mb o TOUCHTECH
TouchTech – Techniek die je raakt Tabellen en formules W bevat de tabellen, formules en figuren zoals de student die ook tegenkomt in de afzonderlijke werktuigbouwkunde modules van TouchTech. Deze informatie kan de student gebruiken bij het maken van toetsen en examens, het uitvoeren van projecten en het maken van tekeningen. Docenten kunnen bij het maken van opdrachten en toetsvragen eventueel verwijzen naar tabellen of formules die gebruikt moeten worden bij het oplossen van een vraag of opdracht. Maar ook na de opleiding kan dit naslagwerk erg nuttig zijn.
Verder zijn er tabellen opgenomen met afmetingen, gewicht, verfoppervlak, doorsnedegrootheden, profielweerstand (S235) en profielfactoren van een groot aantal staalprofielen. De profielweerstand zoals het buigend moment, normaalkracht en dwarskracht is bepaald op basis van de Eurocode met de daarin opgenomen Nationale bijlagen. Dit boek is onderdeel van TouchTech, een complete modulaire methode voor MBO Techniek. TouchTech is zowel in boekvorm, als in Boek OpMaat en digitaal beschikbaar. TouchTech heeft een ruim aanbod van onder andere 450 modules voor de vele vakgebieden in de elektrotechniek, werktuigbouwkunde en mechatronica.
TouchTech bevat modules die geschikt zijn voor de kwalificatiedossiers: - (Middenkader) Engineering - Elektrotechnische installaties - Mechatronica - Human Technology - Werktuigbouwkundige installaties
Tabellen en formules W
TOUCHTECH
Tabellen en formules W NASLAGWERK
De tabellen en formules in dit boek zijn samengesteld uit de verschillende vakgebieden die in TouchTech worden behandeld, onder andere Constructie, Lassen, Machinebouw, Metalen, Plaat- en profielverwerking, Verspanen, Werktuigkundige installaties.
NASLAGWERK
Samenstelling: H. Hebels J.H. Jonkeren
Samenstellers: H. Hebels J.H. Jonkeren
9 789006 373899
Tabellenboek_omslag.indd All Pages
15/06/2023 13:30
TouchTech Tabellenboek.indb 1
15/06/2023 13:19
Tabellenboek
TouchTech Tabellenboek.indb 1
15/06/2023 13:19
Colofon Over ThiemeMeulenhoff ThiemeMeulenhoff ontwikkelt slimme flexibele leeroplossingen met een persoonlijke aanpak. Voor elk niveau en elke manier van leren. Want niemand is hetzelfde. We combineren onze kennis van content, leerontwerp en technologie, met onze energie voor vernieuwing. Om met en voor onderwijsprofessionals grenzen te verleggen. Zo zijn we samen de motor voor verandering in het primair, voortgezet en beroepsonderwijs. Samen leren vernieuwen. www.thiememeulenhoff.nl ISBN 978 90 06 37389 9 1e druk, 1e oplage, 2023 � ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2023
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieen in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd. Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk. Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.
2
TouchTech Tabellenboek.indb 2
15/06/2023 13:19
Inhoudsopgave 1. Constructie 1.1 1.1.1
1.1.2
1.2 1.2.1 1.3 1.3.1
1.3.2
1.3.3 1.4 1.4.1 1.4.2
1.4.3
1.5 1.5.1
1.5.2 1.6 1.6.1
1.6.2
13
1.6.3
Rek en krimp 35 Wet van Hooke 35 Specifieke verlenging 35 Spanningen als gevolg van thermische uitzetting of krimp bij een ingeklemde staaf 36 1.7 CON08 Hoofdliggers 36 1.7.1 Hoofdliggers 36 Liggerhoogte en overspanning 36 1.8 CON09 Hoofdliggers, kolommen en verankering 37 1.8.1 Verbindingen in staalconstructies 37 1.8.2 Vakwerkliggers 38 Profielkeuze rand- en wandstaven 38 1.8.3 Kolommen en verankering 38 Kolomovergang 38 Kolomvoet 39 1.8.4 Vloerconstructies 39 Roostervloer 39 Primaire en secundaire vloerliggers 40 1.8.5 Bovenloopkraan 40 1.9 CON51 Dwarskrachten- en momentenlijn 41 1.9.1 Buiging liggers op twee steunpunten met puntlasten 41 Stappenplan dwarskrachten-, momentenlijn en berekening profieldoorsnede 41 Aandachtspunten 41 1.10 CON52 Buiging en wringing 42 1.10.1 Buiging 42 Buigingsformule 42 Bepaling zwaartepunt van een doorsnede 42 Momentenstelling voor oppervlakken 42 Traagheidsmoment en verschuivingsstelling 42 Stappenplan berekening lineair traagheidsmoment 43 Weerstandmoment tegen buiging 43 1.10.2 Berekening op doorbuiging 44 1.10.3 Wringing 44 1.11 CON53 Gecombineerde belastingen 45 1.11.1 Gecombineerde belastingen 45 Buiging en wringing cirkelvormige doorsnede 45 1.12 CON54 Knik in kolommen en vakwerkspanten 46 1.12.1 Kniklengte 46 Formule van Euler 46 Kniklengte 46 Flexibiliteitsparameter C 46
CON01 Staalprofielen 14 Warmgewalst profielstaal 14 Balkstaal 14 Stafstaal 20 Stripstaal 23 Koud- en warmgevormde profielen 24 Buisprofielen 24 Staalsoorten constructiestaal 27 Toepassing verschillende profielsoorten 28 CON02 Staalconstructies 29 Eurocodes 29 Raamwerken 29 CON03 Hoofddraagconstructies 30 Programma van eisen en bedrijfsactiviteiten 30 Functioneel ontwerp 30 Verschillende constructietypen hoofddraagconstructies 30 Geschoorde en ongeschoorde hoofddraagconstructies 30 Wateraccumulatie 30 Zeeg 30 CON04 Dak- en gevelsystemen 31 Dakbedekking en gevelbekleding 31 Toepassingen 31 Soorten dakbedekkingen 31 Geprofileerde dakplaten 31 Vezelcementgolfplaat 31 Windverbanden in dak en gevel 32 Dakwindverband 32 Gevelwindverband 32 CON06 Evenwicht van krachten en momenten 33 Analytische methode 33 Moment 33 Koppel 33 Momentenstelling 33 Tekenafspraken 33 Evenwichtsvoorwaarden 33 De drie evenwichtsvoorwaarden 33 CON07 Belasting en spanning in constructies 34 Belastingen 34 Soorten belastingen 34 Berekening spanningen 34 Statische en dynamische belastingen en toelaatbare spanningen 35 3
TouchTech Tabellenboek.indb 3
15/06/2023 13:19
1.12.2 Knikberekening 47 Relatieve slankheid 47 Knikkromme 47 Reductiefactor 47 Toetsing op knik belaste staaf 48 Stappenplan knikberekening 48 1.12.3 Vakwerkspanten 48 Snedemethode van Ritter, stappenplan bepaling staafkrachten vakwerkligger 48 1.13 CON55 Boutverbindingen in constructies 49 1.13.1 Normalisatie en standaardisatie van boutverbindingen 49 Hoofdtypen en categorieën boutverbindingen voor staalconstructies volgens Eurocode NEN-EN 1993-1-8 49 Positie van bouten 50 1.13.2 Krachten in een niet-schuifvaste boutverbinding 50 Belasting op afschuiving 50 Belasting op stuik 51 Belasting op trek 51 Ponsweerstand plaat 51 Belasting op trek en afschuiving 51 Belasting verzwakte staven op trek en druk 52 Belasting verzwakte centrisch belaste staaf op trek 52 Belasting verzwakte hoekstaaf op trek: 52 1.14 CON56 Brandwerendheid van staalconstructies 53 1.14.1 Brandveiligheid 53 Ontwikkeling van een brand 53 1.14.2 Brandwerendheid 54 Compartimentering 54 Brandwerendheidseisen 54 Gedrag staalconstructie bij verhoogde temperatuur, kritieke temperatuur 54 Staaltemperatuur onbeschermde profielen 55 Profielfactor 56 1.14.3 Brandwerend betimmeren 59 1.15 CON57 Conservering en kosten van staalconstructies 60 1.15.1 Conservering 60 Klimaatklassen en corrosiekaart Benelux 60 Onderhoud 60 1.15.2 Geverfde staalconstructies 60 1.15.3 Thermisch verzinken (discontinu) 61 Beschermingsduur en laagdikte 61 Boorgaten in holle constructies zoals leuningen en vakwerkliggers 61 1.15.4 Kosten van staalconstructies 62
1.16 1.16.1
1.16.2
1.17 1.17.1 1.17.2 1.17.3
Gewicht staalconstructie standaard geschoorde bedrijfshal Kostenkengetallen Invloed geometrie op de kosten van een staalconstructie Verzamelstaat voorcalculatie met totaalgewicht, kosten €/kg en offerteprijs CON58 Belastingen in de staalbouw Soorten belastingen Karakteristieke waarden voor blijvende belastingen Karakteristieke waarden voor de veranderlijke belastingen Sneeuwbelasting Karakteristieke waarden van de materiaaleigenschappen Toetsing van de constructie Ontwerplevensduur voor gebouwen Belastingcombinaties in de uiterste grenstoestand Gevolg- en betrouwbaarheidsklassen Belastingcombinaties in de uiterste grenstoestand Belastingcombinaties in de bruikbaarheidsgrenstoestand CON59 Windbelasting Schaal van Beaufort Extreme stuwdruk Windbelasting op gevels en daken Winddruk op de buitenzijde Betekenis positieve en negatieve drukcoëfficiënt cpe buitenzijde gebouw Drukcoëfficiënten cpe voor de buitenzijde Platte daken Drukcoëfficiënten cpi voor de binnenzijde van verticale gevels en daken Windwrijving
2. Kunststoffen 2.1 2.1.1 2.2 2.2.1
2.2.2
62 62 63 64 65 65 65 65 66 66 66 67 67 67 68 68 69 69 69 70 70 71 71 72 73 73
75
