ΠΛΟΗΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ 2024

Πλοηγός Υγείας 2024 4 ΈΚΔΟΣΗ Ημερήσια Εφημερίδα «Τα Νέα της Λέσβου» ΣΤΟΙΚΟΣ ΣΤ. ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ Βενιαμίν Λεσβίου 2, Μυτιλήνη ΤΚ 81100 Τηλ: 22510 48960/48961 e-mail: ploigosigias@yahoo.com ΈΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΈΥΘΥΝΤΗΣ Στόικος Στέλιος ΔΙΑΦΗΜΙΣΈΙΣ Χαρά Καστρινέλλη ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΈΙΜΈΝΩΝ Κατερίνα Παπαϊωάννου ΣΈΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Μαρία Αριστοτέλους ΈΚΤΥΠΩΣΗ Γραφικές Τέχνες Σοφία Δούκα editorial 6 Αξονική Στεφανιογραφία 8Πολυπαραμετρικη Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη 12 ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ: O ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης ιατρικής Ί σως περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τα τελευταία χρόνια έχουμε αντιληφθεί πως η υγεία η δική μας και των αγαπημένων μας προσώπων είναι το σημαντικότερο αγαθό. Έτσι το αντιλαμβανόμαστε και στα «Νέα της Λέσβου». Για 8η συνεχή χρονιά συγκεντρώσαμε χρήσιμο υλικό και πληροφορίες στον «Πλοηγό Υγείας», τον πολύτιμο Οδηγό Ενημέρωσης για όλα όσα αφορούν την υγεία μας. Μέσα από τα άρθρα των ιατρών και των επαγγελματιών υγείας της Λέσβου, αλλά και από τις πληροφορίες για όλες τις τελευταίες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα και στις υπηρεσίες που παρέχονται στο νησί μας, σκιαγραφούμε την πληρέστερη δυνατή εικόνα για την υγεία στον τόπο μας. Στόχος μας, άλλωστε, από το 2016 όταν για πρώτη φορά κυκλοφόρησε ο «Πλοηγός Υγείας» ήταν αυτός ακριβώς: Να σας προσφέρουμε ένα χρήσιμο έντυπο στις σελίδες του οποίου θα μπορείτε να βρίσκετε χρήσιμες πληροφορίες για όλα όσα σας ενδιαφέρουν. Με έμφαση στην πρόληψη αλλά και στην αντιμετώπιση παθήσεων, αλλά και με μια ματιά σε όλα τα τεχνολογικά νέα της χρονιάς που πέρασε και βέβαια γενικότερα για τις εξελίξεις στα υπάρχοντα, αλλά και στα νέα ιατρεία της Λέσβου. Ο Πλοηγός Υγείας διακινείται κάθε χρόνο στους αναγνώστες των «Νέων της Λέσβου» και σε κεντρικά σημεία της Μυτιλήνης, ανανεωμένος, με νέες πληροφορίες, καταχωρήσεις και αρθρογραφία των επαγγελματιών της υγείας. Είναι ένας οδηγός στον οποίο μπορεί να ανατρέχει κανείς όλο τον χρόνο αναζητώντας πληροφορίες, διευθύνσεις και τηλέφωνα ιατρών, ώστε να προγραμματίσει τις εξετάσεις του. Θυμίζουμε βέβαια ότι μπορείτε να αναζητήσετε και τον ηλεκτρονικό «Πλοηγό» στο www.ploigosygeias.gr Καλή ανάγνωση!

Πλοηγός Υγείας 2024 5 περιεχόμενα

Ο περιορισμός των υδατανθράκων βλάπτει την καρδιά;

Κολονοσκόπηση

Έργασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Τι να κάνετε και τι όχι 30 10 τρόποι για ανακούφιση των κουρασμένων ματιών από χρήση υπολογιστή 32 Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίεςκοντινές αποστάσεις 34 Θέλω να απαλλαγώ από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής. Τι μπορώ να κάνω; 38Αυξητική στήθους 40 Τι είναι η ονυχοκρύπτωση 42 Όταν οι πόνοι σας σας λένε "σταματήστε", Η ΦΥΣΙΚΟΘΈΡΑΠΈΙΑ σας λέει "συνεχίστε" 46Γν(ω)ορίζοντας τα όρια 48 Bλέποντας τον αυτισμό με τις αισθήσεις μας 50 Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση & συζήτηση με μικρά παιδιά (0 - 8 ετών) για το Σεξ 52Τι είναι η Ψυχοθεραπεία; 42 46 12 52

16

22

23

Πλοηγός Υγείας 2024 6 ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΕΣΒΟΥ Νικόλαος Α. Σίσκας

- Στρατιωτικός Ιατρός ε.α.

Ολυμπιακή)

Καβέτσου 44 (Πρώην

Στεφανιογραφία ΗΑξονική Στεφανιογραφία είναι μια σύγχρονη απεικονιστική μέθοδος που αποτελεί προϊόν της προηγμένης τεχνολογίας των νεότερων αξονικών τομογράφων και του εξελιγμένου λογισμικού των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Με απλά λόγια, είναι μια σύγχρονη εφαρμογή της αξονικής τομογραφίας που μας παρέχει τη δυνατότητα να απεικονίσουμε και να μελετήσουμε με λεπτομέρεια και ακρίβεια τα στεφανιαία αγγεία. Είναι γνωστό ότι η στεφανιαία νόσος αποτελεί κύρια αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στον πολιτισμένο κόσμο. Η στεφανιαία νόσος οφείλεται στην ανάπτυξη αθηρωματικών πλακών στο τοίχωμα των λεπτών

στεφανιαίων

μερα

λέτης

αγγείων, η μέθοδος αναφοράς, όπως συνηθίζουμε να λέμε, είναι η εκλεκτική αγγειογραφία των στεφανιαίων αρτηριών - Ψηφιακή Στεφανιογραφία. Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια εναλλακτική μέθοδος μελέτης των στεφανιαίων αρτηριών, από την οποία μπορεί να επωφεληθεί μεγάλος αριθμός εξεταζομένων ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες του θεράποντος ειδικού ιατρού, ο οποίος παραπέμπει για την εξέταση. Η αξονική στεφανιογραφία είναι μέθοδος απλή, ανώδυνη και αναίμακτη, καθώς δεν απαιτείται καθετηριασμός, όπως στην εκλεκτική στεφανιογραφία. Η χορήγηση του σκιαγραφικού διενεργείται μέσω μιας περιφερικής φλέβας και η διενέργεια της εξέτασης ολοκληρώνεται μέσα σε λίγα λεπτά. Ακολουθεί μελέτη και ανασύσταση των εικόνων από εξειδικευμένους ακτινολόγους σε ειδικούς σταθμούς επεξεργασίας (Workstation). Η Αξονική Στεφανιογραφία δεν απαιτεί νοσηλεία του εξεταζόμενου και, ως μη επεμβατική μέθοδος, δεν τον εκθέτει στους μικρούς, αλλά υπαρκτούς κινδύνους επιπλοκών που συνοδεύουν την εκλεκτική στεφανιογραφία. Φυσικά λόγω της χορηγήσεως σκιαγραφικής ουσίας, η μέθοδος, όπως άλλωστε και η εκλεκτική στεφανιογραφία, προϋποθέτει καλή νεφρική λειτουργία, καθώς το χρησιμοποιούμενο ιωδιούχο σκιαγραφικό μέσο σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να αποβεί νεφροτοξικό. Η Αξονική Στεφανιογραφία είναι μέθοδος με μεγάλη αρνητική προγνωστική αξία, δηλαδή μια φυσιολογική εξέταση ουσιαστικά αποκλείει τη στεφανιαία νόσο. Επιπροσθέτως μπορούμε να εκτιμήσουμε όχι μόνο τον αυλό των στεφανιαίων αγγείων - όπως η εκλεκτική στεφανιογραφία - αλλά και να μελετήσουμε το τοίχωμα αυτών όπου μπορεί να αναπτύσσονται μαλακές ή επασβεστωμένες αθηρωματικές πλάκες και να εξετάσουμε στο πλαίσιο της ίδιας μεθόδου την υπόλοιπη έκταση του θώρακος. Λόγω των σημαντικών πλεονεκτημάτων της η Αξονική Στεφανιογραφία κερδίζει συνεχώς έδαφος για την εφαρμογή της στην κλινική πράξη και αποτελεί πλέον ένα αξιόπιστο διαγνωστικό εργαλείο στη φαρέτρα του κλινικού ιατρού. Γενικά μπορούν να επωφεληθούν οι ασθενείς χαμηλού ή μέσου κιν-

η καθιερωμένη μέθοδος με-

των στεφανιαίων

Πλοηγός Υγείας 2024 7 δύνου για στεφανιαία νόσο, όπως και οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με αυξημένους παράγοντες κινδύνου (κάπνισμα, υψηλή χοληστερίνη, διαβήτης, παχυσαρκία κ.λπ.) ή οι ασθενείς με αμφίβολα αποτελέσματα από τον υπόλοιπο καρδιολογικό έλεγχο. Τουναντίον, οι ασθενείς που έχουν σοβαρή ένδειξη από τον λοιπό κλινικοεργαστηριακό έλεγχο για στεφανιαία νόσο οφείλουν να προχωρήσουν στην εκλεκτική στεφανιογραφία. Άλλωστε στους ασθενείς αυτούς είναι πολύ πιθανό διά της εκλεκτικής στεφανιογραφίας να διενεργηθεί αγγειοπλαστική ή τοποθέτηση stent, πράξεις φυσικά που δεν είναι δυνατές παρά μόνο στο πλαίσιο της επεμβατικής μεθόδου. Η Αξονική Στεφανιογραφία χρησιμοποιείται με πολύ καλά αποτελέσματα για τη μελέτη της βατότητας των stent σε επανελέγχους μετά την τοποθέτησή τους, καθώς και για τη βατότητα των μοσχευμάτων έπειτα από παρακαμπτήριες επεμβάσεις (by pass). Με τους νεότερους πολυτομικούς τομογράφους η διαγνωστική ακρίβεια και η ευαισθησία της Αξονικής Στεφανιογραφίας έχουν αυξηθεί, ενώ έχει περιοριστεί η ακτινική επιβάρυνση που δέχεται ο εξεταζόμενος. Η αξιόπιστη μελέτη των στεφανιαίων αγγείων έχει ως αποτέλεσμα αυτοί που έχουν φυσιολογική εξέταση να αποφύγουν την επεμβατική πράξη της εκλεκτικής στεφανιογραφίας (άλλωστε το 25% των εκλεκτικών στεφανιογραφιών που εκτελούνται ανά έτος είναι φυσιολογικές, επομένως δυνητικά θα μπορούσαν να αποφευχθούν), ενώ οι έχοντες παθολογικά ευρήματα μπορούν να παραπεμφθούν για περαιτέρω λεπτομερέστερο εργαστηριακό έλεγχο. Σημαντικές πληροφορίες δίνονται και από την καταγραφή του ασβεστίου των στεφανιαίων αρτηριών, γνωστό ως coronary calcium score. Κατά την ίδια εξέταση μπορούν να αποκλειστούν συγχρόνως τα τρία βασικά σημαντικά αίτια θωρακικού άλγους (triple out) διαχωρισμός θωρακικής αορτής, ισχαιμία μυοκαρδίου και πνευμονική εμβολή. Στο διαγνωστικό κέντρο ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΕΣΒΟΥ (Σίσκας Νικόλαος, Ακτινοδιαγνώστης, Στρατιωτικός Ιατρός ε.α.) με τη λειτουργία του υπερσύγχρονου αξονικού τομογράφου PHILIPS INGENUITY 128 τομών, είναι εφικτή η ολοκλήρωση Αξονικής Στεφανιογραφίας με την ελάχιστη ακτινοβολία που μπορεί να χορηγηθεί σε τέτοιες εξετάσεις. ❝ Γενικά μπορούν να επωφεληθούν οι ασθενείς χαμηλού ή μέσου κινδύνου για στεφανιαία νόσο, όπως και οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με αυξημένους παράγοντες κινδύνου (κάπνισμα, υψηλή χοληστερίνη, διαβήτης, παχυσαρκία κ.λπ.) ή οι ασθενείς με αμφίβολα αποτελέσματα από τον υπόλοιπο καρδιολογικό έλεγχο ❞

Πλοηγός Υγείας 2024 8 Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη (mpMRI, multiparametric magnetic resonance imaging) Οκαρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός, μη δερματικός καρκίνος των ανδρών στον ανεπτυγμένο κόσμο. Πρόκειται για ύπουλη νόσο, που συνήθως εξελίσσεται αργά, χωρίς να προκαλεί ως επί των πλείστων κανένα σύμπτωμα στον ασθενή. Η πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη όταν η νόσος είναι περιορισμένη στον αδένα, δίνει τη δυνατότητα πλήρους ίασής του. Ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του προστάτη βασίζεται εδώ και πολλά έτη στην δακτυλική εξέταση του αδένα από το ορθό και στη μέτρηση του δείκτη PSA (προστατικό ειδικό αντιγόνο) στο αίμα. Τα ύποπτα περιστατικά ελέγχονται με τη διενέργεια βιοψίας του προστάτη με διορθικη υπερηχογραφικη καθοδήγηση. Η βιοψία προστάτη είναι μια μικρής βαρύτητας διαγνωστική χειρουργική πράξη που μπορεί ωστόσο να συνοδευτεί από νοσηρότητα, ακόμη και θνητότητα. Η Πολυπαραμετρικη Μαγνητική Τομογραφία του προστάτη αποτελεί μια σημαντική διαγνωστική εξέταση για εντοπισμό , σταδιοποιηση καθώς και επιλογή καταλληλότερης θεραπείας του καρκίνου του προστάτη. Χάρη στη σημαντική διαγνωστική της ευαισθησία και την υψηλή αρνητική προγνωστική της αξία, βρίσκει όλο και μεγαλύτερο πεδίο εφαρμογής τα τελευταία χρόνια. Αποτελεί τη νεότερη προσθήκη στη φαρέτρα των διαγνωστικών εξετάσεων για τον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη. Μελέτες έδειξαν ότι διαθέτει μεγαλύτερη ευαισθησία για την ανίχνευση ενός κλινικά σημαντικού προστατικού καρκίνου από τη δακτυλική εξέταση και PSA. Ορθά ορισμένοι την αποκαλούν «μαστογραφία του άνδρα»(manogram), θεωρώντας πως στο μέλλον θα γίνει το κύριο εργαλείο προληπτικού ελεγχου για τον καρκίνο του προστάτη. Η mpMRI αποτελεί μια μετεξέλιξη της κλασσικής μαγνητικής τομογραφίας και περιλαμβάνει τον συγκερασμό των αποτελεσμάτων 3 ή περισσοτέρων διαφορετικών μεθόδων μαγνητικής απεικόνισης σε έναν τελικό score ( PI-RADS score) Χρησιμοποιούνται τεχνικές όπως :  Τ2 υψηλής ανάλυσης

