Kosova

In Western hegemonic discourses, cross-border marriages in which ethnic minority members, especially Muslims, take a partner from a ‘country of origin’ are framed as patriarchal and backward and women are portrayed as victims within such marriages. Based on long-term ethnographic fieldwork, the article focuses on the marriages of men from rural Kosovo, who have moved to Austria or Germany because they married a woman from a ‘Kosovan’ background, and on the gender roles that are negotiated here.

Kosova, uluslararası sistemde tanınma problemi olan bir ülke statüsündedir. Bu belirsiz statüsü sebebiyle kendisini uluslararası topluma kabul ettirmeye çalışmaktadır. Bu bağlamda, en kolay ve en hızlı yollardan biri, dijital diplomasinin etkin kullanımıdır. Zira kendileri hakkında doğru bilgilerin dolaşımını sağlamak isteyen ülkelerin stratejik olarak dijital diplomasi kullanmaları bu ülkeler açısından avantaj sağlayacaktır. Ancak dijital diplomasi, siber ortamda gerçekleştirilen her faaliyet gibi yalnızca devletlerin uygulayabileceği bir alan olmaktan çıkmıştır. Aktör çeşitliliğini doğası gereği bünyesinde barındıran siber alan, dijital diplomasi faaliyeti esnasında da aktör çeşitliliğini gerektirmektedir. Dolayısıyla bu durum, geleneksel olarak devlet tekelinde bulunan "diplomasi" faaliyetinin devlet-dışı aktörler eliyle de gerçekleştirilebileceği sonucunu doğurmaktadır. Bu çalışmada, Kosova örneği üzerinden diplomasi faaliyetinin devlet ve devlet-dışı aktörler aracılığıyla nasıl kullanıldığı ele alınacak olup, bu durumun devlet aktörünün rolünde herhangi bir değişim veya dönüşüme sebebiyet verip vermediği sorunsalı üzerinde durulacaktır.

Abstract

At a time when traditional boundaries have been overcome by digitalization, Kosovo has the status of a country with recognition problems in the international system. Because of this ambiguous status, she tries to establish herself in the international community. In this context, one of the easiest and fastest ways is the effective use of digital diplomacy. Because countries that want to ensure that the right information is circulated about themselves, using digital diplomacy strategically will give an advantage to these countries. However, digital diplomacy, like any activity in cyberspace, has ceased to be an area that only states can implement. Cyber space, which incorporates the diversity of actors by nature, also requires a variety of actors during digital diplomacy. Therefore, * İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi.

Llotaritë me kuponat tatimorë zbatohen për të rritur lëshimin e faturave nga bizneset te konsumatorët. Në këtë mënyrë, transaksionet ka më shumë të ngjarë që të jenë pjesë e ekonomisë zyrtare (jo hije) dhe TVSH-ja mund të mblidhet me kosto më të ulët. Ideja e skemave të llotarisë është që të nxitë konsumatorët për të kërkuar faturën. Nxitja mbështetet mbi faktin se marrja e kuponit nuk është vetëm një copë letër që dokumenton transaksionin e bërë, por shërben si një (potencial) biletë llotarie, duke i dhënë konsumatorëve të drejtën për të marrë pjesë në një llotari tatimore. Llotaria nga ana e saj i jep shans për të fituar një çmim për një faturë të tërhequr rastësisht

Ky libër është një përmbledhje e një numri të përzgjedhur artikujsh që kam botuar në mediet shqipe që nga shpallja e shtetit të Kosovës e deri në fund të dekadës së parë të pavarësisë së saj.  Ato janë komente për disa nga ngjarjet e zhvillimet e kohës dhe angazhim në debatet publike të kësaj periudhe dhjetëvjeçare mbi shtetin dhe shoqërinë e Kosovës dhe dilemat e saj në udhëkryqet e vendimeve përkitazi me drejtimet politike e kulturore të saj. Në libër gjeni komente mbi zhvillimet politike e kulturore në vend në temat vijuese:
- Ndërtimi dhe mbikëqyrja e shtetit
- Politika dhe partitë
- Legjitimiteti dhe demokracia
- Identitetet dhe ndarjet shoqërore
- Mendimi dhe tradita
- Publikja dhe opinioni publik
- Fundamentalizmi dhe radikalizimi fetar

Reflection of social and political circumstances in architecture is something that has trailed it in all its periods of development. This study aims to highlight this impact in the architectural development of the city of Prishtina in the period 1945-1990.  This timeframe has been determined based on important social events which were directly manifested in Prishtina general urban development. Lower borderline relates to the end of Second World War, out of which Prishtina emerged an underdeveloped center with distinguished oriental features. Upper borderline (1990), coincides with revocation of autonomy of Kosovo (28 March 1989) by the Republic of Serbia and commencement of a dark period for Kosovo society.
Within this timespan, Kosovar society has been subject to significant political and social changes, constitutional amendments among the most important. First, amendments of 1963, and later those of 1974 changed positively the position of the then Socialist Autonomous Province of Kosovo, within former Yugoslav Federation.
Immediate influence of both amendments is easily readable especially in the architecture of public buildings of the time, which clearly dominate also in the contemporary architectural identity of Prishtina, despite the striking damage of emblematic buildings of this period.

