DoorNederlands 2 F
Auteurs
RuudAlers
MartijnBaalman
InekeBrouwer
BertKaag
JacquelinedeMaa
KoosMol
SusanneNeutkens
JacquesvanderPijl
GijsvanRaamsdonk
IsabelledeRidder
JokevanderVeen
Eindredactie
RuudAlers
RinekeCrama
Vormgeving
BurodeKuijper, ’s-Hertogenbosch
Omslag+omslagfoto’s StudioFraaj,Rotterdam
PeterBak,Rotterdam
Opmaak
ImagoMediabuilders, Amersfoort
Fotogra fietaakopeners
CharlotteBogaertFotogra fie, Haarlem
Metdankaan: BakkervanVessem,Haarlem; BibliotheekHuizen; BloemenshopvanVliet,Zutphen; Buuffi e’s,Heino; BuurtzorgSchalkwijk,Haarlem; GarageHoutwal,Zutphen; HaarlemsTimmerfabriek,Haarlem; Hemubo,Almere; Huizerapotheek,Huizen; MBOCollegeCentrum,Amsterdam; Mooi,Heino; Ouderenfonds,Amersfoort; PointenHairstyling,Huizen; ROCRijnIJssel,Arnhem; TransportbedrijfBeentjes,Haarlem; ZorgwinkelHulpmedi,Heino.
Fotogra fieoverig Shutterstock;iStock
Tekeningen
TiekstraMedia,Groningen
OverThiemeMeulenhoff
Over ThiemeMeulenhoff ThiemeMeulenhoff ontwikkelt slimme flexibele leeroplossingen met een persoonlijke aanpak. Voor elk niveau en elke manier van leren. Want niemand is hetzelfde.
We combineren onze kennis van content, leerontwerp en technologie, met onze energie voor vernieuwing. Om met en voor onderwijsprofessionals grenzen te verleggen. Zo zijn we samen de motor voor verandering in het primair, voortgezet en beroepsonderwijs.
ThiemeMeulenhoffontwikkeltzichvaneducatieveuitgeverijtoteen learningdesigncompany.Webrengencontent,leerontwerpen technologiesamen.Metonzegroeiendeexpertise,ervaringen leeroplossingenzijnweeenpartnervoorscholenbijhetvernieuwen enverbeterenvanonderwijs.Zokunnenwesamenbeterrechtdoen aandeverschillentussenlerendenenscholenenervoorzorgendat lerensteedspersoonlijker,effectieverenef ficiënterwordt.
Samen leren vernieuwen.
Samenlerenvernieuwen.
www.thiememeulenhoff.nl
www.thiememeulenhoff.nl
ISBN 978 9006 81583 2 DoorNederlands Studentlicentie 2F + 3F 1 jaar plus Leerwerkboek 2F
ISBN9789006815832DoorNederlandsStudentlicentie2F+3F1jaar plusLeerwerkboek2F
ISBN9789006815849DoorNederlandsStudentlicentie2F+3F2jaar plusLeerwerkboek2F
ISBN 978 9006 81584 9 DoorNederlands Studentlicentie 2F + 3F 2 jaar plus Leerwerkboek 2F
Tweededruk,eersteoplage,2023
Tweede druk, eerste oplage, 2023
©ThiemeMeulenhoff,Amersfoort,2019
© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2023
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerd gegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenige wijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamen, ofeniganderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijke toestemmingvandeuitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl.
Voorzoverhetmakenvankopieënuitdezeuitgaveistoegestaanop grondvanartikel16BAuteurswet1912j°hetBesluitvan23augustus 1985,Stbl.471enartikel17Auteurswet1912,dientmendedaarvoor wettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaanStichting Publicatie-enReproductierechtenOrganisatie(PRO),Postbus3060, 2130KBHoofddorp(www.stichting-pro.nl).Voorhetovernemenvan gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbloemlezingen,readersenandere compilatiewerken(artikel16Auteurswet)dientmenzichtotde uitgevertewenden.Voormeerinformatieoverhetgebruikvan muziek, filmenhetmakenvankopieëninhetonderwijszie www.auteursrechtenonderwijs.nl.
De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelen volgensdewettelijkebepalingen.Degenendiedesondanksmenen zekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotde uitgeverwenden.
Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd. Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk. Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.
DezeuitgaveisvolledigCO2-neutraalgeproduceerd.Hetvoordeze uitgavegebruiktepapierisvoorzienvanhetFSC®-keurmerk.Dit betekentdatdebosbouwopeenverantwoordewijzeheeft plaatsgevonden.
Zo werk je met DoorNederlands
Met DoorNederlands kun je volledig online werken of online met een leerwerkboek. Alles uit je leerwerkboek vind je ook online. Je kunt online taken op een ander niveau maken en extra oefenen. Ook kun je zelftoetsen maken om te kijken of je al klaar bent voor de volgende stap.
DoorNederlands bereidt je ook voor op je examen. Met een apart thema met uitgebreide training voor je centraal examen en instellingsexamens. Bovendien sluit je iedere lees- en luistertaak af met examentraining.
DoorNederlands bestaat uit thema’s. Deze thema’s zijn onderverdeeld in taken. Elke taak heeft een vaardigheid als uitgangspunt en een vaste opbouw. De taken vormen op zich staande, zelfstandige leereenheden.
Elke taak (vaardigheid) heeft een eigen kleur. Hierdoor kun je gemakkelijk zien met welke vaardigheid je bezig bent.
Om je te helpen bij het maken van de opdrachten is er Theorie. Hier vind je de theorie, woordenschat en taalverzorging. Bij de opdrachten staan verwijzingen naar de Theorie.
