Afgelopen week kwam een oud-studiegenootje bij me eten en als dank gaf ze me een knuffelkoala. „Dit is een hit onder mijn leerlingen”, juichte ze. „Ze kunnen niet meer zonder. Het is een soort coma-Furby, kijk!” Ze drukte op het voetje. De koalabuik begon op en neer te gaan, er klonken zachte suisgeluidjes, alsof de knuffel ademde. Ik wilde zeggen dat ik geen slaaphulp nodig had, maar ik worstelde al een tijdje met mijn nachtrust. Ooit hielp een combinatie van meditatie, ademhalingsoefeningen, kruiden en bionische slaapmaskers, maar de afgelopen weken waren als vanouds prut. Die avond kroop ik dus in bed met een koala. Ik zette hem aan, het suizen begon. In een oogwenk was ik buiten westen.
De volgende dag had ik een drie havo. Nadat ik hen een half uur lang probeerde te overtuigen van het belang van het enjambement, gaf ik het op. Ze wisten allemaal dat ze over waren waardoor ze weigerden om nog iets op te steken, en dus vroeg ik of zij die slaapkoala kenden. Een jongen riep meteen dat hij sinds de pandemie niet meer zo goed had geslapen. Anderen vertelden dat ze vroeger yoga of een meditatie-app gebruikten om rustig te worden, maar dat dat op een gegeven moment niet meer genoeg was. Gelukkig ontdekten ze toen de koala.
‘Dit is een hit onder mijn leerlingen’, juichte ze. ‘Ze kunnen niet meer zonder’
Die avond lag ik naast de mijne. Wat een uitkomst, dacht ik. En ik twijfelde ook. Misschien is het mijn beperkte sociale omgeving, die los van angstige bejaarden vooral uit nerveuze tieners, overwerkte freelancers plus zwaar overspannen docenten, ambtenaren en consultants bestaat, maar de laatste jaren is er telkens weer een nieuwe kalmeringsrage. De ene keer is het brown noise, dan weer slaapbevorderend sap (dat achteraf niet helemaal uit legale ingrediënten blijkt te bestaan). De effectiviteit van al deze uitvindingen is helaas tijdelijk, omdat het slechts symptoombestrijding betreft. Na een tijdje is het plafond bereikt en heeft men weer iets sterkers nodig om de rust te vinden.
Gelukkig is er altijd nog de markt, waar de volgende applicatie/thee/mindset/gepatenteerde oefeningenreeks alweer klaarstaat. Producten en diensten die niet eens nodig zouden zijn als we gewoon iets minder veeleisend werden, zowel ten opzichte van onszelf als van elkaar. En we eens ophielden met het normaliseren van een werkcultuur waarin sommigen van de stress niet meer kunnen slapen.
Ik streelde de koala.
„Jij kunt er ook niets aan doen”, zei ik tegen hem. „Jij bent gewoon uitgevonden om instorting te voorkomen.”
Waarmee ik de instorting van mensen bedoelde, niet van het systeem.