Një partneritet publiko-privat (PPP) është një kontratë midis qeverisë (përfaqësuar nga institucione të autorizuara me praninë e Ministrisë së Financave) dhe një kompanie private sipas të cilës:
-Një kompani private financon, ndërton dhe operon një/disa zëra të shërbimeve publike; dhe
-Kompania private paguhet gjatë disa viteve, qoftë përmes pagesave të paguara nga përdoruesit, ose me pagesë nga autoriteti publik me të cilin ka firmosur kontratën, ose duke i kombinuar të dyja format.

Në rastin e parë, buxheti paguan indirekt nëpërmjet konsumatorit, i cili ul bazën e tatueshme për aq lekë sa është pagesa e shërbimit nga dhënësi i tij;
Në rastin e dytë është një pagesë direkt nga buxheti, por e shtyrë në vite duke e ndarë pagesën në pjesë. Koncepti i PPP-ve ka një historik prej jo më shumë se 3 dekada, ndërsa koncesionet kanë ekzistuar për shumë shekuj.

Parimi i koncesioneve ishte se kompania private binte dakord të investonte paratë e veta në këmbim të të cilave shteti i garantonte kompanisë koncesionare një monopol për furnizimin e atij shërbimi në zonën e mbuluar.

Ky libër analizon vizionin qendror të tri lëvizjeve studentore të organizara nga gjenerata të ndryshme të studentëve shqiptarë të Kosovës, dhe gjatë rrethanave të ndryshme socio-politike më 1968, 1981 dhe 1997. Duke shqyrtuar dinamikat e demonstratave, libri hulumton dimensionet, format dhe implikimet e lëvizjeve dhe rezistencën studentore, si dhe luftërat për dominim nga akterë vendorë (Kosova), federalë (RSFJ), rajonalë (Shqipëria dhe Serbia) dhe ndërkombëtarë (jashtë Ballkanit). Midis tjerash, për shkak të pasurisë së të dhënave empirike të përfshira, ky libër kontribuon për diskutime të mëtejme mbi lëvizjet shoqërore, nacionalizmin dhe teoritë e shtetit.

Tregues të qartë ekonomikë duhet të zhvillohen që të matin në mënyrë të rregullt ecurinë e tregut të punës dhe problematikave të lidhura me të për të ndihmuar partnerët socialë në diskutimet e tyre në përcaktimin e pagave minimale, trajtimit të punonjësve, luftës ndaj informalitetit dhe rritjes së kapaciteteve.

L’inclusione dell’uccisione del feto nell’ambito dell’omicidio, infatti, non comporta una non consentita
analogia inmalampartem, bensì una mera interpretazione estensiva, legittima anche in relazione alle
norme penali incriminatrici. L’enunciazione della nozione di “uomo” quale vittima del reato in esame,
sebbene generica, consente al giudice, avuto riguardo anche alla finalità di incriminazione ed al contesto
ordinamentale sopra descritto in cui si colloca, di stabilire con precisione il significato della parola, che
isolatamente considerate potrebbe anche apparire non specifica, ed al destinatario della norma di avere
una percezione sufficientemente chiara ed immediata del valore precettivo di essa (vedi, per una fat-
tispecie similare). D’altronde, a voler ragionare diversamente, alla naturale e fisiologica conclusione
della gravidanza il feto nascente sarebbe assurdamente tutelato, contro i fatti lesivi della vita indivi-
duale, solo nel caso di morte cagionata nelle predette condizioni di abbandono morale e materiale
connesse al parto e la mancanza di tale elemento specializzante comporterebbe un inaccettabile vuoto
di tutela, stante l’impossibilità di applicare tanto il procurato aborto quanto l’omicidio.

Një ndër tregjet, jo pak të neglizhueshme është edhe ai i tregtimit të cigareve, por edhe alkoolit. Pa u ndalur në të tjera tregje (metoda e re e adminsitrimit kërkon vendosjen e rregullave strikte në cdo degë ekonomie apo biznes i specializuar), më poshtë prezantohet thelbi i asaj c'ka mund të diskutohet dhe që ka të bëjë me disiplinimin e tregtimit të cigareve në vend dhe strukturimin e tregut të tij. Ky model është marrë nga përvoja franceze, por ka ngjashmëri me praktikën turke dhe hungareze.
Rëndësia e vendosjes së rregullave të reja në tregun e cigareve imponohet edhe nga fakti që sipas të dhënave të përafërta, në një vit në vend shpenzohen gjysëm miliardë euro nga konsumatorët final.
Lehtësohet administrimi, kontrolli, pasi asortimenti është i kufizuar dhe fiskalisht të paktën është arritur në teori një farë standartizimi i taksimit, sidomos ai i aplikimit të TVSH-së.