Verschillende mogelijkheden
Door de modulaire opzet van DoorNederlands kun je je eigen keuzes maken. Die kunnen afhangen van je eigen voorkeuren, de leerdoelen die je belangrijk vindt of van wat je nodig hebt. Deze keuze hoef je niet voor het hele jaar te maken. Je kunt dit op elk moment aanpassen.
Je kunt kiezen uit de volgende mogelijkheden:
Lineair
Je volgt de thematische leerlijn:
Per vaardigheid
Alle combinaties zijn mogelijk.
Je kiest één vaardigheid:
Je kiest alleen receptieve vaardigheden (voorbereiding op het Centraal examen):
Je kiest alleen productieve vaardigheden (voorbereiding op instellingsexamens):
Willekeurige volgorde
Stel je eigen leerroute samen uit verschillende thema's en/of taken, al dan niet op
Opbouw van de taken
Elke taak heeft een vaste opbouw. Deze opbouw ziet er als volgt uit:
belang van deze taak voor je toekomstige beroep overzicht leerdoelen overzicht Theorie praktijkgerichte startopdracht
opdrachten die te maken hebben met je dagelijks leven oefenen met theorie en vaardigheden die je nodig hebt om de praktijkopdracht (In de praktijk) te maken verwijzing naar de theorie achterin het leerwerkboek
kennis en vaardigheden uit 'In het dagelijks leven’ toepassen in een praktijksituatie resultaat beoordelen met behulp van feedback- en beoordelingsformulieren en een rubric
bij Lezen en Kijken en luisteren oefenen met opdrachten zoals je die tegenkomt op het centraal examen
beoordelen of je de woordenschat bij de taak en de taalverzorging voldoende beheerst in de digitale leeromgeving
extra oefenen met spelling, grammatica en woordenschat in de digitale leeromgeving
Betekenis van de iconen
Bij deze opdracht werk je samen met anderen.
Bij deze opdracht hoort een audio- of videofragment. Dit kun je vinden in de digitale leeromgeving.
Ga naar de digitale leeromgeving.
verwijzing naar Theorie achter in het leerwerkboek
verwijzing naar Woordenschat achter in het leerwerkboek
verwijzing naar Taalverzorging achter in het leerwerkboek
Inhoudsopgave
Thema1 Levenlangleren9
Taak1 Lezenomjevakdeskundigheidtevergroten10
Taak2 Kijkenenluisterenomjezelfteontwikkelen22
Taak3 Zoschrijfjeeenwerkstuk30
Taak4 Presenterenkunjeleren39
Taak5 Eendiscussievoeren47
Thema2 Beroepspraktijkvorming53
Taak6 Leerbedrijfvinden?Leesjein!54
Taak7 Video’soverleerbedrijven:watspreektjouaan?65
Taak8 Eenstageverslagschrijven74
Taak9 Presenteerjezelfineenvideo82
Taak10 Zovoerjeeenvoortgangsgesprekoverjestage90
Thema3 Instructiesenprocedures97
Taak11 Zowerktdat:instructieslezenenopvolgen98
Taak12 Hoekijkjenaareeninstructievideo?111
Taak13 Eeninstructieschrijven121
Taak14 Zogeefjeeenduidelijkeinstructie128
Taak15 Hoegeefjeinstructieineengesprek?134
Thema4 Omgaanmetcollega’s141
Taak16 Tekstenoverjewerklezenenbegrijpen142
Taak17 Kijkenenluisterenineenwerkoverleg153
Taak18 Eenduidelijkeoverdrachtschrijven163
Taak19 Sprekentijdenseenstand-up169
Taak20 Zovoerjeeenwerkoverleg175
Thema5 Omgaanmetdedoelgroep183
Taak21 Zakelijketekstenvoordedoelgroepbegrijpen184
Taak22 Hoeverzameljegeschikteinformatievoorjedoelgroep196
Taak23 Eentekstvooreennieuwsbriefschrijven202
Taak24 Eenpresentatieoverjedoelgroepgeven208
Taak25 Eenverkoopgesprekvoeren215
Thema6 Omgaanmetklachten223
Taak26 Eenklachtenbriefof-mailbegrijpen224
Taak27 Eenmondelingeklachtsamenvatten234
Taak28 Eenreactieopeenklachtschrijven241
Taak29 Eenklachtpresenteren251
Taak30 Eenklachtengesprekvoeren257
Thema7 Solliciteren265
Taak31 Welkevacaturespassenbijjou?266 Taak32 Informatieineenbedrijfspresentatiebegrijpen277
Taak33 Opvallenmeteensollicitatiebriefencv285 Taak34 Eenpitchgeven292
Taak35 Hetsollicitatiegesprek298
Thema8 Examentraining305 Taak36 BereidjevoorophetcentraalexamenLezen306
BereidjevoorophetinstellingsexamenSchrijven329
Thema1 Levenlangleren
Jijdoetnueenmbo-opleidingdiejevoorbereidtopeenberoepdatjeleuk
lijkt.Maaralsjestraksjediplomaopzakhebt,benjenietuitgeleerd.Er verandertsteedsvanallesinjouwvakgebied.Jeleertdoorervaringdieje opdoet,maarookdoortelezen,kijkenenluisteren.
Taak1 Lezenomjevakdeskundigheidtevergroten
Taak2 Kijkenenluisterenomjezelfteontwikkelen
Taak3 Zoschrijfjeeenwerkstuk
Taak4 Presenterenkunjeleren
Taak5 Eendiscussievoeren
Lezenomje vakdeskundigheid tevergroten
Veelleerjedoorerovertelezen.Instudiemateriaal,maarookineenartikel, blogofhandleiding.Alsjebegrijptwatvoortekstjevoorjehebtenhoedieis opgebouwd,maaktdathetlerenmakkelijker.
