1. List do Koryntian: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 12:31, 16 mar 2024

Pierwszy List do Koryntian [1 Kor] – księga Nowego Testamentu. Za autora listu powszechnie uważany jest święty Paweł. Miejscem sporządzenia był Efez, w którym św. Paweł zatrzymał się prawdopodobnie w roku 57.

List składa się z czterech części. W pierwszej Paweł, powiadomiony o rozłamach w gminie korynckiej, wzywa do jedności, której warunkiem jest zaufanie mądrości Bożej (rozdziały 1–4). Rozdział 5 i 6 listu poświęcony jest grzechom Koryntian. Następnie (rozdz. 7–14) Paweł porusza kwestie doktryny i etyki: relacji małżeństwa do dziewictwa, granic chrześcijańskiej wolności, dopuszczalności spożywania mięsa z ofiar pogańskich, podległości kobiet wobec mężczyzn (w efekcie tych uwag nastąpiło wykluczenie kobiet z czynnego udziału w liturgii), znaczenia Eucharystii, darów Ducha Świętego. Rozdział 13, stanowiący tzw. „Hymn o miłości” jest jednym z najczęściej cytowanych fragmentów Nowego Testamentu. Ostatnia część listu – rozdziały 15 i 16 – stanowi wykład chrześcijańskiej nauki o zmartwychwstaniu.

Integralność Listu[edytuj | edytuj kod]

Codex Amiatinus, Folio 950 recto, z tekstem 1 Kor. 1,1–21

Podobnie jak w przypadku 2. Koryntian również i ten List traktowany bywa jako kompozycja dwóch albo więcej listów. Weiss w 1910 roku wyodrębnił w 1 Kor dwa listy (List A i List B), w 1914 roku wyodrębnił jeszcze B1 i B2 (albo List C), 1 Kor 13 włącza do Listu B2 (wcześniej do Listu B) łącznie z innymi partiami 1 Kor (5,1–6,11; wcześniej 1,1–6,11)^[1]. Podobnie Goguel, który zastosował niewielkie modyfikacje^[2].

Herring wyróżniał dwa listy, List A na który składają się rr. 1–8; 10,23–11,1; 16,1–4.10–14 oraz List B, do którego włączył tylko rozdział 15^[3]. Schmithals, rekonstruuje aż dziewięć listów (Listy A–D), do Listu A włącza 1 Kor 11,2–34, do Listu B – 1 Kor 6,1–11; 2 Kor 6,14–7,1; 1 Kor 6,12-20; 9,24–10,22; 15,11–58; 16,13–24; do Listu C – 1 Kor 5,1–13; 7,1–8,13; 9,19–22; 1-,23–11,1; 12,1–31a; 14,1c–40; 12,31b–13,13; 16,1–12, do Listu D – 1 Kor 1,1–4,21, List E zaginął, List F to 1 Kor 9,1–18^[4]. Jewett rekonstruuje sześć listów dla 1 i 2 Listu do Koryntian, z których pięć dotyczy 1 Kor^[5]. W. O. Walker w 1978 roku wystąpił z tezą o nie-Pawłowych interpolacjach w 1 Koryntian.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Zobacz multimedia związane z tematem: 1. List do Koryntian

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ J. Weiss, Der erste Korintherbrief, KEK V, 1910, ss. XL-XLIII.
↑ M. Goguel, Introduction au Nouveau Testament, 4.2 (Paris: Leroux, 1926), s. 86.
↑ J. Hering, The First Epistle of St. Paul to the Corinthians (London 1962), ss. XII-XIV.
↑ F. Schmithals, Die Korintherbriefe als Briefsammlung, ss. 263-288.
↑ R. Jewett, The Redaction of 1 Corinthians and the Trajectory of the Pauline School, JAAR Sup. 46 (1978), ss. 398–444.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

A. Robertson, A. Plummer, A Critical and Exegetical Commentary on the First Epistle of St. Paul to the Corinthians (Edinburgh 1961).
Hans Conzelmann, Der erste Brief an die Korinther, KEK V, Göttingen 1969. (komentarz egzegetyczno-krytyczny)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[1] J. Weiss, Der erste Korintherbrief, KEK V, 1910, ss. XL-XLIII.

