft een omvang van 70 km2) en eind 2015 waren dat er 2229. Dus meer medewerkers op dezelfde hoeveelheid patiënten. Volgens de huidige normen bestaat de normpraktijk uit ruim 2000 patiënten.
Toekomst Dr. Ibo Souwer overweegt een uitbreiding van de huidige praktijkruimte of deelnemen aan een gezondheidscentrum. Er gaan stemmen op om hiervoor het voormalige gemeentehuis in Oosthuizen geschikt te maken. ‘Ik wil tot de pensioenleeftijd blijven werken en zie dit als een ultieme uitdaging’. Ibo Souwer verteld bevlogen dat hij gelooft in samenwerking, hij is van mening dat dit nog veel meer inhoud moet krijgen, en vooral voor de kwetsbare groepen.
Privé: gezin en hobby De zeilboot die hij samen met zijn broer bezat hebben ze inmiddels verkocht. ‘Te weinig tijd, ik heb echt heel weinig gezeild’. Schaatsen is wel een hobby die hij nog steeds enthousiast beoefend. Is zelfs penningmeester van de ijsclub. Samen met zijn vrouw Maaike hebben ze thuis het rijk alleen, hun drie kinderen zijn de deur uit. Lotte, Lars en Kari-Anne hebben elk hun weg gevon‘Door de complexiteit van de medische problemen van den, maar niet in de medische wereld. Het gezin Souwer mijn patiënten, het verlenen van chronische zorg en de heeft een band met Scandinavië, hier duiden ook de naveroudering moet ik er waakzaam voor zijn dat ik oog men van hun kinderen op. Maaike runt samen met haar blijf houden voor de kleinere medische problemen. Het dochter Lotte een winkel en webshop met de naam Odis niet voor niets dat ik mijn spreekuur niet vol laat plan- já (Zweeds en betekend: Oeps!) in Alkmaar. Je vindt nen, ik maak wat ruimte in de dag’. Ibo Souwer vertelt daar onder meer vintage woonaccessoires. ‘Ik ben daar over de virtuele samenwerking met zijn collegalekker aan het timmeren geweest’. Je komt Ibo Souwer huisartsen en roemt ook de samenwerking met andere ’s avond vaak in het dorp tegen als hij zijn uit Griekenzorgverleners. Hij verteld met trots over zijn medewer- land afkomstige honden uitlaat. ‘Wat mij opvalt is dat ik kers, die elk een specialisme hebben en samen borg buiten mijn praktijk eigenlijk altijd word aangesproken staan voor het verlenen van een kwalitatief uitstekende met Ibo en niet als dokter Souwer. Ook word ik in privé zorg. eigenlijk nooit geconfronteerd met medische vragen. Ibo Souwer is zich ervan bewust dat dit beroep niet al- Wat wel grappig is dat als dezelfde dorpsgenoot bij mij leen lichamelijk zwaar is maar dat het ook geestelijk een op het spreekuur komt, ik dan weer niet als Ibo wordt zware wissel trekt op zijn bestaan. ‘Doordat ik al 25 jaar aangesproken maar als dokter Souwer’. hier woon en werk is er een nauwe band ontstaan tussen mij als de dorpsdokter en mijn patiënten. Ik probeer mij Jack Dekker. ●◄ ook wel wat los te maken van al het zeer hier’. Dat doet Souwer door twee dagen per week als leraar (huisartsdocent) bij het AMC te Amsterdam te werken. ‘Dat zorgt voor een goede balans’. Samenzwering tegen oudere mensen Onze overheid stimuleert dat ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen. Mede uit het oogpunt van kosten maar ook omdat men dat zelf ook prettig vindt. Dat kan met woningaanpassing of extra zorg doorgaans ook prima. Ibo Souwer plaatst daar wel enkele kanttekeningen bij. ‘Als er een calamiteit optreedt en de patiënt kan echt niet meer thuis worden verzorgd, dan wordt het echt lastig om iemand onder te brengen op een goede plek. Als er al een plaats te verkrijgen is moet je niet gek staan kijken dat de patiënt dan in Hoorn of in Den Helder terecht komt’.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 12 -
_________________________________________________________________________________________
Interview met de oudste geboren en getogen Middelieër Piet Hagenhoek Piet is geboren op 1 maart 1927 als zoon van Dieuw Kramer uit Warder en Simon Hagenhoek uit Middelie.
Piet heeft op de lagere school in de klas gezeten met o.a. Annie Plas, Corrie Slagt, Arie Blakborn en Johan Vennik. Zijn buurjongens waren Jan Lof en Piet Steenman. Zij kregen les van meester Bennink. Deze meester moest tijdens de oorlog onderduiken vanwege zijn rol in het verzet.
Foto uit 1937 Piet (10 jr.) en Cor (6 jr.).
Simon Hagenhoek en Dieuw Kramer. Zij woonden op de boerderij op nr. 57. Piet had één broer, Cor, de vader van Simon, Dick, John en Carl. Door het hele gesprek heen is de boerderij de rode draad.
Moeder Dieuw met Piet en Cor.