Leerdoelen:
• Jekuntdeinformatieopbruikbaarheidbeoordelen.
• Jekuntdehoofdzakenineentekstherkennen.
• Jekuntdetekstsamenvattenofschematiseren.
• Jekunttekstverbandenensignaalwoordenherkennen.
• Jekuntdestructuurvaneentekstherkennen.
Theoriediejekuntgebruikenvoordezetaak:
2 Communicatiedoelen
4 Feedbackgevenenontvangen
5 Manierenvanlezenenleesstrategieën
9 Samenvattenenschematiseren
28 Artikel
37 Onderwerp,deelonderwerpen, hoofdgedachte
Formulierdatjenodighebtbijdezetaak:
•
40 Tekststructuren
42 Tekstverbandenensignaalwoorden
76 Woordenboekenwoordraadstrategie
77 Woordenboekgebruiken
78 Schooltaal,algemeneberoepstaalen vaktaal
Indezetaakkomendevolgendealgemeneberoepswoordenvoor.Zorgervoordatjeze begrijptenkuntgebruiken.Alsjedewoordenkent,ishetgemakkelijkeromdetaaktemaken. Leesdetabelenleerdewoordendiejenietkent.
BeroepswoordBetekenisVoorbeeldzin de cao Collectievearbeidsovereenkomst;een overeenkomstoverarbeidsvoorwaarden(loon,werktijden,enz.) dieisafgeslotentusseneenofmeer werknemersorganisatieseneen werkgeversorganisatie.
Jammergenoegisernoggeenakkoord tussenwerkgeversenwerknemersover denieuwe cao
excellente hospitality
Denaamvaneenmbo-opleidingvoor studentendieheelgoedzijnophet gebiedvandehorecaofde vrijetijdsindustrie.
de expertise Dekennisendeskundigheidopeen bepaaldgebied.
de gastheer/ gastvrouw
de gastvrijheidsbranche
Metjouwsocialevaardighedenende manierwaaropjeonzegastenwelkom heet,raadikjedeopleiding excellente hospitality aan.
Ikkanjehemaanradenalsjeechtop zoekbentnaariemandmetveel expertise ophetgebiedvan zonnepanelen.
Iemanddiegastenontvangt.Achmedis gastheer ineenrestaurant enbrengtdegastennaarhuntafel.
Allebedrijvendiezichrichtenop vrijetijdsbesteding:toerismeen recreatie.
de robotisering Eenproceswaarbijsteedsmeer werkzaamhedenwordenuitgevoerd doorrobotsinplaatsvanmenselijke arbeid.
Mijnvolgendebaanisereenbinnende gastvrijheidsbranche ,wantikhoud ervanhetmenseninhunvrijetijdnaar dezintemaken.
Deinhoudvanmijnwerkverandert,nu robotisering inonsbedrijfgoedop gangkomt.
zichlaten bijscholen Aanvullendescholingvolgenomje kennisniveauoppeiltehouden.
Deveranderingeninmijnvakgebied gaanzosneldatik me regelmatig laat bijscholen
GanaarDoorNederlandsonlinevoordelijstAlgemeneberoepswoordenbijditthema.
Opdracht2 5 Oriënterendenintensieflezen
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
Inhetdagelijksleven
Eigenlijkleesjedeheledagdoor.Chatberichtenendeachterkantvaneenpak melk,maarookartikelenenstudiemateriaal.Sommigetekstenleesjevoordelol, andereomdatjeerietsvanwiltleren.Zo’nbelangrijketekstwiljenatuurlijkgoed injeopnemen.Doordehoofdgedachteteherkennenentesnappenhoeeentekst isopgebouwd,kunjedetekstmakkelijkersamenvatten.Endusdehoofdlijnen begrijpen.
Opdracht3 5 Belangrijkewoordenindezetaak
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
1 Leestekst2eerstoriënterend.
Tekst2
MEERKANSOPBAANVOORMBO’ERMET SPECIALISTISCHESTUDIE
1Mbo’ersdieeenspecialistischestudie voorbijvoorbeeldautomonteuroftuinontwerperdoen,hebbendebestekans omsnelwerktevinden.Integenstelling totwatlangetijdisaangenomen,namelijkdatjuiststudentenmeteenbrede opleidingzoalsdievooronderhoudsmonteurofverpleegkundigebeterterechtkwamen,bewijstonderzoekhettegendeel.
2 Mbo-scholenhebbendeneigingom studentenbredertegaanopleiden.Ineen snelveranderendewereld,metsteedsmeer automatisering,kunnendeopleidingen lastigerinschattenwatdestudenteninde toekomstmoetenkunnen.Hetideeisdatze altijdwerkkunnenvindenalszebepaalde
vaardighedenleren,zoalskritischdenken, samenwerkenenproblemenoplossen.
VEELEXPERTISEOPJEVAKGEBIED
3 MaaronderzoekersvanhetKohnstamm Instituut,ResearchcentrumvoorOnderwijs enArbeidsmarkt(ROA),instituutAmcisen hetexpertisecentrumberoepsonderwijs (ecbo)stellen:werkgeverszijnaldecennia opzoeknaarspecialistischopgeleide mbo’ersenzullendatookindetoekomst blijvendoen.
4 ‘Diemensenvindensneleenbaan, omdatzeveelexpertisevaneenbepaald vakgebiedhebben.Datvindenbedrijven interessant’,constateertonderzoeker MariekeBuisman. ‘Jezouverwachtendat
dieexpertisetijdensdecarrièreveroudert, maarzewetenzoveeldatzejuistmee veranderenénkunnenhelpendeberoepen toekomstbestendigtemaken.’ Neemeen automonteur.Dieweetzoveelvanauto’s datdiezichnieuwetechnieken,bijvoorbeeld dekomstvanelektrischewagens,sneleigen kanmaken.