[2] M. Goguel, Introduction au Nouveau Testament, 4.2 (Paris: Leroux, 1926), s. 86.

[3] J. Hering, The First Epistle of St. Paul to the Corinthians (London 1962), ss. XII-XIV.

[4] F. Schmithals, Die Korintherbriefe als Briefsammlung, ss. 263-288.

[5] R. Jewett, The Redaction of 1 Corinthians and the Trajectory of the Pauline School, JAAR Sup. 46 (1978), ss. 398–444.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Nowy Testament2}}
-{{Nowy Testament2}}[[Plik:Schnorr von Carolsfeld - Glaube, Liebe, Hoffnung.jpg|left|thumb|150px|Wiara, Nadzieja i Miłość]]
 '''Pierwszy List do Koryntian''' ['''1 Kor'''] – księga [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]. Za autora listu powszechnie uważany jest [[Paweł z Tarsu|święty Paweł]]. Miejscem sporządzenia był [[Efez]], w którym św. Paweł zatrzymał się prawdopodobnie w roku [[57]].
-List składa się z czterech części. W pierwszej Paweł, powiadomiony o rozłamach w gminie korynckiej, wzywa do jedności, której warunkiem jest zaufanie mądrości Bożej (rozdziały 1-4). Rozdział 5 i 6 listu poświęcony jest grzechom Koryntian. Następnie (rozdz. 7-14) Paweł porusza kwestie doktryny i etyki: relacji [[małżeństwo|małżeństwa]] do dziewictwa, granic chrześcijańskiej wolności, dopuszczalności spożywania mięsa z ofiar pogańskich, podległości kobiet wobec mężczyzn (w efekcie tych uwag nastąpiło wykluczenie kobiet z czynnego udziału w liturgii), znaczenia [[Eucharystia (sakrament)|Eucharystii]], darów Ducha Świętego. Rozdział 13, stanowiący "[[Hymn o Miłości]]" jest jednym z najczęściej cytowanych fragmentów [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]. Ostatnia część listu – rozdziały 15 i 16 – stanowi wykład chrześcijańskiej nauki o [[zmartwychwstanie|zmartwychwstaniu]].
+List składa się z czterech części. W pierwszej Paweł, powiadomiony o rozłamach w gminie korynckiej, wzywa do jedności, której warunkiem jest zaufanie mądrości Bożej (rozdziały 1–4). Rozdział 5 i 6 listu poświęcony jest grzechom Koryntian. Następnie (rozdz. 7–14) Paweł porusza kwestie doktryny i etyki: relacji [[małżeństwo|małżeństwa]] do dziewictwa, granic chrześcijańskiej wolności, dopuszczalności spożywania mięsa z ofiar pogańskich, podległości kobiet wobec mężczyzn (w efekcie tych uwag nastąpiło wykluczenie kobiet z czynnego udziału w liturgii), znaczenia [[Eucharystia (sakrament)|Eucharystii]], darów Ducha Świętego. Rozdział 13, stanowiący tzw. „[[Hymn o miłości]]” jest jednym z najczęściej cytowanych fragmentów [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]. Ostatnia część listu – rozdziały 15 i 16 – stanowi wykład chrześcijańskiej nauki o [[zmartwychwstanie|zmartwychwstaniu]].
 == Integralność Listu ==
-[[Plik:Codex Amiatinus (1 Cor 1,1-21).jpg|thumb|200px|[[Codex Amiatinus]], Folio 950 recto, z tekstem 1 Kor. 1,1-21]]