Volgens Piet kregen zij geen les meer tijdens de oorlog; iets wat hij helemaal niet erg vond, want nu kon hij gaan werken op de boerderij. Toen Piet 10 jaar oud was, ging hij al met het schuitje naar het land om de koeien te melken. Over de vaart lag ongeveer 15 ha land. In de herfst werden de melkbussen aan de Jaagweg gezet om opgehaald te worden door de melkwagen. Piet herinnert zich nog dat Franse toeristen hun ogen niet konden geloven toen zij zagen hoe de koeien per boot werden overgezet van het ene stuk land naar het andere. Naast de koeboot werd er ook gebruik gemaakt van een ‘post’, een noodbrug, waar de koeien over konden. Sommigen hadden alleen een deel (plank) en Cor had zelfs een draaibrug op wieltjes die nog dienst heeft gedaan tot de ruilverkaveling. Voor het huis hadden zij een ophaalbrug. Eerst werd het werk gedaan met paarden en tijdens en na de oorlog met een jeep. Er werd zelfs gemaaid met de jeep, maar dat beviel niet goed.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 13 -
_________________________________________________________________________________________
Toen maar weer terug naar de paarden en daarna een trekker gekocht. De melk werd geleverd aan de plaatselijke melkfabriek ‘Ons Belang’. De melk werd ’s ochtends en ’s avonds gehaald door Blakborn en je kreeg de wei (ook wel wai genoemd) of karnemelk terug voor de kalveren. De karnemelk was volgens Piet veel dikker, de boter dreef er nog op. Dat dit melkhalen niet altijd soepel verliep, bewijst wel het feit dat melkrijder Gosse Hylkema eens met paard en wagen met melkbussen in de sloot reed vlak voor de boerderij van Wim Vink.
In die tijd moest alles in de fabriek met de hand worden gedaan. Piet herinnert zich Kees Beemster als werknemer van de fabriek en ook de kaasmaker Feenstra. “Dat was een goede!” Zijn grootvader, Piet Hagenhoek, was één van de oprichters van ‘Ons Belang” Op de vraag wat er tegenwoordig anders is dan vroeger, antwoordt Piet: “Tegenwoordig zijn er overal regels voor, er mag niets meer. Vroeger kon je een dood lam nog zelf slachten. Dat is nu ondenkbaar”. Piet heeft gewerkt tot zijn 85e en is toen ‘met pensioen’ gegaan. Nu komt hij alleen zaterdags nog op de boerderij om even een “koppie te drinken”. 4 geslachten Opa Piet, vader Simon, Cor en Simon.
Opa Piet met broek in zijn kousen. Piet Hagenhoek voor zijn woning in de Gruttostraat.
Dieuwke de Boer-Muts en Erik van den Hudding. ●◄
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 14 -
_________________________________________________________________________________________ MEDEDELINGEN
MEDEDELINGEN
Een beeld van verandering in Middelie
Wegens de grote vraag naar het boekje ‘’Een beeld van verandering in Middelie’’, bevattende 55 unieke historische foto’s van Middelie, hebben wij een aantal exemplaren laten bijdrukken. Dit fraaie fotoboekje is verkrijgbaar tijdens de komende bijeenkomst voor een bedrag van € 5,- per stuk of bij Gerry van der Wegen, telefoon 0299 - 621730.
Foto: Middelie nr. 1, Noordeinde. De situatie rond 1950. Het begin (of einde) van het dorp: de weg naar Oosthuizen bestaat nog niet. De dorpsweg stopt abrupt en is afgezet door een hek. Tegenwoordig staat op deze plaats de nieuwe boerderij van de familie Stam. Voordien van de familie van de Wetering
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 15 -
_________________________________________________________________________________________ ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
APOLLO DUMPSTORE
MR A.P. BAKKER
Camping en Outdoor artikelen.
Notaris
Zeevangsdijkje 4, 1471 EA Kwadijk Telefoon 0299-621371 Fax 0299-621552
Raadhuisstraat 8, 1474 HE Oosthuizen Telefoon 0299-401351 Fax 0299-403654 E-mail: notaris@bakker.oosthuizen.knb.nl
AUTOMOBIELBEDRIJF H.J. LANGE
VROOM FUNDERINGSTECHNIEKEN
Onderhoud, verkoop en inkoop van nieuwe en gebruikte auto's,
Toonaangevend en innovatief.
Middelie 119-120, 1472 GV Middelie Telefoon 0299-621318 Fax 0299-621671 E-mail: info@hjlange.nl Internet: www.hjlange.nl
Sluisweg 1, 1474 HL Oosthuizen Telefoon 0299-409500 Fax 0299- 409555 E-mail: info@vroom.nl Internet: www.vroom.nl
Gespecialiseerd in Volvo
HAVIK BV BOUW- EN HANDELSONDERNEMING
Hout- en plaatmaterialenhandel
JLD Klapankers, Snelle installatie, volledig getest & milieu vriendelijk.
Fortweg 3, 1471 EB Middelie Telefoon 0299-621617 Fax 0299-621581 E-mail: chiel.mhavik.nl Internet: www.mhavik.nl
Energiestraat 6, 1135 GD Edam Telefoon: 0299-622396 E-mail: info@JLDinternational.com Internet: www.JLDinternational.com
HIER KAN UW ADVERTENTIE STAAN
CATTERY VEUGER
Brits Korthaar / British Shorthair In ons verenigingsperiodiek?
Brits Korthaar kittens in diverse kleuren.
Neem daarvoor even contact op met Ron Batenburg, Teun Boogaard of een ander bestuurslid.