Celem ninejszej pracy jest analiza sytuacji politycznej w Republice Kosowa po 17 lutego 2008 roku, ze szczególnym uwzględnieniem problemów wewnętrznych i zewnętrznych tego państwa. Zastanawiam się również nad stopniem suwerenności i niepodległości Republiki Kosowa oraz nad najważniejszymi wyzwaniami jakie przed nią stoją.

Jednym z najważniejszych problemów, z jakimi boryka się aktualnie Kosowo jest niemożność określenia jego ostatecznego statusu międzynarodowego. Problem ten nadal istnieje, nawet jeżeli Republika Kosowa ogłosiła niepodległość i konstytucyjnie określiła swój status jako suwerenne państwo, a MTS nie uznał tego za nielegalne. Budzi on w dalszym ciągu kontrowersje i dzieli społeczność międzynarodową. Trudno dociekać jego legalności na podstawie prawa do samostanowieniu narodów, gdy w opozycji staje prawo do poszanowania integralności terytorium państwa. Niemożliwym jest też stwierdzenie państwowości Republiki Kosowa na podstawie obiektywnych przesłanek prawa międzynarodowego, gdyż ich ocena należy do indywidualnych podmiotów prawa międzynarodowego. Dodatkowo, sam status prawny przyznany Kosowu przez Konstytucję Republiki Kosowa jest negowany przez część jego obywateli, a terytorium podzielone jest pod względem administracyjno-prawnym na dwie części. Zaistniała sytuacja nie tylko przyczynia się do osłabienia efektywności władz Republiki Kosowa na arenie wewnętrznej i międzynarodowej, ale implikuje również negatywne konsekwencje społeczno-ekonomiczne. To zaś niekorzystnie wpływa na zakres działania Republiki Kosowa jako państwa będącego podmiotem prawa międzynarodowego, w ten sposób Kosowo tylko w ograniczonym zakresie może spełniać wynikające z tego tytułu zobowiązania.

Nie ulega jednak wątpliwości, że ustanowienie protektoratu międzynarodowego i budowa autonomicznych instytucji zarządzających de facto przyczyniły się do separacji i niezależności politycznej Kosowa od Republiki Serbii uniemożliwiając ponowne połączenie się tych dwóch organizmów, czego punktem kulminacyjnym było proklamowanie przez kosowskie władze niepodległości oraz przyjęcie Kostytucji Republiki Kosowa. W związku z powyższym, trzeba zastanowić się nie nad tym, czy Kosowo to państwo, ale nad tym w jaki sposób należy stymulować jego dalszy rozwój, by rozwiązać jego największe problemy.

Od 17 lutego 2008 roku do września 2012 roku Republika Kosowa jako twór państwowy intensywnie ewoluowała tak, by z nowopowstałego podmiotu prawa międzynarodowego walczącego o swoje istnienie, stać się państwem, które pewne swojego bytu stara się zapewnić sobie jak najlepsze warunki rozwoju. Zauważymy to zarówno na arenie wewnętrznej, jak i międzynarodowej.

Jako punkt wyjścia dla analizy ww. problemów posłużyła mi charakterystyka sytuacji demograficznej i gospodarczej Kosowa oraz historyczny zarys dziejów tego obszaru. Problem Republiki Kosowa jest wart uwagi, ponieważ w sposób pośredni lub bezpośredni rzutuje na sytuację międzynarodową, wpływając nie tylko na kwestie regionalne obszaru bałkańskiego (perspektywa akcesji do Unii Europejskiej Bałkanów Zachodnich czy stosunki na linii Prisztina - Belgrad), ale również ponadregionalne (m.in. separatyzm abchaski i południoosetyński, sam w sobie stanowiąc przykład dla innych ruchów separatystycznych). Różne stanowiska głównych aktorów międzynarodowych (Stany Zjednoczone, Unia Europejska, Federacja Rosyjska, Chińska Republika Ludowa, Republika Serbii) na kwestię niepodległości Republiki Kosowa odzwierciedlają ich własne interesy oraz prowadzą do sytuacji, gdzie problem międzynarodowego uznania nowopowstałego państwa jest nierozstrzygnięty. Przypadek kosowski jest też interesujący jako model badań nad tworzeniem się, funkcjonowaniem i ograniczeniami systemu instytucjonalnego nowego państwa oraz w związku z zastosowaniem tu mechanizmów nadzoru międzynarodowego.



"The primary objective of this thesis is the analysis of political situation in the Republic of Kosovo after 17 february 2008, taking into consideration the internal and external problems of this country. I also focused on the level of sovereignty and independence of the Republic of Kosovo and all the challenges that it must overcome.