+[[Plik:Codex Amiatinus (1 Cor 1,1-21).jpg|thumb|200px|[[Codex Amiatinus]], Folio 950 recto, z tekstem 1 Kor. 1,1–21]]
-Podobnie jak w przypadku [[2. List do Koryntian|2. Koryntian]] również i ten List traktowany bywa jako kompozycja dwóch albo więcej listów. Weiss w 1910 roku wyodrębnił w 1 Kor dwa listy (List A i List B), w 1914 roku wyodrębnił jeszcze B1 i B2 (albo List C), 1 Kor 13 włącza do Listu B2 (wcześniej do Listu B) łącznie z innymi partiami 1 Kor (5,1-6,11; wcześniej 1,1-6,11)<ref>J. Weiss, ''Der erste Korintherbrief'', KEK V, 1910, SS. XL-XLIII.</ref>. Podobnie Goguel, który zastosował niewielkie modyfikacje<ref>M. Goguel, ''Introduction au Nouveau Testament'', 4.2 (Paris: Leroux, 1926), p. 86. </ref>.
+Podobnie jak w przypadku [[2. List do Koryntian|2. Koryntian]] również i ten List traktowany bywa jako kompozycja dwóch albo więcej listów. Weiss w 1910 roku wyodrębnił w 1 Kor dwa listy (List A i List B), w 1914 roku wyodrębnił jeszcze B1 i B2 (albo List C), 1 Kor 13 włącza do Listu B2 (wcześniej do Listu B) łącznie z innymi partiami 1 Kor (5,1–6,11; wcześniej 1,1–6,11)<ref>J. Weiss, ''Der erste Korintherbrief'', KEK V, 1910, ss. XL-XLIII.</ref>. Podobnie Goguel, który zastosował niewielkie modyfikacje<ref>M. Goguel, ''Introduction au Nouveau Testament'', 4.2 (Paris: Leroux, 1926), s. 86.</ref>.
-Herring wyróżniał dwa listy, List A na który składają się rr. 1-8; 10,23-11,1; 16,1-4.10-14 oraz List B, do którego włączył tylko rozdział 15<ref>J. Hering, ''The First Epistle of St. Paul to the Corinthians'' (London 1962), pp. XII-XIV. </ref>. Schmithals, rekonstruuje aż dziewięć listów (Listy A-D), do Listu A włącza 1 Kor 11,2-34, do Listu B - 1 Kor 6,1-11; 2 Kor 6,14-7,1; 1 Kor 6,12-20; 9,24-10,22; 15,11-58; 16,13-24; do Listu C - 1 Kor 5,1-13; 7,1-8,13; 9,19-22; 1-,23-11,1; 12,1-31a; 14,1c-40; 12,31b-13,13; 16,1-12, do Listu D - 1 Kor 1,1-4,21, List E zaginął, List F to 1 Kor 9,1-18<ref>F. Schmithals, ''Die Korintherbriefe als Briefsammlung'', pp. 263-288. </ref>. Jewett rekonstruuje sześć listów dla 1 i 2 Listu do Koryntian, z których pięć dotyczy 1 Kor<ref>R. Jewett, ''The Redaction of 1 Corinthians and the Trajectory of the Pauline School'', JAAR ''Sup.'' 46 (1978), pp. 398-444. </ref>. W. O. Walker w 1978 roku wystąpił z tezą o nie-Pawłowych interpolacjach w 1 Koryntian.