Monique en Ron Batenburg - Veuger It Ald Hôf 4, 8822 WP Arum Telefoon 0517-850797 Fax 0847-451435 Internet: www.catteryveuger.nl
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 16 -
_________________________________________________________________________________________ ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
BERGHROOS
HET WAPEN VAN MIDDELIE
Bloemen en planten.
hotel-café-feest-evenement-bijeenkomsttraining
Wormerplein 116, 1442 CE Purmerend Telefoon 0299-421983
Brink 1, 1472 GB Middelie Telefoon 0299-621376 Fax 0299-623530 E-mail: info@hetwapenvanmiddelie.nl Internet: www.hetwapenvanmiddelie.nl
R. BIBO BOUWBEDRIJF
FIRMA LAAN
Voor al uw timmerwerk en ver- en nieuwbouw.
Uw wiel- en bandenservice in de landbouw Robert Laan mobiel 06 – 536 251 28
Middelie 23, 1472 GP Middelie Telefoon 0299-621524
Molenweg 2, 1473 BG Warder Telefoon 0299 - 373219 Fax 0299 - 371716 E-mail: wslaan@xs4all.nl
AMICA ADVOCATUUR
Advocatenkantoor ook voor Zeevang
ONDERLINGE VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ “ZEEVANG - EDAM” UA
Je komt eruit met Amica
De Maatschappij met het “bekende gezicht”
Aambeeldstraat 2bb, 1135 GC Edam Telefoon: 0299-315454 E-mail: h.kwakman@amica-advocatuur.nl Internet: www.amica-advocatuur.nl
Raadhuisstraat 1, 1474 HG Oosthuizen Telefoon 0299-401578 Fax 0299-401551 E-mail: info@onderlingezeevang.nl Internet: www.onderlingezeevang.nl
HIER KAN UW ADVERTENTIE STAAN
HENNEPHOF ZEEVANG Bestratingsbedrijf
Ondernemers en particulieren.
In ons verenigingsperiodiek?
Tevens verkoop van oude gebakken bestratingsmaterialen, zand en grond. Bezorging mogelijk.
Neem daarvoor even contact op met Ron Batenburg, Teun Boogaard of een ander bestuurslid.
Beetsdijkje 3, 1474 HP Oosthuizen Telefoon 0299-403985 Gsm 06-5331 22 38
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 17 -
_________________________________________________________________________________________ MEDEDELINGEN
MEDEDELINGEN
NAAMSBEKENDHEID/RECLAME UITINGEN IN ONS VERENIGINGSBLAD “DE
POST”.
Zoals eerder al is opgemerkt doen wij ons uiterste best om de doelstelling van onze vereniging zoveel mogelijk te verwezenlijken. Daarbij hoort o.a. het zo goed mogelijk verzorgen van ons verenigingsblad “de Post”. Daarnaast hebben wij nog veel noodzakelijke wensen. Daarom hebben wij besloten om naamsbekendheid/reclame uitingen in ons blad op te nemen; de eerste pagina’s hiervan vindt u in het midden van ons blad. Wij brengen hierbij de bedrijven en organisaties dank voor hun ideële, medewerking. Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat er meerdere personen, bedrijven en organisaties zijn die dergelijke uitingen in ons blad willen plaatsen. Dat kan voor het kleine bedrag van € 25,= per jaar. Neem daarvoor even contact op met Teun Boogaard of een ander bestuurslid. Zie ook voor de adressen van onze sponsoren op onze website www.oudmiddelye.nl Het is voor ons een zeer welkome steun in de rug. NOTEER MIJ
□ □ □ □ □
Als nieuw lid voor € 12,50 per jaar. Als donateur voor €
per jaar.
Voor een advertentie € 25,= per jaar. Wijzig mijn adres als onderstaand. Voor
: __________________________________________
Naam
: ____________________________________
Adres
: ____________________________________
Pc/Woonplaats
: ____________________________________
: ____________________________________
Handtekening:
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 18 -
_________________________________________________________________________________________
Uit het leven van Jan Blakborn geschreven door kleinzoon Jan Lammes. JAN BLAKBORN 40 jaar melkrijder bij “Ons Belang”
1907 werd opgericht door een tiental boeren onder voorzitterschap van Jan Bark MJzn.
In de begin jaren werd de melk door de boeren zelf met Jan Blakborn werd in Middelie geboren op 9 december paard en wagen, per roeiboot en zelfs per hondenkar 1896 als oudste kind van een gezin van 10 kinderen. Na naar de fabriek gebracht. Zie foto hier onder. hem kwamen nog 8 zusters en als laatst nog een broer Later werd de melk bij de boeren opgehaald met paard Siem Blakborn. Zijn ouders waren Willem Blakborn en wagen. Ook opa Jan haalde de melk de eerste jaren (geboren 18 aug 1871 en overleden 9 juni 1933) en na zijn indiensttreding in maart 1921 op met paard en Geertje Laan (geboren 2 maart 1973 en overleden 3 jan. wagen. 1957). Op zijn 13e jaar werd Jan boerenknecht bij Jan Kater. In Op 28 april 1921 trouwde Jan met Trijntje (Trien) Jof1916 werd hij tijdens de mobilisatie in WO I opgeroeriet (geboren 23 juni 1896) en gingen zij wonen in het pen voor de militaire dienst. Op 8 september 1919 was Rijper poldertje (Kwadijk nr. 10, tegenwoordig Axwijk). hij medeoprichter van Gymnastiekvereniging “Hercules” te Middelie. Op dezelfde dag trouwde ook zijn zuster Nelletje met Jan Pranger die ook in maart 1921 bij de fabriek in In maart 1921 trad hij als melkrijder in dienst van de dienst was getreden. (Ook hij werkte 40 jaar bij de faCoöperatieve zuivelfabriek “Ons Belang” die op 5 juni briek)
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 19 -
_________________________________________________________________________________________
Op de melkwagen Jan Blakborn die de bussen aan het lossen is.