KST01 Soorten kunststoffen 76 De meest toegepaste kunststoffen 76 KST02 Eigenschappen van kunststoffen 77 Materiaaleigenschappen 77 Hardheid 77 Trekproef en kerfslagproef 77 Thermische eigenschappen 77 Technische kunststoffen 78 Technische en specialistische thermo plasten 78 Karakteristieke eigenschappen van thermoplasten 79
4
TouchTech Tabellenboek.indb 4
15/06/2023 13:19
2.2.3 2.3 2.3.1
2.3.2 2.4 2.4.1 2.5 2.5.1
2.5.2
2.5.3 2.6 2.6.1
2.6.2
3. Lassen 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3
3.2 3.2.1
3.2.2
3.3 3.3.1 3.3.2
Elektrodemateriaal 91 Elektrodemiddellijn 91 Puntvorm elektrode 92 3.3.3 Lasmondstuk 92 Diameter gascup en uitsteeklengte elektrode 92 3.3.4 Toepassingen 92 3.4 LAS04 Autogeen lassen 93 3.4.1 Lasbrander 93 3.4.2 Lasnaadvormen 93 Vooropening, lasdraaddikte en lasstand 93 3.5 LAS05 Gassen bij booglassen 94 3.5.1 Veiligheid 94 Kleurcodering gascilinders volgens NEN-EN 1089-3 94 3.5.2 Menggassen bij lassen 94 3.6 LAS06 Solderen 96 3.6.1 Soldeertemperatuur zacht- en hardsoldeersoorten 96 3.6.2 Vloeimiddelen en toepassingen 96 3.6.3 Spleetbreedte 96 3.7 LAS07 Puntlassen 97 3.7.1 Lasvariabelen 97 Lasparameters 97 3.7.2 Afmetingen van de puntlas 97 Puntlasafmetingen 97 Sterkte puntlas 97 Diameter elektrodetip 97 Maataanduiding puntlas 97 3.8 LAS08 Afzuiging van las- en snijrook 98 3.8.1 Praktijkrichtlijn 98 Gezondheidsrisico’s bij inademen lasrook 98 3.8.2 Arbeidshygiënische strategie 98 Invloed elektrodekeuze op hoeveelheid lasrook 98 3.8.3 Maatregelen op de werkvloer 98 Indeling gevarenklassen las- en snij processen 98 Te gebruiken persoonlijke (adem) beschermingsmiddelen 99 Benodigd ventilatiedebiet per lasser 99 3.9 LAS51 OP-lassen 100 3.9.1 Laspoeder 100 3.9.2 Lasvariabelen 100 Stroomsterkte en neersmeltsnelheid 100 3.10 LAS52 Laser-, plasma- en elektronenbundellassen 101 3.10.1 Laserlassen 101 Lasbaarheid materiaalcombinaties laserlassen 101 3.10.2 Plasmalassen 101 Parameters plasma/TIG-lasmethoden 101
Eigenschappen thermoharders en elastomeren 79 Herkennen kunststoffen 80 Beoordelen en kiezen van kunststoffen 80 Eigenschappen en kiezen van kunststoffen 80 KST03 Verwerking thermoplasten en thermoharders 81 Verwerkingsmogelijkheden thermoplasten in verschillende temperatuurgebieden 81 Amorfe (PVC) en kristallijne (PE-LD) kunststoffen 81 Bewerking van kunststoffen 81 Productieprocessen 81 KST04 Kunststoflassen 82 Lasnaadvormen plaatverbindingen 82 KST05 Kunststoffen lijmen 83 Uitvoering lijmverbinding 83 Verlijmbaarheid 83 Lijmtijd en lijmeigenschappen 83 Sterkte gelijmde overlapverbindingen 84 Lapnaad-, hoek-, T-verbindingen en vergroten lijmoppervlak 84 Constructieve aanpassing lijmverbindingen 84 Veiligheid 85 Symbolen op lijmverpakkingen 85 KST07 Keramische materialen 86 Keramische materialen 86 Vergelijking keramische en niet-keramische materialen 86 Oxidische en niet-oxidische keramische materialen 86 Hoofdgroepen 86
87
LAS01 Booglassen met beklede elektrode 88 Elektrodecodering 88 Lasnaadvormen en aanduidingen 89 Laspositie en -kabels 89 Genormaliseerde lasposities volgens NEN-EN-ISO 6947 89 LAS02 MIG- en MAG-lassen 90 Lastoevoegmateriaal 90 Massieve lasdraad 90 Gevulde lasdraad 90 Veiligheid 90 Veiligheid laskapglaasjes met betrekking tot uv-straling 90 LAS03 TIG-lassen 91 De stroomsoort 91 De elektrode 91 5
TouchTech Tabellenboek.indb 5
15/06/2023 13:19
3.11 3.11.1 3.12 3.12.1 3.12.2 3.12.3 3.12.4 3.13 3.13.1 3.13.2 3.14 3.14.1
3.14.2
3.14.3
3.14.4 3.14.5
3.15 3.15.1
3.16 3.16.1
3.16.2 3.16.3
4.2 4.2.1
MAB03 Veren 115 Functies en toepassing van veren 115 Drukveren 115 4.2.2 Bepaling inbouwmaten van drukveren 115 Wikkelverhouding 115 Spoed 116 Veerconstante C 116 Schotelveren 116 4.3 MAB04 Assen en as-naafverbindingen 117 4.3.1 As-naaf krachtverbindingen 117 Krachtverbindingen 117 Krimpverbindingen 118 Selectie as-naafverbindingen 118 4.4 MAB06 Uitlijnen van assen 119 4.4.1 Uitlijning volgens de face-rimmethode 119 Meetafspraken 119 4.5 MAB07 Glijlagers 120 4.5.1 Lagerbussen 120 4.5.2 Smering van glijlagers 120 4.5.3 Indeling van glijlagermaterialen 120 Glijlagermaterialen voor droogloop 120 Materiaalcombinatie bij beperkte smering 121 Materiaalcombinatie voor volledige smering 121 4.5.4 Vlaktedruk op glijlagers 121 4.6 MAB08 Wentellagers 122 4.6.1 Codering van wentellagers 122 Juiste passing 122 4.6.2 Montage en smering van wentellagers 123 4.7 MAB10 Riemaandrijvingen 124 4.7.1 Vermogen en overbrengingsverhouding 124 Vermogen 124 Overbrengingsverhouding 124 4.7.2 Tandriemaandrijving 124 Tandriemen 124 4.7.3 V-riemaandrijving 125 4.8 MAB11 Kettingaandrijvingen 127 4.8.1 Kettingafmetingen 127 Afmeting rollenkettingen 127 4.9 MAB13 Tandwielen en tandwiel aandrijvingen 128 4.9.1 Tandwieloverbrengingen 128 Omtreksnelheid tandwiel en over brengingverhouding 128 Steekcirkeldiameter en hartafstand assen 128 Overbrengingsverhouding worm en wormwiel 128 4.10 MAB14 Planetaire tandwielstelsels, variatoren, tandwielkasten en harmonic drive 129 4.10.1 Overbrengingsverhouding 129 Planetair tandwielstelsel 129
Vergelijking inbrandingspatronen 101 LAS53 Geautomatiseerd lassen 102 Middelen om te mechaniseren 102 Slip of onbalans rolstelling 102 LAS54 Berekening lasverbindingen in constructies 103 Krachten in een hoeklasverbinding 103 Belastingcomponenten lasverbinding 103 Sterkte van de las 103 Spanningen in het moedermateriaal 103 Basisbelastinggevallen bij een dubbele hoeklas 104 LAS55 Badbescherming op de las 105 Invloed bekleding laselektrode 105 Badbescherming door gassen 105 Invloedsfactoren en gevolgen voor de las 105 LAS56 Lasstructuren in staal 106 Invloedsfactoren 106 Opmenging toevoeg- en moeder materiaal. 106 Warmte-inbrenging en rendement 106 Warmte-inbreng 106 Rendement 106 PTAT-diagram: bepaling te verwachten structuur en hardheid afhankelijk van piektemperatuur en afkoeltijd 107 Warmteafvoer 107 Warmteafvoer en afkoeltijd 107 Voorverwarmen 108 Koolstofequivalent, breukfactor en voorverwarmtemperatuur 108 Grafische bepaling voorverwarmtemperatuur 109 Gecombineerde plaatdikte 109 LAS57 Lasbaarheid van metalen 110 Lasbaarheid hooggelegeerd staal 110 Te verwachten problemen afhankelijk van de structuren 110 LAS58 Rekenregels voor lasverbindingen 111 Lasverbindingen 111 Afmetingen onderbroken hoeklassen 111 Effectieve breedte lasverbinding strip tegen niet verstijfde flens van een I-profiel 111 Gecombineerde spanningsmethode 112 Overlapverbinding 112 Vereenvoudigde methode 112
4. Machinebouw
113
4.1 4.1.1 4.1.2
114 114 114
MAB02 Losneembare verbindingen Bevestigingsschroefdraad Bewegingsschroefdraad
6
TouchTech Tabellenboek.indb 6
15/06/2023 13:19
4.11 4.11.1 4.11.2
4.12 4.12.1
4.12.2
4.13 4.13.1 4.13.2
4.13.3 4.13.4
4.14 4.14.1
4.14.2
4.15 4.15.1
4.15.2
4.16
MAB59 Berekening tandwielen en tandwielkasten 157 4.16.1 Hoofdafmetingen tandwielen 157 Cilindrische tandwielen met rechte tanden 157 Cilindrische tandwielen met schuine tandenn 158 4.16.2 Keuze tandwielkasten 159 Bepaling type tandwielkast 159 Controleberekening vermogen 161 Inbouwmaten tandwielkast (voorbeeld) 162 4.16.3 Keuze wormwielkasten 162 Voorkeuze en kasttype 163
Harmonic drive 129 MAB15 Lineaire geleidingsystemen en bewegingsmechanismen 130 Lineaire geleidingen 130 Mechanismen voor oscillerende bewegingen 130 Kruk-drijfstangmechanisme 130 Moment 130 Berekening krachten 130 MAB52 Fundering, trilling en balancering 131 Onbalans 131 Soorten onbalans 131 Centrifugale kracht Fc 131 Keuze trillingsdemper 131 Stoorfrequentie 131 Dempingsgraad trillingsdempers 131 Keuze trillingsdemper 132 Bepalen veerweg trillingsdemper 132 MAB53 Berekening assen, spieën en askoppelingen 134 Berekening van assen op wringing 134 Berekening van astappen 134 Toelaatbare astapbelasting op vlaktedruk, buiging en warmteafvoer 134 Berekening spieën 135 Berekening askoppelingen 137 Over te brengen moment en reken moment 137 Flenskoppeling 138 Schalen- of klembuskoppeling 139 Pennenkoppeling 139 MAB54 Berekening glijlagers en wentellagers 140 Berekening glijlagers 140 Glijlagers 140 Bronzen glijlagers 140 Kunststof glijlagers 141 Berekening wentellagers 142 Berekeningsfactoren X en Y 142 Nominale levensduur L10h 143 MAB56 Berekening riem- en ketting aandrijvingen 147 Berekening riemoverbrengingen 147 Vlakke riemaandrijving 147 V-riemaandrijving 148 Tandriemaandrijving 151 Berekening kettingaandrijving 155 Stappenplan 155 Vermogens- en overbrengingsfactor 156 Kettingtype 156