για μια μικρής διάρκειας ανώδυνη εξέταση που παρέχει τόσο ανατομικά όσο και λειτουργικά δεδομένα για τον προστάτη, περιορίζει το πεδίο της εξέτασης στον αδένα και στις παρακείμενες δομές, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη ακρίβεια καθώς επιτρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις την αποφυγή βιοψίας, ενώ σε όσες χρειάζονται βιοψία μπορεί να δείξει με μεγαλύτερη ακρίβεια ποια περιοχή του προστάτη πρέπει να διερευνηθεί. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται και η λήψη τυχαίου δείγματος από τον αδένα, καθιστώντας λιγότερο επώδυνη και λιγότερο αιματηρή την όλη διαδικασία. Επίσης, προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες και για την τοπική σταδιοποιηση του καρκίνου του προστάτη. Είναι σημαντικό εργαλείο για τον σχεδιασμό της θερα-

Πλοηγός Υγείας 2024 9

μεθόδου, ενώ μπορεί να προβλέψει και την αποτελεσματικότητα της. Αποτελεί παράλληλα ένα χρήσιμο μέσο και για την παρακολούθηση πασχόντων από καρκίνο του προστάτη κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής αγωγής ή μετά από μια χειρουργική επέμβαση, ενώ μπορεί να εντοπίσει εγκαίρως πιθανές υποτροπές σε ασθενείς με υψηλό PSA μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Το διαγνωστικό κέντρο ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΈΣΒΟΥ (Σίσκας Νικόλαος, ακτινοδιαγνώστης, στρατιωτικός ιατρός ε.α.), πάντα στην αιχμή των τεχνολογικών εξελίξεων αξιοποιεί για την Πολυπαραμετρική Μαγνητική Προστάτη, όπως επίσης ορθού και μαστών, τον υπερσύγχρονο μαγνητικό τομογράφο Signa Explorer G3 της εταιρείας General Electrics 1,5Τ. Ένα ευέλικτο και αξιόπιστο μηχάνημα, η ταχύτητα του οποίου τον καθιστά αποτελεσματικό για ένα ευρύ φάσμα κλινικών εφαρμογών καθώς προσφέρει εξαιρετική ποιότητα εικόνας, υψηλή διαγνωστική ακρίβεια, ταχύτερη εξέταση διευκολύνοντας την αξιολόγηση πολύπλοκων παθολογιών, ενώ είναι ιδανικός για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Μετά δε την τελευταία αναβάθμιση σε software version 2024 και την προσθήκη του εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης AIR RECON DL, ο χρόνος κάθε εξέτασης έχει μειωθεί κατά 30% και ταυτόχρονα έχει αυξηθεί ή ευκρίνεια κατά επίσης 30%.

πευτικής

10

11

Πλοηγός Υγείας 2024 12 Γράφει ο ΠΑΥΛΟΣ Π. ΑΜΠΑΤΖΗΣ Ιατρός Ακτινολόγος Στο σημερινό ταχέως εξελισσόμενο ιατρικό τοπίο, μια τεχνολογία ξεχωρίζει ως φάρος ελπίδας και προόδου: Μαγνητική τομογραφία (MRI). Αυτή η πρωτοποριακή τεχνολογία έχει φέρει επανάσταση στον τομέα της ακτινολογίας και της απεικόνισης, προσφέροντας ασύγκριτες γνώσεις για το ανθρώπινο σώμα και μεταμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο διαγιγνώσκουμε και θεραπεύουμε μυριάδες ιατρικές παθήσεις. Η μαγνητική τομογραφία, μια μη επεμβατική τεχνική απεικόνισης, χρησιμοποιεί ισχυρούς μαγνήτες και ραδιοκύματα για τη δημιουργία λεπτομερών εικόνων των εσωτερικών δομών του σώματος. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές ακτίνες Χ ή τις αξονικές τομογραφίες, οι οποίες βασίζονται σε ιονίζουσα ακτινοβολία, η μαγνητική τομογραφία δεν έχει τους γνωστούς κινδύνους για την υγεία από την έκθεση σε ακτινοβολία, γεγονός που την καθιστά μια εξαιρετικά ασφαλή επιλογή για ασθενείς όλων των ηλικιών. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες πτυχές της μαγνητικής τομογραφίας είναι η ευελιξία της. Από την ανίχνευση όγκων και την αξιολόγηση τραυματισμών των αρθρώσεων έως την αξιολόγηση της λειτουργίας του εγκεφάλου και τη μελέτη της καρδιαγγειακής υγείας, η μαγνητική τομογραφία μπορεί να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σε ένα ευρύ φάσμα ιατρικών ειδικοτήτων. Η ικανότητά της να παράγει εικόνες υψηλής ανάλυσης με εξαιρετική ευκρίνεια επιτρέπει στους επαγγελματίες υγείας να εντοπίζουν τις ανωμαλίες με ακρίβεια, οδηγώντας σε έγκαιρη ανίχνευση και αποτελεσματικότερες στρατηγικές θεραπείας. Στον τομέα της Νευροαπεικόνισης η μαγνητική τομογραφία έχει αναδειχθεί σε απαραίτητο εργαλείο για τη διάγνωση καταστάσεων, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, η σκλήρυνση κατά πλάκας και οι όγκοι του εγκεφάλου. Καταγράφοντας λεπτομερείς εικόνες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, η μαγνητική τομογραφία επιτρέπει στους ακτινολόγους να εντοπίζουν με ακρίβεια τις βλάβες, να παρακολουθούν την εξέλιξη της νόσου με την πάροδο του χρόνου και τους νευρολόγους και τους νευροχειρουργούς να σχεδιάζουν χειρουργικές επεμβάσεις. Εκτός από τις διαγνωστικές της δυνατότητες, η μαγνητική τομογραφία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην καθοδήγηση ελάχιστα επεμβατικών διαδικασιών. Μέσω τεχνικών, όπως η καθοδηγούμενη με μαγνητική τομογραφία βιοψία και η καθοδηγούμενη με μαγνητική τομογραφία ακτινοθεραπεία, οι ακτινολόγοι μπορούν να στοχεύουν τους όγκους με πρωτοφανή ακρίβεια, ελαχιστοποιώντας τις βλάβες στους γύρω υγιείς ιστούς και βελτιώνοντας τα αποτελέσματα των ασθενών. ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ O ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης ιατρικής Μαγνητικός Τομογράφος Προστάτης αδένας

Πλοηγός Υγείας 2024 13 Επιπλέον, η μαγνητική τομογραφία συνεχίζει να εξελίσσεται με την πρόοδο της τεχνολογίας και του λογισμικού. Καινοτομίες, όπως η λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) και η απεικόνιση μοριακής διάχυσης (DTI) επιτρέπουν στους ιατρούς να εμβαθύνουν στην πολυπλοκότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου, χαρτογραφώντας τα νευρωνικά δίκτυα και διερευνώντας τις γνωστικές διεργασίες με πρωτοφανή λεπτομέρεια. Έγκέφαλος Γόνατο

Πλοηγός Υγείας 2024 14 Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με άλλα εξειδικευμένα πρωτόκολλα εξετάσεων που αφορούν παθολογίες των μαστών, του προστάτη και του εντέρου που τείνουν να εξελιχθούν σε εξετάσεις εκλογής, αναφορικά με συγκεκριμένα ερωτήματα. Πέρα από τις κλινικές εφαρμογές της, η μαγνητική τομογραφία έχει επίσης ανοίξει το δρόμο για πρωτοποριακή έρευνα σε τομείς, όπως οι νευροεπιστήμες και η ψυχολογία. Ξεκλειδώνοντας τα μυστήρια του ανθρώπινου σώματος και του νου, η μαγνητική τομογραφία έχει τροφοδοτήσει τις επιστημονικές ανακαλύψεις και έχει διευρύνει την κατανόηση της υγείας και της ασθένειας. Καθώς κοιτάμε προς το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης, η μαγνητική τομογραφία παραμένει στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας, οδηγώντας στην πρόοδο και μεταμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε την ιατρική διάγνωση και θεραπεία. Με την απαράμιλλη ακρίβεια, την ασφάλεια και την ευελιξία της, η μαγνητική τομογραφία συνεχίζει να εμπνέει ελπίδα και να επαναπροσδιορίζει το εφικτό στον τομέα της ακτινολογίας. Συμπερασματικά, η μαγνητική τομογραφία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της σύγχρονης ιατρικής, δίνοντας τη δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας να παρέχουν εξατομικευμένη, ακριβή φροντίδα στους ασθενείς σε όλο τον κόσμο. Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και η κατανόηση του ανθρώπινου σώματος βαθαίνει, η μαγνητική τομογραφία θα παραμείνει αναμφίβολα ακρογωνιαίος λίθος της ιατρικής απεικόνισης, διαμορφώνοντας το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης για τις επόμενες γενιές. ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Πολύδωρος Π. Αμπατζής Ιατρός Ακτινολόγος Αερ. Γιανναρέλλη 7, Μυτιλήνη Τηλ.: 2251028222 - Fax: 2251028558 - Κιν.: 6948522245 Ε-mail: ampatzispp@gmail.com Site: www.abatzis.net Μαστοί (ενθέματα) Σπονδυλική στήλη

15

Πλοηγός Υγείας 2024 16 Σ ίγουρα έχετε ακούσει για την περίφημη δίαιτα ATKINS και τις διάφορες παραλλαγές της! Πρόκειται για μοντέλα διατροφής πλούσια σε πρωτεΐνες και φτωχά σε υδατάνθρακες, που υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους. Τι συμβαίνει όμως στο σώμα μας όσο ο αριθμός στη ζυγαριά μειώνεται, δεδομένου ότι οι υδατάνθρακες είναι η βασική πηγή ενέργειας; Μπορεί ένα μοντέλο διατροφής να επηρεάσει αρνητικά την καρδιά μας; Συχνά, οι άνθρωποι που ακολουθούν διατροφή με χαμηλούς υδατάνθρακες παρατηρούν πτώση στην τιμή της χοληστερίνης τους, ως αποτέλεσμα της απώλειας βάρους. Όμως, το νόημα της μείωσης βάρους βρίσκεται περισσότερο στην ποιοτική και λιγότερο στην ποσοτική απώλεια κιλών. Ασχολούμαστε με παράγοντες κινδύνου όπως η χοληστερίνη, γιατί μας ενδιαφέρει πραγματικά το καρδιαγγειακό ρίσκο (η υγεία των αρτηριών μας). Πλέον, υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που εξέτασαν το αποτέλεσμα της δίαιτας με χαμηλούς υδατάνθρακες κατευθείαν στις αρτηρίες. Πως επηρεάζει μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες-λίπος και φτωχή σε υδατάνθρακες την καρδιά; Παρατηρήθηκε ότι μία διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και λίπος και φτωχή σε υδατάνθρακες ελαττώνει τη ροή του αίματος στα αγγεία των άκρων του ανθρώπου. Αν επηρεάζεται η κυκλοφορία του αίματος στα άκρα, τι να συμβαίνει άραγε με τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς, που είναι τόσο σημαντικές για την υγεία μας; Την απάντηση έδωσε η μοναδική μελέτη που εξέτασε τη ροή του αίματος στις αρτηρίες της καρδιάς (στεφανιαίες αρτηρίες) σε άτομα που ακολούθησαν δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων. Η μελέτη δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2000 στο περιοδικό Angiology και αφορά την παρακολούθηση 26 ανθρώπων για 1 χρόνο, με τη χρήση σπινθηρογραφήματος μυοκαρδίου (SPECT), υπερηχογραφήματος καρδιάς (TRIPLEX) και με εξετάσεις αίματος για τη μέτρηση χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων, ομοκυστεΐνης, Lp(a), ινωδογόνου και CRP. Ερευνήθηκαν οι αλλαγές στη στεφανιαία ροή (μελέτη με SPECT), στην τμηματική κινητικότητα των τοιχωμάτων της καρδιάς (μελέτη με TRIPLEX) και στους παραπάνω ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου, που είναι γνωστοί για την εμφάνιση και την εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου (π.χ. χοληστερίνη). ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΚΟΥΣΚΟΣ Ειδικός καρδιολόγος Έγχρωμο triplex καρδιάς Holter ρυθμού και αρτηριακής πίεσης Τεστ κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα Έλεγχος μόνιμων βηματοδοτών Φορητός έγχρωμος υπέρηχος καρδιάς-αορτής Καβέτσου 44 (ημιόροφος), Μυτιλήνη Τηλ.:22510 47447 - Κιν.:6932 580123 - e-mail: kouskosge@yahoo.gr Ο περιορισμός των υδατανθράκων βλάπτει την καρδιά; ❝ Ένα διατροφικό πρότυπο υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη και λιπαρά και χαμηλής σε υδατάνθρακες συσχετίστηκε με ελαττωμένη ροή στις στεφανιαίες αρτηρίες ❞ Γράφουν οι: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΣΚΟΣ Ειδικός καρδιολόγος & ΜΥΡΣΙΝΗ ΚΟΥΣΚΟΥ Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος MSc