ook bij boeren buiten het dorp melk kon worden opgehaald. In 1927 haalde opa Jan zijn rijbewijs waarmee hij ook melkrijder op één van de wagens werd.
Opa Jan had bij zijn huis in het Rijper poldertje een stukje land waar hij de Bovenaan opa Blakborn en tweede van rechts (met pet) paarden liet grazen. ’s Morgens nam hij de paarden weer zijn zwager Jan Pranger, die beiden toen 10 jaar in dienst mee naar de fabriek. In 1925 werd door de fabriek twee waren. T-Ford vrachtwagens aangeschaft, waardoor er
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 20 -
_________________________________________________________________________________________ In 1931 had de fabriek ongeveer 10 man personeel in dienst. Eind 1934 kocht mijn opa Jan Blakborn voor fl 1.005,= de woning Middelie 129 (nu Middelie 110) dicht bij de fabriek. Een groot huis met 4 bedsteden, een groot erf met groentetuin, schuur en kippenhok. In 1935 verhuisde hij met zijn Trijntje en twee kinderen Geertje (geboren 9-1-1923) en Arie (geboren 24-1-1927) naar hun nieuwe woning. Vanuit de alkoof kon hij de fabriek goed in de gaten houden. Als hij bij het melklossen moest wachten ging hij eerst even een bakkie koffie drinken. Als hij aan de beurt was snelde hij gauw naar de fabriek om zijn wagen te lossen. Ook had opa Jan en oma Trijntje (Trien) regelmatig kostgangers, o.a. Meine de Vries die ook bij de fabriek werkte. Hij was van 1946 tot medio 1951 kostganger tot zijn trouwen. Daarna werd hij overbuurman. Door de crisis werd er op 20 maart 1940 besloten om weer een paard en wagen aan te schaffen. Door de inval van de Duitsers op 10 mei 1940 werd het er niet beter op.
I.v.m. de benzineschaarste werd er op 22 juni 1940 besloten een gasgenerator aan te schaffen. Tevens werd besloten om nog een paard en wagen aan te schaffen om de melk op te halen. Opa Jan Blakborn had daar wel ervaring mee. Op 13 oktober 1940 werd besloten een 2e gasgenerator aan te schaffen. Op 9 november 1943 werd het kaaspakhuis zelfs een tijdelijke aardappel-opslag! De melkaanvoer verminderde gedurende de oorlog van ruim 7,7 miljoen kg naar ongeveer 4 miljoen kg aan het eind van de oorlog.
Jan Blakborn met zijn Chevrolet melkwagen. Met op de achtergrond de kruidenierswinkel van zijn schoonvader Arie Jofriet. Het pand werd in 1937 door “Ons Belang” opgekocht omdat zij t.z.t. wilde uitbreiden. Tot die tijd mocht Arian Jofriet daar blijven wonen. In 1955/56 werd op deze plaats de nieuwe directeurswoning gebouwd.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 21 -
_________________________________________________________________________________________
Ook na de oorlog in 1946 werd er nog gebruik gemaakt van paard en wagen gezien het krantenartikel uit maart 1946 waarin melding wordt gemaakt van een met twee paarden bespannen melkwagen die te water is geraakt. Tevens werd er aandacht besteed aan het 25 jarig melkrijdersjubileum van Jan Blakborn.
Als melkrijder, die 7 dagen in de week ‘s morgens en ’s avonds werkte, had je het niet altijd gemakkelijk. Vooral ’s winters als de wegen vol stuifsneeuw lagen. Ook dient het respect dat je 40 jaar lang bussen met melk tot wel 50 kg met een zwaai op de melkwagen zet. Mijn opa moet wel heel sterk zijn geweest. Tot zijn 60ste jaar deed hij ook nog aan gymnastiek om fit te blijven.
Foto genomen op 23 februari 1947 samen met Cor Kuiper (rechts) tussen de sneeuwwallen op de hoogte van de boerderij van Cees Leegwater en het Landpadje.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 22 -
_________________________________________________________________________________________
▲ 4de van links staat Jan Blakborn voor zijn melkwagen voor de nieuwe garage. In november werd met de bouw gestart van een nieuwe garage. (nu de huizen op Middelie 103 t/m 103e) ▼ Geheel rechts gehurkt Jan Blakborn en 4de van rechts gehurkt Jan Pranger.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 23 -
_________________________________________________________________________________________
Op 5 juni 1957 bestond “Ons Belang” 50 jaar. Dit werd Op 9 december 1961 werd hij 65 jaar en ging hij geniegroots gevierd in café Ossebaar. Mijn opa Jan Blakborn ten van zijn wel verdiende pensioen. en Jan Pranger waren toen al 36 jaar in dienst. In 1974 verhuisden hij met zijn Trijntje naar het bejaarIn 1961 waren mijn opa Jan Blakborn en zijn zwager Jan dentehuis te Oosthuizen, waar hij op 78 jarige leeftijd op Pranger 40 jaar in dienst bij “Ons Belang” en ontvingen 28 april 1975 overleed. zij de eremedaille in de Orde van Oranje-Nassau, die opgespeld werd door Burgemeester Schoon.