5. Metalen 5.1 5.1.1
5.2 5.2.1
5.2.2 5.3 5.3.1
5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3
5.5 5.5.1
5.5.2
5.6
165
MET01 Trekproef, drukproef en buigproef 166 Trekproef 166 Afmeting proefstaven 166 Berekening materiaaleigenschappen 166 Overzicht mechanische eigenschappen 167 MET02 Hardheidsmetingen en kerfslagproef 168 Hardheid 168 Hardheidsmetingen 168 Notatie verschillende hardheden 168 Vergelijking hardheden en treksterkte van staal 169 Kerfslagproef 169 MET06 Gietijzer en gietmethoden 170 Gietijzer 170 Sterkte en wanddikte 170 Eigenschappen gietijzersoorten 170 MET07 Indeling en normalisatie van staal 172 Indeling staalsoorten 172 Eigenschappen staalsoorten 172 Speciale constructiestaalsoorten 172 Normalisatie van staal 173 Normalisatie en aanduiding constructiestaal 173 Normalisatie gelegeerd staal 174 MET09 Aluminium en aluminiumlegeringen 175 Aanduiding kneedlegering 175 Normalisatie en hoofdgroepen 175 Eigenschappen en toepassingen van aluminium kneedlegeringen 175 Gietlegering 176 Normalisatie en hoofd- en legeringsgroepen 176 Eigenschappen en toepassingen 176 MET10 Koper en koperlegeringen 177
7
TouchTech Tabellenboek.indb 7
15/06/2023 13:19
5.6.1
5.7 5.7.1 5.8 5.8.1 5.8.2
5.9 5.9.1 5.9.2 5.10 5.10.1 5.10.2 5.11 5.11.1 5.11.2 5.12 5.12.1
5.12.2
5.13 5.13.1 5.13.2 5.14 5.14.1 5.14.2
Koper en koperlegeringen 177 Normalisatie koperlegeringen, bewerkingsvorm, kwaliteit, legeringsgroep en toestandsaanduiding 177 Eigenschappen en toepassing koper legeringen 178 Soorten koperlegeringen 178 MET11 Overige non-ferro metalen en legeringen 180 Titaan en superplastische materialen 180 MET51 Roestvaststaal, gereedschapstaal en hardmetaal 181 Roestvast staal (RVS) 181 Gereedschapsstaal 182 Ongelegeerd gereedschapstaal 182 Snelstaalsoorten 183 Hardmetaal 183 MET54 Toestandsdiagrammen van metalen 184 Kristalopbouw 184 Grondcellen technische metalen 184 Toestandsdiagrammen 184 MET55 Het ijzer-koolstofdiagram 185 Het ijzer-koolstofdiagram 185 Structuurbestanddelen ongelegeerd staal 185 MET56 Kneedprocessen, forceerprocessen en materiaalkeuze 186 Kneedprocessen 186 Extruderen 186 Forceren 186 Forceerverhouding bèta 186 MET57 Corrosie 187 Algemene of gelijkmatige corrosie 187 Spanningsreeks 187 Corrosiesnelheid 187 Verzinken 187 Eigenschappen verschillende verzinkprocessen 187 Voorzieningen bij thermisch verzinken 188 MET58 Warmtebehandelingen 189 Precipitatieharding non-ferrolegeringen 189 Warmtebehandeling van staal 189 Veredelstaalsoorten 190 MET59 Hardings- en gloeimethoden 191 TTT-diagram 191 Oppervlakteharden 191 Hardbare staalsoorten 191 Laagdikte bij badnitreren (teniferen) 192
6.1.1 6.1.2 6.1.3
6.2 6.2.1 6.2.2 6.3 6.3.1
7. Plaat- en profielbewerking 7.1 7.1.1 7.2 7.2.1
7.2.2
7.3 7.3.1
7.3.2
7.4 7.4.1
7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.6 7.6.1
7.7
6. Onderhoud
193
6.1
194
ONH01 Onderhoudsmethoden
Overzicht onderhoudsmethoden 194 Uitvoering van het onderhoudsbeleid 194 Keuze onderhoudsmethode 194 Werken met een onderhoudsmethode 195 Storingzoeken 195 Probleemspecificatie 195 Storingsoorzaken 195 ONH04 Koeling en smering 196 Vetten 196 Smeren van wentellagers 196 ONH05 Conditiebewaking 197 Trillingsmetingen 197 Trillingsoorzaken en frequentie 197
7.7.1
199
PPB01 Knippen 200 Machinaal knippen 200 Knipplan rechthoekige plaat 200 PPB02 Ponsen en contourbewerkingen 201 Ponsen 201 Snijspleet en snijspeling 201 Ponskracht 201 Perssnelheid 201 Diameter snijder 201 Ponskrachtberekening 201 Strookindeling 201 Gebruiksfactor 201 PPB03 Autogeen- en plasmasnijden 202 Autogeen snijden 202 Snijsnelheid bij snijden van dikke staalplaat 202 Plasmasnijden 202 Snijsnelheid bij snijden van staalplaat 202 Gaskeuze 202 PPB04 Afbramen, afwerken en handgereedschap slijpen 203 Slijp- en schuurmiddelen 203 Codering slijpschijf 203 Korrelgrootte 203 Keuze slijpschijf 203 PPB06 Kanten 204 Kantbuigmethoden 204 Zadelbuigen 204 Praktijk van kantbuigen 204 Perskracht bij kanten 204 PPB08 Pijp-, strip- en profielbuigen 205 Pijpbuigen 205 Aftekenen pijpleidingen 205 Bochtlengte en pijplengte 205 PPB09 Berekenen neutrale lengte bij buigen 206 Materiaalgedrag bij buigen 206
8
TouchTech Tabellenboek.indb 8
15/06/2023 13:19
7.7.2 7.8 7.8.1
7.8.2
7.8.3 7.9 7.9.1
7.9.2
7.10 7.10.1
7.10.2 7.11 7.11.1 7.11.2
7.11.3
Minimale buigstraal Neutrale lengte bocht Invloed buighoek Grafische bepaling correctiefactor Terugvering Bepaling perskracht bij kanten Bepaling perskracht PPB10 Klinken en felsen Klinkverbinding Klinknageldiameter Steellengte klinknagel Gatdiameter klinkverbinding Blindklinkverbinding Maatvoering Randafstand (blind)klinkverbinding Felsen PPB51 Waterstraal- en lasersnijden Waterstraalsnijden Snijvariabelen gehard staal Snijvariabelen niet-metalen (indicaties) Laser Lasersnijden Vergelijking snijmethoden PPB52 Dieptrekken en vormbuigen Dieptrekken Diameter platine Trekverhouding Diameter na verschillende trekken Dieptrekkracht voor de verschillende trekken Totale dieptrekkracht Plooihouderdruk Grafische bepaling dieptrekkracht Geometrie stempel en trekring Vormbuigen Radius van hoekbuigstempel PPB54 CNC ponsnibbelen CNC-programmering Programmeercycli Gereedschapswisselsystemen Bewerkingscodes en adressen CNC-ponsnibbelprogramma Bewerkingsplan Nibbelen
206 206 206 207 207 207 207 208 208 208 208 208 208 208 208 208 209 209 209 209 210 210 210 211 211 211 211 212
8.2.3 8.3 8.3.1 8.3.2
8.3.3 8.3.4 8.3.5 8.4 8.4.1
8.4.2 8.4.3 8.5 8.5.1
212 212 212 213 213 214 214 215 215 215 217
8.5.3 8.5.4 8.5.5 8.5.6 8.6 8.6.1 8.7 8.7.1
217 218 218
219
8.1 8.1.1
220 220 220 221 222 223
8.2
8.2.2
8.5.2
8. Verspanen VSP01 Boren en verzinken Spiraalboren Hardmetalen boren Snijsnelheid Aanzetsnelheid VSP02 Zagen
8.2.1
8.7.2 8.7.3 8.8 8.8.1 8.8.2 8.9 8.9.1
Zaagbladen 223 Handzaagbladen 223 Beugelzaagbladen 223 Cirkelzaagbladen en bandzagen 224 Cirkelzaagbladen 224 Uitgangspunten bij machinaal zagen 224 Toerental cirkelzaagmachine 224 VSP03 Draaigereedschappen en parameters 225 Snijsnelheid 225 Toerental 226 Bepalen met een (v,d)-diagram 226 Bepalen met een formule 226 Aanzet en snedediepte 226 Oppervlaktekwaliteit bij draaien 226 Hardmetalen snij- of wisselplaten 227 VSP04 Praktijk van het draaien 229 Conisch draaien 229 Instelhoek 229 Verplaatsing losse kop 229 Kartelen 229 Werkvoorbereiding 230 Stappenplan werkvoorbereiding 230 VSP05 Freesgereedschappen en parameters 231 Snijsnelheid 231 Snelstaal 231 Hardmetaal 231 Toerental 232 Berekenen met een formule 232 Bepalen met een (v,d)-diagram 232 Aanzet 232 Snedediepte en snedebreedte 233 Stappenplan voor het kiezen van de juiste frees 233 Keuze hardmetalen snijplaatjes 234 VSP06 Praktijk van het frezen 235 Opdelen van bewerkingen 235 VSP09 Snijden en tappen van schroefdraad 236 Handmatig tappen 236 Tappen 236 Machinaal tappen 236 Kleurcodering 236 Snijden en tappen van gasdraad 236 VSP10 Machinebankwerken: ruimen en kotteren 237 Handmatig ruimen 237 Machinaal ruimen 237 VSP11 Meten en vergelijken bij metaalbewerkingen 238 Meten met schroefmaat 238
9
TouchTech Tabellenboek.indb 9
15/06/2023 13:19
8.9.2 8.10 8.10.1 8.10.2 8.10.3
8.11 8.11.1 8.11.2 8.12 8.12.1 8.12.2
8.13 8.13.1 8.13.2 8.14 8.14.1
8.14.2
8.14.3 8.15 8.15.1 8.15.2
8.16 8.16.1 8.17 8.17.1 8.17.2 8.18 8.18.1 8.18.2 8.18.3
Oppervlakteruwheidsmeting 238 VSP13 Inleiding bij CNC-verspaning 239 Referentie- en nulpunten 239 Instelpunt, opnamepunt en wisselpunt van gereedschap 239 Werkstuknulpunt 240 Draaien 240 Frezen 240 VSP14 Programmeren van CNCmachines 241 Balanceren van gereedschap 241 Opspannen van het werkstuk 241 VSP15 CAM- en Teach-inprogrammering 243 Programmeermethoden 243 Teach-in-programmeren 243 CAM-programmeren 244 Invoeren geometrische informatie met features 244 Operaties bij frezen 245 VSP22 De freesmachine 246 Freesgereedschappen 246 Speciale frezen 246 Spangereedschappen bij frezen 246 Spanfouten 246 VSP51 Slijpen, honen en leppen 247 Slijpen 247 Korrelgrootte slijpmiddel en bindmiddel 247 Verspaningsaspecten bij slijpen 247 Honen 248 Snijsnelheid 248 Hoonsteen 248 Leppen 249 VSP52 Verspaningstechnologie bij CNC-draaien en -frezen 250 Spaanvorming en slijtage wisselplaat 250 De verspaanbaarheid van materialen 250 Verspaanbaarheid en indeling te verspanen materialen 250 VSP54 Geometrische meettechniek 251 Mogelijkheden van een CMM 251 Vorm- en plaatstoleranties 251 VSP56 ISO-programmering 252 Cirkelboogprogrammering 252 Cycli 253 Cycli 253 VSP57 Verspaningsstrategieën en CNC-schroefdraadsnijden 254 Spaandikte 254 Freesstrategieën 254 Schroefdraaddraaien 255 Invoeding 255