Πλοηγός Υγείας 2024 17 Πως σχεδιάστηκε η μελέτη; Στους ασθενείς δόθηκε θεραπεία για τους παράγοντες κινδύνου που προαναφέρθηκαν. Οι εξετάσεις SPECT και TRIPLEX έγιναν στην αρχή και στο τέλος της μελέτης για κάθε έναν από τους 26 ασθενείς που έλαβαν μέρος στη μελέτη. Οι 16 ακολούθησαν δίαιτα χαμηλών λιπαρών και υψηλών υδατανθράκων και οι υπόλοιποι 10 ακολούθησαν ένα μοντέλο διατροφής με υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών και χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων. Οι πρώτοι 16 ασθενείς παρουσίασαν βελτίωση σε κάθε έναν από τους παράγοντες κινδύνου που μελετήθηκαν, με ταυτόχρονη υποχώρηση της έκτασης και της σοβαρότητας της στεφανιαίας νόσου. Οι υπόλοιποι 10 ασθενείς παρουσίασαν επιδείνωση των παραγόντων κινδύνου και αύξηση της έκτασης και της βαρύτητας της στεφανιαίας νόσου. Ποια συμπεράσματα προκύπτουν; Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι ασθενείς με την ίδια φαρμακευτική αγωγή αλλά με διαφορετική διατροφή παρουσιάζουν και διαφορετική εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου. Πιο συγκεκριμένα, φάνηκε ότι τα άτομα που ακολουθούν διατροφή υψηλών πρωτεϊνών και χαμηλών υδατανθράκων εμφάνισαν επιδείνωση της στεφανιαίας νόσου ενώ οι ασθενείς με δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες και φτωχή σε πρωτεΐνες και λίπη παρουσίασαν βελτίωση. Οι ερευνητές πιθανολογούν ότι το πρώτο είδος δίαιτας επιδεινώνει την στεφανιαία νόσο λόγω αύξησης της εναπόθεσης λίπους στις αρτηρίες, της φλεγμονής και αλλά και της πηκτικότητας του αίματος. Αυτή είναι μία από τις καλύτερες μελέτες ως τώρα, η οποία όχι μόνο έλεγξε τους παράγοντες κινδύνου αλλά μελέτησε και τη ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες ανθρώπων που ακολουθούν διαφορετικά μοντέλα διατροφής. Συγκρίνοντας δίαιτες όπως η ATKINS, φτωχές σε υδατάνθρακες και πλούσιες σε πρωτεΐνες με δίαιτες όπως η μεσογειακή διατροφή, πλούσιες σε υδατάνθρακες και φτωχές σε πρωτεΐνες και κορεσμένα λιπαρά καταλαβαίνουμε ότι ο περιορισμός του βασικού «καυσίμου» του οργανισμού μας, είναι επιζήμιος για την υγεία. Τι να κρατήσουμε από τα ερευνητικά δεδομένα; Φυσικά, το ζητούμενο είναι η πρόληψη παθήσεων, η βελτίωση της υγείας και η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης που εξαρτώνται άμεσα από τη ροή των στεφανιαίων αρτηριών. Αν θέλουμε να αποφύγουμε το έμφραγμα του μυοκαρδίου, θα πρέπει να υιοθετήσουμε μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή η οποία περιορίζει τα κορεσμένα λιπαρά και είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που περιέχουν σύνθετους υδατάνθρακες και πληθώρα βιταμινών. Όσο για τις δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι επιδεινώνουν τη στεφανιαία νόσο και επιφέρουν ελάττωση του προσδόκιμου επιβίωσης. Ωστόσο, μια τέτοια διατροφή μπορεί να μειώσει το βάρος σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παρ’ όλο που το θετικό αποτέλεσμα είναι άμεσα ορατό στη ζυγαριά, τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει εμφανίζονται σε βάθος χρόνου. Γι’ αυτό, δεν υπάρχει λόγος να αλλάξετε τη διατροφή σας ως προς την ποσότητα, αλλά ως προς το είδος των υδατανθράκων που καταναλώνετε. Η προτίμηση σε προϊόντα ολικής άλεσης και η κατανάλωση 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα είναι η αλλαγή που χρειάζεστε εσείς και περισσότερο η καρδιά σας!

18

Πλοηγός Υγείας 2024 19

Πλοηγός Υγείας 2024 20

21

Πλοηγός Υγείας 2024 22 Κολονοσκόπηση 1) Τι είναι η κολονοσκόπηση; Είναι η εξέταση του παχέος εντέρου με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου ενδοσκοπίου το οποίο ονομάζεται κολονοσκόπιο. Το κολονοσκόπιο διαθέτει κάμερα και ειδικό κανάλι για την είσοδο μικροεργαλείων τα οποία επιτρέπουν την λήψη δειγμάτων, την εκτομή πολυπόδων και την αντιμετώπιση αιμορραγιών. Για να γίνει η κολονοσκόπηση, πρέπει να καθαρίσει το παχύ έντερο από το περιεχόμενό του. Γι’αυτό, την παραμονή της εξέτασης πραγματοποιείται καθαρισμός του εντέρου με τη λήψη καθαρτικών. 2) Πότε κάνουμε κολονοσκόπηση; Η κολονοσκόπηση πρέπει να γίνεται προληπτικά από την ηλικία των 45 ετών ανεξάρτητα από την παρουσία συμπτωμάτων ή όχι με την ίδια λογική που γίνεται και προληπτική μαστογραφία στις γυναίκες. Στόχος της εξέτασης είναι να εντοπιστούν οι μικροί και μεγάλοι πολύποδες και να αφαιρεθούν. Με την αφαίρεση των πολυπόδων προλαμβάνεται ο καρκίνος παχέος εντέρου. Επιπλέον, κολονοσκόπηση πρέπει να κάνουν όσοι ασθενείς έχουν χαμηλή φερριτίνη, και όσοι βλέπουν αίμα στα κόπρανά τους. Ποτέ δεν αποδίδουμε το αίμα στα κόπρανα στις αιμορροίδες αν δεν πραγματοποιηθεί κολονοσκόπηση. Δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που παράλληλα με τις αιμορροίδες έχουν και πολύποδες που αιμορραγούν μέσα στο έντερο. Επίσης κολονοσκόπηση διενεργείται σε ασθενείς με διάρροιες, ανεξήγητους πόνους στην κοιλιά, μετεωρισμό (φουσκώματα) και σε όσους έχουν συγγενείς με πολύποδες ή καρκίνο παχέος εντέρου. 3) Πως γίνεται η προετοιμασία για κολονοσκόπηση; Το πιο σημαντικό βήμα για μία αξιόπιστη κολονοσκόπηση είναι η κατάλληλη προετοιμασία. Τρεις μέρες πριν την εξέταση θα πρέπει να αποφεύγονται οι φυτικές ίνες, δηλαδή φρούτα και λαχανικά. Την παραμονή της εξέτασης χορηγούνται καθαρτικά με τα οποία θα γίνει ο καθαρισμός του παχέος εντέρου. Αυτή τη μέρα ο ασθενής μπορεί να φάει κάτι ελαφρύ (πχ κοτόσουπα, ζελεδάκια, σούπες). Ασθενείς με χρόνια δυσκοιλιότητα η ιστορικό ατελούς προετοιμασίας σε προηγούμενη εξέταση χρειάζονται ιδιαίτερη προετοιμασία σε συνεννόηση με τον ιατρό τους. 4) Πως γίνεται η εξέταση; Η εξέταση γίνεται με την χορήγηση μέθης και αναλγητικών φαρμάκων με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι επώδυνη για τον ασθενή. Το είδος και η δοσολογία των φαρμάκων καθορίζονται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το ατομικό ιστορικό και την την εκτιμώμενη διάρκεια της εξέτασης. Το ενδοσκόπιο προωθείται προσεκτικά μέχρι το τυφλό/τελικό ειλεό. Στη συνέχεια γίνεται ενδελεχής έλεγχος των τοιχωμάτων του εντέρου και πλύση/αναρρόφηση των ακαθαρσιών που υπάρχουν. Αν βρεθούν πολύποδες συνήθως αφαιρούνται κατά την διάρκεια της εξέτασης. 5) Ποιά είναι η διάρκεια της εξέτασης Ο χρόνος ποικίλει από 20 λεπτά μέχρι και 1 ώρα. Παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων στη κοιλιά, η ποιότητα της προετοιμασίας, ο αριθμός των πολύποδων επηρεάζουν την διάρκεια της εξέτασης

Ισχύει ότι η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη; Η κολονοσκόπηση ΔΕΝ είναι επώδυνη διότι πραγματοποιείται με μέθη. Ο ασθενής κοιμάται κατά την διάρκεια της εξέτασης οπότε και δεν αντιλαμβάνεται την παρουσία του κολονοσκοπίου στο έντερό του. 7) Τι γίνεται μετά την εξέταση Μετά το τέλος της εξέτασης, ο ασθενής παρακολουθείται στην αίθουσα ανάνηψης για 30 λεπτά με μία ώρα. Στη συνέχεια μπορεί να αποχωρήσει με συνοδεία. Επειδή τα χορηγούμενα φάρμακα επηρεάζουν τα αντανακλαστικά και τα επίπεδα συνείδησης, απαγορεύεται η οδήγηση μέχρι και την επόμενη μέρα το πρωί καθώς και η λήψη σοβαρών αποφάσεων. Είναι επίσης πολύ σημαντικό μετά την κολονοσκόπηση να γίνει σωστή αναπλήρωση υγρών (νερό, σούπες, χυμοί, τσάι κτλ). 8) Πότε πρέπει να γίνει επανέλεγχος Η κολονοσκόπηση επαναλαβάνεται συνήθως ανα 5-10 χρόνια. Εξαίρεση αποτελούν οι ασθενείς με πολύποδες παχέος εντέρου ή με ελκώδη κολίτιδα/νόσο Crohn. Σε αυτούς του ασθενείς ο έλεγχος καθορίζεται ανά περίπτωση. Ο Γιώργος Μαυρογένης πραγματοποιεί πολυπεκτομές τόσο στο ιατρείο του όσο και στην ιδιωτική κλινική Mediterraneo στην Γλυφάδα. ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Επεμβατικός Γαστρεντερολόγος

Καβέτσου

όροφος,

Μυτιλήνη

Πλοηγός Υγείας 2024 23 Εργασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Τι να κάνετε και τι όχι Ηεργασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν είναι πάντα εύκολη. Γνωρίστε πώς να παραμείνετε υγιείς ενώ εκτελείτε τα καθήκοντά σας. Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να συνεχίσουν την εργασία τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, η εγκυμοσύνη μπορεί να παρουσιάσει προκλήσεις στον χώρο εργασίας. Για να παραμείνετε υγιείς και παραγωγικές στη δουλειά, πρέπει να κατανοήσετε πώς να ανακουφίζετε τα συνηθισμένα αναπόφευκτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης - και να ξέρετε πότε μια εργασία μπορεί να απειλήσει την εγκυμοσύνη. Ανακούφιση από ναυτία και έμετο Αν και ονομάζεται “πρωινή” ναυτία, η ναυτία της εγκυμοσύνης μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή. Για να ανακουφίσετε τη ναυτία στη δουλειά: • Αποφύγετε ό,τι σας προκαλεί ναυτία. Είτε πρόκειται για τη μυρωδιά τροφίμων στον χώρο

24

25 ανάπαυσης είτε για άλλες μυρωδιές ή γεύσεις.

Τρώτε συχνά σνακ. Τα κράκερ και άλλα ήπια σε γεύση τρόφιμα μπορεί να σας "σώσουν τη ζωή" κατά τη ναυτία. Επίσης, η αληθινή τζίντζερ μπύρα ή το τζίντζερ τσάι μπορεί να βοηθήσει. • Πάρτε βιταμίνη Β-6. Αυτή θεωρείται ασφαλής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και είναι εύκολα διαθέσιμη. Μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της ναυτίας. • Ρωτήστε για φάρμακα κατά της ναυτίας με συνταγή. Για σοβαρή ναυτία και έμετο με απώλεια βάρους, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα. Mεταχείριση της κόπωσης Το σώμα που δουλεύει περισσότερο για να υποστηρίξει μια εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει κόπωση - και η ανάπαυση κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας μπορεί να είναι δύσκολη. Μπορεί να βοηθήσει:

•

Πλοηγός Υγείας 2024 26

Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο και πρωτεΐνη. Η κόπωση μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα της αναιμίας από έλλειψη σίδηρου, αλλά η προσαρμογή της διατροφής σας μπορεί να βοηθήσει.