Mijn trotse opa.
Jan Lammers, kleinzon
*◄
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 24 -
_________________________________________________________________________________________ “ e e
e
een Laan,
van
e
e
De grote verkoping (vervolg van J. Laan “Post” oktober 2016). Jan Laan is geboren op 18 december 1903 te Middelie. Zijn ouders waren; Pieter Laan Cornelis zoon (17-03-1878 25-11-1961) en Hillegond Bark (30-12 -1878 - 6-10-1986) en woonden in de boerderij in het Noordeinde nr. 5
De veiling werd na de pauze hervat en na het opbieden en afmeinen kreeg Dirk een aantal percelen in bezit, maar hij greep mis bij twee stukken land. Dit zat hem behoorlijk dwars en tijdens het verdere verloop van de veiling zat hij te piekeren over hoe hij dit toch moest oplossen. Hij heeft hoog spel gespeeld door af te meinen op het totaal geveilde en te gokken dat de percelen waar hij toch niet zo geïnteresseerd in was er later weer tussenuit te verkopen. De notaris en de erfgenamen gingen hiermee akkoord waarop de ondertekening kon volgen. Hij had zijn doel bereikt en kon de thuisreis aanvaarden. Na drie kwartier lopen kwam hij bij de boerderij aan, hing zijn nat geworden pet en jas aan een spijker in de koestal en trof de hele familie aan het middagmaal rond de tafel. “Eet smakelijk”, begroette Dirk zijn gezin, bestaande uit negen personen: de boerin Aaltje, Kees de knecht en Grietje de meid, en zijn zes kinderen Jan, Piet, Wolmoed, Neeltje, Trijntje en Antje. “Wat ben je laat”, begon Aaltje, “de buren benne al lang thuis, dus ik dacht hij zel ook zo wel komme, maar toen alles gaar was, hebbe wij het maar op tafel zet en zijn alvast begonnen. Jij hebt zeker wel land kocht dat je zoveel later thuis kwam?” “Ja, dat heb je goed geraden. Wij worden weer groter boer. Ik heb alle vijf stukjes land hier in dit end gekocht”, antwoordde Dirk. Ondertussen had Dirk een groot bord aardappelen met rode kool opgeschept waar Aaltje vet en reuzel met wat uitgebakken spek bijvoegde. “Dan krijgen wij die drie stukjes van die Hobreeër er zeker bij?”, vroeg Kees, de knecht. “Ja, Kees, het ligt vlak bij dat van ons en Jan komt met april van school, dus wij kunnen het er goed bij hebben,” was het antwoord van vader Dirk.
Aaltje had nog veel meer willen vragen, maar met alleman aan tafel kon zij toch niet over de prijs beginnen. Dat deed je niet met zoveel volk erbij, dat zou ze vanavond wel aan de weet komen. Er werd dus verder oppervlakkig over gesproken. Inmiddels waren Kees en de jongens naar de hooizolder om het voor een dag benodigde hooi van de hooiberg op de zolder te brengen. Dit zogenaamde ‘hooi afgooien’ of ‘hooi opsteken’ was destijds een methode in de Noordhollandse stolpboerderij om vier maal daags door de hooiluiken in de stal een portie hooi tussen twee koeien naar beneden te kunnen schuiven. Dat karweitje was spoedig klaar, zodat Kees in een hoekje onder een koedek een dutje ging doen terwijl de jongens zich vermaakten door van de balken en binten te springen en te ravotten. Dirk had hoofdpijn van de spanning, de rook en de drank en kroop in de bedstee om een tijdje te rusten. Grietje ruimde de tafel af en deed de afwas en de meisjes speelden stilletjes met poppen, tekenden wat of knipten uit oude kranten. Lawaai maken mocht niet als vader in bed lag. Moeder Aaltje zat in haar stoel kousen te stoppen; een bijna dagelijks terugkerend werk met vier schoolgaande kinderen op klompen lopend. Aaltje had niet veel zin, voelde zich de laatste tijd niet fit en was ’s morgens misselijk. Ja, zij wist het bijna zeker dat zij weer in verwachting was. Dat zou de tiende keer zijn in de dertien jaar dat zij getrouwd waren. Ze besloot het nog maar even voor zich te houden, want misschien was het toch niet zo en erg blij zou ze er Dirk ook niet mee maken. Zij zelf was er in ieder geval niet dankbaar voor, nee, voor haar hoefde het niet meer. ‘Kinderen’, zo was het gezegde, ‘waren een zegen des Heren’. Dat wilde zij als gelovige vrouw ook zeker niet tegenspreken, maar je kon ook teveel van het goede krijgen en dan gold het vervolg van het gezegde, ‘…….maar zij houden de nopjes van je kleren’. Maar zij wist ook dat als het kindje eenmaal kwam dat zij dan ook hoopte het te mogen behouden. Zij hadden al eerder twee kindjes verloren op zeer jonge leeftijd en dat had haar heel veel verdriet gedaan. In die tijd was de kindersterfte erg hoog en het voelde voor Aaltje alsof zij in gebreke was gebleven terwijl toch wist dat zij deed wat ze kon. De troostwoorden die de dominee je dan toesprak over God’s ondoorgrondelijke wegen hadden haar niet echt geholpen er vrede mee te hebben.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 25 -