8.18.4 Invoeding 255 Schroefdraad uitwendig en inwendig 256 Radiale vrijloophoek uitwendig draadsnijden 256 Radiale vrijloophoek inwendig draadsnijden 256 8.19 VSP58 24/7 productie en Industrie 4.0 257 8.19.1 Automatiseringspiramide 257 8.20 VSP59 Vonkerosief bewerken 258 8.20.1 Procesvariabelen 258 Erosievastheid werkstukmateriaal 258 8.20.2 Vonkerosiemachine 258 Diëlektricum 258 Erosievastheid en bewerkbaarheid 259 8.20.3 Draadvonken 259 8.21 VSP60 Lean 260 8.21.1 Uitvoeringscycli lean 260 Just do it 260 PDCA 260 DMAIC 260 8.21.2 Tools 261 Define 261 Measure 263 Analyze 263 Improve 263 Controle 263
9. Vaktekenen 9.1 9.1.1 9.1.2
9.2 9.2.1 9.2.2 9.2.3 9.2.4 9.2.5 9.2.6 9.3 9.3.1 9.3.2
9.4
VTE06 Werktuigbouwkundig tekenen (inleiding) Tekenen en tekening lezen Aanzichten en projectiemethoden Amerikaanse - en isometrische projectiemethode VTE07 Werktuigbouwkundig tekenen (basis) Tekeninghoofd met stuklijst (Engineering Bill Of Materials) Lijnsoorten Bemating Vormsymbolen Doorsneden Massieve voorwerpen Bijzondere aanzichten VTE08 Werktuigbouwkundig tekenen (constructies) Leidingconstructies Lasaanduidingen Lasnaadafwerking Maatinschrijving VTE09 Werktuigbouwkundig tekenen (machinebouw)
265 266 266 267 267 268 268 268 269 270 271 272 272 273 273 275 276 276 277
10
TouchTech Tabellenboek.indb 10
15/06/2023 13:19
9.4.1 9.4.2 9.4.3
9.4.4
Schroefdraad Zeskantbouten en -moeren Maattoleranties en passingen Oppervlakteruwheid Ruwheidssymbolen, ruwheidsaanduiding en bewerkingspatronen Vorm- en plaatstoleranties
10. Werktuigkundige installaties 10.1 10.1.1 10.1.2 10.2 10.2.1 10.3 10.3.1 10.3.2 10.4 10.4.1 10.4.2 10.4.3
10.5 10.5.1 10.5.2 10.5.3
10.5.4 10.6 10.6.1 10.6.2 10.7 10.7.1 10.7.2 10.7.3
10.8 10.8.1 10.8.2 10.8.3 10.8.4 10.8.5
277 277 278 279
10.8.6 Volgordebesturing met tijd 296 10.9 WIN09 Hydraulisch systeem 297 10.9.1 Hydraulisch aggregaat 297 10.10 WIN10 Hydraulische componenten 298 10.10.1 Hydraulische cilinders en motoren 298 Berekening hydraulisch en mechanisch vermogen 298 10.10.2 Bedieningselementen 298 10.10.3 Snelheidsregelingen 298 10.11 WIN11 Basisschakelingen hydraulische aandrijftechniek 299 10.11.1 Gelijkloopschakeling bij serieschakelingen 299 10.11.2 Gelijkloopschakeling bij parallelschakelingen 299 10.11.3 Differentiaalschakelingen 300 10.11.4 De balanceerklep 300 10.11.5 Volgordeklep 300 10.11.6 Accuschakelingen 301 10.11.7 Regelbaar gesloten systeem met twee draairichtingen en hulppomp 301 10.12 WIN12 Drukvaten en pijpleidingen 302 10.12.1 Drukvaten 302 Opbouw drukvaten 302 10.12.2 Pijpleidingen 303 10.12.3 Thermische uitzetting van leidingen 303 Vaste punten en geleidingen 303 10.13 WIN13 Pomptheorie 305 10.13.1 Opvoerdruk 305 10.13.2 Zuighoogte 305 10.13.3 Opvoerhoogten 305 Pershoogten (zie figuur 1) 306 Manometrische opvoerhoogten (zie figuur 1) 306 10.13.4 Hydraulische rendementen 306 10.13.5 Pompopbrengst 306 10.13.6 Pompvermogen 306 10.13.7 NPSH voor verdringerpompen 307 10.14 WIN14 Verdringerpompen 308 10.14.1 Opbrengst plunjer en zuigerpompen 308 Enkelwerkende plunjer- en zuigerpomp 308 Dubbelwerkende plunjer- en zuigpomp 308 Differentiaalpomp 308 10.14.2 Diagrammen 308 Druk-volume-diagram (p-V-diagram) 308 Opbrengstgrafiek 308 10.15 WIN15 Waaierpompen 309 10.15.1 Kenmerken van een centrifugaalpomp 309 Opvoerhoogten 309 Pompvermogen 309 Opbrengstgrafiek 309 10.15.2 Schakelen van centrifugaalpompen 310 10.15.3 Pompkarakteristieken 310
280 281
283
WIN01 Koelinstallaties 284 Koelprincipe 284 Koelmiddelen 284 WIN02 Verwarmingsinstallaties 285 Berekeningen cv-installatie 285 WIN03 Pneumatische systemen 286 Persluchtinstallatie 286 Luchtdruk: 286 Diameterbepaling van de hoofdleiding 286 Met behulp van tabellen 286 WIN04 Compressoren 288 Zuigercompressoren 288 Compressorkeuze 288 Conditioneren van perslucht 288 Relatieve vochtigheid 𝜑 met: absolute vochtigheid _____________ 288 φ = verzadigingshoeveelheid WIN05 Cilinders, stuurventielen en signaalgevers 289 Pneumatische cilinders 289 Snelheidsregeling 289 Hoofdschakelelementen 289 Codering 290 Signaalgevers 290 Pneumatische signaalgevers 290 Elektrische signaalgevers 290 Sensoren 291 WIN06 Logische basisfuncties 292 Logische basisfuncties 292 Hulprelais 292 WIN07 Volgordebesturingen 293 Tekenregels pneumatisch schema 293 Tekenregels elektrisch of stroomkringschema 293 Relatie logisch schema, stroomkringschema en ladderdiagram 294 Tekenen logisch schema en ladderdiagram 294 WIN08 Tijdschakelingen 295 Timers 295 Pneumatische timers 295 Elektrische timers 295 Logische schema’s van timers 296 Combinatorische besturingen met tijd 296 11
TouchTech Tabellenboek.indb 11
15/06/2023 13:19
10.15.4 Leidingkarakteristiek, pompkarakteristiek en werkpunt 310 Invloed aanpassing toerental 310 10.16 WIN16 Verbrandingsmotoren 311 10.16.1 Compressieverhouding 311 10.17 WIN17 Brandstofsystemen en motorvermogen 312 10.17.1 Indicateurdiagram vierslagmotor 312 Zuigerkracht 312 Geleverde arbeid 312 Indicateurvermogen 312 Effectief geleverd vermogen 312 Effectief geleverd vermogen Pe in kW tweeslagmotor 312 10.18 WIN18 Turbines en stoominstallaties 313 10.18.1 Stoom 313 10.18.2 Stoomketel-turbine-installatie 313 10.19 WIN20 Gasturbines en thermische ontwikkelingen 314 10.19.1 Werkingsprincipe van een gasturbine 314 Rendement gasturbine 314 10.19.2 Stadsverwarming 314 Warmtestromen 314 Rendement en warmtehoeveelheid 314 10.20 WIN31 Geheugens en geheugen schakelingen 315 10.20.1 Opbouw van een geheugen 315 10.20.2 Geheugenschakelingen (voorbeelden) 315 Elektrische geheugenschakelingen 315 10.20.3 Dominantie 315 10.20.4 Pneumatische geheugenschakelingen 316 10.20.5 Logische geheugens 316 Schema 316 10.20.6 Geheugens in ladderdiagrammen 316 10.20.7 Volgordebesturingen met geheugens 316 W-S-T-diagrammen en besturingsformules (voorbeeld) 316 10.21 WIN52 Hydraulische berekeningen 317 10.21.1 Berekenen van een hydraulische cilinder 317 10.21.2 Rendementen 317 10.22 WIN53 Proportionele hydrauliek 318 10.22.1 Standaardvolumestroom door proportionele 4/3-stuurschuif 318 Aanwijzing manometers in figuur 1 318 Volumestroom bij een proportionele aansturing van een hydromotor 318 10.23 WIN55 Stroming en leidingweerstand 319 10.23.1 Viscositeit van een vloeistof 319 10.23.2 Het Reynoldsgetal 320 Stromingstoestanden 320 10.23.3 Leidingkarakteristiek 320 10.23.4 Continuïteitsregel 320
10.23.5 Leidingweerstand en drukverlies 320 10.23.6 Weerstandscoëfficiënt van rechte leidingen 321 Weerstandsfactor 𝛾 bij laminaire stroming 321 Relatieve buisruwheid 321 10.23.7 Weerstandscoëfficiënt van bochten en afsluiters 322 10.24 WIN56 Luchtbehandelingsinstallaties 323 10.24.1 Luchtbehandeling 323 Bevochtigen en drogen 323 10.24.2 Regelmethoden 323 10.24.3 Eigenschappen van vochtige lucht 323 10.24.4 Het mollierdiagram of h-x-diagram 324 10.25 WIN57 Hef- en transportmiddelen 325 10.25.1 Vijzels 325 10.25.2 Rollend transport 325 10.26 WIN58 Takels, lieren, remmen en takelblokken 326 10.26.1 Berekening takels en lieren 326 Hijskracht 326 10.26.2 Takelblokken 327 Hijskracht, daalkracht en rendement 327 In te halen kabellengte 327
Register 329
12
TouchTech Tabellenboek.indb 12
15/06/2023 13:19
TAB01
1. Constructie
Samensteller J.H. Jonkeren Eindredactie H. Hebels
TouchTech Tabellenboek.indb 13
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
1.1
CON01 Staalprofielen
1.1.1
Warmgewalst profielstaal
Balkstaal Tabel 1 HEA-balkstaal Geometrie G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf mm
r mm
hw mm
AL m2/m
100
16,7
2124
96
100
5
8
12
80
0,561
120
19,9
2534
114
120
5
8
12
98
0,677
140
24,7
3142
133
140
5,5
8,5
12
116
0,794
160
30,4
3877
152
160
6
9
15
134
0,906
180
35,5
4525
171
180
6
9,5
15
152
1,02
200
42,3
5383
190
200
6,5
10
18
170
1,14
220
50,5
6434
210
220
7
11
18
188
1,26
240
60,3
7684
230
240
7,5
12
21
206
1,37
260
68,2
8682
250
260
7,5
12,5
24
225