One of the main problems that Kosovo is struggling with at the moment is the inability to determine it's international status. The problem still exists, even after Kosovo gained independence, and it's constitution describes it as sovergain country (which wasn't considered illegal by MTS). The status of Kosovo is controversial and divides the international community. It is hard to determinate the legitimacy of Kosovo on the basis of the right of nations to self-determination, because in oposition exists the principle to respect the country's territorial integrity. It is also impossible to determine the statehood of the Republic of Kosovo by basing it on the prerequisites of international law, because the evaluation lies in the hands of individual subjects of international law. Additionally, part of the citizens denies the legal status of the country granted by the Constitution of Republic of Kosovo. It devides the country in two administrative parts. The difficult situation that arised weakens the efficiency of the authorities of the Republic of Kosovo on both international and internal areas, and implies negative social and economic consequences. All the factors impair the range of actions that the Republic of Kosovo, as the subject of the international law, can take.

There's no doubt that the international protectorate and the autonomous administrative institutions contributed to separation and independence of the Republic of Kosovo from the Republic of Serbia, making it impossible for the two body politics to rejoin. The culminative point was the proclamation of the independence and the acceptance of the Constitution of Republic of Kosovo. Taking all the facts into consideration, it is not necessary to argue if Kosovo is a country or not. It is necessary to stimulate the country's development and find the solutions to it's most difficult problems.

From 17 february 2008 to september 2012 the Republic of Kosovo was evolving intensely, with objective to become a strong, self-sufficient country that can assure for itself ideal conditions for further development. It can be seen in both international and internal areas.

The starting point for the analysis of the mentioned problems was the characteristics of the demographic and economic situation in Kosovo and the history of this area. The situation in Kosovo is worth analysing, because it affects the whole international situation, not only the questions of the Balkan region (the perspective of Western Balkans to join the European Union or relations Pristina- Belgrad), but also the over-regional problems such as Abkhaz separatism – an example for other separatist movements.

The different aproaches of main international political actors (USA, European Union, Russian Federation, People's Republic of China, Republic of Serbia) to the fact of Kosovo's independence show their own political matters leading to inability to decide on the status of the newborn country. The case of Kosovo is also interesting because it shows the model of analyzing the formation, functioning and limitations of the institutional system of the new country when the mechanism of the international protectorate is being used."

Deri më sot, politika shikohet nga ne me një opinion dyshues për gjithë çfarë përfaqëson. Por, në fakt ajo që dua të shpreh ka lidhje me cilësinë e politikës në menaxhimin e ndryshimeve që deklarohen nga politikanët. Menaxhimi i ndryshimit është një proces që synon mbajtjen nën kontroll të ndryshimeve sipas një orientimi të organizuar të proceseve të ndryshme sociale dhe ekonomike që kanë ndodhur apo janë në proces.

Bu makalede Birinci Dünya Harbi’nde imparatorluğun 1877-1878 Rus ve Balkan harplerinde kaybettiği Avrupa topraklarından Osmanlı ordusuna gönüllü olarak katılmış olan Müslüman gençler Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) ve Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanlığı (ATASE) arşivi belgelerine dayalı olarak incelenmiştir. İncelemede gönüllülerin hangi bölgelerden, ne kadar yoğunlukta geldikleri, Osmanlı Devleti’nin bu gönüllüleri hangi şartlarda, nasıl kabul ettiği ve hangi cephelerde kullandığı açıklanmaya çalışılmıştır. Gönüllülerin yoğun olarak toplandığı toprakları kontrol eden Bulgaristan ve Avusturya-Macaristan’ın konuya dair politika değişikliklerinin katılım miktarına etkileri ortaya konulmuştur. Ayrıca bu gönüllülerin harekete geçmesinde dönemin padişahı Sultan Reşad’ın “cihad” ilânının ne derecede etkili olduğu belgelerin diliyle okunmaya gayret edilmiştir. Bunun yanında sayılarının 50 binden fazla olduğu anlaşılan Müslüman gönüllülerin ilgili kaynaklarda hak ettiği derecede yer almaması ve o tarihten günümüze tarih yazımı ve popüler kültürde hemen hemen gündeme getirilmeyişinin muhtemel sebepleri üzerinde de durulmuştur.

As part of former Yugoslavia, from 30’s of last century, the coordinate reference system locally known as
FRYREF30 and internationally as MGI/Balkan zones 7 (EPSG 3906), was in official use until year 2001.
The state coordinate reference system (CRS) of the Republic of Kosova (KOSOVAREF01) as independent country
was defined on year 2001. It is the legal and technical base for all official spatial data in Kosova.
Even though it was established on year 2001, until July 2019 it was not internationaly coded as formal state CRS in
EPSG. Upon initiative to register it as official state CRS in EPSG database (http://www.epsg-registry.org/), request
EPSG 2019.042 was accepted, and Kosova’s CRS was registered with nine EPSG codes: 9140 (geographic 2d), 9138
(geocentric), 9139 (geographic 3d), 9141 (projectedCRS), 9144 (coordinate transformation from Kosovaref01 to
WGS84), 9143 (coordinate transformation from MGI 1901 to WGS84), 9142 (coordinate transformation from MGI
1901 to Kosovaref01), 4542 (area) and 1251 (geodetic datum)