_________________________________________________________________________________________ Ineens schrok Aaltje op van haar overpeinzingen. De kinderen waren nog rustig aan het spelen en Grietje zou wel al klaar zijn met de afwas en dan was het al weer gauw melktijd. Eerst eens kijken wat de jongens uitvoerden. Nou, die hoorde zij al toen ze achter kwam. “Is Kees daar ook?” riep Aaltje. Na een bevestigend antwoord vroeg Aaltje of Kees en de jongens alvast wilden beginnen met voeren. Het werd al aardig schemerig op zolder en in de stal; de dagen werden korter en de lucht was grauw. Met hier en daar een glazen dakpan en een klein dakraampje kon er ook niet veel licht doorkomen. “De lampen moeten al spoedig opgestoken worden”, zei ze tegen Kees. “Nou, dat hoeft nog niet hoor, wij hebben nog jonge ogen.” Aaltje stond nog even in de stal te kijken en besloot toen de kippen alvast te voeren en de eieren te rapen. Zoveel eieren waren er niet want de oude kippen begonnen al te ruien (ververen) en de jonge hennen waren nog niet aan de leg. In de schuur waar het voer stond werd al druk geknord door de varkens die meenden dat het voor hen ook etenstijd was. “Nee, jullie moeten nog effies wachten”, sprak Aaltje de varkens toe. Zij bekeek de varkensstapel aandachtig. Daar was al een hok met zes beste varkens. Als zij er de volgende week de zwaarste uit zochten voor huisslachting, dan kregen ze wel een varken van 300 pond in de kuip en dan kon je weer een tijdje voort. En met zo’n huishouding mocht dat ook wel, al ging het dan niet bij het ‘lijf vol’, toch smikkelden zij zo’n heel varken maar weer lekker op. “Nu mag ik wel snel naar de kamer gaan om Dirk en Grietje te roepen want zij moeten aanstonds nodig naar de stal om te voeren en te melken.” Nu was het personeel compleet, de lampen werden aangestoken en de dieren werden gevoerd. Daarna begon het melken waarbij Jan als 11 jarige met een blauw kieltje aan dapper meehielp. Hij zat al in de zesde klas en kwam in april van school en dan moest je toch kunnen melken en wat van het boerenwerk afweten. De twee jaar jongere Piet kon nog wel een jaar wachten en hij vermaakte zich op de schommel die boven de koegang was gemaakt van een paar koetouwen met krammen en wartels aan de zolder bevestigd. Na een uurtje was het melken gedaan, werd de melk naar de kelder gebracht, het melkgerei geboend en de koegang geveegd. Toen zij weer in de huiskamer kwamen, stonden de Zij broodbordjes, bekers melk en koffie al klaar. Niet lang daarna ging het personeel de deur uit en lagen de kinderen op bed en kon Dirk op een notitieblokje nog eens narekenen wat de prijzen per morgen land waren. Nu ze met z’n tweeën waren had Aaltje eindelijk de gelegenheid te vragen naar de prijzen. Dirk deed uitvoerig verslag van die morgen en Aaltje luisterde aandachtig. Toen zij hoorde welke prijs zij voor het land moesten betalen,
riep zij uit: “ Man, waar haalde je in Godsnaam het lef vandaan om met de onkosten erbij temet voor een halve ton af te meinen? Mijn lieve man, zoveel geld kon je toch lang niet krijgen? En al kon je het wel, als we daar nog 4 % rente over moeten betalen met de aflossing, dan kan dat toch nooit?” “Nou, bedaar maar”, zei Dirk, “dat heb ik zelf ook wel overwogen, maar ik was zo in mijn wiek geschoten toen die Hobreeër me net voor was zodat het gewaagde plan bij mij op kwam om dan alles maar af te meinen. Nu is ons land niet goedkoop, maar het is een oplopende tijd en alles wordt duurder. Ik ben blij dat ik het heb.” Hoewel Aaltje zich nog steeds afvroeg hoe hij dit alles durfde te wagen, was zij toch ook blij met het land en trots op haar man. “Nog effe wat anders, Dirk, zouden wij in de volgende week ons varken niet laten slachten? Het is er nu mooi de tijd voor en het zijn al hele knapen.” “Ja, vrouw, ik heb het er al over gehad met Klaas Vroom. Hij wou er ook wel een of twee kopen. Hij heeft nog een paar klanten die een half varken in de kuip willen hebben. Dinsdag of woensdag maar laten slachten en dan kunnen de anderen op de markt in Purmerend verkocht worden.” Tegen negenen ging Dirk nog even naar stal om de laatste ronde te doen: de groep opstrijken zodat de ier kon weglopen, de mest van het stalhout afvegen en nog even een staartlijntje opbinden zodat de staart bij het liggen niet in de mest hing. Het personeel was inmiddels ook thuisgekomen en dat werd tijd ook. Negen uur binnen, uitzonderingen vooruit besproken daargelaten. Dit was een vaste afspraak met de ouders van de knechten en de meiden en daar werd streng de hand aan gehouden. Wat moest zulk jong volk in het donker ’s avonds laat nog op de weg doen? Nee, dat kon alleen maar aanleiding geven tot stiekeme vrijerijtjes en dat was niet toegestaan. Bovendien was negen uur boerenbedtijd. Spoedig daarna was ieder in zijn eigen slaapstede verdwenen en was alles in diepe rust. Bewerkt door Dieuwke Muts-Vink
◄
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 26 -
_________________________________________________________________________________________
R
eactie op de foto.