AANSLUITEN
5 Datneemtnietwegdatbedrijvenook hogereeisenstellenaanbepaaldebredere kennis,zoalstaal,rekenenenhetkunnen oplossenvanproblemen.Zijziendatmboopleidingensomsstekenlatenvallenendat óókspecialistischestudieshunstudenten dieexpertisemoetenbijbrengen.
2 Uitwelkekrantkomttekst2?
○ AlgemeenDagblad
○ NRCHandelsblad
○ deTelegraaf
3 Watishetonderwerpvandetekst?
6 Nualvaltopdatnietallestudieseven goedaansluitenopdearbeidsmarkt.Veel mbo’ersgaanuiteindelijkanderwerkdoen danwaarvoorzezijnopgeleid.Datgebeurt vakerbijmbo-opleidingendaninhethoger onderwijs. ‘Jezietdaarindatwenietgoed wetenwaarvoorweopleiden’,concludeert Buisman.Hetnadeeldaarvanisdat mbo’ersdieeenheelanderebaanvinden, vanafdestartvanhuncarrièreminder verdienen.Buisman: ‘Zepassenminder goedbijdefunctie,waardooreenbedrijf hunmindergoedbetaalt.’ Bron:www.ad.nl,EllenvanGaalen,12oktober2017.
4 Welketweesoortenopleidingenstaanerindevetgedrukteinleidingtegenoverelkaar?
5 Bijwelkeopleiding(en)pastdetitelvanheteerstetussenkopje?
○ Bijeenbredeopleiding.
○ Bijeenspecialistischeopleiding.
○ Bijbeidesoortenopleidingen.
6 Leestekst2nuintensief.
7 Waardoorkregenmbo-scholendeneigingomstudentenbrederopteleiden?
○ Omdaterweinigbanenwarenvoorstudentenmeteenspecialistischeopleiding.
○ Omdatkritischdenken,samenwerkenenproblemenoplossendetoekomstheeft.
○ Omdatzelastigkondeninschattenwatstudentenindetoekomstmoestenkunnen.
○ Omdatzedachtendatstudentennogteweinigkennisvantaalenrekenenhadden.
8 Noteerdedrievaardighedendieopeenbredeopleidingcentraalstonden.
9 WatisdeconclusievanonderzoekersvanonderanderehetKohnstammInstituut?
○ Werkgeverszoekenaldecennianaarspecialistischopgeleidembo’ers.
○ Werkgeverszullenindetoekomstbreedopgeleidembo’erszoeken.
○ Werkgevershelpenomdeberoepentoekomstbestendigtemaken.
○ Werkgeverswetennietdatspecialistischeexpertisesnelveroudert.
10 Waarnaarverwijsthetwoord dat in ‘Dat vindenbedrijveninteressant’ (alinea4)?
○ Breedopgeleidembo’ersvindensnellereenbaandanspecialistischopgeleidembo’ers.
○ Specialistischopgeleidestudentenhebbenveelexpertisevaneenbepaaldvakgebied.
○ Breedopgeleidembo’ershebbenmeerexpertiseopmeerverschillendevakgebieden.
○ Specialistischeexpertisemaakteenberoepminderbestendigvoordetoekomst.
11 Watgeefthetsignaalwoord maar inalinea4aan?
○ eenconclusie
○ eenopsomming
○ eentegenstelling
12 Welkebrederekennisstellenbedrijvenookbijspecialistischopgeleidembo’ersjuistopprijs (alinea5)?
13 Vuldetabelinmetdeinformatieuittekst2.
OnderdeelInformatieuittekst2
14 Vindjedeinformatieintekst2welofnietbetrouwbaar?Lichtjeantwoordtoe.Noemtwee redenen.
15 Zoujijzelfkiezenvooreenmeerbredeopleidingofeenmeerspecialistischeopleiding?Legje antwoorduit.
1 3 Leestekst4enbeantwoordsamenmeteenmedestudentdevragen. Tekst4
EXCLUSIEVEMBO-OPLEIDINGSTARTINWEERTENVENLO
1Speciaalvoorstudentenmeteenhartvoordehorecaofdevrijetijdsindustriestarten GildeOpleidingenenhetbedrijfslevenvolgendschooljaareenexclusieveopleiding.In
VenloénWeertkunnengeselecteerdestudentenstartenaandenieuwembo-opleiding Excellentehospitality.
2 Jongevakmannenen-vrouwenmetgoedesocialevaardigheden,eengezondeportielef enhartvoordezaakdiealsgeenanderwetenhoezehungastenindewattenmoeten leggen,dátiswaardegastvrijheidsbranchenaaropzoekis.
EXCELLENTEHOSPITALITY:3IN1
3 Dembo-opleidingExcellentehospitalityvanGildeOpleidingengaatdezetalenten leveren.Eenexclusief,driejaardurendprogrammaopniveau3voorexcellerende studenten.Debestaandembo-opleidingenZelfstandigwerkendgastheer/-vrouw, Zelfstandigmedewerkerleisure&hospitalityenZelfstandigmedewerkertravel&hospitality wordengecombineerdtotéénallesomvattendprogramma.
PERFECTEAANSLUITING
4 SamenmethetbedrijfslevenwerktGildeOpleidingenaanhethoogwaardigprogramma datperfectaansluitopdepraktijk: ‘Theoriegecombineerdmetuitdagendemodules, workshops,projectenenstageopdrachten,verzorgddoordocentenenbedrijven’,zegt AndréDuijghuisen,directeurHospitality&WellnessvanGildeOpleidingen. ‘OmdatLimburg eentoeristischeregiois,bestedenweookveelaandachtaantalen.ZowelEngelsalsDuits isvangrootbelang.’