Trupi i rrugës
Fakulteti i ndërtimtarisë dhe arkitekturës
Infrastrukturë rrugore
Civil engineering
Structural engineering
Universiteti I Prishtinës
Përcaktimi i pozitës së materialit gjeosintetik në trupin e rrugës, përmirësimi i tokës Msc. Faton kastrati
Determination of the position of the synthetic in road
AutoCAD CIVIL 3D
Projektimi i rrugëve
Design of roads
Gjilan
Prishtinë
Kosovë
Kosovo
KG-engineering
Zhurmat në Komunikacion

Tatimi mbi pronën përgjithësisht gjeneron të ardhura fiskale modeste, veçanërisht në vende si Shqipëria dhe të ngjashme me nivelin e saj të zhvillimit. Por, aktualisht ka një interes ë shtuar dhe të aktualizuar për tatimin mbi pronën në gjithë vendet. Ky interes pasqyron qartësisht iniciativat e shumta të reformave që përshtatin vendet e ndryshme duke mos u fokusuar vetëm në një kategori të ardhurash dhe sektori ekonomie.

Pastrimi i parave është një proces që krijon perceptimin se paratë e fituara nga veprimtaritë e krimit, të konsideruara si vepra penale, të tilla si: trafikimi i drogës, prostitucionit, armëve, parave të padeklaruara në sistemin fiskal, veprimtarive terroriste e kanë origjinën nga një burim legjitim. Pastrimi i parave është term i përgjithshëm që përdoret për të përshkruar procesin përmes të cilit kriminelët maskuar pronësinë origjinale dhe kontrollin e të ardhurave të sjelljes kriminale, duke dhuruar shumat e tilla duket se kanë nxjerrë nga një burim legjitim. Procesi i pastrimit të parasë ka përmasa të gjera. Në përgjithësi, paratë pastrohen në një numër të madh mënyrash të ndryshme. Natyrisht, që për të kryer këto veprime nevojiten vende që nuk zbatojnë rregulla të forta në verifikimin e burimeve, të tilla si parajsat fiskale, por edhe shtete të cilat kanë nivel korrupsioni të lartë dhe ku kriteret ndërkombëtare për verifikimin e burimit të parave nuk zbatohen nga insituticonet që e kanë detyrë. Tradicionalisht pastrimi i parave ka qenë përshkruar si një proces i cili zhvillohet në tre faza të ndryshme. Përfshirja e parave në qarkullim është faza në të cilën fondet që vijnë nga veprimtaritë kriminale futen në sistemin financiar (depozita, fonde investimesh) apo në ekonomi (blerje aksionesh të kompanive, dhenie parash në formën e huave shoqërive). Realizimi në praktikë i hedhjes së parave të pista bëhet p.sh. nëpërmjet paketimit në valixhe dhe futjes kontrabandë në një vend, apo nëpërmjet transferimit të shumave të parave nën kufirin e dyshueshëm dhe të lejuar për të mos u diktuar nga institucionet që verifikojnë transfertat bankare. Mënyra të tjera të futjes së parave të pista janë pagesa e borxheve me procedura joligjore, vendosja e basteve në ndeshje sporti në shuma të mëdha, blerje e valutës me para të pista nëpërmjet shkëmbimeve monetare, përfshirjen në qarkullimin e parave të një biznesi të regjistruar edhe paratë e pista duke i përzier bashkë për të ngatërruar gjurmimin. Pastrimi, përbën fazën thelbësore të procesit në të cilin prona apo fondet 'pastruar' dhe pronësia dhe burimi i tyre është i maskuar nën emrin e një biznesi të regjistruar në mënyrë të rregullt në sistemin fiskal dhe financiar. Kjo fazë është më komplekse dhe shpesh përfshin lëvizjen ndërkombëtare të fondeve. Qëllimi kryesor i kësaj faze është për të ndarë paratë e paligjshme nga burimi i tyre, apo për të humbur gjurmët. Në këtë fazë të procesit, pastruesi i parave të pista fillon të realizojë lëvizjen e sofistikuar dhe kryen veprime një pas një në formën e transaksioneve financiare si pjesë e bizneseve të ligjshme dhe kryen aq transaksione sa gjykon se ka arritur të fshijë gjurmët për të mos qenë objekt i auditimit dhe të mos ketë më asnjë lidhje direkte me paratë që kanë ardhur prej anëtarëve të krimit në fillimin e procesit të pastrimit të parave të pista. Gjatë kësaj faze, për shembull, pastruesit e parave mund të fillojnë duke lëvizur fondet në mënyrë elektronike nga një vend në tjetrin, pastaj t'i ndajnë ato në projekte investimesh sipas opsioneve financiare të tregut apo duke i investuar në tregjet jashtë shtetit. Duke i lëvizur vazhdimisht ato arrihet të evitohet zbulimi nga institucionet. Për të bërë këto lëvizje të parave, pastruesit e parave konsultohen nga studio ligjore apo krijojnë vetë të tilla, që të kenë një njohje të mirë të dobësive të sistemeve të vendeve të botës. Në çdo herë që ata veprojnë, shfrytëzojnë pikërisht boshllëqet ose mospërputhjet në legjislacione dhe natyrisht duke përfituar edhe nga vonesat në bashkëpunime midis vendeve dhe duke përfshirë këtu edhe korruptimet në raste të ndryshme.