+Herring wyróżniał dwa listy, List A na który składają się rr. 1–8; 10,23–11,1; 16,1–4.10–14 oraz List B, do którego włączył tylko rozdział 15<ref>J. Hering, ''The First Epistle of St. Paul to the Corinthians'' (London 1962), ss. XII-XIV.</ref>. Schmithals, rekonstruuje aż dziewięć listów (Listy A–D), do Listu A włącza 1 Kor 11,2–34, do Listu B – 1 Kor 6,1–11; 2 Kor 6,14–7,1; 1 Kor 6,12-20; 9,24–10,22; 15,11–58; 16,13–24; do Listu C – 1 Kor 5,1–13; 7,1–8,13; 9,19–22; 1-,23–11,1; 12,1–31a; 14,1c–40; 12,31b–13,13; 16,1–12, do Listu D – 1 Kor 1,1–4,21, List E zaginął, List F to 1 Kor 9,1–18<ref>F. Schmithals, ''Die Korintherbriefe als Briefsammlung'', ss. 263-288.</ref>. Jewett rekonstruuje sześć listów dla 1 i 2 Listu do Koryntian, z których pięć dotyczy 1 Kor<ref>R. Jewett, ''The Redaction of 1 Corinthians and the Trajectory of the Pauline School'', JAAR ''Sup.'' 46 (1978), ss. 398–444.</ref>. W. O. Walker w 1978 roku wystąpił z tezą o nie-Pawłowych interpolacjach w 1 Koryntian.
 == Zobacz też ==
 * [[Warianty tekstowe Nowego Testamentu#1. List do Koryntian|Warianty tekstowe 1. Listu do Koryntian]]
 * [[2. List do Koryntian]]
-{{wikisource|Biblia Gdańska/Pierwszy List do Koryntian|Pierwszego Listu do Koryntian (Biblia Gdańska)}}
+{{Wikiźródła|Biblia Wujka (1923)/Pierwszy List do Koryntian|Pierwszego Listu do Koryntian (Biblia Wujka)}}
+{{Wikiźródła|Biblia Gdańska/List pierwszy Świętego Pawła Apostoła do Koryntów|Pierwszego Listu do Koryntian (Biblia Gdańska)}}
-{{wikiquote|dopełniacz=z 1. Listu do Koryntian}}
+{{Wikicytaty|dopełniacz=z 1. Listu do Koryntian}}
-{{commons|First Epistle to the Corinthians|Hymn o Miłości}}
+{{Commonscat|First Epistle to the Corinthians}}
+== Przypisy ==
 {{Przypisy}}
 == Bibliografia ==
 * A. Robertson, A. Plummer, [http://www.archive.org/stream/criticalexegetic33robeuoft#page/n9/mode/2up ''A Critical and Exegetical Commentary on the First Epistle of St. Paul to the Corinthians''] (Edinburgh 1961).
-* Hans Conzelmann, [http://books.google.pl/books?id=GjhAozR6NusC&pg=PA&lpg=#v=onepage&q=&f=false ''Der erste Brief an die Korinther''], KEK V, Göttingen 1969. (komentarz egzegetyczno-krytyczny)
+* Hans Conzelmann, [http://digi20.digitale-sammlungen.de/de/fs1/object/display/bsb00052424_00001.html ''Der erste Brief an die Korinther''], KEK V, Göttingen 1969. (komentarz egzegetyczno-krytyczny)
 == Linki zewnętrzne ==
-* [http://www.biblia.pl/ksiega.php?id=53 1 List do Koryntian w tłumaczeniu Biblii Tysiąclecia]
+* [http://www.biblia.deon.pl/ksiega.php?id=53 1 List do Koryntian w tłumaczeniu Biblii Tysiąclecia]
 * [http://www.literatura.hg.pl/brzeska/1kor.htm 1 List do Koryntian w tłumaczeniu Biblii Brzeskiej]
-* [http://www.jezus.pl/Biblia/Biblia-audio/1-List-do-Koryntian.htm 1 List do Koryntian w tłumaczeniu Biblii Warszawskiej (audio)]
+* [http://xn--pismowite-6ib73e.pl/nowy-testament/1list-koryntian.php 1 List do Koryntian w tłumaczeniu Biblii Ks. Jakuba Wujka]
 {{Listy Pawła}}
-{{Commonscat|First Epistle to the Corinthians}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
 [[Kategoria:Listy świętego Pawła|Koryntian, 1 list do]]