STEEDSHOGEREEISEN
5 ‘Hetvindenenhoudenvanvakbekwamegastherenen-vrouwenwordtsteedslastiger. Veeljongerenzienwerkenindehorecanogalseenbijbaanennietalseenberoep.Daarbij steltdegaststeedshogereeisen’,verteltdirecteurHanvanderEijkvanVanderValkHotel Venlo.Debestestudentenkunnenmeteenaandeslagbijzijnhotelofeenvandeandere deelnemendebedrijven.Vmbo-leerlingenmetgastvrijheidindegenenkunnenzichbijGilde Opleidingenaanmeldenvoordembo-opleidingExcellentehospitality.
Bron:GildeOpleidingen.
2 Vulhetdeelonderwerpinengeefvanelkdeelonderwerpdehoofdzaakaan.
Deelonderwerp1:
Hoofdzaak:
Deelonderwerp2:
Hoofdzaak:
Deelonderwerp3:
Hoofdzaak:
3 Legmondelingjekeuzevoordehoofdzakenuitvraag2aanelkaaruit.
4 OmdatLimburgeentoeristischeregiois,bestedenweookveelaandachtaantalen.
Dezezinbegintmeteensignaalwoord.Welksoorttekstverbandgeeftditsignaalwoordaan?
○ doel-middel
○ reden-verklaring
○ conclusie
○ toelichting-uitleg
5 MaakiederinWordofPagesjeeigensamenvattingvanmaximaal50woordenvantekst4. Gebruikjullieantwoordenopdevragen2,3en4.
6 Leeselkaarssamenvatting.
7 Beoordeelelkaarssamenvatting.Kloptdelengtevandesamenvatting?Staandehoofdzaken ergoedin?Lopendezinnengoed?
8 Pasjesamenvattingaanalsdatnodigis.
Opdracht8 35 Woordweb ‘Eenlevenlangleren’ maken
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
GanaarDoorNederlandsonline
Doedezelftoetsvoordezetaak.Alsjescorelagerisdanverwacht kunjedaarookdeextraoefeningendoen.
3
Indepraktijk
Jehoeftnatuurlijknietjehelelevenlangeenopleidingteblijvenvolgen.Jekuntje kennisookup-to-datehoudendoorzelfveelteblijvenlezen.Maarwelkartikelis voorjouwwerkofvaknouechtinteressant?Waarvindjezulkeartikelen?Enhoe weetjeofdeinformatiebetrouwbaaris?
Watgajedoen?
Jevatdeinhoudsamenvaneenartikelopinternetwaarmeejejedeskundigheidopjouw vakgebiedkuntvergroten.
Wathebjenodig?
• Eencomputermetinternetverbinding.
• Hetschemaomgegevenstenoteren.
• Het Feedbackformulier .
Hoepakjehetaan?
Fase1:jeoriënterenopinternet
• Zoekopinternetnaarsiteswaarvoorjouwvakgebiednuttigeinformatietevindenis.
• Zoeknaareenartikel(theorieno.28)datbelangrijkisvoorjestudieen/ofjeberoep.
• Noteerinhetschemahiernadebronvanhetartikelendelink.
Fase2:artikeloriënterendlezen
• Leeshetartikeloriënterend:wieisdeauteur,wanneerverscheenhetartikel,watishet onderwerpenwatzijndedeelonderwerpenvandetekst?
• Noteerdezegegevensookinhetschema.
Fase3:artikelintensieflezen
• Noteerdetitelvanhetartikelinhetschema.
• Leeshetartikelintensiefenkritischenmarkeerindetekstdebelangrijkewoorden,zinnen offragmenten.
• Noteerdehoofdgedachtevanhetartikelinhetschemaengeefaanwaaromjehetgoed bruikbaarvindt.
• Maakdesamenvattingvanhetartikelenzetdieinhetschema.
• Controleerofjehetschemavolledighebtingevuld.Vulheteventueelnogaan.
Fase4:feedbackformulierinvullen
Leeshetingevuldeschemaendesamenvattingvaneenmedestudentenvulhet feedbackformulierin.(Zietheorie4.)
3
Fase5:feedbackgevenenbespreken
Bespreekelkaarsfeedbackophetartikelaandehandvanjullieingevuldefeedbackformulier.
1 Watginggoed?
2 Watgajeeenvolgendekeerbeterdoen?
3 Wathebjegeleerdenwatneemjealsleerpuntenmeenaarjewerk?
Schema
Linknaarhetartikel
Bron(naamkrant/tijdschrift)
Naamvandeschrijver
Datumvanverschijnen
Onderwerp
Deelonderwerpen
Hoofdgedachte
Ikvindditartikelgoedbruikbaarommijnvakbekwaamheidtevergrotenomdat:
Kortesamenvattingvanhetartikel
FEEDBACKFORMULIERLEZEN
Naam:
ZetindekolomJuistverwerkt ‘ja’ alsdatpuntjuistisverwerkten ‘nee’ alsdatnietzois.
Lichtbij ‘nee’ korttoewaternietgoedaanis.
OnderdeelschemaJuist verwerkt Toelichting
Delinknaarhetartikelisduidelijkopgenomen. Debronvanhetartikelisopgenomen.
Denaamvandeschrijverisgenoteerd.
Dedatumvanverschijnenisgenoteerd.
Hetonderwerpisduidelijkverwoord. Dedeelonderwerpenstaangenoteerd.
Dehoofdgedachteishelderverwoord.
Debruikbaarheidvanhetartikelisduidelijk aangegeven.
Desamenvattingisduidelijk.