Κάντε σύντομα, συχνά διαλείμματα. Το να σηκωθείτε και να κινηθείτε για λίγα λεπτά μπορεί να είναι χρήσιμο. Αν μπορείτε να περάσετε και λίγα λεπτά με τα φώτα ανοιχτά, τα μάτια κλειστά και τα πόδια ψηλά μπορεί επίσης να βοηθήσει. • Πίνετε αρκετά υγρά. Κρατήστε ένα μπουκάλι νερό κοντά σας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας. Πίνετε νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ημέρας παρά κοντά στην ώρα του ύπνου για να μειώσετε τις επισκέψεις στην τουαλέτα που διακόπτουν τον ύπνο. • Μειώστε τις δραστηριότητες. Η μείωση των μη εργασιακών δραστηριοτήτων μπορεί να δημιουργήσει περισσότερο χρόνο για ανάπαυση μετά την εργασία. Σκεφτείτε τις αγορές μέσω Διαδικτύου ή την πρόσληψη κάποιου για τον καθαρισμό του σπιτιού σας ή την φροντίδα του κήπου. • Διατηρήστε μια ρουτίνα φυσικής δραστηριότητας. Η φυσική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση των επιπέδων ενέργειαςιδιαίτερα για όσους κάθονται σε γραφείο όλη την ημέρα. Κάντε μια βόλτα μετά τη δουλειά ή εγγραφείτε σε ένα πρόγραμμα γυμναστικής για εγκύους, εφόσον ο γιατρός σας το επιτρέπει. • Κοιμηθείτε νωρίς. Στόχος είναι τουλάχιστον οκτώ ώρες ύπνου κάθε νύχτα. Η ανάπαυση στο αριστερό ή δεξί πλευρό θα διατηρήσει καλή την κυκλοφορία του αίματος προς το μωρό και θα ανακουφίσει το πρήξιμο. Για επιπλέον άνεση, τοποθετήστε μαξιλάρια μεταξύ των ποδιών και κάτω από την κοιλιά. Παραμείνετε άνετες Καθώς η εγκυμοσύνη προχωράει, οι καθημερινές δραστηριότητες όπως η καθιστική ή η όρθια θέση μπορεί να γίνουν άβολες. Τα σύντομα, συχνά διαλείμματα μπορούν να αντιμετωπίσουν την κόπωση. Η κίνηση κάθε λίγες ώρες μπορεί επίσης να ανακουφίσει την μυϊκή ένταση και να

•

Πλοηγός Υγείας 2024 27 βοηθήσει στην πρόληψη της συσσώρευσης υγρών στα πόδια και τις γάμπες. Δοκιμάστε και άλλες στρατηγικές: Καθιστή θέση: Η χρήση ενός ρυθμιζόμενου καθίσματος με καλή υποστήριξη χαμηλά στην πλάτη μπορεί να διευκολύνει πολλές ώρες καθίσματος - ειδικά όσον αφορά την αλλαγή βάρους και στάσης. Για καθίσματα που δεν είναι ρυθμιζόμενα, χρησιμοποιήστε ένα μικρό μαξιλάρι για να παρέχετε επιπλέον υποστήριξη στην πλάτη. Ανυψώστε τα πόδια σας για να μειώσετε το πρήξιμο. Όρθια θέση: Για όσες πρέπει να στέκονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, το να ανεβάζουν ένα πόδι σε ένα υποπόδιο ή χαμηλό σκαμπό μπορεί να βοηθήσει. Αλλάξτε πόδι κάθε λίγο και κάντε συχνά διαλείμματα. Φορέστε άνετα παπούτσια με καλή υποστήριξη της καμάρας. Σκεφτείτε να φορέσετε υποστηρικτικές ή συμπιεστικές κάλτσες. Άρση αντικειμένων: Ακόμα και όταν σηκώ-

Πλοηγός Υγείας 2024 28

Πλοηγός Υγείας 2024 29 νετε κάτι ελαφρύ, η σωστή στάση μπορεί να προφυλάξει την πλάτη. Κάμψτε τα γόνατα, όχι τη μέση. Διατηρήστε το φορτίο κοντά στο σώμα, ανεβαίνοντας με τα πόδια - όχι με την πλάτη. Αποφύγετε να περιστρέφετε το σώμα κατά την ανύψωση. Διατήρηση του στρες υπό έλεγχο Το στρες στη δουλειά μπορεί να αφαιρέσει την απαιτούμενη ενέργεια. Για να ελαχιστοποιήσετε το στρες στον χώρο εργασίας: Πάρτε τον έλεγχο. Κάντε καθημερινές λίστες εργασιών και βάλτε προτεραιότητες. Σκεφτείτε τι μπορείτε να αναθέσετε σε κάποιον άλλον - ή να αποκλείσετε. Συζητήστε το με κάποιον συνεργάτη που σας υποστηρίζει, φίλο ή αγαπημένο πρόσωπο. Χαλαρώστε. Εξασκήστε τεχνικές χαλάρωσης, όπως η αργή αναπνοή ή η φαντασίωση ενός ήρεμου μέρους. Οι εφαρμογές χαλάρωσης και διαλογισμού μπορεί να είναι χρήσιμες. Δοκιμάστε μαθήματα γιόγκα για εγκύους, εφόσον ο γιατρός σας το επιτρέπει. Λήψη κατάλληλων προφυλάξεων στην εργασία Ορισμένες εργασιακές συνθήκες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης - ειδικά για όσες βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Αυτές οι συνθήκες εργασίας περιλαμβάνουν: • Έκθεση σε επιβλαβείς ουσίες • Μακροχρόνια ορθοστασία • Έντονη σωματική εργασία • Υπερβολικός θόρυβος • Ακραίες θερμοκρασίες Επίσης, κάνοντας τα εμβόλια που συνιστά ο γιατρός σας θα σας βοηθήσει να παραμείνετε ασφαλείς στη δουλειά και στο σπίτι. Εάν ανησυχείτε για οποιοδήποτε από αυτά τα θέματα, αναφέρετέ τα στον γιατρό σας. Μαζί μπορείτε να αποφασίσετε εάν χρειάζεστε ειδικά μέτρα προστασίας ή τροποποιήσεις στα καθήκοντα εργασίας σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

Πλοηγός Υγείας 2024 30 10 τρόποι για ανακούφιση των κουρασμένων ματιών από χρήση υπολογιστή Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 59% των ανθρώπων που χρησιμοποιούν συστηματικά υπολογιστές και ψηφιακές συσκευές εμφανίζουν συμπτώματα ψηφιακής κούρασης του ματιού (Digital Eye Strain-DES).

συμπτώματα του συνδρόμου της όρασης του Η/Υ περιλαμβάνουν: κόπωση των ματιών και δυσφορία, ξηροφθαλμία, κεφαλαλγία, θολή όραση, πόνο στον αυχένα και τον ώμο, καθώς και κόκκινα μάτια. Για να μειώσετε τον κίνδυνο των κοινών συμπτωμάτων του συγκεκριμένου συνδρόμου ακολουθήστε τα εξής: 1.Διενεργήστε μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση Κατά τη διάρκεια της εξέτασής σας, φροντίστε να ενημερώσετε τον ιατρό σας πόσο συχνά χρησιμοποιείτε υπολογιστή και ψηφιακές συσκευές στο χώρο εργασίας αλλά και στο σπίτι. Μετρήστε πόσο μακριά είναι τα μάτια από την οθόνη όταν κάθεστε στον υπολογιστή, έτσι ώστε ο ιατρός σας να μπορεί να ελέγξει την όρασή σας με βάση τη συγκεκριμένη απόσταση. 2.Χρησιμοποιήστε κατάλληλο φωτισμό Η καταπόνηση των ματιών συχνά προκαλείται είτε από υπερβολικά έντονο φωτισμό στους εσωτερικούς χώρους, είτε από το εξωτερικό ηλιακό φως που εισέρχεται μέσα σε αυτούς. Όταν χρησιμοποιείτε υπολογιστή, ο φωτισμός του περιβάλλοντος πρέπει να είναι λίγο περισσότερο φωτεινός απ’ αυτόν που συνήθως έχουν τα περισσότερα γραφεία. Κλείστε τις κουρτίνες ώστε να μην εισέρχεται εξωτερικό φως και μειώστε τον εσωτερικό φωτισμό χρησιμοποιώντας λιγότερες λάμπες ή λάμπες χαμηλότερης έντασης. Επίσης, εάν είναι δυνατόν, τοποθετήστε την οθόνη του υπολογιστή σας έτσι ώστε τα παράθυρα να είναι στο πλάι αντί μπροστά ή πίσω από αυτή. 3.Έλαχιστοποιήστε την αντανάκλαση Η αντανάκλαση του φωτός από τους τοίχους και τις επιφάνειες, αλλά και στην οθόνη του υπολογιστή σας μπορεί επίσης να προκαλέσουν DES. Αγοράστε antiglare screen και βάψτε τους φωτεινούς λευκούς τοίχους σε πιο σκούρο χρώμα με ματ υφή. Επίσης, αν φοράτε γυαλιά αγοράστε φακούς με αντιανακλαστική επίστρωση (AR). Η επίστρωση AR μειώνει την αντανάκλαση ελαχιστοποιώντας την ποσότητα φωτός που αντανακλάται από τις εμπρός και πίσω επιφάνειες των φακών των γυαλιών σας. 4.Αναβαθμίστε την οθόνη σας Αντικαταστήστε την παλιά σας οθόνη με μια επίπεδη οθόνη LED αντιανακλαστικής επιφάνειας. Οι παλαιού τύπου οθόνες μπορούν να προκαλέσουν “τρεμόπαιγμα” των εικόνων, γεγονός που αποτελεί σημαντική αιτία καταπόνησης των ματιών. Ακόμα κι αν αυτό το τρεμόπαιγμα είναι ανεπαίσθητο, μπορεί να συμβάλλει στην κόπωση των ματιών. Για να μειώσετε την καταπόνηση των ματιών, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε καλό φωτισμό και ότι κάθεστε σε κατάλληλη απόσταση από την οθόνη του υπολογιστή. Τέλος, επιλέξτε μια σχετικά μεγάλη οθόνη (τουλάχιστον με διάσταση 19ιντσών). 5.Προσαρμόστε τις ρυθμίσεις της οθόνης του υπολογιστή σας Προσαρμόζοντας τις ρυθμίσεις της οθόνης του υπολογιστή σας μειώνετε την καταπόνηση των ματιών και την κόπωση. Οι προσαρμογές αυτές αφορούν τα εξής: Φωτεινότητα: Ρυθμίστε τη φωτεινότητα της οθόνης, ώστε να είναι περίπου η ίδια με τη φωτεινότητα του περιβάλλοντα χώρου εργασίας. Μέγεθος κειμένου και αντίθεση: Προσαρμόστε το μέγεθος κειμένου και την αντίθεση για άνεση, ειδικά όταν διαβάζετε ή πληκτρολογείτε μεγάλα έγγραφα. Συνήθως, η μαύρη εκτύπωση σε λευκό φόντο είναι ο καλύτερος συνδυασμός για άνεση.

Τα

Πλοηγός Υγείας 2024 31

τα μάτια σας πιο συχνά Για να αποφεύγεται η ξηρότητα και ο ερεθισμός χρησιμοποιείστε κολλύρια τεχνητών δακρύων κατά τη διάρκεια της ημέρας. Για να μειώσετε τον κίνδυνο ξηροφθαλμίας κατά τη χρήση του υπολογιστή, κάθε 20 λεπτά ανοιγοκλείστε τα μάτια σας 10 φορές. 7.Ασκήσεις για τα μάτια σας Εστιάζοντας συνεχώς στην οθόνη σας τα μάτια κουράζονται περισσότερο, γι’ αυτό κοιτάξτε μακριά από τον υπολογιστή σας τουλάχιστον κάθε 20 λεπτά σε ένα μακρινό αντικείμενο για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, για μείωση της κόπωσης.

6.Ανοιγοκλείστε

διαλείμματα Για να μειώσετε τον κίνδυνο για DES κάντε συχνά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της ημέρας (τουλάχιστον ένα διάλειμμα 10 λεπτών κάθε ώρα). Κατά τη διάρκεια αυτή, σηκωθείτε, κινηθείτε και τεντώστε τα χέρια, τα πόδια, την πλάτη, το λαιμό και τους ώμους σας για να μειώσετε την ένταση και την κόπωση των μυών. 9.Τροποποιήστε το χώρο εργασίας σας Για να μην χρειάζεται να κοιτάξετε εμπρός και πίσω μεταξύ του εκτυπωτή και της οθόνης του υπολογιστή σας καθώς εκτυπώνετε ένα αρχείο, τοποθετήστε και τις δυο συσκευές την μια δίπλα στην άλλη. Η κακή στάση του σώματος συμβάλλει επίσης στο DES. Προσαρμόστε την καρέκλα σας στο σωστό ύψος, ώστε τα πόδια σας να είναι άνετα στο πάτωμα. Τοποθετήστε την οθόνη του υπολογιστή σας έτσι ώστε να είναι 20 έως 24 ίντσες μακριά από τα μάτια σας. Το κέντρο της οθόνης σας πρέπει να είναι περίπου 10 έως 15 μοίρες κάτω από τα μάτια σας για άνετη τοποθέτηση του κεφαλιού και του λαιμού σας. 10. Γυαλιά για υπολογιστές Για μεγαλύτερη άνεση στη χρήση υπολογιστή, ο ιατρός σας μπορεί να τροποποιήσει τη συνταγή γυαλιών σας για να δημιουργήσετε ειδικά γυαλιά υπολογιστή, ιδιαίτερα αν φοράτε φακούς επαφής, οι οποίοι ενδέχεται να προκαλέσουν ξηροφθαλμία κατά τη διάρκεια πολύωρης εργασίας.