Nevoja per te orientuar dergesat e parave dhe kontributet e emigranteve drejt investimeve dhe ekonomise prodhuese duhet te jete nje prioritet per qeverine dhe perfshirjen e tyre si instrumenta reale per ekonomine.

Ne kete mes qeveria mundet te asistoje gjithe komunitetin qe kontribuon ne ekonomine shqiptare nepermjet dergesave te parase duke stimuluar si mekanizmin e dergesave, po ashtu edhe formalizimin e tyre brenda ekonomise formale.

Matja e ekonomisë informale dhe dixhitalizimi-një nevojë e menjëhershme kundër evazionit në Shqipëri! Matja e ekonomisë informale dhe dixhitalizimi-një nevojë e menjëhershme kundër evazionit në Shqipëri! ALTAX Blog Matja e informalitetit nuk është një problem i ri. E reja ka të bëjë me përdorimin e inovacionit dhe teknologjisë për të ndihmuar në këtë sfidë madhore. Si mund të përfitojë Shqipëria dhe ekonomitë e tjera të Ballkanit duke përdorur teknologjitë e reja? Duke menduar për këtë qasje të re, veprimi më i këshilluar mund të ishte shumë afër strategjisë se si të krijohen stimuj për formalizimin. Kjo kërkon reforma në fusha të ndryshme, si për shembull taksimi, legjislacioni i punës, tregjet e produkteve dhe përmirësimi i klimës së biznesit. Në fakt, vlerësimet më të sakta të ekonomisë joformale mund të ndihmojnë politikat më efektive dhe me synime të mirëmenduara. Në Ballkanin Perëndimor, për shembull, nisur nga realiteti që një pjesë e madhe e ekonomisë është e pataksuar, ndryshime të ndryshme në politikat tatimore nuk kanë ndikuar ndjeshëm në shpërndarjen e të ardhurave. Nëse fokusohemi te rishpërndarja e të ardhurave sipas barrës fiskale dhe tipit të taksave të aplikuara mund të thuhet se barra e taksave tregon pak progresivitet në rishpërndarjen e të ardhurave sipas zonave gjeografike dhe segmenteve të punëmarrësve sipas sektorëve ekonomikë, pasi vetë zhvillimi i sektorëve ekonomikë dhe zonave gjeografike ka diferenca historike, ekonomike, kulturore, edukative dhe ambjentaliste. Por edhe lëvizjet demografike bashkë me ndryshimin e moshës mesatare janë faktorë që ndryshojnë barazinë e të ardhurave 1. Nëse rritja ekonomike nuk shoqërohet me shpërndarje të barabartë të të ardhurave ose rritje të barabartë të niveleve të punësimit, ne shohim një rritje të ekonomisë joformale, duke pasur parasysh barrierat e pandjeshme për të kaluar pragun e kësaj ekonomie. Statistikat mbi aktivitetet në ekonominë joformale në punësim, produktivitet dhe madje edhe në lidhje me zonat ku aktivitetet joformale janë më të përhapura vërejnë si thelbësore hartimin e politikave të dedikuara për t'i mbështetur ato në mënyrë specifike. Formalizimi i aktiviteteve joformale nuk është thjesht dhe vetëm për mbledhjen e taksave ose për qëllime të zbatimit të ligjit. Dimensionet e ekonomisë joformale sot janë shumë më të ndryshme, dhe po ndryshojnë me rritjen e ekonomisë së përbashkët. Në disa vende fqinje, për shembull, sektori joformal vlerësohet të jetë zgjeruar me të njëjtën madhësi sa ai formal, vetëm për arsye të informalitetit në tregun virtual që përfaqëson shumë shërbime që nuk janë pjesë e dimensioneve të tregut që njohim.

Türk tarihindeki altın sayfalarından biri olan Çanakkale Muharebeleri, Türk ve dünya tarihi açısından birçok gelişmeye sahne olmuş ve Mustafa Kemal ATATÜRK gibi askeri bir dahiyi ortaya çıkarmıştır. Bu savaşta Türk askeri ile birlikte omuz omuza savaşanlarla ilgili anılar duygu, cesaret ve fedakârlık yüklüdür. Bu makalede, Çanakkale Savaşının Kosova’ya yansıması birkaç örnekle anlatılmıştır.

In this article, the reflection of the Battle of Çanakkale on Kosovo is explained with examples.

Hulumtimi ka për qëllim parësor të nxjerr rezultate sa më të sakta dhe të paanshme në lidhje me rëndësinë e medieve në zhvillimin e demokracisë në vendet në tranzicion - rasti i Kosovës dhe Shqipërisë. Për më tepër, studimi do të sillet rreth faktorëve që kanë të bëjnë me stërzgjatjen e tranzicionit në Shqipëri dhe transformimin e ngadaltë në disa fusha në Kosovë.
Fokusi kryesor do të përqendrohet në legjislacionin dhe kufizimet praktike të cilat mediet në Kosovën e pas luftës patën nga UNMIK-u dhe OSBE-ja, rregulla të cilat në esencë i shkelnin parimet e demokracisë.