1,48
280
76,4
9726
270
280
8
13
24
244
1,60
300
88,3
11253
290
300
8,5
14
27
262
1,72
320
97,6
12437
310
300
9
15,5
27
279
1,76
340
105
13347
330
300
9,5
16,5
27
297
1,79
360
112
14276
350
300
10
17,5
27
315
1,83
400
125
15898
390
300
11
19
27
352
1,91
450
140
17803
440
300
11,5
21
27
398
2,01
500
155
19754
490
300
12
23
27
444
2,11
Wy,el mm3 × 103
Wy,pl mm3 × 103
Wz,pl mm3 × 103
Nc,Rd kN
b
r
HEA
tw y
h
hw
tf
z
Tabel 2 HEA-balkstaal Doorsnedegrootheid HEA
Iy mm4 × 104
Iz mm4 × 104
Profielweerstand S235 Wz,el mm3 × 103
Vel,z,Rd kN
Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
100
349
72,7
83,0
134
26,7
41,1
499
57,1
17,1
19,5
6,29
9,67
120
606
106
119
231
38,5
58,9
595
68,8
25,0
28,1
9,04
13,8
140
1033
155
173
389
55,6
84,8
738
88,9
36,5
40,8
13,1
19,9
160
1673
220
245
615
76,9
118
911
111
51,7
57,6
18,1
27,6
180
2510
294
325
924
103
156
1063
126
69,0
76,3
24,1
36,8
200
3692
389
429
1335
134
204
1265
152
91,3
101
31,4
47,9
220
5409
515
568
1954
178
271
1512
181
121
134
41,7
63,6
240
7763
675
745
2768
231
352
1806
212
159
175
54,2
82,6
260
10454
836
920
3667
282
430
2040
231
197
216
66,3
101
280
13672
1013
1112
4762
340
518
2286
267
238
261
79,9
122
300
18262
1259
1383
6308
421
641
2644
305
296
325
98,8
151
320
22927
1479
1628
6984
466
710
2923
344
348
383
109
167
340
27692
1678
1850
7434
496
756
3137
386
394
435
116
178
360
33088
1891
2088
7885
526
802
3355
430
444
491
124
189
400
45068
2311
2562
8562
571
873
3736
525
543
602
134
205
450
63720
2896
3216
9464
631
966
4184
621
681
756
148
227
500
86973
3550
3949
10365
691
1059
4642
723
834
928
162
249
14
TouchTech Tabellenboek.indb 14
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 3 HEB-balkstaal Geometrie G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf mm
r mm
hw mm
AL m2/m
100
20,4
2604
100
100
6
10
12
80
0,567
120
26,7
3401
120
120
6,5
11
12
98
0,686
140
33,7
4296
140
140
7
12
12
116
0,805
160
42,6
5425
160
160
8
13
15
134
0,918
180
51,2
6525
180
180
8,5
14
15
152
1,04
200
61,3
7808
200
200
9
15
18
170
1,15
220
71,5
9104
220
220
9,5
16
18
188
1,27
240
83,2
10599
240
240
10
17
21
206
1,38
260
93,0
11844
260
260
10
17,5
24
225
1,50
280
103
13136
280
280
10,5
18
24
244
1,62
300
117
14908
300
300
11
19
27
262
1,73
320
127
16134
320
300
11,5
20,5
27
279
1,77
340
134
17090
340
300
12
21,5
27
297
1,81
360
142
18063
360
300
12,5
22,5
27
315
1,85
400
155
19778
400
300
13,5
24
27
352
1,93
450
171
21798
450
300
14
26
27
398
2,03
500
187
23864
500
300
14,5
28
27
444
2,12
Wy,el mm3 × 103
Wy,pl mm3 × 103
Wz,pl mm3 × 103
Nc,Rd kN
b
r
HEB
tw y
h
hw
tf
z
Tabel 4 HEB-balkstaal Doorsnedegrootheden HEB
Iy mm4 × 104
Iz mm4 × 104
Profielweerstand S235 Wz,el mm3 × 103
Vel,z,Rd kN
Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
100
449
89,9
104
167
33,4
51,4
612
70,2
21,1
24,5
7,86
12,1
120
864
144
165
317
52,9
81,0
799
92,3
33,9
38,8
12,4
19,0
140
1509
216
245
550
78,5
120
1009
117
50,7
57,7
18,5
28,1
160
2492
311
354
889
111
170
1275
153
73,2
83,2
26,1
39,9
180
3831
426
481
1363
151
231
1533
184
100
113
35,6
54,3
200
5696
570
643
2003
200
306
1835
216
134
151
47,1
71,9
220
8091
736
827
2843
258
394
2139
252
173
194
60,7
92,6
240
11259
938
1053
3922
327
498
2491
290
220
247
76,8
117
260
14918
1148
1283
5134
395
602
2783
316
270
301
92,8
142
280
19269
1376
1534
6594
471
718
3087
358
323
361
111
169
300
25164
1678
1869
8561
571
870
3503
402
394
439
134
204
320
30822
1926
2149
9237
616
939
3792
448
453
505
145
221
340
36655
2156
2408
9688
646
986
4016
496
507
566
152
232
360
43192
2400
2683
10140
676
1032
4245
546
564
631
159
243
400
57679
2884
3232
10817
721
1104
4648
654
678
759
169
259
450
79886
3550
3982
11720
781
1198
5122
762
834
936
184
281
500
107174
4287
4815
12622
841
1292
5608
876
1007
1131
198
304
15
TouchTech Tabellenboek.indb 15
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 5 HEM-balkstaal Geometrie G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf mm
r mm
hw mm
AL m2/m
100
41,8
5324
120
106
12
20
12
80
0,619
120
52,1
6641
140
126
12,5
21
12
98
0,738
140
63,2
8056
160
146
13
22
12
116
0,857
160
76,2
9705
180
166
14
23
15
134
0,970
180
88,9
11325
200
186
14,5
24
15
152
1,09
200
103
13128
220
206
15
25
18
170
1,20
220
117
14944
240
226
15,5
26
18
188
1,32
240
157
19959
270
248
18
32
21
206
1,46
260
172
21964
290
268
18
32,5
24
225
1,57
280
189
24016
310
288
18,5
33
24
244
1,69
300
238
30308
340
310
21
39
27
262
1,83
320
245
31205
359
309
21
40
27
279
1,87
340
248
31583
377
309
21
40
27
297
1,90
360
250
31881
395
308
21
40
27
315
1,93
400
256
32578
432
307
21
40
27
352
2,00
450
263
33544
478
307
21
40
27
398
2,10
500
270
34430
524
306
21
40
27
444
2,18
Wz,el mm3 × 103
Wz,pl mm3 × 103
b
r
HEM
tw y
h
hw
tf
z
Tabel 6 HEM-balkstaal Doorsnedegrootheid HEM
Iy mm4 × 104
Wy,el mm3 × 103
Wy,pl mm3 × 103
Iz mm4 × 104
Profielweerstand (S235) Nc,Rd kN
Vel,z,Rd kN
Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
100
1143
190
236
399
75,3
116
1251
158
44,7
55,4
17,7
27,3
120
2018
288
351
703
112
172
1561
195
67,7
82,4
26,2
40,3
140
3291
411
494
1144
157
241
1893
235
96,7
116
36,8
56,5
160
5098
566
675
1759
212
325
2281
287
133
159
49,8
76,5
180
7483
748
883
2580
277
425
2661
333
176
208
65,2
99,9
200
10642
967
1135
3651
354
543
3085
382
227
267
83,3
128
220
14605
1217
1419
5012
444
679
3512
433
286
334
104
159
240
24289
1799
2117
8152
657
1006
4690
560
423
497
154
236
260
31306
2159
2524
10448
780
1192
5162
606
507
593
183
280
280
39546
2551
2966
13162
914
1397
5644
669
600
697
215
328
300
59199
3482
4078
19401
1252
1913
7122
827
818
958
294
450
320
68133
3796
4435
19708
1276
1951
7333
875
892
1042
300
458
340
76370
4051
4718
19709
1276
1953
7422
922
952
1109
300
459
360
84865
4297
4989
19520
1268
1942
7492
969
1010
1172
298
456
400
104117
4820
5571
19334
1260
1934
7656
1065
1133
1309
296
455
450
131483
5501
6331
19337
1260
1939
7883
1183
1293
1488
296
456
500
161927
6180
7094
19153
1252
1932
8091
1301
1452
1667
294
454
16
TouchTech Tabellenboek.indb 16
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 7 IPE-balkstaal Geometrie G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf mm
r mm
hw mm
AL m2/m
80
6,0
764,3
80
46
3,8
5,2
5
69,6
0,328
100
8,1
1032
100
55
4,1
5,7
7
88,6
0,400
120
10,4
1321
120
64
4,4
6,3
7
107
0,475
140
12,9
1643
140
73
4,7
6,9
7
126
0,551
160
15,8
2009
160
82
5
7,4
9
145
0,623
180
18,8
2395
180
91
5,3
8
9
164
0,698
200
22,4
2848
200
100
5,6
8,5
12
183
0,768
220
26,2
3337
220
110
5,9
9,2
12
202
0,848
240
30,7
3912
240
120
6,2
9,8
15
220
0,922
270
36,1
4595
270
135
6,6
10,2
15
250
1,04
300
42,2
5381
300
150
7,1
10,7
15
279
1,16
330
49,1
6261
330
160
7,5
11,5
18
307
1,25
360
57,1
7273
360
170
8
12,7
18
335
1,35
400
66,3
8446
400
180
8,6
13,5
21
373
1,47
450
77,6
9882
450
190
9,4
14,6
21
421
1,61
500
90,7
11552
500
200
10,2
16
21
468
1,74
550
105,5
13442
550
210
11,1
17,2
24
516
1,88
600
122,4
15598
600
220
12
19
24
562
2,01
Wz,el mm3 × 103
Wz,pl mm3 × 103
Nc,Rd kN
Vel,z,Rd kN
b
r
IPE
tw y hw
h tf
z
Tabel 8 IPE-balkstaal Doorsnedegrootheid IPE
Iy mm4 × 104
Wy,el mm3 × 103
Wy,pl mm3 × 103
Iz mm4 × 104
Profielweerstand (S235) Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
80
80,1
20,0
23,2
8,49
3,7
5,82
180
35,9
4,71
5,46
0,87
1,37
100
171
34,2
39,4
15,9
5,8
9,15
243
49,3
8,04
9,26
1,36
2,15
120
318
53,0
60,7
27,7
8,6
13,6
310
64,1
12,4
14,3
2,03
3,19
140
541
77,3
88,3
44,9
12,3
19,2
386
80,5
18,2
20,8
2,89
4,52
160
869
109
124
68,3
16,7
26,1
472
98,5
25,5
29,1
3,91
6,13
180
1317
146
166
101
22,2
34,6
563
118
34,4
39,1
5,21
8,13
200
1943
194
221
142
28,5
44,6
669
139
45,7
51,9
6,69
10,5
220
2772
252
285
205
37,2
58,1
784
161
59,2
67,1
8,75
13,7
240
3891
324
367
283
47,2
73,9
919
185
76,2
86,2
11,1
17,4
270
5790
429
484
420
62,2
97,0
1080
224
101
114
14,6
22,8
300
8356
557
628
604
80,5
125
1265
268
131
148
18,9
29,4
330
11767
713
804
788
98,5
154
1471
312
168
189
23,1
36,1
360
16265
904
1019
1043
123
191
1709
363
212
239
28,8
44,9
400
23128
1156
1307
1317
146
229
1985
435
272
307
34,4
53,8
450
33742
1500
1702
1675
176
276
2322
537
352
400
41,4
64,9
500
48198
1928
2194
2141
214
336
2715
648
453
516
50,3
78,9
550
67116
2441
2787
2667
254
401
1*
777
574
655
59,7
94,1
600
92082
3069
3512
3386
308
486
1*
915
721
825
72,3
114
1*: profiel in doorsnedeklasse 4. Valt buiten bestek van TouchTech.