Πηγή: www.hygeia.gr

Πλοηγός Υγείας 2024 32 Οι περισσότεροι άνθρωποι, μετά από κάποια ηλικία, αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν διορθωτικά γυαλιά για την κοντινή όραση. Γνωστά ευρέως ως γυαλιά πρεσβυωπίας. Ως κοντινή ορίζεται η απόσταση μέχρι τα 40-50εκ. από το μάτι. Τα γυαλιά πρεσβυωπίας είναι επομένως χρήσιμα, κυρίως για διάβασμα και λεπτομερείς εργασίες. Τι γίνεται όμως με τα αντικείμενα που είναι λίγο πιο μακριά; Η χρήση της μεσαίας όρασης απαιτείται καθημερινά (οθόνη υπολογιστή, κουβέντα με φίλους, στα οικιακά, στο εργασιακό περιβάλλον, κλπ.). Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο πρεσβύωπας στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί βοήθεια και στην μεσαία όραση. Το πρόσωπο θα πλησιάζει όλο και πιο κοντά στην οθόνη, τα γυαλιά πρεσβυωπίας θα κατεβαίνουν όλο και πιο χαμηλά στη μύτη, χωρίς όμως κάποια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα. Η ταυτόχρονη λύση στην μεσαία και κοντινή όραση είναι μία και απαντάται με τους πολυεστιακούς φακούς για κοντινή & μεσαία απόσταση. Οι φακοί κοντινής-μεσαίας απόστασης απευθύνονται σε όλους εκείνους που θέλουν να βελτιώσουν τη μεσαία τους όραση και ενοχλούνται από τη σύγχυση που δημιουργεί η συνεχής εναλλαγή γυαλιών. Απευθύνεται στους χρήστες πολυεστιακών γυαλιών που χρειάζονται ένα δεύτερο ζευγάρι για ειδικές εργασίες. Μα κυρίως απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν να κάνουν τη ζωή τους πιο εύκολη, σε ανθρώπους που θέλουν να δίνουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματά τους, σε ανθρώπους που δεν συμβιβάζονται. Οι διορθωτικοί φακοί για μεσαίες και κοντινές αποστάσεις είναι ουσιαστικά πολυεστιακοί φακοί, που δίνουν έμφαση κυρίως στη μεσαία και κοντινή απόσταση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών, ανάλογα με τη χρήση που προορίζονται. Ανάλογα με την κατηγορία του φακού μπορούν να εξυπηρετηθούν αποστάσεις από 80cm (διάβασμα-υπολογιστής) έως και 4μ. (πλήρης έλεγχος του χώρου εργασίας). Η προσαρμογή είναι κάτι που δεν πρέπει να φοβίζει τον χρήστη, καθώς υπάρχουν εκδόσεις για νέους και ώριμους πρεσβύωπες. Α) Φακοί Ανάγνωσης Μονής Όρασης: Χαρακτηριστικά και Ιδιότητες • Ο φακός προσφέρει καθαρό πεδίο όρασης σε αντικείμενο απόστασης (30-50 cm) Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να γύρει μπροστά το σώμα του για να εστιάσει, επιφορτίζοντας το σώμα με περιττές εκτάσεις του κορμού και του αυχένα. Β) Πολυεστιακοί φακοί. • Περιορισμός του καθαρού πεδίου εστίασης στη μεσαία όραση. • Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να σηκώσει το κεφάλι του για να εστιάσει καταπονώντας τους ώμους και το λαιμό με περιττές κινήσεις. Γ) Φακοί Μεσαίας και Κοντινής Απόστασης: • Η απόλυτα εξειδικευμένη λύση που δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα μέγιστης ευκρίνειας όρασης στην απόσταση εργασίας που εξυπηρετεί εκείνον, για έντονο διάβασμα, για απόσταση οθόνης Η/Υ, για απόσταση δωματίου. • Τέρμα οι πονοκέφαλοι και η οπτική κόπωση. Επίσης αποτελεί καλή λύση και προσφέρει μέγιστη ελευθερία κινήσεων και για επαγγελματίες που δεν θέλουν να περιορίζουν την όρασή τους, όπως φυσικοθεραπευτές, γιατροί, οδοντίατροι και τεχνικοί ήχου κ.λ.π. Ο φακός interView® προσφέρει στον χρήστη τα πλεονεκτήματα των φακών μονής όρασης κοντινής απόστασης (πρακτικότητα, ευκολία, περιστασιακή χρήση) σε συνδυασμό με τη διόρθωση της μεσαίας απόστασης. Διαθέτει εξειδικευμένο σχεδιασμό που διευρύνει το οπτικό πεδίο από την κοντινή στην μεσαία ζώνη όρασης. Με τον τρόπο αυτό προσφέρει άνετη και σωστή όραση τόσο στην κοντινή όσο και στην μεσαία απόσταση. Διευκολύνει στις καθημερινές δραστηριότητες στην εργασία στο σπίτι, αλλά και στις προσωπικές ενασχολήσεις. Στο κατάστημα "eye.com" μπορείτε να ενημερωθείτε για την προσφορά γνωριμίας των interView φακών ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΜΑΡΙΑ-ΓΑΒΡΙΈΛΑ, ΟΠΤΙΚΟΣ Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίες - κοντινές αποστάσεις ΦΑΚΟΙ ΜΕΣΑΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΝΤΙΝΗΣ ΑΠΟΣΤΑΣΗΣ

33

Πλοηγός Υγείας 2024 34 Έίναι όμως τα γυαλιά μονόδρομος για όλες αυτές τις περιπτώσεις; Όχι πλέον. Ευτυχώς υπάρχουν πολλοί τρόποι να απαλλαγεί κάποιος από την ανάγκη χρήσης γυαλιών.

Με την βοήθεια ειδικού Laser (Excimer Laser), αναδιαμορφώνουμε με πολύ μεγάλη ακρίβεια την επιφάνεια του κερατοειδούς του ματιού, έτσι ώστε οι ακτίνες του φωτός να εστιάζονται ακριβώς στο σωστό σημείο του αμφιβληστροειδούς. Έτσι μπορούμε να εξαλείψουμε μυωπία, αστιγματισμό, υπερμετρωπία, αλλά και την πρεσβυωπία. Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται από μερίδα των ασθενών: • Η ανάρρωση είναι πάρα πολύ γρήγορη. Ακόμα και την επόμενη ημέρα πολλοί επιστρέφουν στη δουλειά τους. • Ο αστιγματισμός θεραπεύεται και μάλιστα προσφέρει πολύ καλύτερη όραση σε σχέση με τα γυαλιά. • Υπάρχει τεράστια πλέον εμπειρία παγκοσμίως, αφού έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 50 εκατομμύρια επεμβάσεις. • Με τα τελευταίας τεχνολογίας Laser δεν δημιουργούνται προβλήματα στην νυχτερινή όραση. • Μπορούν να κάνουν ακόμη και άτομα άνω των 40 ετών. • Δεν πονάει καθόλου κατά τη διάρκεια της επέμβασης. • Χειρουργούνται και τα δύο μάτια την ίδια ημέρα. • Η διόρθωση είναι ουσιαστικά μόνιμη, ενώ πολύ λίγοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν δεύτερη επέμβαση. Eξαίρεση καθαρού κρυσταλλοειδούς φακού (clear lens extraction) Η επέμβαση της χειρουργικής εξαίρεσης του φυσικού φακού του οφθαλμού πραγματοποιείται με τον ίδιο τρόπο που γίνεται η επέμβαση καταρράκτη. Αφαιρούμε τον φακό του ματιού και στην θέση του τοποθετούμε τεχνητό ενδοφακό. Ανάλογα με την επιλογή του ενδοφακού, μπορούμε να εξουδετερώσουμε όλα τα διαθλαστικά σφάλματα. Η επέμβαση αυτή: • Γίνεται με επιλογή ενδοφακού τέτοιας ισχύος ώστε να μηδενιστούν οι βαθμοί της μυωπίας, της υπερμετρωπίας, του αστιγΈνας μεγάλος αριθμός ασθενών χρησιμοποιεί γυαλιά ή φακούς επαφής, είτε για μυωπία ή για υπερμετρωπία, είτε για αστιγματισμό. Επίσης σχεδόν όλοι από την ηλικία των 40-45 και μετά χρειάζονται γυαλιά για την πρεσβυωπία. Θέλω να απαλλαγώ από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής! Τι μπορώ να κάνω; ΜΑΡΣΕΛΟΣ Ν. ΡΑΛΛΙΔΗΣ Χειρούργος Οφθαλμίατρος

Μυτιλήνη

Τηλ.

Μυτιλήνης:

Σμύρνης 7

,

Iατρείου

Καλλονής:

Βυθού

Πλοηγός Υγείας 2024 35

και

ασθενής

απαλλαγεί

την

ο

να

από

ανάγκη των γυαλιών.

Είναι γρήγορη, ανώδυνη και γενικά εύκολη για τον ίδιο τον ασθενή.

φακικού

Στην

ειδικό

φυσιολογικό φακό του οφθαλμού με χειρουργική τομή.

Δεν αφαιρείται ο φυσιολογικός φακός. • Ενδείκνυται σε νέους ασθενείς με πολύ υψηλή μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό που δεν μπορούν να κάνουν LASER. • Είναι επέμβαση γρήγορη και ανώδυνη. • Δεν χρειάζεται ο ασθενής να παραμείνει στην χειρουργική μονάδα. Ποια είναι η καλύτερη λύση; Η επιλογή της κατάλληλης επέμβασης γίνεται μετά από προσεκτική εξέταση και μελέτη του κάθε ασθενούς. Ο οφθαλμίατρoς προτείνει τις λύσεις που ταιριάζουν στον κάθε ασθενή και από κοινού επιλέγεται το είδος της επέμβασης που θα εφαρμοστεί. Το κόστος των παραπάνω λύσεων έχει πάψει πλέον να είναι απαγορευτικό και σε κάθε περίπτωση είναι πολύ μικρότερο από το κόστος γυαλιών ή φακών επαφής που χρησιμοποιεί κάποιος σε βάθος ετών. Ουσιαστικά σχεδόν όλοι οι ασθενείς μπορούν να απαλλαγούν από γυαλιά και φακούς επαφής με κάποιον από τους παραπάνω τρόπους. Όπως είπε και ο πρωτοπόρος χειρουργός οφθαλμίατρος Svyatoslav Νikolayevich Fyodorov: “Η φύση δεν μας έδωσε τη μύτη και τα αυτιά για να στηρίζουμε τα γυαλιά μας!”.

ενδοφακού

περίπτωση αυτή τοποθετούμε

ενδοφακό μπροστά από τον

•

Πλοηγός Υγείας 2024 36

Πλοηγός Υγείας 2024 37

Πλοηγός Υγείας 2024 38 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΖΑΜΠΑΚΟΣ Πλαστικός Χειρουργός

Αυξητική στήθους Τ ο στήθος αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του γυναικείου σώματος, το μέγεθός του δε είναι προκαθορισμένο γενετικά. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα διότι το στήθος τους είναι πολύ μικρό ή υπάρχει έντονη ασυμμετρία μεταξύ των δύο μαστών. Σε άλλες περιπτώσεις το στήθος μπορεί να μην έχει αναπτυχθεί φυσιολογικά ή μπορεί να έχει αλλάξει σημαντικά σε μέγεθος και σχήμα μετά από μεγάλες μεταβολές του βάρους, εγκυμοσύνη ή θηλασμό. Η αυξητική επέμβαση του στήθους μπορεί να βελτιώσει το μέγεθος και το σχήμα του στήθους με τη χρήση ειδικών ενθεμάτων από σιλικόνη που τοποθετούνται πίσω από το μαστό. Αποτελεί μια από τις δημοφιλέστερες επεμβάσεις της πλαστικής χειρουργικής και υπολογίζεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα πάνω από 3 εκατομμύρια γυναίκες έχουν κάνει αύξηση στήθους τα τελευταία 35 χρόνια. Τι είναι τα ενθέματα σιλικόνης; Τα ενθέματα σιλικόνης είναι σακουλάκια από σιλικόνη μέσα στα οποία υπάρχει κάποιο παχύρρευστο υγρό, όπως ζελέ σιλικόνης, ή φυσιολογικός ορός. Στην Ευρώπη και στη χώρα μας προτιμούνται οι προθέσεις με ζελέ σιλικόνης διότι έχουν πολύ καλύτερο και πιο φυσικό αισθητικό αποτέλεσμα. Πόσα είδη ενθεμάτων υπάρχουν; Όπως ήδη αναφέρθηκε στην Ελλάδα κυριαρχούν τα ενθέματα με ζελέ σιλικόνης, τα οποία παράγονται σε δύο σχήματα: στρογγυλό και σε σχήμα σταγόνας (λέγονται και ανατομικά ενθέματα). Και οι δύο τύποι μπορούν να δώσουν εξίσου άριστα αισθητικά αποτελέσματα και η επιλογή του ενός ή του άλλου εξαρτάται από τις επιθυμίες σας και τις ανατομικές σας ιδιαιτερότητες. Πόσο ασφαλή είναι; Η σιλικόνη είναι βιολογικά αδρανής και απόλυτα ασφαλής. Στην ιατρική χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1960, ενώ χρησιμοποιείται εκτενώς και στη βιομηχανία καλλυντικών. Κατά καιρούς τα ενθέματα σιλικόνης έχουν κατηγορηθεί ότι προκαλούν διάφορα νοσήματα, αλλά εκτεταμένες έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες δεν έδειξαν καμία συσχέτιση με κανένα νόσημα, ούτε για τις ίδιες τις γυναίκες που έχουν ενθέματα σιλικόνης, ούτε για τα παιδιά τους που θηλάζουν. Χρειάζονται ειδικές εξετάσεις πριν την επέμβαση; Πριν από κάθε επέμβαση στο μαστό θα πρέπει να γίνει έλεγχος του μαστού για τον εντοπισμό τυχόν προβλημάτων. Ανάλογα με την ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό μπορεί να απαιτηθεί υπερηχογράφημα μαστών ή μαστογραφικός έλεγχος ή και τα δύο. Πώς γίνεται η αύξηση των μαστών; Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί 1- 1½ ώρα. Το βασικό μέρος της επέμβασης είναι η δημιουργία μιας «τσέπης», δηλαδή μιας ειδικής θήκης, πίσω από το μαστό όπου θα τοποθετηθεί το ένθεμα. Η «τσέπη» αυτή μπορεί να δημιουργηθεί είτε ακριβώς πίσω από το μαστό, είτε πίσω από το θωρακικό μυ, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ του μαστού και του θωρακικού τοιχώματος. Η επιλογή της καταλληλότερης θέσης για την τοποθέτηση του ενθέματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και είναι τελείως εξατομικευμένη. Πού γίνονται οι τομές; Οι τομές είναι πολύ μικρές, περίπου 4 εκ. και τοποθετούνται είτε ακριβώς κάτω από το μαστό, στη λεγόμε-