-[[vep:1. kirjaine korinfalaižile]]
-[[ar:الرسالة الأولى إلى أهل كورنثوس]]
-[[arc:ܐܓܪܬܐ ܩܕܡܝܬܐ ܕܠܘܬ ܩܘܪܢܬܝܐ]]
-[[ast:Primera epístola a los corintios]]
-[[zh-min-nan:Ko-lîm-to Chiân-su]]
-[[bg:Първо послание към коринтяните]]
-[[bar:1. Briaf an de Korintha]]
-[[ca:Primera Epístola als Corintis]]
-[[cs:První list Korintským]]
-[[da:Paulus' Første Brev til Korintherne]]
-[[de:1. Brief des Paulus an die Korinther]]
-[[el:Α' Επιστολή προς Κορινθίους]]
-[[en:First Epistle to the Corinthians]]
-[[es:Primera epístola a los corintios]]
-[[eo:1-a epistolo al la korintanoj]]
-[[fa:نامه اول به قرنتیان]]
-[[fr:Première épître aux Corinthiens]]
-[[hak:Kô-lìm-tô-chhièn-sû]]
-[[ko:코린토 신자들에게 보낸 첫째 서간]]
-[[hy:Պողոս Առաքյալի առաջին նամակը Կորնթացիներին]]
-[[hr:Prva poslanica Korinćanima]]
-[[id:Surat Paulus yang Pertama kepada Jemaat di Korintus]]
-[[ia:Epistola 1 al Corinthios]]
-[[it:Prima lettera ai Corinzi]]
-[[he:האיגרת הראשונה אל הקורינתים]]
-[[jv:I Korintus]]
-[[rw:Urwandiko rwa I kub’ikorinto]]
-[[sw:Waraka wa kwanza kwa Wakorintho]]
-[[la:Epistula I ad Corinthios]]
-[[lv:Pāvila 1. vēstule korintiešiem]]
-[[lt:Pirmasis laiškas korintiečiams]]
-[[lmo:Prima letera ai Curinz]]
-[[hu:Pál első levele a korinthosziakhoz]]
-[[mk:Прво послание до Коринќаните]]
-[[ml:കോറിന്തോസുകാർക്ക് എഴുതിയ ഒന്നാം ലേഖനം]]
-[[cdo:Gŏ̤-lìng-dŏ̤ Cièng Cṳ̆]]
-[[nl:Eerste brief van Paulus aan de Korintiërs]]
-[[ja:コリントの信徒への手紙一]]
-[[no:Paulus' første brev til korinterne]]
-[[nn:Paulus’ fyrste brev til korintarane]]
-[[pt:Primeira Epístola aos Coríntios]]
-[[ro:Întâia epistolă a lui Pavel către corinteni]]
-[[qu:Kurinthuyuqkunapaq huk ñiqin qillqa]]
-[[ru:1-е послание к Коринфянам]]
-[[sm:O le tusi muamua a Paulo ia Korinto]]
-[[scn:Prima Littra a li Curinzî]]
-[[simple:First Epistle to the Corinthians]]
-[[sk:Prvý list Korinťanom]]
-[[sr:Прва посланица Коринћанима]]
-[[sh:Prva poslanica Korinćanima]]
-[[fi:Ensimmäinen kirje korinttilaisille]]
-[[sv:Första Korinthierbrevet]]
-[[tl:Unang Sulat sa mga taga-Corinto]]
-[[ta:கொரிந்தியருக்கு எழுதிய முதலாவது நிருபம்]]
-[[th:พระธรรม 1 โครินธ์]]
-[[tr:Pavlus’un Korintlilere birinci mektubu]]
-[[uk:1-е послання до коринтян]]
-[[ug:كورىنتلىقلارغا يېزىلغان بىرىنچى خەت]]
-[[vi:Thư thứ nhất gửi tín hữu Côrintô]]
-[[wo:1 Korent]]
-[[yo:Episteli Kinni si awon ara Korinti]]
-[[zh:哥林多前書]]

Listy wielkie	List do Rzymian (Rz) 1. List do Koryntian (1Kor) 2. List do Koryntian (2Kor) List do Galatów (Galacjan) (Ga) 1. List do Tesaloniczan (1Tes) 2. List do Tesaloniczan (2Tes)
Listy więzienne	List do Efezjan (Ef) List do Filipian (Flp) List do Kolosan (Kol) List do Filemona (Flm)
Listy pasterskie	1. List do Tymoteusza (1Tm) 2. List do Tymoteusza (2Tm) List do Tytusa (Tt)
List anonimowy	List do Hebrajczyków (Hbr)