Për shumë vjet, profesionistë të fushave të ndryshme na kanë këshilluar që përjetimin e rëndë të luftës ta lëmë mbrapa shpine. Diplomatë e ambasadorë nga të gjitha anët janë përkujdesur të na e përkujtojnë se lufta i takon të shkuarës dhe, me gjithë vuajtjet që na i ka shkaktuar, duhet ta lëmë pas nesh. Përjetimi i luftës, shpesh na është thënë, duhet të lihet në të kaluarën-në atë që shkrimtari britanik L. P. Hartley e pati quajtur "një shtet i huaj, ku njerëzit i bëjnë gjërat ndryshe prej nesh".1 Por, a është e kaluara, në të vërtetë, "një shtet i huaj"? A është ajo e ndarë, si me kufi, prej të tashmes? A mund të thuhet se, njëzetë vjet më vonë, lufta e Kosovës përfundimisht ka mbetur në të kaluarën, në atë "shtet të huaj"? Apo ndoshta ajo ngjarje, ajo luftë, vazhdon të rrnojë me ne e ndër ne? A është lufta, pra, ende e pranishme në jetërat tona? Përmes rrëfimit të kujtesës personale e familjare të përjetimit të luftës së Kosovës, në këtë kumtesë do të provojë ta mbrojë opsionin e dytë. Me fjalë të tjera, do të provojë të argumentojë se përvoja e luftës, jo vetëm që nuk ka mbetur në të kaluarën, por është kthyer në njëfarë përcaktuesi të jetërave tona individuale dhe jetës sonë kolektive. Pothuajse secili e secila nga ne iu kthehet rrëfimeve të luftës së paku njëherë në vit. Çdo pranverë, i kujtojmë e përkujtojmë përjetimet e para njëzetë vjetëve. I kujtojmë e i përkujtojmë bodrumet, sirenat, lajmet, ikjet, vrasjet. Pra, larg nga ideja e luftës si ngjarje që ka mbetur në të kaluarën ("shtetin e huaj"), në këtë kumtesë do të provojë ta sjell idenë e luftës si lavjerrës për fatin e së tashmes (shtetit të ri).

Birçok alanda Balkanlara yönelik çalışmaların yanında akademik çevreler de Balkan Yarımadası’nı araştırma ve inceleme konusu etmişlerdir. Bu bağlamda Balkanlara, çeşitli bölgelerine, milletlerine, siyasi ve tarihi olaylarına binaen birçok akademik tez meydana getirilmiştir. Biz de bu çalışmamızda Türkiye’deki üniversitelerde Balkanlar hakkında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezlerinin dökümünü vermeyi amaçladık. Bu bağlamda Balkanlarla ilgili tezlerin künyelerini ihtiva eden bu bibliyografya çalışması alana ilgi duyan herkes için toplu bir kaynak dökümü niteliğindedir.
Tez bibliyografyasındaki tezlerin künyelerine Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi internet adresinden ulaşılmıştır.1 Mümkün olduğunca çok başlık taranmış olup Ağustos 2010 tarihine kadarki tezler tespit edilmiştir. Tez künyelerindeki sıralama şu şekildedir: Yazar soyadı, Yazar adı, tez adı, tez adının İngilizce veya Türkçe karşılığı, üniversite adı, enstitü adı, tezin yapıldığı şehir, tarih, tez türü ve danışmanı.
Bibliyografyamızda toplam 990 yüksek lisans ve doktora tezi bulunmaktadır. Çalışmada öncelikle genel olarak Balkanlar hakkındaki tezler bir araya getirilmiş daha sonra da bölgesel çalışmalara yer verilmiştir. Her bölge hakkındaki yüksek lisans ve doktora tezleri de ayrı başlıklarda zikredilmiştir. Genel bakılacak olursa hakkında en çok çalışma yapılan bölge 225 yüksek lisans ve 35 doktora olmak üzere toplam 260 tezle Yunanistan’dır. Buna mukabil en az çalışılan bölge de tespitimize göre 2 yüksek lisans çalışmasıyla Slovenya’dır.

Bu araştırma, Kosova’da Türkçe eğitiminin geçmişten günümüze kadar olan tarihsel sürecini ve mevcut durumunu irdeleyerek, Kosova’da Türkçe eğitim öğretim yapan ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarının günümüzdeki durumu hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma modeli kullanılarak, birinci elden veri toplama aracı olarak görüşme tekniği, ikinci elden veri toplama aracı olarak literatür taraması yoluyla kitap, makale, tez, haber metinleri gibi kaynaklar kullanılmış ve dokümanlar betimsel analize tabi tutulmuştur. 