Πλοηγός Υγείας 2024 39 νη υπομάστιο πτυχή, είτε στο κάτω μέρος της θηλής. Και στις δύο περιπτώσεις οι τομές ξεθωριάζουν με τον καιρό και συνήθως γίνονται τελείως ανεπαίσθητες. Τι να περιμένω μετά την επέμβαση; Όπως ήδη αναφέρθηκε, η όλη επέμβαση διαρκεί 1-1½ ώρα και μπορείτε να πάτε σπίτι σας το ίδιο απόγευμα. Τα ράμματα είναι εσωτερικά και απορροφήσιμα. Μετεγχειρητικά απαιτείται η χρήση ενός άνετου σουτιέν χωρίς μπανέλες (αθλητικό ή σουτιέν θηλασμού) για έναν περίπου μήνα. Αρχικά παρατηρείται κάποιο οίδημα και ο μαστοί φαίνονται λίγο μεγαλύτεροι και λίγο ψηλότερα από το επιθυμητό. Μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες το οίδημα σταδιακά υποχωρεί και το στήθος παίρνει την τελική μορφή του. Ο πόνος είναι συνήθως ήπιος και αντιμετωπίζεται με αναλγητικά τύπου

ή

Μετεγχειρητικά μπορεί να παρουσιαστούν μεταβολές στην αισθητικότητα των θηλών και των μαστών. Μερικές ασθενείς μπορεί να χάσουν τελείως την αίσθηση στις θηλές, άλλες αναφέρουν πολύ μικρή μείωση της αισθητικότητας, ενώ ορισμένες ασθενείς κάνουν λόγο ακόμα και για αύξηση της αισθητικότητας των θηλών. Στις περισσότερες περιπτώσεις που εμφανίζονται μεταβολές της αισθητικότητας, αυτές είναι μόνο προσωρινές και επανέρχονται μετά από μερικούς μήνες. Σε ένα πολύ μικρό αριθμό ασθενών όμως η μείωση της αισθητικότητας μπορεί να είναι μόνιμη. Εάν μείνετε έγκυος μετά την επέμβαση, οι μαζικοί σας αδένες θα υποστούν τις ίδιες επιπτώσεις από τις ορμονικές μεταβολές, όπως και αν δεν είχατε ενθέματα, και το στήθος σας θα μεγαλώσει. Αντίστοιχα, μετά την εγκυμοσύνη και το τέλος του θηλασμού, το στήθος σας θα ρικνωθεί σε κάποιο βαθμό. Είναι αδύνατον να προβλέψει κανείς το βαθμό κατά τον οποίο θα επέλθουν οι μεταβολές αυτές, το μέγεθος των ενθεμάτων όμως θα παραμείνει το ίδιο. Η ικανότητα θηλασμού δεν επηρεάζεται από την επέμβαση, και εάν θέλετε, μπορείτε να θηλάσετε μετά από ενδεχόμενη εγκυμοσύνη, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει αρκετός μαστός για να παράγει το γάλα. Θα πρέπει όμως να έχετε υπόψη σας ότι άσχετα με το αν έχετε ενθέματα σιλικόνης ή όχι, δεν έχουν όλες οι γυναίκες την ικανότητα να θηλάσουν. Πότε μπορώ να επανέλθω στις φυσιολογικές δραστηριότητές μου; Ήδη από την πρώτη μέρα μετά την επέμβαση μπορείτε να κυκλοφορείτε ελεύθερα, αλλά καλό θα ήταν να μην κάνετε δουλειές για 1 εβδομάδα. Σεξουαλική δραστηριότητα δεν επιτρέπεται επίσης για μία τουλάχιστον εβδομάδα. Επιστροφή σε ελαφρά εργασία συνιστάται μετά από 3-4 ημέρες, ενώ πλήρης επάνοδος στις δραστηριότητές σας αναμένεται μετά από 1 μήνα. Τι διάρκεια ζωής έχουν τα ενθέματα σιλικόνης; Η προηγούμενη γενιά ενθεμάτων σιλικόνης είχε μια διάρκεια ζωής περίπου 20 χρόνια. Η τελευταία γενιά ενθεμάτων σιλικόνης είναι πολύ πιο προηγμένη, και οι μεγάλες εταιρείες του χώρου παρέχουν πλέον εγγύηση εφ’ όρου ζωής για τα ενθέματά τους. Δεν υπάρχει πιθανότητα ρήξης των ενθεμάτων κατά την πτήση με αεροπλάνο, την κολύμβηση, την κατάδυση κ.λ.π.

Πλοηγός Υγείας 2024 40 Η

συχνότερες

είναι μία από τις

αιτίες που προκαλούν πόνο.

γάλο

μέσα

συμβαίνει συχνότερα στο με-

δάκτυλο και συνήθως στην

πλευρά του.

ντα να θεραπεύονται

διαφορετικά

σε φλεγμονές, σε έμπυες καταστάσεις έως και στην αποκόλληση

πλέον

του

είναι η θεραπεία με τα “διορθωτικά ελάσματα” ορθονυχίας. Με αυτήν την θεραπεία των ελασμάτων, προκαλείται μία άμεση απαλλαγή της κοίτης όνυχος από το νύχι και συνεπώς προκύπτει μία γρήγορη

τον πόνο.

με το σχήμα και την ποιότητα του νυχιού, χρησιμοποιούνται διαφορετικά,

τα” ορθονυχίας. Αναλυτικότερα η μέθοδος αυτή λειτουργεί ως εξής: Ένα έλασμα - νάρθηκας, ειδικά κατασκευασμένος, ασκεί πιέσεις, στην αρχή του όνυχα και στις πτυχές αυτού. Έτσι περιορίζει και αλλάζει την φορά κίνησης του σώματος του νυχιού, από την εγγύς πτυχή της μήτρας έως το ελεύθερο άκρο του. Το ειδικό αυτό έλασμα δρα σύμφωνα με το νόμο της φυσικής και ειδικότερα, λόγω της ασκούμενης πίεσης εμποδίζει υπονύχιες και πλάγιες υπερκερατώσεις και αλλάζει την ροπή του όνυχα, η οποία τις περισσότερες φορές επιταχύνεται από την μήτρα, με αποτέλεσμα την αυτόματη φυσιολογική επανέκφυση του όνυχα. Η τοποθέτηση του ελάσματος πραγματοποιείται εντελώς ανώδυνα. Ο συχνός ποδολογικός έλεγχος κρίνεται απαραίτητος για την παρακολούθηση της πορείας του παρεκκλινόμενου όνυχα. Το BeautyKs σας απαλλάσσει από τον πόνο της είσφρυσης του νυχιού, εύκολα, ανώδυνα και γρήγορα με την εφαρμογή της μεθόδου της ορθονυχίας. Κλείστε άμεσα το ραντεβού σας για μια δωρεάν διαγνωστική συνεδρία Τι είναι η ονυχοκρύπτωση ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗ • Κοσμητολόγος Αισθητικός ΑΤΕΙΘ • Ποδολόγος, Απόφοιτος της Ακαδημίας Ποδολόγων Αθηνών Θουκιδίδου 4, Χρυσομαλλούσα • Τ: 22510 22696 • email: info@beautyks.gr

περιπτώσεις αυτές πρέπει πά-

γιατί

οδηγούν

του νυχιού. Η

ήπια εναλλακτική λύση

χειρουργείου,

απελευθέρωση από

Ανάλογα

“διορθωτικά ελάσμα-

41

Πλοηγός Υγείας 2024 42 «Δια Χειρός» Εργαστήριο Φυσικοθεραπείας Χρυσοβαλάντης Κοτοπούλης ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ(PT) - ΧΕΙΡΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ(MT) Αγίας Ειρήνης 3, Μυτιλήνη | Τηλ : 22510 24410 Κιν: 6973 349568 | email: diaxeiros.physio@gmail.com Σ ε έναν κόσμο όπου η καθιστική ζωή και οι τραυματισμοί είναι συχνοί, η φυσικοθεραπεία αναδεικνύεται ως ο σούπερ-ήρωας που χρειάζεται η γενική καθημερινή ζωή. Τι είναι όμως η φυσικοθεραπεία; Με βάση τον ορισμό της παγκόσμιας οργάνωσης φυσικοθεραπείας, είναι η επιστήμη που βοηθάει τον πληθυσμό να αναπτύξει, να βελτιώσει, να διατηρήσει και να αποκαταστήσει την μέγιστη δυνατότητα κίνησης και λειτουργικότητας σε όλη την διάρκεια της ζωής του. Δηλαδή μας βοηθάει καθόλη την διάρκεια της ζωής μας απο μικρά παιδιά μέχρι τα γεράματά μας όταν έχουμε κάποια προβλήματα να μπορούμε αυτά να τα αποκαθιστούμε με στόχο να είμαστε όσο πιο λειτουργικοί γίνεται. Δουλεύοντας με ένα πλήθος καταστάσεων • Μυοσκελετικές παθήσεις

Νευρολογικές

Αθλητικές κακώσεις

Παθήσεις του καρδιο-αναπνευστικού συστήματος

Γηριατρική φυσικοθεραπεία

Παιδιατρική

Φυσικοθεραπεία του ουροποιητικού συστήματος

Πόνος

Διαταραχές της λέμφου

Ψυχική υγεία • Ογκολογία καθώς και άλλες καταστάσεις Στο χείλος της τεχνολογικής εξέλιξης, η φυσικοθεραπεία βασίζεται στα δεδομένα και την αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα βάση ερευνών. Τα δισεκατομμύρια αναζητήσεις στο διαδίκτυο μαρτυρούν τη δημοφιλία της. Αλλά αυτή δεν είναι μόνο μια ιστορία απόδοσης. Είναι μια ιστορία για το πώς η φυσικοθεραπεία αλλάζει ζωές. Ανακτάτε την ευεξία, αυξάνετε την αντοχή, και βελτιώνετε την ποιότητα ζωής, όλα χάρη σε αυτήν την επιστήμη. Από τον αθλητή που επιστρέφει στο γήπεδο, μέχρι τον εργαζόμενο που ξεπερνά τους πόνους του, η φυσικοθεραπεία δίνει τη δύναμη να συνεχίσετε να κινείστε προς την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σας. Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία δεν αφορά μόνο τη θεραπεία των προβλημάτων υγείας. Η αντίληψη γενικότερα που υπάρχει είναι ότι πάμε στον φυσικοθεραπευτή όταν κάποιος χτυπήσει, εμφανίσει κάποιον πόνο ή δυσλειτουργία, είτε για την αποκατάσταση του μετά από κάποιο χειρουργείο. Στην πράξη όμως η φυσικοθεραπεία αποτελεί ένα από τα πιο ‘’ΙΣΧΥΡΑ ΟΠΛΑ’’ που έχουμε για την πρόληψη και αποκατάσταση τραυματισμών και δυσλειτουργιών. Όταν οι πόνοι σας σας λένε «σταματήστε», η ΦΥΣΙΚΟΘΈΡΑΠΈΙΑ σας λέει «συνεχίστε»

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Πλοηγός Υγείας 2024 43

Πλοηγός Υγείας 2024 44 ‘’Η φυσικοθεραπεία προσθέτει ζωή στα χρόνια σου‘’

φυσικοθεραπευτές συνεργάζονται με ανθρώπους όλων των ηλικιών για να τους βοηθήσουν να διατηρήσουν μια υγιή και ενεργή ζωή. Σημαντικό στοιχείο της φυσικοθεραπείας είναι η ατομική προσέγγιση. Κάθε ασθενής αντιμετωπίζεται με βάση τις δικές του ανάγκες και προδιαθέσεις. Αυτή η εξατομικευμένη θεραπεία εξασφαλίζει ότι οι ασθενείς λαμβάνουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα. Δεν υπάρχει πρωτόκολλο στην φυσικοθεραπεία! Υπάρχει μοναδικότητα! Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία διαρκώς εξελίσσεται. Η χρήση της τεχνολογίας και των επιστημονικών εξελίξεων βελτιώνει συνεχώς τις δυνατότητες των φυσικοθεραπευτών να παρέχουν ακόμη αποτελεσματικότερες θεραπείες. Τέλος, η φυσικοθεραπεία είναι πολύ περισσότερο από μια θεραπεία. Είναι μια επιστήμη που αποκαθιστά την αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Είναι η υπενθύμιση ότι, ακόμη και όταν το σώμα αντιμετωπίζει προκλήσεις, υπάρχει πάντα η δυνατότητα ανάκτησης ή βελτίωσης της υγείας μας.

Οι

45

Πλοηγός Υγείας 2024 46

η Αγγελική Τρύφωνα, ΨυχολόγοςΣυνεργάτιδα του Κέντρου Θεραπευτικής Παρέμβασης «λέξημα» Έ να σημαντικό κομμάτι της ανατροφής και διαπαιδαγώγησης των παιδιών αποτελείται από την δημιουργία και εμπέδωση των ορίων τα οποία καλούνται να θέσουν όλοι: Γονείς, φροντιστές, παιδαγωγοί και ακόμη και τα ίδια τα παιδιά. Η δημιουργία και γνώση των ορίων για ένα παιδί αποτελούν βασικότατο συστατικό για τη συγκρότηση μιας υγιούς προσωπικότητας με αυτοπεποίθηση που θα συνοδεύσει και θα οδηγήσει το παιδί στην εφηβική και ενήλικη ζωή. Εδώ είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως τα όρια δεν έχουν να κάνουν με την αυστηρότητα, την τιμωρία ή την πειθαρχία. Τα όρια έχουν να κάνουν με την ασφάλεια και την προστασία. Μπορούμε να φανταστούμε αυτά τα όρια ως ένα μαλακό σχοινί προστασίας γύρω από το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε και τα οποία όταν πάμε να πέσουμε μας επαναφέρουν πίσω στο πλαίσιο. Τα σχοινιά αυτά δεν βρίσκονται εκεί για να μας δέσουν, να μας καταστείλουν ή να μας περιορίσουν. Αλλά για να μας προστατεύουν από την πτώση και να μας επαναφέρουν στην ασφάλεια με τρόπο απαλό και μαλακό. Ταυτόχρονα, η γνώση των ορίων αποτελεί κομμάτι αυτοπεποίθησης, καθώς το παιδί νιώθει ασφαλές και ικανό να θέσει και τα δικά του όρια απέναντι στους άλλους. Συχνά, συμβαίνει τα παιδιά, οι έφηβοι και ακόμα και οι ενήλικες, να θεωρούν πως η απουσία ορίων τους καθιστά γενναίους ή πολύ δυνατούς, σκεπτόμενοι πως μη θέτοντας όρια στους άλλους δείχνουν πως μπορούν να αντεπεξέλθουν απέναντι σε οτιδήποτε τους ζητηθεί ή απέναντι σε οποιαδήποτε συμπεριφορά και πρόκληση. Πολλές φορές οι πεποιθήσεις αυτές στον πυρήνα τους κρύβουν ένα αίσθημα τόλμης ή έλλειψης φόβου. Ωστόσο, η ακύ-

τα όρια Γράφει

Πλοηγός Υγείας 2024 47 ρωση του φόβου μιας κατάστασης ή μιας εκτός ορίων συμπεριφορά που αποδεχόμαστε από κάποιον επειδή «μπορούμε να την αντέξουμε», δεν αποτελεί πράξη γενναιότητας. Αντιθέτως, η απερισκεψία, η παρόρμηση και το να ενδίδουμε στο καθετί που στέκεται απέναντί μας χωρίς να μπορούμε να σταθούμε απέναντί του με τα δικά μας όρια, στερείται τόλμης και αυτοπεποίθησης. Δημιουργώντας λοιπόν όρια, στην νηπιακή, παιδική και εφηβική ηλικία, προχωρώντας προς την ενήλικη ζωή, μπορούμε να ζήσουμε κι εντός των ορίων της συναισθηματικής μας πραγματικότητας κι έτσι να γνωρίσουμε εμάς. Να χωράμε μέσα μας τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας και να επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να τα προστατεύουν και να τα υπερασπίζονται χωρίς να τα αγνοούμε, προκειμένου να ικανοποιήσουμε και να ευνοήσουμε τις συνθήκες και τους άλλους.