De schoolfoto uit ”De Post” van april 2017 heeft de volgende namen opgeleverd van Carlijn Schouten-Havik en Nel Slooten.
1 Ariane van Dijk
9 David-Pieter Molenaar
17 Marcus van Ughelen
25 Sheila Aurich
2 Mirthe ( ? )
10 Waldo (Dekker?)
18 Frederik van Baar
26 Alwin Slooten
3 Marjolein Beers
11 Jaring Lokhorst
19 Joop Hennephof
27 Fietje Hennephof
4 Marianne Gast
12 Juf Jeannet
20 Ronald Pronk
28 Ronald Kluitenberg
5 Carlijn Havik
13 Steffen v.d. Vlugt
21 Mariska ( ? )
29 Arno Bohle
6 Mariska Hamstra
14 Joost Hagens
22 Noortje van Ughelen
30 Edith Merks
7 Pieter Wakker
15 Mirjam Laan
23 Sander Boogaard
31 Eveline Abels
8 Dennis Verkooy
16 Mariska Hamstra
24 Bianca Beckelaar
Volgens Carlijn Schouten-Havik is dit de kleuterklas van 1977-1978. De foto is genomen op de plaats waar nu het huis van Loes en Jan van Dort staat. Annette Verkooij vermeldt dat nr. 8. Dennis Verkooy thans in Zwitserland woont. Indien van genoemde personen de naam niet goed is geschreven horen wij dat graag. Het is jammer dat er zo weinig kinderen door anderen worden herkend!
Ouders, broers en zusters laat iets van jullie horen! Mail naar historischemiddelie@gmail.com
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 27 -
_________________________________________________________________________________________
H
erinnert u zich deze nog.
Wij hebben opnieuw een groepsfoto. Stuur, geef of e-mail uw reactie door aan een van de bestuursleden.
De komende najaarsbijeenkomst van Historisch Genootschap ”Oud -Middelye” is in het kerk je van Middelie op zondagmiddag 5 november 2017 van 14.00 uur tot 15.00 uur. Deze valt samen met de reunie van oud medewerkers Van de melkfabriek “Ons Belang”. Evenals in “de Post” zal in de kerk (foto’s) aandacht worden besteed aan ”Ons Belang”.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 28 -
_________________________________________________________________________________________
D
e tien vragen aan …
Matti Huiberts-Rol 1. Wat is je naam, geboortedatum en geboorteplaats?
Marijtje Dieuwertje, vernoemd naar mijn beide oma’s en mijn roepnaam is Matti. Ik ben geboren in Purmerend in het ziekenhuis op 9-4-1952. Ik ben de dochter van Engel Rol en Jannie Westerneng. Op 3 april 1973 ben ik getrouwd met Jan Huiberts (15-10-1951), zoon van Piet Huiberts en Dina Beunder. Vlak na mijn geboorte is mijn moeder overleden en ben ik opgevoed door mijn opa en oma Westerneng. Zij woonden toen aan het laantje in de boerderij op nummer 24 (nu 22) en later zijn wij verhuisd naar nummer 47, de plek waar Jan en ik nu nog wonen. Wij hebben 2 zoons, Ronald (21-3-1977) en Gerard (9-3-1979) en inmiddels 4 kleindochters.
3 jaar bij meester Heukelom. Ik zal onze schoolreizen naar bijvoorbeeld Limburg nooit vergeten. We moesten dan liedjes leren zoals ‘Waar in het bronsgroen eikenhout …’ en ‘In die grote stad Zaltbommel …’. Ja en hoofdrekenen; de tafels zijn er echt ingestampt. Als je ongehoorzaam was, dan moest je in de hoek en stond je bij de schoolplaat van het Zeeuwse meisje, maar je kon ook in ‘het blik’ komen. Dat was een sigarenblikje waarin meester Heukelom een briefje deed met jouw naam en de strafmaatregel. Wanneer je aan ‘je straf’ voldaan had, ging je weer uit het blik. Heukelom kon prachtig voorlezen uit o.a. ‘ De scheepsjongens van Bontekoe’; dan was het wel muisstil in de klas. En geschiedenis kon hij goed geven; hij schreef schoolborden vol.
4. Van welke Middelieër Vereniging ben je lid/donateur of lid geweest en zou je daar iets meer over kunnen vertellen? Donateur zijn we van de ijsclub en van Oud Middelye en wij zijn ooit lid geweest van de fanfare, floralia en we zijn betrokken geweest bij de heroprichting van de toneelvereniging.