Examentraining
Opdracht1 TiendeJOB-Monitor:stijgingstudenttevredenheiden aanknopingspuntenvoorsterkermbo
Dezetekstkomtvaninternet. Hierbijhoren8vragen.
TIENDEJOB-MONITOR:STIJGINGSTUDENTTEVREDENHEID
ENAANKNOPINGSPUNTENVOORSTERKERMBO
Geschrevenop31mei2018
1 Studentenbeoordelenhunopleiding gemiddeldmeteen7,1enhunschoolmet een6,8.Beiderapportcijfersstijgenmetéén tiendetenopzichtevandeJOB-Monitor
2016.DatblijktuitdetweejaarlijkseJOBMonitor2018.TonHeerts,voorzitterMBO
Raad: ‘Datiseenpositiefsignaalvooronze scholen.’ TegelijkertijdbiedtdeJOB-Monitor
2018descholenvoldoendeaanknopingspuntenomverderteverbeteren.Heerts: ‘Ondermeeropkeuzedelenenongebruikte schoolboekenkunnenwenogverbeterslagenmaken.’
verdiepen. ‘Sinds2016kunnenopleidingen metkeuzedelensnelinspelenop bijvoorbeeldtechnologischeontwikkelingen ofeenspecifiekebehoeftevanhetregionale bedrijfsleven. ’ Noglangnietallestudenten hebbenervaringmetkeuzedelen.Vande ondervraagdestudentendieeralwelmee leertzegt43procenttevredentezijnover hetaanbodophunschool.21procentwil graagmeertekiezenhebben.Heerts: ‘Hoe actueelenbelangrijkdekeuzedelenzijn, blijktbijvoorbeelduitdehuidigediscussies rondcybersecurityenICT.Metkeuzedelen kunnenopleidingennualinspringenop dezesnelleontwikkelingen. ’
SCHOOLBOEKEN
KEUZEDELEN
2 DeJOB-Monitorbevatvoorheteerst vragenoverkeuzedelenwaarmee studentenzichkunnenverbredenof
3 43procentvandembo-studentenheeft volgensdeJOB-Monitorweleens meegemaaktdataangeschafteboeken aanheteindevanhetstudiejaarnietzijn gebruikt.JOBmeldtookdatmeerdere scholenaanheteindevanhetjaarde mogelijkheidbiedenomdeboekenterugte kopen.TonHeerts: ‘Uitgangspuntisdat watstudentenmoetenaanschaffenaan leermiddelenookechtgebruiktwordt.We hebbenzelfooknavraaggedaanbijde scholenenzonoganderevoorbeelden opgehaald.Eenschoolbetrektnadrukkelijk destudentenraadzelfbijhetsamenstellen vandeboekenlijst:watisnodigenwat niet?Eenandereschoolheeftafspraken metdeleveranciervandeboeken: ongebruikteboekenwordenteruggenomen endestudentengecompenseerd.Ditsoort voorbeeldenstellenweweerterbeschikking aanscholendieinspiratiezoekenvoordit soortvraagstukken. ’
NEDERLANDSENREKENEN
4 VerderconcludeertJOBdat8procent vandembo-studentenopniveau3geen Nederlands,en10procentgeen rekenonderwijskrijgt.Hiervoorzijn verschillendeverklaringen.Heerts: ‘Hetmbo heefteenonderhoudsplichtvoortaalen rekenen:sommigevandezestudenten zittendusalophetgevraagdeniveauen krijgendaaromgeenextrales.’ Daarnaast integrerensommigescholentaalen rekeneninhetberoepsprogrammavaneen opleiding.Nederlandsofrekenenworden dannietalsapartvakgegevenendusniet zoherkenddoordestudent.Ditgaatook opvoormbo4-studentenenEngels.
OOKONDERZOEKNAARTEVREDENHEID MEDEWERKERS,BEDRIJFSLEVEN,STAGIAIRES
5 JOBmeetsinds2001de studenttevredenheid.Ruim264.000mbo’ers hebbenaandetiendeeditievande tweejaarlijkseenquêtedeelgenomendie daarmeerelevantisvoordesector.
1 Welkestructuurheeftdetekst?
○ oorzaak-en-gevolgstructuur
○ probleem-en-oplossingstructuur
○ verschijnsel-en-besprekingstructuur
○ vraag-en-antwoordstructuur
2 Watisdehoofdgedachtevanhetartikel?
6 Hetmbowordtopverschillende manierengetoetst.DeMBORaadvoertzelf tevredenheidsonderzoekonder medewerkersinhetmbouit.Zijgevenaan overhetalgemeentevredentezijn. DaarnaastbevraagtSBB,waarindeMBO Raadparticipeertsamenmethet bedrijfsleven,hetbedrijfslevenoverde kwaliteitvangediplomeerdembo’ers.Het bedrijfslevenblijktdaarzeertevredenover. OokonderzoektSBBdetevredenheidbij leerbedrijvenenmbo’ersoverstages(BPV Monitor).Voorhunstageperiodegaven studentenindemeesterecenteBPVMonitor (2017)gemiddeldeen8.Praktijkopleiders vanerkendeleerbedrijvenwaarderende beroepspraktijkvormingmetgemiddeldeen 7,5.Dembo-scholengebruikende aandachtspuntenuitalleonderzoekenom hetonderwijs,destagesende werkomgevingverderteverbeteren.
Bron:MBO-Raad,MarijeHulsbosch-Sizoo,31mei2018.
○ Hetmbo-onderwijsin2018staaterbetervoordanin2016.
○ Hetmbo-onderwijsin2018staaterevengoedvooralsin2016.
○ Hetmbo-onderwijsin2018staaterslechtervoordanin2016.