Πλοηγός Υγείας 2024 48

Πλοηγός Υγείας 2024 49 Ο Αυτισμός δεν είναι σπάνιος. Είναι πολύ πιθανό να συναντήσουμε κάποιο άτομο με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Κάποια παιδιά στο φάσμα του Αυτισμού μπορεί να αντιδρούν με ασυνήθιστους τρόπους στα ερεθίσματα που δέχονται από το περιβάλλον. Άλλα είναι υποευαίσθητα και άλλα υπερευαίσθητα. Ας δούμε λοιπόν εσύ πώς θα ένιωθες… • Αν ο κόσμος γύρω σου έμοιαζε με σκορπισμένα κομμάτια παζλ; • Αν άκουγες όλες τις συζητήσεις ταυτόχρονα σε μια καφετέρια; • Αν το άγγιγμα της μπλούζας στο σώμα σου ήταν οδυνηρό; Κάπως έτσι νιώθουν τα παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Για να σκεφτούμε λίγο… Τι θα γινόταν αν ο μαέστρος μιας ορχήστρας ήταν κωφός; Σίγουρα τα όργανα θα έπαιζαν σαν τρελά! Τώρα για σκέψου πως ο μαέστρος είναι ο εγκέφαλός μας και τα μουσικά όργανα της ορχήστρας είναι οι αισθήσεις μας. Τώρα ας δοκιμάσουμε να δούμε λοιπόν πώς θα ήταν μια βόλτα στην πλατεία της πόλης με τις αισθήσεις μας. Όραση: Καθώς περιηγείσαι στην πλατεία τα χρώματα φαντάζουν πολύ έντονα. Τα φώτα είναι τόσα πολλά που πονούν τα μάτια σου. Ξαφνικά ο κόσμος γύρω σου φαίνεται θολός. Ακοή: Κάθε κατάστημα παίζει μια ξεχωριστή μουσική. Κάθε παρέα κουβεντιάζει κάτι διαφορετικό. Ένα μωρό κλαίει λίγα μέτρα πιο πέρα. Σε ένα μαγαζί οι εργάτες δουλεύουν τα εργαλεία τους σε μια κατασκευή. Όλα τα παραπάνω τα ακούς ταυτόχρονα στην ίδια ένταση. Αφή: Φοράς το μοναδικό παντελόνι που δεν σου προκαλεί φαγούρα, την μπλούζα, μια από τις λίγες που δεν σε ενοχλεί, όταν ακουμπά πάνω σου, τα παπούτσια (ένα νούμερο μεγαλύτερο) που δεν σου σφίγγουν τα πόδια. Ξαφνικά ένας άνθρωπος σε ακουμπά τυχαία. Πονάς τόσο πολύ! Γεύση: Κάθεσαι να φας σε ένα εστιατόριο. Βλέπεις το μενού. Τι θα πάρεις; Έχεις πολύ περιορισμένη διατροφή. Οι περισσότερες γεύσεις είναι πολύ έντονες και αηδιαστικές. Όσφρηση: Μυρίζεις τα φαγητά που ψήνονται στα εστιατόρια, τους σκύλους που τριγυρνούν με τα αφεντικά τους, το άρωμα που φορά ο κάθε άνθρωπος. Οι μυρωδιές σού «τρυπούν» τη μύτη! Πώς θα αντιδρούσες εσύ αν τα ένιωθες όλα αυτά; Μπορεί να έκλεινες τα μάτια σου ή τα αυτιά σου. Μπορεί να φώναζες δυνατά. Μπορεί να έκλαιγες με λυγμούς στη μέση της πλατείας. Μπορεί να θύμωνες και να χτυπούσες κάποιον άνθρωπο δίπλα σου ή να αυτοτραυματιζόσουν. Μπορεί να μην ήθελες να ξαναβγείς από το σπίτι σου. Οι άνθρωποι αυτοί υπάρχουν γύρω μας. Δίνουν έναν καθημερινό και δύσκολο αγώνα στη ζωή τους. Την επόμενη φορά που θα δεις ένα παιδί να αντιδρά με κάποιον από τους παραπάνω τρόπους, σκέψου πως ίσως να μην είναι «κακομαθημένο». Δείξε κατανόηση. Σκέψου δύο φορές! Σημαντικό να αναφέρουμε ότι χρησιμοποιούμε ένα παράδειγμα ενός υπερευαίσθητου παιδιού, δεν είναι απαραίτητο ότι συμβαίνει το ίδιο σε όλα τα παιδιά με αυτισμό, το κάθε άτομο που βρίσκεται στο φάσμα είναι τελείως διαφορετικό. Bλέποντας τον αυτισμό με τις αισθήσεις μας Λογοθεραπεία - Εργοθεραπεία - Ειδική διαπαιδαγώγηση Συμβουλευτική γονέων & παίδων Κέντρο Λογοθεραπείας «επί λέξη» Χρυσάνθη Π. Μεϊμάρη MSc ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ Καλλονή Λέσβου | Τηλ : 22530 22660 | Κιν: 697 8304778 email: epilexi@hotmail.com Εν συντομία, ο Αυτισμός εμφανίζεται στα πρώτα χρόνια της ζωής του ατόμου και περιλαμβάνει δυσκολίες στις κοινωνικές σχέσεις, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά.

Πλοηγός Υγείας 2024 50 ΑΣΠΑΣΙΑ ΠΑΠΑΧΙΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Υποψήφια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κρήτης

Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Εδιμβούργου, Ηνωμ. Βασιλείου

•

• M.Sc.

Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση & συζήτηση με μικρά παιδιά (0 - 8 ετών) για το Σεξ Π οτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να μιλήσετε στο παιδί σας για το σεξ. Το να μιλάτε στο παιδί σας για το σεξ, τη σεξουαλικότητα και το ανθρώπινο σώμα από μικρή ηλικία μπορεί να το βοηθήσει να κατανοήσει ότι το σεξ και η σεξουαλικότητα είναι ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής και να διευκολύνει τις επόμενες συζητήσεις. Αυτές οι πρώιμες συζητήσεις μπορούν επίσης να θέσουν τις βάσεις για πιο κατάλληλες σεξουαλικές επιλογές όταν τα παιδιά μεγαλώσουν. Η σεξουαλικότητα δεν αφορά μόνο στο σεξ. Αφορά επίσης στην ταυτότητα του παιδιού σας και στον τρόπο με τον οποίο το παιδί σας αισθάνεται για το σώμα του καθώς μεγαλώνει. Η συζήτηση για την σεξουαλικότητα αφορά επίσης στο πώς το παιδί σας κατανοεί και εκφράζει συναισθήματα οικειότητας, έλξης και στοργής προς τους άλλους, και πώς το παιδί σας αναπτύσσει και διατηρεί σχέσεις σεβασμού. Το πρώτο μήνυμα που χρειάζεται να επικοινωνήσετε στο παιδί είναι να μπορεί να απευθυνθεί σε εσάς για αξιόπιστες πληροφορίες και ότι δεν πρέπει να φοβάται ή να ντρέπεται να κάνει ερωτήσεις για το σεξ και τη σεξουαλικότητα.Το θετικό είναι ότι το να μιλάς για σεξ δεν είναι μια μεμονωμένη συζήτηση που πρέπει να την κάνεις απόλυτα σωστά ή που πρέπει οπωσδήποτε να λειτουργήσει. Αντίθετα, είναι μια συνεχόμενη συζήτηση που εξελίσσεται καθώς το παιδί σας μεγαλώνει. Πώς να μιλήσετε για το σεξ, τη σεξουαλικότητα και το σώμα στα παιδιά -Έξηγήστε τα πράγματα στο επίπεδο του παιδιού σας. Εξηγήστε τα πράγματα σε επίπεδο που μπορεί να καταλάβει το παιδί σας. -Συμμετέχετε και οι δύο γονείς. Σε οικογένειες με περισσότερους από έναν γονείς, είναι καλό και οι δύο γονείς να συμμετέχουν σε συζητήσεις για το σεξ. -Ξεκινήστε μια συζήτηση. Μερικά παιδιά δεν κάνουν πολλές ερωτήσεις, οπότε ίσως χρειαστεί να ξεκινήσετε εσείς μια συζήτηση. Είναι καλή ιδέα να σκεφτείτε τι θα πείτε εκ των προτέρων και μετά να επιλέξετε μια καλή στιγμή για να μιλήσετε. Για παράδειγμα, αν κάποιος μιλάει για εγκυμοσύνη στην τηλεόραση, θα μπορούσατε να πείτε, «Μιλούσαν για εγκυμοσύνη στην τηλεόραση νωρίτερα. Με έκανε να αναρωτιέμαι αν ξέρεις τι είναι αυτό;» -Χρησιμοποιήστε σωστά ονόματα για τα μέρη του σώματος. Είναι καλύτερο να χρησιμοποιείτε τα σωστά ονόματα όταν μιλάτε για μέρη του σώματοςγια παράδειγμα, πέος, όσχεο, όρχεις, αιδοίο, κόλπος. Αυτό βοηθά να στείλουμε το μήνυμα ότι το να μιλάμε για αυτά τα μέρη του σώματός μας είναι υγιές και εντάξει, και το παιδί σας θα μπορεί να επικοινωνήσει ξεκάθαρα για το σώμα του με εσάς ή με άτομα, όπως οι γιατροί, εάν χρειάζεται. -Προετοίμασε τον εαυτό σου. Μπορεί να νιώθετε αμήχανα ή άβολα μιλώντας για τη σεξουαλικότητα ή χρησιμοποιώντας λέξεις όπως «πέος» ή «κόλπος» όταν μιλάτε για σώματα. Είναι καλή ιδέα να προετοιμαστείτε σκεπτόμενοι με τι νιώθετε άνετα και να χτίσετε πάνω σε αυτό. Μπορείτε να εξηγήσετε απλά, δίνοντας όσες πληροφορίες αισθάνεστε άνετα. -Πείτε «δεν ξέρω» αν χρειάζεται. Δεν χρειάζεται να είστε ειδικός - το παιδί σας πρέπει απλώς να ξέρει ότι μπορεί να σας ρωτήσει οτιδήποτε. Εάν δεν ξέρετε τι να πείτε, πείτε στο παιδί σας ότι χαίρεστε που το ρώτησε, ότι δεν γνωρίζετε την απάντηση και ότι θα ανα-

Πλοηγός Υγείας 2024 ζητήσετε κάποιες πληροφορίες και θα επικοινωνήσετε μαζί του. Φροντίστε να επιστρέψετε στο παιδί σας σε ένα δεύτερο χρόνο. Εναλλακτικά θα μπορούσατε να αναζητήσετε μαζί την απάντηση. Τι μπορούμε να πούμε για το σεξ, τη σεξουαλικότητα και το σώμα -0-2 ετών: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις καθημερινές στιγμές για να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει για το ανθρώπινο σώμα (π.χ. για τα ονόματα μερών του σώματος, για τη δημόσια και ιδιωτική συμπεριφορά). -2-3 χρονών: Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας 2-3 ετών είναι πολύ περίεργα για το σώμα τους και των άλλων παιδιών. Μπορείτε να διδάξετε στο παιδί σας ότι διαφορετικά σώματα έχουν διαφορετικά μέρη του σώματος και ότι κάθε μέρος του σώματος έχει ένα όνομα και τη δική του «δουλειά» να κάνει. Για παράδειγμα, «Αυτό είναι το αιδοίο σου» -4-5 ετών: Τα παιδιά ηλικίας 4-5 ετών συχνά ρωτούν από πού προέρχονται τα μωρά. Διαθέτουν την ικανότητα να κατανοούν ότι τα μωρά αναπτύσσονται μέσα στη μήτρα και ότι η δημιουργία ενός μωρού απαιτεί τον συνδυασμό ενός σπέρματος, παρόμοιου με έναν μικροσκοπικό σπόρο, και ενός ωαρίου, που μοιάζει με ένα μικροσκοπικό αυγό. -6-8 ετών: Γύρω στην ηλικία των 6 ετών, τα παιδιά συχνά αναπτύσσουν περιέργεια για τη διαδικασία της αναπαραγωγής και μπορεί να ρωτήσουν σχετικά. Είναι σημαντικό να δοθεί μια εξήγηση για το πώς δύο άτομα ενώνονται. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το σεξ είναι μια δραστηριότητα που προορίζεται για ενήλικες που και οι δύο το επιθυμούν και ότι δεν είναι κατάλληλη για παιδιά. Επιπλέον, είναι χρήσιμο να αναφέρουμε ότι υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι για τα μωρά να γίνουν μέλη μιας οικογένειας, όπως μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, υιοθεσίας ή ανάδοχης φροντίδας. Επιπλέον, η έναρξη συζητήσεων σχετικά με την εφηβεία και τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα σε αυτό το στάδιο θα πρέπει να γίνει πολύ νωρίτερα, πριν από την έναρξη της εφηβείας. Τέλος, η διασφάλιση ότι τα παιδιά έχουν επίγνωση της διάκρισης μεταξύ αποδεκτών και μη αποδεκτών μορφών σωματικής επαφής είναι υψίστης σημασίας. Είναι σημαντικό να εκπαιδεύσετε το παιδί σας σχετικά με το δικαίωμά του να αρνηθεί οποιαδήποτε μορφή αγγίγματος που νιώθει άβολα και να τονίσετε ότι είναι πάντα επιτρεπτό να το εκμυστηρευτείτε σε έναν έμπιστο ενήλικα εάν βιώσει ακατάλληλο άγγιγμα. Η εισαγωγή τέτοιων συζητήσεων σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση και τη συναίνεση σε νεαρή ηλικία μπορεί να είναι ευεργετική. Συνοψίζοντας 1. Αναγνωρίστε ότι το παιδί σας μπορεί να είναι περίεργο και ενημερωθείτε για το τι γνωρίζει ήδη. 2. Διορθώστε οποιαδήποτε παραπληροφόρηση και δώστε τις σωστές πληροφορίες. Για παράδειγμα, «Τα μωρά δεν τα φέρνει ο πελαργός. Αναπτύσσονται σε ένα ειδικό μέρος μέσα στο σώμα, που ονομάζεται μήτρα».