5. In de loop der jaren is Middelie veranderd. Wat mis je het meest?
De melkfabriek, want dat was toch een herkenningspunt van het dorp. Ik heb er nog gewerkt. Na mijn sollicitatie en nadat ik was aangenomen, hoorde ik al snel dat de fabriek dicht zou gaan. Ik heb indertijd gewoon aangebeld bij Dijkstra (de directeur van ‘Ons Belang’) en gevraagd wat ik nu moest doen. Hij antwoordde: “ Je verhuist gewoon mee naar de 2. Op welk adres of adressen heb je gewoond in Midde- Beemster of Stompetoren. lie? Ik werkte met Gré Doets-Vink, Jo Paasman, Siegfried Na mijn geboorte heb ik gewoond in de boerderij op Bergman en na een paar maanden verhuisden Gré en ik nummer 22, daarna in het burgerhuis op nummer 47 naar de CONO in de Beemster. Daar was ik vooral been toen wij trouwden, verhuisden wij naar de Grutto- zig met de benodigde documenten voor de export van straat nummer 10. Toen het huis van mijn opa en oma kaas, voornamelijk naar België maar ook naar Frankvrij kwam, zijn Jan en ik daar gaan wonen. Het is een rijk . Vooral maandag en donderdag was het hectisch prachtige stek met wijds uitzicht. omdat de chauffeurs dan op de papieren zaten te wachten. Verder hield ik me bezig met overige administratie3. Van wie heb je les gehad op school en heb je speciale ve werkzaamheden. Vanaf 1992, toen de kinderen groherinneringen aan die tijd? (grappige gebeurtenissen, ter waren, ging ik werken bij de gemeente Zeevang en schoolreisjes, feesten, afscheid e.d.) na de fusie bij gemeente Edam-Volendam en bij het Op de kleuterschool zat ik bij juf Trien Plas. Ik zie juf verschijnen van dit blad ben ik net met pensioen. Plas zo nog zitten op haar bureau, voeten op de stoel, voorleesboek op schoot en wrijvend met haar handen over haar bovenbenen. De eerste 3 jaar op de grote school bij juf Ineke de Ruiter. Zij droeg altijd zwartwitte kleding en ze ging met de NACO bus vanaf de Jaagweg (N247) naar haar ouders in Heiloo. Zij liep dan vaak via het ‘landpad’ naar de bushalte. En daarna nog
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 29 -
_________________________________________________________________________________________
6. Je mag plaats nemen in een ‘tijdmachine’. Naar wel- 9. Vul aan: Middelie zal in het jaar 2050 … ke periode zou je terug willen en waarom? … mogelijk bij een nog grotere gemeente horen. Waarom terug in de tijd? Elke tijd heeft zijn mooie en minder mooie kanten.
10. Deze foto doe ik erbij omdat ………
… de foto mij herinnert aan de reis naar Canada met
7. Wat zou er volgens jou nooit uit Middelie mogen ver- ons gezin. We zijn eerst een week bij oud-Middelieër dwijnen? Bas Kooyenga op bezoek geweest. Dat was ontzettend
De school mag nooit uit Middelie verdwijnen, net zomin leuk. Daarna hebben we rondgereisd in een camper: geals de artsenpraktijk; denk alleen maar aan de mogelijk- weldig! Die reis zullen we nooit vergeten. heid van bloedafname en het gemak van medicijnen ophalen. Gé Koster-Wakker. ◄
8. Waar zouden we als Historische Vereniging aandacht aan kunnen besteden en/of een artikel over kunnen schrijven? Ga zo door! Wij vinden het geweldig dat jullie de Post iedere keer weer vol met leuke verhalen krijgen; we lezen hem graag.
Jan en Matti en zoon in Canada.
_______________________________________________________________________________________ Historisch Genootschap “Oud-Middelye” “De Post” 20 ste Jaargang, Nummer 2, Oktober 2017 - 30 -
Colofon:
Historisch Genootschap Oud-Middelye Bestuur: Jack Dekker - Voorzitter E-mail: jackdekker@quicknet.nl Gé Koster - Wakker - Vicevoorzitter E-mail: c.koster41@ziggo.nl Joke Sons - Penningmeester E-mail: sons.joke@gmail.com Eric van den Hudding - Secretaris E-mail: ericvandenhudding@hetnet.nl Dieuwke de Boer - Muts 2de Secretaris E-mail: deboermuts@quicknet.nl Teun Boogaard - Coördinatie van het blad “de Post” E-mail: historischemiddelie@gmail.com
Contactadres:
Gerry van der Wegen - Mulders Informatie en onderzoek Edammerdijkje 26, 1472 GD Middelie Telefoon 0299 - 621730 E-mail: gerryvanderwegen@hotmail.com
Website van het Historisch Genootschap “Oud - Middelye” http://www.oudmiddelye.nl http://oudmiddelye.blogspot.nl/ Betalingen aan het Historisch Genootschap “Oud - Middelye” kunnen worden overgemaakt op de rekening van de vereniging bij de Rabobank met nummer NL32RABO0367325578 Drukwerkverzorging: Lay-out van het blad “de Post” - Webmaster Ron Batenburg, grafisch intermediair It Ald Hôf 4, 8822 WP Arum (Fr) Telefoon 0517 - 850797 E-mail: oud.middelye@gmail.com Uitvoering drukwerk CSL - Copy Service Leeuwarden
Prijs voor losse nummers “de Post” € 6,50