3 Overwelkedeelonderwerpenleesjemeerinhetmiddenstukvandetekst?
○ Keuzedelen,ongebruikteschoolboeken,Nederlandsenrekenen.
○ Keuzedelen,(online)schoolboeken,Nederlandsenrekenen.
○ Keuzedelen,schoolboekenentevredenheidmedewerkers.
4 Watisvoordestudenthetbelangvankeuzedelen?
○ Ervaringopdoenmettechnologischeontwikkelingen.
○ Inspelenopspeci fiekebehoeftenvanhetbedrijfsleven.
○ Verbredenofverdiepenvankennis.
5 Watisdekernzininalinea2?
○ DatindeJOB-monitorvan2018voorheteerstvragenzijngesteldoverkeuzedelen.
○ Datopleidingenvanaf2016keuzedelenaandestudentenkunnenaanbieden.
○ Dat43procentvandestudententevredenisoverdekeuzedelen.
6 Opwelktekstverbandwijsthetwoord verder indeeerstezinvanalinea4?
○ conclusie
○ opsomming
○ tegenstelling
○ voorwaarde
7 Inalinea4wordentweeverklaringengegevenwaarom8tot10procentvandembostudentengeenNederlandsenrekenenmeerkrijgt.Hetwoord daarnaast verbindtdietwee verklaringen.
Welketweeverklaringenzijndat?
○ Deonderhoudsplichtiskomentevervallen/hetgevraagdeniveauisalbereikt.
○ Dievakkenzijnonderdeelvanhetberoepsprogramma/hetgevraagdeniveauisbereikt.
○ Hetzijngeenapartevakkenmeer/devakkenzijngeïntegreerdinberoepsprogramma.
8 Watisdebestesamenvattingvanalinea5?
○ BehalvehetJOBtoetsenookdeMBORaadenhetSBBhetmbo,diehieruit aandachtspuntenselecterenwaarmeezehetonderwijsgaanverbeteren.
○ NaastJOBtoetsendeMBORaadenhetSBBhetmbo.Zijgebruikendeaandachtspunten uitalleonderzoekenomhetonderwijs,dewerkomgevingendestagesteverbeteren.
○ Verschillendeinstantiesonderzoekenhetmboenzijgebruikendeaanbevelingenomhet onderwijsendestagesverderteverbeteren.
Opdracht2 5
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
Kijkenenluisteren omjezelfte ontwikkelen
Jekuntveellerendoornaaranderenteluisteren.Endannietalleennaarje docentindeles:ookvaneendiscussieoptvofeenpresentatievaneen collegakunjeietsopsteken.Alsjegesproken(studie)taalmaargoed begrijpt.
Leerdoelen:
• Jekuntfeitenenmeningenvanelkaaronderscheiden.
• Jekuntdoelentekstvormenvanvideo’senpresentatiesherkennenenbegrijpen.
• Jekuntdehoofdzakeninkijk-enluisterfragmentenherkennen.
• Jekuntdestandpuntenenargumentenindiscussiesenpresentatiesherkennenen begrijpen.
Theoriediejekuntgebruikenvoordezetaak:
1 Communicatie
2 Communicatiedoelen
3 Feitenmening
7 Informatiebeoordelen
18 Teksten:doel,soort,vorm
37 Onderwerp,deelonderwerpen, hoofdgedachte
43 Standpuntenargumenten
44 Soortenargumenten
76 Woordenboekenwoordraadstrategie
77 Woordenboekgebruiken
78 Schooltaal,algemeneberoepstaalen vaktaal
Opdracht1 Algemeneberoepswoordenindezetaak
78
Indezetaakkomendevolgendealgemeneberoepswoordenvoor.Zorgervoordatjeze begrijptenkuntgebruiken.Alsjedewoordenkent,ishetgemakkelijkeromdetaaktemaken. Leesdetabelenleerdewoordendiejenietkent.
BeroepswoordBetekenisVoorbeeldzin
het aspect Kantofonderdeelvaneenbepaalde zaak. Hetwerkenmetcomputersiseenleuk aspect vanmijndagelijkse werkzaamheden.
de automatisering Werkzaamhedenlatenuitvoerendoor computersofmachines.
de communicatie Hetoverbrengenofuitwisselenvan informatie.
de farmaceutische industrie Debedrijvendiegeneesmiddelen onderzoeken,ontwikkelen,makenen testen.
de garantie Debelofteofzekerheiddatietsgoedis ofgoedwerkt.
Doorde automatisering zijnersteeds mindermensennodigindefabriek.
Goede communicatie isergbelangrijkin eenbedrijf.
Inde farmaceutischeindustrie wordt veelaandachtbesteedaanhet onderzoekenvandewerkingen bijwerkingenvanmedicijnen.
Kuntumijde garantie gevendatdeze autodoordeapk-keuringkomt?
GanaarDoorNederlandsonlinevoordelijstAlgemeneberoepswoordenbijditthema.
Opdracht2 35
Eenvideooverblijvenlerenbekijken
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
Inhetdagelijksleven
Deheledagdoorpratenermensenmetoftegenjou.Jedocent.Jeouders.Je vriendenenlaterookjecollega’s.Ookoptelevisiezijndagelijksmensenmetelkaar ingesprek.Pasalsjegoedbegrijptwatjegesprekspartnerzegt,kunjeietsvanhem ofhaarleren.Enopeengoedemanierreageren.
Opdracht3 5 Belangrijkewoordenindezetaak
GanaarDoorNederlandsonlineenmaakdezeopdracht.
Opdracht4 4 Doelentekstvormenherkennenenbegrijpen
76|77
2|3|18
RapperLil’ Kleineisin RTLLateNight ingesprekgegaanmetdeHilversumseburgemeester PieterBroertjes,nadatdiehem ‘verbannen’ haduitzijnstad.Derapperzoudepolitie beledigdhebben.Ditleiddetoteenheftigmeningsverschiltussendeburgemeesterende rapper.