17
TouchTech Tabellenboek.indb 17
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 9 UNP-balkstaal Geometrie UNP
G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf = r mm
ys mm
d = cw mm
u mm
AL m2/m
80
8,65
1102
80
45
6
8
14,5
46,6
22,5
0,313
100
10,6
1345
100
50
6
8,5
15,5
64,3
25,0
0,372
120
13,3
1699
120
55
7
9
16,1
82,1
27,5
0,429
140
16,0
2037
140
60
7
10
17,6
97,9
30,0
0,487
u helling
h ≤ 300 b____ 2 8%
h > 300 b_____ – t w 2 5%
b
160
18,8
2401
160
65
7,5
10,5
18,4
116
32,5
0,545
180
22,0
2797
180
70
8
11
19,3
133
35,0
0,603
r
200
25,3
3218
200
75
8,5
11,5
20,1
151
37,5
0,660
tw
29,4
3744
220
80
9
12,5
21,4
167
40,0
0,718
33,2
4231
240
85
9,5
13
22,4
185
42,5
0,776
260
37,9
4828
260
90
10
14
23,7
201
45,0
0,833
280
41,9
5342
280
95
10
15
25,3
216
47,5
0,891
300
46,1
5876
300
100
10
16
27,0
232
50,0
0,949
320
59,5
7578
320
100
14
17,5
26,0
247
43,0
0,984
350
60,6
7725
350
100
14
16
24,0
283
43,0
1,05
380
63,1
8035
380
102
13,5
16
23,8
313
44,3
1,00
400
71,8
9149
400
110
14
18
26,8
325
48,0
1,18
h
y
d=cw tf
r1
220 240
helling
1
z ys
u
r 1 ~ -2 r
Tabel 10 UNP-balkstaal Doorsnedegrootheden UNP
Iy mm4 × 104
Wy,el mm3 × 103
Wy,pl mm3 × 103
Iz mm4 × 104
Profielweerstand (S235) Wz,el mm3 × 103
Wz,pl mm3 × 103
Nc,Rd kN
Vel,z,Rd kN
Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
80
106
26,5
31,9
19,4
6,36
12,1
259
54,1
6,23
7,50
1,49
2,84
100
205
41,0
49,0
29,1
8,43
16,2
316
68,1
9,64
11,5
1,98
3,81
120
364
60,7
72,7
43,1
11,1
21,3
399
95,1
14,3
17,1
2,60
5,01
140
605
86,4
103
62,5
14,7
28,3
479
112
20,3
24,2
3,46
6,65
160
925
116
138
85,0
18,2
35,0
564
136
27,2
32,4
4,29
8,23
180
1354
150
179
113
22,3
43,1
657
164
35,4
42,1
5,24
10,1
200
1911
191
228
148
27,0
51,9
756
193
44,9
53,6
6,34
12,2
220
2691
245
291
196
33,4
64,0
880
226
57,5
68,4
7,86
15,0
240
3599
300
358
247
39,5
76,0
994
259
70,5
84,1
9,27
17,9
260
4824
371
442
317
47,8
91,9
1135
296
87,2
104
11,2
21,6
280
6276
448
532
398
57,1
110
1255
320
105
125
13,4
25,9
300
8028
535
632
493
67,5
130
1381
345
126
149
15,9
30,6
320
10869
679
825
597
80,7
152
1781
500
160
194
19,0
35,7
350
12845
734
899
571
75,1
143
1815
543
172
211
17,7
33,6
380
15755
829
1015
615
78,6
149
1888
569
195
239
18,5
35,0
400
20353
1018
1236
851
102
193
2150
626
239
290
24,0
45,4
18
TouchTech Tabellenboek.indb 18
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 11 UPE-balkstaal Geometrie UPE
G kg/m
A mm2
h mm
b mm
tw mm
tf mm
r mm
hw mm
cw mm
ys mm
AL m2/m
80
7,90
1007
80
50
4
7
10
66
46
18,2
0,343
100
9,82
1250
100
55
4,5
7,5
10
85
65
19,1
0,402
120
12,1
1542
120
60
5
8
12
104
80
19,8
0,460
140
14,5
1842
140
65
5
9
12
122
98
21,8
0,520
r
160
17,0
2167
160
70
5,5
9,5
12
141
117
22,7
0,579
180
19,7
2511
180
75
5,5
10,5
12
159
135
24,7
0,639
tw
200
22,8
2901
200
80
6
11
13
178
152
25,6
0,697
220
26,6
3387
220
85
6,5
12
13
196
170
27,0
0,756
240
30,2
3852
240
90
7
12,5
15
215
185
27,9
0,813
270
35,2
4484
270
95
7,5
13,5
15
243
213
28,9
0,892
300
44,4
5662
300
100
9,5
15
15
270
240
28,9
0,968
330
53,2
6777
330
105
11
16
18
298
262
29,0
1,04
360
61,2
7791
360
110
12
17
18
326
290
29,7
1,12
400
72,2
9193
400
115
13,5
18
18
364
328
29,8
1,22
b
y
h
hw
tf z ys
Tabel 12 UPE-balkstaal Doorsnedegrootheden
Profielweerstand (S235)
UPE
Iy mm4 x 104
Wy,el mm3 x 103
Wy,pl mm3 x 103
Iz mm4 x 104
Wz,el mm3 x 103
Wz,pl mm3 x 103
Nc,Rd kN
Vel,z,Rd kN
Mel,y,Rd kNm
Mpl,y,Rd kNm
Mel,z,Rd kNm
Mpl,z,Rd kNm
80
107
26,8
31,2
25,4
7,98
13,9
237
37,3
6,30
7,34
1,88
3,27
100
207
41,4
48,0
38,2
10,6
18,9
294
52,6
9,72
11,3
2,50
4,44
120
363
60,6
70,3
55,4
13,8
24,8
362
70,1
14,2
16,5
3,24
5,83
140
599
85,6
98,8
78,7
18,2
32,6
433
82,3
20,1
23,2
4,27
7,66
160
911
114
132
107
22,6
40,7
509
103
26,8
30,9
5,31
9,56
180
1353
150
173
144
28,6
51,3
590
117
35,3
40,7
6,71
12,1
200
1909
191
220
187
34,4
62,2
682
141
44,9
51,7
8,09
14,6
220
2682
244
281
246
42,5
76,9
796
168
57,3
66,1
10,0
18,1
240
3599
300
347
311
50,1
90,8
905
197
70,5
81,5
11,8
21,3
270
5254
389
451
401
60,7
110
1054
237
91,5
106
14,3
25,9
300
7825
522
613
538
75,6
137
1330
329
123
144
17,8
32,2
330
11007
667
792
681
89,6
162
1593
415
157
186
21,1
38,1
360
14825
824
982
844
105
189
1831
491
194
231
24,7
44,4
400
20981
1049
1263
1045
123
221
2160
609
247
297
28,8
51,9
19
TouchTech Tabellenboek.indb 19
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Stafstaal Tabel 13 Gelijkzijdige hoekstaaf
Tabel 14 Ongelijkzijdige hoekstaaf
t
1
r 1 ~ -2 r
1
r 1 ~ -2 r
zs
r
zs
r1
t
r
y
t
y
r1
h
h
z ys
z ys b
b
h×b×t mm
G kg/m
A mm2
r mm
zs = ys mm
AL m2/m
h×b×t mm
G kg/m
A mm2
r mm
zs mm
ys mm
AL m2/m
40 × 40 × 4
2,42
308
6
11,2
0,155
40 × 25 × 4
1,93
246
4
13,6
6,23
0,127
40 × 40 × 5
2,97
379
6
11,6
0,155
45 × 30 × 5
2,77
353
4,5
15,2
7,79
0,146
45 × 45 × 5
3,38
430
7
12,8
0,174
50 × 30 × 5
2,96
378
5
17,3
7,41
0,156
50 × 50 × 5
3,77
480
7
14,0
0,194
50 × 40 × 5
3,35
427
4
15,6
10,7
0,177
50 × 50 × 6
4,47
569
7
14,4
0,194
60 × 30 × 6
3,98
507
5
22,1
7,23
0,176
55 × 55 × 6
4,95
631
8
15,6
0,213
60 × 40 × 6
4,46
568
6
20,0
10,1
0,195
60 × 60 × 6
5,42
691
8
16,8
0,233
65 × 50 × 6
5,16
658
6
20,3
12,9
0,225
65 × 65 × 7
6,83
870
9
18,4
0,252
75 × 50 × 6
5,65
719
7
24,4
12,1
0,244
70 × 70 × 7
7,38
940
9
19,7
0,272
75 × 50 × 9
8,24
1049
7
25,6
13,2
0,244
70 × 70 × 8
8,36
1065
9
20,1
0,272
75 × 55 × 7
6,80
866
7
23,9
14,1
0,254
70 × 70 × 10
10,3
1309
9
20,9
0,272
80 × 40 × 8
7,07
901
7
29,4
9,63
0,234
75 × 75 × 8
9,00
1147
10
21,3
0,291
80 × 60 × 6
6,37
811
8
24,6
14,8
0,273
75 × 75 × 10
11,1
1411
10
22,1
0,291
80 × 65 × 8
8,66
1103
8
24,7
17,3
0,283
80 × 80 × 8
9,63
1227
10
22,5
0,311
90 × 65 × 7
8,19
1043
8
28,3
16,0
0,303
80 × 80 × 10
11,9
1511
10
23,3
0,311
100 × 50 × 8
8,97
1143
8
36,0
11,3
0,293
90 × 90 × 9
12,2
1552
11
25,4
0,351
100 × 65 × 8
9,94
1267
10
32,7
15,5
0,321
90 × 90 × 10
13,4
1713
11
25,8
0,351
100 × 65 × 9
11,11
1415
10
33,1
15,9
0,321
100 × 100 × 10
15,0
1915
12
28,2
0,390
100 × 75 × 8
10,57
1347
10
31,0
18,7
0,341
100 × 100 × 10
17,8
2217
12
29,0
0,390
100 × 75 × 10
13,04
1661
10
31,9
19,5
0,341
110 × 110 × 10
16,6
2115
12
30,7
0,430
120 × 80 × 8
12,16
1549
11
38,3
18,7
0,391
110 × 110 × 12
19,7
2511
12
31,5
0,430
130 × 65 × 10
14,62
1863
11
46,5
14,5
0,381
120 × 120 × 10
18,2
2318
13
33,1
0,469
130 × 75 × 10
15,41
1963
11
44,4
17,3
0,401
120 × 120 × 12
21,6
2754
13
33,9
0,469
150 × 75 × 10
17,00
2165
12
53,0
16,1
0,440
130 × 130 × 12
23,5
2997
14
36,4
0,508
150 × 75 × 12
20,19
2571
12
53,9
16,9
0,440
140 × 140 × 15
31,4
3999
15
40,0
0,547
150 × 90 × 10
18,18
2315
12
49,9
20,4
0,470
150 × 150 × 12
27,3
3483
16
41,2
0,586
150 × 100 × 10
18,96
2415
12
48,1
23,4
0,490
150 × 150 × 15
33,8
4302
16
42,4
0,586
160 × 80 × 10
18,20
2318
13
56,2
16,9
0,469