Χρησιμοποι ήστε τη συζήτηση ως ευκαι μιλήσετε για τις δικές σας

3.

Πλοηγός Υγείας 2024 52 Τι είναι η Ψυχοθεραπεία; Ψ υχοθεραπεία είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο βοηθιέται μέσα από την συζήτησή να ξεκαθαρίσει σκέψεις και συναισθήματα, να ξεπεράσει δυσκολίες και να μάθει περισσότερα για τον εαυτό του. Ο όρος Ψυχοθεραπεία σημαίνει η φροντίδα τις ψυχής. Η θεραπευτική σχέση, που αναπτύσσεται ανάμεσά στο θεραπευτή και τον θεραπευόμενο στην ψυχοθεραπεία, βασίζετε σε συγκεκριμένες τεχνικές. Παρέχει ένα πλαίσιο που ενισχύει την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη του θεραπευμένου. Έχει ως αποτέλεσμα να μειώσει την πίεση, το άγχος και την ένταση, ώστε το άτομο να ξεπεράσει δυσκολίες και προσωπικούς προβληματισμούς. Βοηθάει το άτομο ν’ αλλάξει τον τρόπο αντίληψης, τον τρόπο δράσης και τις σχέσεις του με τους άλλους. Που μπορεί να μας βοηθήσει η ψυχοθεραπεία; Η ψυχοθεραπεία μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε προβλήματα και δυσκολίες που συναντάμε στην καθημερινής ζωής μας, τις επιδράσεις από τραυματικές εμπειρίες, τις ψυχολογικές επιπτώσεις από κάποια ιατρική ασθένεια ή από κάποια απώλεια, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ή ένα χωρισμό. Άλλα και συγκεκριμένες ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Η ψυχοθεραπεία είναι μια ιδιαίτερα εύπλαστη επιστήμη. Υπάρχουν διάφορα ψυχοθεραπευτικά πλαίσια που συνδυάζονται άψογα με με εναλλακτικές μεθόδους ψυχοθεραπείας. Έτσι ο καθένας μας μπορεί να βρει τον καλύτερο για αυτόν συνδυασμό που μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα στις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει. Ποιος μπορεί να ωφεληθεί; Η ψυχοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει μια σειρά από συμπτώματα των ανθρώπων. Τα παρακάτω συναισθήματα είναι ενδείξεις ότι ένα άτομο μπορεί να ωφεληθεί από αυτό το είδος θεραπείας:

Πλοηγός Υγείας 2024 53

συναισθήματα θλίψης ή ανικανότητας.

Συντριπτικά

Αδυναμία αντιμετώπισης των καθημερινών προβλημάτων.

Δυσκολία επικεντρωμένη στην εργασία.

Όταν πίνετε πολύ, παίρνετε τα ναρκωτικά ή είστε επιθετικοί σε βαθμό που βλάπτει τον εαυτό τους

δεν

ποτέ, παρά τη λήψη βοήθειας

φίλους και την οικογένεια. • Νιώθοντας συνεχώς στην άκρη ή ανησυχώντας άσκοπα. Τι είναι τα θεραπευτικά πλαίσια ψυχοθεραπείας ; Η ψυχοθεραπεία λαμβάνει χώρα μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Ο λόγος της ύπαρξης αυτού του πλαισίου είναι η διατήρηση της αίσθησης της ασφάλειας, της συνέπειας και της σοβαρότητας της ψυχοθεραπευτικής δουλειάς. Το θεραπευτικό πλαίσιο ψυχοθεραπείας, είναι κατά το πλείστον το ίδιο με αυτό που χρησιμοποιείται γενικότερα

βελτιώνονται

από τους

Πλοηγός Υγείας 2024 54 εντός και εκτός της Ελλάδας από ψυχοθεραπευτές και ισχύει και για την ψυχοθεραπεία και ψυχολογική υποστήριξη online. Ως Θεραπευτικό ορίζουμε το «πλαίσιο» μέσα στο οποίο διεξάγεται η ψυχοθεραπευτική πορεία και θεμελιώνεται η θεραπευτική σχέση. Το θεραπευτικό πλαίσιο διέπουν κάποιοι «κανόνες» που συνθέτουν το «θεραπευτικό συμβόλαιο». Πρόκειται για ένα «άτυπο» αλλά ουσιαστικό συμβόλαιο. Η αμοιβαία αυτή συμφωνία επιτρέπει τη σταθερή και απρόσκοπτη λειτουργία των θεραπευτικών συνεδριών καθώς διαμορφώνει ένα «Ασφαλή» θεραπευτικό «χώρο» και μια «ασφαλή» θεραπευτική σχέση. Τι είναι οι Μέθοδοι Ψυχοθεραπείας; Υπάρχουν τόσες διαφορετικές Μέθοδοι Ψυχοθεραπείας τις οποίες συναντάμε,σε διάφορα άρθρα, όσο και όταν πηγαίνουμε σε κάποιον θεραπευτή. Ακούμε συχνά λέξεις όπως ψυχανάλυση, υπαρξισμός, συστημική, Gestalt, και διάφορα άλλα. Ουσιαστικά, με τις λέξεις αυτές αναφερόμαστε στην μέθοδο την οποία χρησιμοποιεί ο κάθε θεραπευτής, προκειμένου να φτάσει στην θεραπεία των συμπτωμάτων για τα οποία διαμαρτύρεται ο πελάτης του. Κάθε μία από τις μεθόδους ψυχοθεραπείας βασίζεται πάνω σε μια διαφορετική θεωρία. Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μία συγκεκριμένη μέθοδος η οποία προκύπτει μέσα από μια συγκεκριμένη ψυχολογική θεώρηση του ανθρώπου. Στην πραγματικότητα υπάρχει μια ποικιλία θεωρητικών προσανατολισμών και ένα μεγάλος αριθμός μεθόδων και θεραπευτικών τακτικών. 5 συχνές ερωτήσεις που κάνουμε πριν επισκεφτούμε για πρώτη φορά ένα ψυχοθεραπευτή Κάνοντας ψυχοθεραπεία μετά από πόσο καιρό θα δω αλλαγή;

55 Η ψυχοθεραπεία είναι ένας τρόπος εκπαίδευσης. Μαθαίνουμε να βλέπουμε αλλιώς τον εαυτό μας άλλα και τα άτομα που σχετιζόμαστε. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Όπως και οι καταστάσεις που βιώνει. Χρειαζόμαστε χρόνο για να καταλάβουμε τι μας απασχολεί. Είναι απαραίτητο επίσης να το αναγνωρίσουμε και να αντιληφθούμε πώς θα το διαχειριστούμε. Ο χρόνος αλλαγής διαμορφώνετε ανάλογα με την διάθεση του θεραπευμένου να υλοποιήσει τους στόχους και τις επιθυμίες του. Η σταδιακή υλοποίηση τον στόχων του βοηθά περαιτέρω τον θεραπευμένο να πιστέψει στον εαυτό του και να ανεβάσει την αυτοεκτίμηση του. Όταν η αυτοεκτίμησή είναι υψηλή, παράγουμε περισσότερο στα εργασιακά, συνδεόμαστε ερωτικά καλύτερα, είμαστε ποιο αποτελεσματικοί και τρυφεροί γονείς και διατηρούμε ισχυρότερες φιλίες. Ακόμα και από τις πρώτες συνεδρίες δημιουργείτε μια θετική ανατροφοδότηση που μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη του απώτερου στόχου της ψυχοθεραπείας. Δηλαδή στην αίσθηση εσωτερικής γαληνής, ηρεμίας, ευεξίας, ικανοποίησης και πληρότητας.

Πλοηγός Υγείας 2024 56 Ο ψυχοθεραπευτής θα μου πει τι να πρέπει κάνω; Ποιος είναι ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή; Ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή δεν είναι να παίρνει αποφάσεις αντί του θεραπευμένου. Αλλά να είναι σύνοδος στην διαδικασία του άλλου. Ώστε ο θεραπευόμενος να αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση. Σκοπός είναι να αποφασίζει εκείνος την αλλαγή που θεωρεί κατάλληλη για τον εαυτό του. Έτσι, το άτο μο εκπαιδεύεται στο να βρίσκει λύσεις. Ώστε να μπορεί από ένα σημείο και μετά να λειτουργεί μόνο του, χωρίς τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή. Όσοι επισκέπτονται ψυχοθεραπευτή έχουν πρόβλημα; Οποιοσδήποτε άνθρωπος, σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθεί κάποιον ψυχοθεραπευτή. Δεν κάνουμε λόγο για πρόβλημα, αλλά για προβληματισμό. Για μια δυσκολία προσαρμογής του ατόμου στις τρέχουσες συνθήκες της ζωής του, σε έναν ή παραπάνω τομείς.

57

ώρα διαρκεί ένα ραντεβού ψυχοθεραπείας; Για πόσο καιρό θα πηγαίνω στο ψυχοθεραπευτή; Ένα ραντεβού ή συνάντηση με έναν ψυχοθεραπευτή ονομάζεται συνήθως συνεδρία. Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός ψυχοθεραπευτικού συμβολαίου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Όπως τα «θέματα» τα οποία το άτομο επιθυμεί διερευνήσει σε αυτό το θεραπευτικό ταξίδι. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η ετοιμότητά του ατόμου να εμβαθύνει στην πηγή των προβλημάτων του. Δηλαδή η θέληση και η διάθεσή του να προσεγγίσει τα θέματα που τον απασχολούν. Ανάλογα με τη φύση του αιτήματος που διαπραγματευόμαστε, προσδιορίζουμε και τη διάρκεια των συνεδριών. Κάθε πότε θα πηγαίνω; Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται μια φορά την εβδομάδα, σε μέρα και ώρα που συναποφασίζουμε και διαρκούν 50΄-60΄ λεπτά. Η πρώτη συνεδρία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο καθώς είναι αναγνωριστική. Σε περίπτωση ανάγκης, υπάρχει η δυνατότητα να επισπευσθεί μια συνεδρία. Αλλά αυτό δεν αποτελεί κανόνα, καθώς εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του συγκεκριμένου ατόμου. Μπορώ να διακόψω τη θεραπευτική σχέση; Φυσικά πάντα υπάρχει η δυνατότητα να διακόψουμε την θεραπευτική σχέση όποτε επιθυμούμε. Για παράδειγμα όποτε νιώσουμε ότι το αίτημα μας έχει ικανοποιηθεί και οι λόγοι που

Πλοηγός Υγείας 2024 58

ΥΓΈΙΑΣ ΑΝΤΙΣΣΑΣ

ΥΓΈΙΑΣ ΚΑΛΛΟΝΗΣ

ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ «ΒΟΣΤΑΝΈΙΟ»

ΦΑΡΜΑΚΈΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΈΣΒΟΥ Μητροπ. Ιακώβου 2, Μυτιλήνη Τηλ:

ΚΈΝΤΡΟ AΜΈΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΈΠΈΜΒΑΣΗΣ ΒΟΡΈΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Π. Kουντουριώτου 53 και Κομνηνάκη

ΓΡΑΦΈΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ Γ.Ν.

Τηλ:

- 17, Μυτιλήνη

13

Τηλ: 22510-27777 22513-50500

σε οδήγησαν στο γραφείο του θεραπευτή πλέον δεν είναι το ίδιο ισχυροί. Τι διαφορά έχει ο ψυχοθεραπευτής από έναν καλό φίλο; Ένας καλός φίλος θα ακούσει αυτό που μας απασχολεί και θα μας προτείνει κάποια λύση, πιθανόν πετυχημένη. Ωστόσο, είναι πιθανό να μας κρίνει ή ακόμα και να ερμηνεύσει τα γεγονότα σύμφωνα με τα δικά του βιώματα και πεποιθήσεις, κάτι που είναι πιθανό να μας αποπροσανατολίσει και μας αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο. Αντίθετα, η σχέση που δημιουργείτε ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και το θεραπευμένο αναπτύσσεται μέσα σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ψυχοθεραπευτής, έχοντας την επιστημονική γνώση και εμπειρία, είναι αντικειμενικός. Έχει μεθόδους και τεχνικές, έτσι μπορεί να προτείνει στο άτομο εναλλακτικές λύσεις, που του ταιριάζουν καλύτερα.