1 Bekijkhetfragmentuit RTLLateNight
2 Metwelketekstvormwordthetfragmentingeleid?
○ meteenadvertentie
○ meteennieuwsbericht
○ meteenroutebeschrijving
3 Welkcommunicatiedoelhoortbijwelketekstvorm?Combineerdetekstvormmethetjuiste doel.
1eenadvertentieaactiveren
2eennieuwsberichtbinformeren
3eenroutebeschrijvingcinstrueren
4 Indeinleidingwordtgezegd: ‘Zespelenelkfestivalhelemaalplat,maartochwordthunsucces overschaduwddoorincidenten.’
Watvoorsoorttekstverbandstaaterindezezin?
○ oorzaak-gevolg
○ tegenstelling
○ vergelijking
5 IndeinleidingwordtgezegddatLil’ Kleinehetcompletepolitiecorps ‘tegenzichinhetharnas jaagt’
Watwordthiermeebedoeld?
○ Lil’ Kleinemaakthethelepolitiecorpsboos.
○ Lil’ Kleinestuurthethelepolitiecorpseropaf.
○ Lil’ Kleinevindthethelepolitiecorpsniks.
6 Lil’ Kleineheefttijdenseenconcertgeroepen: ‘Ikwileenmiddelvingerdeluchtinvoorpolitieen justitie.’ PresentatorHumbertoTanvraagthemwaaromhijditgedaanheeft.
WelketweeredenengeeftLil’ Kleine?
7 LeesdeuitsprakenvanLil’ Kleine.Isdeuitspraakeenfeitofeenmening?
UitspraakvanLil’ KleineFeitMening
‘Heelveelvanmijntekstenzijnbestwelgrof.’
‘Datvondikleukvoordeshow.’
‘Ikzeidatbijdetweedesongvanmijnshow.’
‘Depolitiestondachterbijdiehonderdenkinderen.’
4 Bekijkhettweededeelvanhetfragmentuit RTLLateNight.Ditiseenvervolgophet gesprektussenrapperLil’ KleineendeHilversumseburgemeesterPieterBroertjes.
1|43|44
1 PresentatorHumbertoTanvraagtaanburgemeesterPieterBroertjesoverdearrestatie: ‘Klopt dit?’ TijdenshetantwoordvanBroertjesziejenon-verbalereactiesvanzowelHumbertoTan alsLil’ Kleine.
Noteerdrienon-verbalereactiesbijHumbertoTanendriebijLil’ Kleine.
HumbertoTan:
Lil’ Kleine:
2 BurgemeesterPieterBroertjesgeeftzijnmening: ‘Ikvinddatdaareengrensisendatjezoniet metdepolitiemoetomgaan.’
Welketweeargumentengeefthijvoorzijnmening?
□ Depolitiekomtnietvoorderappers.
□ Depolitiekrijgteenhelemeutetegenoverzich.
□ Depolitiestaatervoordeveiligheidvandemensen.
□ Depolitiestaatdaarvoorhaarwerk.
3 WiebedoeltPieterBroertjesmet ‘demeute’?
○ depolitie
○ hetpubliek
○ derappers
4 Lil’ Kleinedoetenkeleuitsprakennaelkaar.Eerstzegthij:(1) ‘Ikvinddatjeineenlandvan vrijheidvanmeningsuiting,artistiekevrijheidhebt.’ Leguitwaaromdateenmeningis gebaseerdopeenfeit.
5 Lil’ Kleinezegtvervolgens:(2) ‘Alsikdatwilzeggeninmijnshow,danzegikdat.’ Isditeenargumentbij uitspraak1?(Zievraag4.)Lichtjeantwoordtoe.
6 Lil’ Kleinezegttotslot:(3) ‘Ikbenwelaangehouden.’ Isditeenargumentbij uitspraak1?Lichtjeantwoordtoe.
7 PieterBroertjeszegtachtereenvolgens:
1. ‘Depolitiemagjenietvoorrottevisuitmaken.’
2. ‘Jemagookdekoningendekoninginnietbeledigen,enjemagookgezagsdragersniet beledigenendatstaatindegrondwet.’
Geefvanelkezinaanofdeuitspraakeenfeitis,eenmeningofeenargument.Alsjeantwoord
‘eenargument’ is,geefdanookaanwatvoorsoortuitspraakhetis:eenfeitelijkeofeen waarderendeuitspraak.
DoorNederlands laat je zien hoe relevant taal is. Niet alleen in het dagelijks leven, maar juist als je straks je diploma op zak hebt en taal het verschil kan maken tussen wel of niet die baan. Tussen jne en frustrerende vergaderingen. Tussen precies het juiste of juist het verkeerde zeggen tegen die collega, klant, cliënt of patiënt. DoorNederlands focust daarom op jouw toekomst, met thema’s en taken die aansluiten bij jouw beroepspraktijk. Zodat je leert hoe je met Nederlands kunt werken. En hoe de taal voor je kan werken.
Dit leerwerkboek gebruik je in combinatie met de online studentomgeving. Je vindt daar niet alleen alle taken uit het boek met interactieve feedback, maar ook de taken op een ander niveau, extra oefeningen voor woordenschat en taalverzorging, zelftoetsen en audio- en videobestanden.
Auteurs:
Ruud Alers
Martijn Baalman
Ineke Brouwer
Bert Kaag
Jacqueline de Maa
Koos Mol
Susanne Neutkens
Jacques van der Pijl
Gijs van Raamsdonk
Isabelle de Ridder
Joke van der Veen
Eindredactie:
Ruud Alers
Rineke Crama