160 × 160 × 15
36,2
4606
17
44,9
0,625
160 × 80 × 12
21,62
2754
13
57,2
17,7
0,469
180 × 180 × 16
43,5
5539
18
50,2
0,705
200 × 100 × 10
22,95
2924
15
69,3
20,1
0,587
200 × 200 × 16
48,5
6179
18
55,2
0,785
200 × 100 × 12
27,32
3480
15
70,2
21,0
0,587
250 × 90 × 10
26,09
3324
15
94,4
15,6
0,667
20
TouchTech Tabellenboek.indb 20
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 15 Gelijkzijdige T-staaf b 1 4b
r1
t
r
2%
y
t
h
zs
2%
1 2h
r=t
r2 z Geometrie
Doorsnedegrootheid
h×b×t mm
G kg/mm
A mm2
r1 mm
r2 mm
zs mm
AL m2/m
Iy mm4 × 104
Wy,el mm3 × 103
Iz mm4 × 104
Wz,el mm3 × 103
20 × 20 × 3
0,89
112
1,5
1,0
5,8
0,075
0,38
0,27
0,20
0,20
25 × 25 × 3,5
1,30
164
2,0
1,0
7,3
0,094
0,87
0,49
0,43
0,34
30 × 30 × 3
1,37
171
2,0
1,0
8,5
0,111
1,33
0,60
0,68
0,48
30 × 30 × 4
1,78
227
2,0
1,0
8,5
0,113
1,71
0,80
0,89
0,58
35 × 35 × 4,5
2,34
298
2,5
1,0
9,9
0,132
3,08
1,23
1,53
0,88
40 × 40 × 5
2,98
380
2,5
1,0
11,2
0,151
5,15
1,79
2,56
1,28
45 × 45 × 5,5
3,69
470
3,0
1,5
12,5
0,170
8,02
2,47
3,98
1,77
50 × 50 × 6
4,48
571
3,0
1,5
13,9
0,189
12,1
3,34
6,00
2,40
60 × 60 × 7
6,27
799
3,5
2,0
16,5
0,227
24,3
5,59
12,1
4,03
70 × 70 × 8
8,38
1067
4,0
2,0
19,2
0,265
44,3
7,73
21,9
6,27
80 × 80 × 9
10,8
1374
4,5
2,0
21,9
0,303
74,7
12,9
36,8
9,20
90 × 90 × 10
13,6
1710
5,0
2,5
24,8
0,341
119
18,2
58,5
13,0
100 × 100 × 11 16,5
2098
5,5
3,0
27,2
0,379
177
24,5
87,8
17,6
120 × 120 × 13 23,4
2980
6,5
3,0
32,7
0,455
365
41,8
179
29,9
140 × 140 × 15 31,8
3990
7,5
4,0
38,0
0,531
660
64,7
330
47,2
Tabel 16 Ongelijkzijdige T-staaf b 1 4b
r
t
1 2h
2%
y t 4%
zs
r1
h
r2
r=t
z Geometrie
Doorsnedegrootheid
h×b×t mm
G kg/mm
A mm2
r1 mm
r2 mm
zs mm
AL m2/m
Iy mm4 × 104
Wy,el mm3 × 103
Iz mm4 × 104
Wz,el mm3 × 103
60 × 30 × 5,5
3,72
464
3,0
1,5
6,70
0,169
2,58
1,11
8,62
2,87
70 × 35 × 6
4,75
594
3,0
1,5
7,70
0,198
4,49
1,65
15,1
4,31
80 × 40 × 7
6,33
791
3,5
2,0
8,80
0,226
7,81
2,50
28,5
7,13
100 × 50 × 8,5 9,62
1200
4,5
2,0
10,9
0,283
18,7
4,78
67,7
13,5
120 × 60 × 10
1700
5,0
2,5
13,0
0,341
38,0
8,09
137
22,8
13,6
21
TouchTech Tabellenboek.indb 21
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen Tabel 18 Vierkante staaf
Tabel 17 Ronde staaf
a
d
a
Geometrie
Geometrie
d mm
G kg/m
A mm2
AL m2/m
d mm
G kg/m
A mm2
AL m2/m
6
0,222
28,3
0,0188
6
0,283
36
0,024
8
0,395
50,3
0,0251
8
0,502
64
0,032
10
0,617
78,5
0,0314
10
0,785
100
0,040
12
0,888
113
0,0377
12
1,13
144
0,048
14
1,21
154
0,0440
13
1,33
169
0,052
15
1,39
177
0,0471
14
1,54
196
0,056
16
1,58
201
0,0503
15
1,77
225
0,060
18
2,00
254
0,0565
16
2,01
256
0,064
20
2,47
314
0,0628
18
2,54
324
0,072
22
2,98
380
0,0691
19
2,83
361
0,076
24
3,55
452
0,0754
20
3,14
400
0,080
25
3,85
491
0,0785
22
3,80
484
0,088
28
4,83
616
0,0880
25
4,91
625
0,100
30
5,55
707
0,0942
28
6,15
784
0,112
32
6,31
804
0,101
30
7,07
900
0,120
35
7,55
962
0,110
32
8,04
1024
0,128
36
7,99
1018
0,113
35
9,62
1225
0,140
38
8,90
1134
0,119
38
11,3
1444
0,152
40
9,86
1257
0,126
40
12,6
1600
0,160
45
12,5
1590
0,141
45
15,9
2025
0,180
50
15,4
1963
0,157
50
19,6
2500
0,200
55
18,7
2376
0,173
55
23,7
3025
0,220
60
22,2
2827
0,188
60
28,3
3600
0,240
65
26,0
3318
0,204
70
38,5
4900
0,280
70
30,2
3848
0,220
75
44,2
5625
0,300
75
34,7
4418
0,236
80
50,2
6400
0,320
80
39,5
5027
0,251
90
63,6
8100
0,360
85
44,5
5675
0,267
100
78,5
10000
0,400
90
49,9
6362
0,283
120
113
14400
0,480
95
55,6
7088
0,298
130
133
16900
0,520
100
61,7
7854
0,314
140
154
19600
0,560
110
74,6
9503
0,346
150
177
22500
0,600
120
88,8
11310
0,377
160
201
25600
0,640
130
104
13273
0,408
140
121
15394
0,440
150
139
17671
0,471
160
158
20106
0,503
170
178
22698
0,534
180
200
25447
0,565
190
223
28353
0,597
200
247
31416
0,628
22
TouchTech Tabellenboek.indb 22
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 19 Platte staaf, gewicht in kg/m b ( < 150 mm) t Breedte b in mm 10 12 16 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 90 100 110 120 130 140 150
3 0,236 0,283 0,377 0,471 0,589 0,707 0,824 0,942 1,06 1,18 1,30 1,41 1,53 1,65 1,77 1,88 2,12 2,36 2,59 2,83 3,06 3,30 3,53
4 0,314 0,377 0,502 0,628 0,785 0,942 1,10 1,26 1,41 1,57 1,73 1,88 2,04 2,20 2,36 2,51 2,83 3,14 3,45 3,77 4,08 4,40 4,71
5 0,393 0,471 0,628 0,785 0,981 1,18 1,37 1,57 1,77 1,96 2,16 2,36 2,55 2,75 2,94 3,14 3,53 3,93 4,32 4,71 5,10 5,50 5,89
Dikte t in mm 15
6
8
10
12
0,565 0,754 0,942 1,18 1,41 1,65 1,88 2,12 2,36 2,59 2,83 3,06 3,30 3,53 3,77 4,24 4,71 5,18 5,65 6,12 6,59 7,07
0,754 1,00 1,26 1,57 1,88 2,20 2,51 2,83 3,14 3,45 3,77 4,08 4,40 4,71 5,02 5,65 6,28 6,91 7,54 8,16 8,79 9,42
1,26 1,57 1,96 2,36 2,75 3,14 3,53 3,93 4,32 4,71 5,10 5,50 5,89 6,28 7,07 7,85 8,64 9,42 10,2 11,0 11,8
1,88 2,36 2,83 3,30 3,77 4,24 4,71 5,18 5,65 6,12 6,59 7,07 7,54 8,48 9,42 10,4 11,3 12,2 13,2 14,1
2,36 2,94 3,53 4,12 4,71 5,30 5,89 6,48 7,07 7,65 8,24 8,83 9,42 10,6 11,8 13,0 14,1 15,3 16,5 17,7
20
25
30
40
50
4,71 5,50 6,28 7,07 7,85 8,64 9,42 10,2 11,0 11,8 12,6 14,1 15,7 17,3 18,8 20,4 22,0 23,6
6,87 7,85 8,83 9,81 10,8 11,8 12,8 13,7 14,7 15,7 17,7 19,6 21,6 23,6 25,5 27,5 29,4
9,42 10,6 11,8 13,0 14,1 15,3 16,5 17,7 18,8 21,2 23,6 25,9 28,3 30,6 33,0 35,3
15,7 17,3 18,8 20,4 22,0 23,6 25,1 28,3 31,4 34,5 37,7 40,8 44,0 47,1
27,5 29,4 31,4 35,3 39,3 43,2 47,1 51,0 55,0 58,9
60
42,4
61,2 65,9 70,7
Stripstaal Tabel 20 Strip, gewicht in kg/m b (> 150 mm) t Breedte b in mm 160 165 170 180 200 220 230 250 300 350 400 500
5 6,28 6,48
6 7,54 7,77
7,07 7,85
8,48 9,42 10,4 10,8 11,8 14,1 16,5 18,8
9,03 9,81 11,8
8 10,0 10,4 10,7 11,3 12,6 13,8 14,4 15,7 18,8 22,0 25,1 31,4
10 12,6 13,0 13,3 14,1 15,7 17,3 18,1 19,6 23,6 27,5 31,4 39,3
12 15,1 15,5 16,0 17,0 18,8 20,7 21,7 23,6 28,3 33,0 37,7 47,1
15 18,8 19,4 20,0 21,2 23,6 25,9 27,1 29,4 35,3 41,2 47,1 58,9
Dikte t in mm 20 25,1 25,9 26,7 28,3 31,4 34,5 36,1 39,3 47,1 55,0 62,8 78,5
25 31,4 32,4 33,4 35,3 39,3 43,2 45,1 49,1 58,9 68,7 78,5 98,1
30 37,7 38,9 40,0 42,4 47,1 51,8 54,2 58,9 70,7 82,4 94,2 118
40 50,2
50 62,8
60 75,4
53,4
66,7
80,1
62,8 69,1
78,5
78,5 94,2 110 126
Tabel 21 Plaat, warmgewalst S235JR, verkrijgbare lengte Dikte in mm 5 6 8 10 12 15 16 20 25
Breedte in m 1 2/5/6 2/5/6 2/5/6 2/6 2 2 2 2 2
1,25 2,5/5/6 2,5/5/6 2,5/6 2,5/5/6 2/5/6 2,5 2,5 2,5 2,5
1,5 3/5/6 3/5/6 3/5/6 3/5/6 3/6 3 3 3 3
1,8 5/6 5/6
2 6 6 6 6 6
Voor afwijkende dikte en materiaalsoorten, raadpleeg de leverancier. Gewicht per mm plaatdikte: 7,85 kg/m2
23
TouchTech Tabellenboek.indb 23
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
1.1.2
CON01 Staalprofielen
Koud- en warmgevormde profielen
Buisprofielen Tabel 22 Ronde buis volgens EN 10219, S235 d
y
t
z Geometrie
Doorsnedegrootheid
Profielweerstand
d×t
G kg/m
A mm2
AL m2/m
I mm4 × 104
Wel mm3 × 103
Wpl mm3 × 103