Bu araştırmanın sonucunda, 1912’den sonra ana dillerinde eğitim hakkını kaybeden Kosova’lı Türklerin, uzun yıllar süren zorlu mücadele süreci ve Türkiye Cumhuriyeti’nin de katkılarıyla 2019/20 eğitim öğretim yılında, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde toplam 18 okulda Türkçe eğitim sınıflarına, yükseköğretim düzeyinde ise 1 alanda yüksek lisans ve 4 farklı alanda lisans programı olmak üzere her kademede Türkçe olarak eğitim öğretim hakkına sahip oldukları görülmüştür.

Not only are nations invented (imagined) into and out of existence, but languages and states are as well. Decisions on how to construct, change or obliterate a language are essentially arbitrary, and as such dictated by political considerations. The entailed language of politics (often accompanied by the closely related politics of script) is of more immediate significance in Central Europe than elsewhere in the world, because in this region language is the sole and fundamental basis for creating, legitimating and maintaining nations and their nation-states. Since 1918, the creation and destruction of ethnolinguistic nation-states in Central Europe has been followed (or even preceded) by the creation and destruction of languages so that a unique language could be fitted to each nation and its national polity. This article focuses on the politics of the Albanian language in Yugoslavia's Autonomous Province of Kosovo and in independent Kosovo with an eye to answering two questions at the level of language politics. First, what was the kind of Albanian standard employed in Kosovo before the 1968/1970/1974 acceptance of Albania's Tosk-based standard Albanian in Yugoslavia? Second, why is Kosovo the sole post-Yugoslav nation-state that has not (yet?) been endowed with its own unique (Kosovan) language?

A Kosovo Roma oral history collection (with extensive supporting research) undertaken by Bobby Anderson, Sebastian Serifovic, Adem Osmani, and Aferdita Berisa, between January and September 2003, with a grant from the Open Society Institute and the operational support of Balkan Sunflowers.

Përmbledhje Çështja e shqipes si gjuhë unike dhe më e vjetër indo-evropiane së bashku me armenishten dhe greqishten e lashtë, vazhdon të tërheqë vëmendjen e shumë studiuesve, të cilët ende nuk kanë dalë me ndonjë përfundim bindës mbi origjinën e saj. Ky punim nuk përpiqet të ndërmarrë asgjë mbi origjinën e saj, por të marrë parasysh etimologjinë e disa emrave në shumë gjuhë indo-evropiane që rrjedhin nga gjuha shqipe. Fjalët dhe emrat e huazuar në gjuhën shqipe, të cilët janë të shumta dhe të pafundme, nuk janë qëllimi i këtij punimi. Gjuhëtarët dhe albanologët në përgjithësi kanë tendencë të mbivlerësojnë ndikimin e latinishtes në shqip, e cila bazohet kryesisht në trashëgiminë e interpretimit romak i cili në shekullin e dytë para Krishtit pushtoi Ilirikun dhe Greqinë e Lashtë (pjesa më e madhe e Gadishullit Ballkanik të sotëm) dhe e sundoj atë për pesë shekujt e ardhshëm. Qasja anasjelltas ose nga shqipja në latinisht dhe shumë gjuhë indo-evropiane, shpesh neglizhohet, të cilën ky punim përpiqet ta plotësojë këtë boshllëk dhe të hapë rrugën për kërkime të ardhshme në këtë drejtim. Fjalët kyçe: gjuha shqipe, etimologjia, vendet gjeografike, bimët, kafshët, perënditë.

Özet

İslam’ın hicretle birlikte kurumsallaşmaya başlaması anlık bir gelişmeyi değil, toplumun ihtiyaçlarını gidermek amacıyla peyderpey oluşan ve gelişen bir yapılanmayı göstermektedir. İslam dünyasında olduğu gibi Kosova’da da tarih boyunca İslami kurumlar toplumun dini ihtiyaçları için faaliyet göstermiş, her dönemin şartlarına ve imkânlarına göre hizmet alanını belirlemişlerdir. Tebliğimizde Osmanlı’dan günümüze Kosova Müslümanlarının dini teşkilatlanması hakkında ana hatlarıyla bilgi verilerek Kosova Cumhuriyeti İslam Birliği’nin kuruluşu, günümüzdeki durumu, yayınları, organları ve faaliyetleri konu edilecektir. Ayrıca Kosova’da faaliyet gösteren Türkiye menşeli İslami kuruluş ve STK’lara da değinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kosova İslam Birliği, Alauddin Medresesi, İslami İlimler Fakültesi, Basın-Yayın Faaliyetleri.

Islamic Community of Kosovo and its Institutions

Abstract

Institutionalization of Islam with the Hijrah is not an instant development. Thus it represents a gradual developing structure that aimed to respond to the needs of the society. Islamic institutions in Kosovo throughout the history, like other Muslim organizations in the Islamic world, have provided service for the society regarding conditions and means of the time. This study mainly focuses on foundation, recent situation, publications, media organs and activities of Islamic Community of Kosovo by outlining organizations of Kosovo Muslims from Ottoman to modern-day.
Key Words: Islamic Community of Kosovo, Alauddin Madrasah, Faculty of Islamic Sciences, Activities of Media Organs.