Nc,Rd kN
Vel,Rd kN
Mel,Rd kNm
Mpl,Rd kNm
60,3 × 5,0
6,82
869
0,189
33,5
11,1
15,3
204
58,9
2,61
3,60
60,3 × 6,3
8,39
1069
0,189
39,5
13,1
18,5
251
72,5
3,08
4,34
76,1 × 5,0
8,77
1117
0,239
70,9
18,6
25,3
262
75,8
4,38
5,95
76,1 × 6,3
10,8
1381
0,239
84,8
22,3
30,8
325
93,7
5,24
7,23
88,9 × 5,0
10,3
1318
0,279
116
26,2
35,2
310
89,4
6,15
8,28
88,9 × 6,3
12,8
1635
0,279
140
31,5
43,1
384
111
7,41
10,1
101,6 × 5,0
11,9
1517
0,319
177
34,9
46,7
357
103
8,21
11,0
101,6 × 6,3
14,8
1886
0,319
215
42,3
57,3
443
128
9,95
13,5
101,6 × 8,0
18,5
2352
0,319
260
51,1
70,3
553
160
12,0
16,5
108 × 5,0
12,7
1618
0,339
215
39,8
53,1
380
110
9,36
12,5
108 × 6,3
15,8
2013
0,339
261
48,4
65,2
473
137
11,4
15,3
114,3 × 5,0
13,5
1717
0,359
257
45,0
59,8
403
116
10,6
14,0
114,3 × 6,3
16,8
2138
0,359
313
54,7
73,6
502
145
12,9
17,3
114,3 × 8,0
21,0
2672
0,359
379
66,4
90,6
628
181
15,6
21,3
127 × 5,0
15,0
1916
0,399
357
56,2
74,5
450
130
13,2
17,5
127 × 6,3
18,8
2389
0,399
436
68,7
91,9
561
162
16,1
21,6
133 × 5,0
15,8
2011
0,418
412
62,0
82,0
472
136
14,6
19,3
133 × 6,3
19,7
2508
0,418
504
75,9
101
589
170
17,8
23,8
139,7 × 5,0
16,6
2116
0,439
481
68,8
90,8
497
144
16,2
21,3
139,7 × 6,3
20,7
2640
0,439
589
84,3
112
620
179
19,8
26,4
139,7 × 8,0
26,0
3310
0,439
720
103
139
778
225
24,2
32,6
152,4 × 5,0
18,2
2315
0,479
630
82,6
109
544
157
19,4
25,5
152,4 × 6,3
22,7
2892
0,479
773
101
135
680
196
23,8
31,6
159 × 5,0
19,0
2419
0,500
718
90,3
119
568
164
21,2
27,9
159 × 6,3
23,7
3022
0,500
882
111
147
710
205
26,1
34,5
168,3 × 5,0
20,1
2565
0,529
856
102
133
603
174
23,9
31,3
168,3 × 6,3
25,2
3206
0,529
1053
125
165
753
218
29,4
38,9
168,3 × 8,0
31,6
4029
0,529
1297
154
206
947
273
36,2
48,3
177,8 × 5,0
21,3
2714
0,559
1014
114
149
638
184
26,8
35,1
177,8 × 6,3
26,6
3394
0,559
1250
141
185
798
230
33,0
43,6
177,8 × 8,0
33,5
4268
0,559
1541
173
231
1003
290
40,7
54,2
193,7 × 5,0
23,3
2964
0,609
1320
136
178
697
201
32,0
41,8
193,7 × 6,3
29,1
3709
0,609
1630
168
221
872
252
39,6
52,0
193,7 × 8,0
36,6
4667
0,609
2016
208
276
1097
317
48,9
64,9
219,1 × 5,0
26,4
3363
0,688
1928
176
229
790
228
41,4
53,9
219,1 × 6,3
33,1
4212
0,688
2386
218
285
990
286
51,2
67,1
219,1 × 8,0
41,6
5306
0,688
2960
270
357
1247
360
63,5
83,8
244,5 × 8,0
46,7
5944
0,768
4160
340
448
1397
403
80,0
105
273 × 6,3
41,4
5279
0,858
4696
344
448
1240
358
80,8
105
323,9 × 6,3
49,3
6286
1,018
7929
490
636
1477
426
115
149
323,9 × 8,0
62,3
7939
1,018
9910
612
799
1866
539
144
188
24
TouchTech Tabellenboek.indb 24
15/06/2023 13:19
TAB01 Constructie
CON01 Staalprofielen
Tabel 23 Vierkante buisprofielen, koudgevormd, volgens EN 10219 b
t y
h
r1
t ≤ 6
r = 2 · t
r1 = t
t=8
r = 20
r1 = 12
t = 10
r = 25
r1 = 15
r
z Geometrie
Doorsnedegrootheden
Profielweerstand
h×b×t
G kg/m
A mm2
AL m2/m
I mm4 × 104
Wel mm3 × 103
Wpl mm3 × 103
Nc,Rd kN
Vel,Rd kN
Mel,Rd kNm
Mpl,Rd kNm
Staal
50 × 50 × 3
4,25
541
0,190
19,5
7,79
9,39
127
33,8
1,83
2,21
S235
50 × 50 × 4
5,45
695
0,186
24,1
9,64
11,8
163
44,3
2,27
2,77
50 × 50 × 5
6,56
836
0,183
27,7
11,1
13,9
196
54,3
2,61
3,26
60 × 60 × 3
5,19
661
0,230
35,3
11,8
14,0
155
41,1
2,77
3,29
60 × 60 × 4
6,71
855
0,226
44,0
14,7
17,7
201
53,9
3,45
4,16
70 × 70 × 3
6,13
781
0,270
57,8
16,5
19,4
183
48,3
3,88
4,57
70 × 70 × 4
7,97
1015
0,266
72,6
20,8
24,8
238
63,5
4,88
5,84
80 × 80 × 4
9,22
1175
0,306
112
27,9
33,1
276
73,1
6,56
7,79
60 × 60 × 5
8,13
1036
0,223
51,4
17,1
21,0
285
77,5
4,71
5,78
70 × 70 × 5
9,70
1236
0,263
85,6
24,5
29,7
340
91,5
6,73
8,17
80 × 80 × 5
11,3
1436
0,303
133
33,2
39,9
395
106
9,12
11,0
80 × 80 × 6
13,2
1683
0,299
151
37,8
46,1
463
125
10,4
12,7
90 × 90 × 6
15,1
1923
0,339
223
49,5
59,8
529
142
13,6
16,4
90 × 90 × 8
18,9
2404
0,326
264
58,6
72,4
661
185
16,1
19,9
80 × 80 × 6
13,2
1683
0,299
151
37,8
46,1
598
161
13,4
16,3
80 × 80 × 8
16,4
2084
0,286
176
44,1
55,0
740
211
15,7
19,5
90 × 90 × 6
15,1
1923
0,339
223
49,5
59,8
683
183
17,6
21,2
90 × 90 × 8
18,9
2404
0,326
264
58,6
72,4
854
239
20,8
25,7
100 × 100 × 10
25,6
3257
0,357
431
86,2
107
1156
329
30,6
38,1
120 × 120 × 8
26,4
3364
0,446
689
115
139
1194
325
40,8
49,3
120 × 120 × 10
31,8
4057
0,437
801
133
164
1440
400
47,4
58,2
140 × 140 × 8
31,4
4004
0,526
1141
163
195
1422
383
57,9
69,3
140 × 140 × 10
38,1
4857
0,517
1340
191
233
1724
472
68,0
82,5
150 × 150 × 10
41,3
5257
0,557
1683
224
271
1866
509
79,7
96,3
160 × 160 × 10
44,4
5657
0,597
2080
260
313
2008
545
92,3
111
180 × 180 × 10
50,7
6457
0,677
3054
339
406
2292
617
120
144
200 × 200 × 10
57,0
7257
0,757
4292
429
510
2576
690
152
181
250 × 250 × 8
59,1
7524
0,966
7256
580
677
2671
703
206
240
300 × 300 × 8
71,6
9124
1,166
12833
856
992
3239
849
304
352
300 × 300 × 10
88,4
11257
1,157
15582
1039
1213
3996
1053
369
431
S275
S355
25
TouchTech Tabellenboek.indb 25
15/06/2023 13:19
mb o TOUCHTECH
TouchTech – Techniek die je raakt Tabellen en formules W bevat de tabellen, formules en figuren zoals de student die ook tegenkomt in de afzonderlijke werktuigbouwkunde modules van TouchTech. Deze informatie kan de student gebruiken bij het maken van toetsen en examens, het uitvoeren van projecten en het maken van tekeningen. Docenten kunnen bij het maken van opdrachten en toetsvragen eventueel verwijzen naar tabellen of formules die gebruikt moeten worden bij het oplossen van een vraag of opdracht. Maar ook na de opleiding kan dit naslagwerk erg nuttig zijn.
Verder zijn er tabellen opgenomen met afmetingen, gewicht, verfoppervlak, doorsnedegrootheden, profielweerstand (S235) en profielfactoren van een groot aantal staalprofielen. De profielweerstand zoals het buigend moment, normaalkracht en dwarskracht is bepaald op basis van de Eurocode met de daarin opgenomen Nationale bijlagen. Dit boek is onderdeel van TouchTech, een complete modulaire methode voor MBO Techniek. TouchTech is zowel in boekvorm, als in Boek OpMaat en digitaal beschikbaar. TouchTech heeft een ruim aanbod van onder andere 450 modules voor de vele vakgebieden in de elektrotechniek, werktuigbouwkunde en mechatronica.
TouchTech bevat modules die geschikt zijn voor de kwalificatiedossiers: - (Middenkader) Engineering - Elektrotechnische installaties - Mechatronica - Human Technology - Werktuigbouwkundige installaties
Tabellen en formules W
TOUCHTECH
Tabellen en formules W NASLAGWERK
De tabellen en formules in dit boek zijn samengesteld uit de verschillende vakgebieden die in TouchTech worden behandeld, onder andere Constructie, Lassen, Machinebouw, Metalen, Plaat- en profielverwerking, Verspanen, Werktuigkundige installaties.
NASLAGWERK
Samenstelling: H. Hebels J.H. Jonkeren
Samenstellers: H. Hebels J.H. Jonkeren
9 789006 373899
Tabellenboek_omslag.indd All Pages
15/06/2023 13:30