Mączki skalne mają w ogrodach biologicznych wiele zastosowań. Główną ich zaletą jest bogactwo mikroelementów, które stopniowo stają się przyswajalne dla roślin. Stanowią cenny dodatek do kompostu i nawozów płynnych, łagodzący nieprzyjemne zapachy. Niektóre mączki skalne mają zdolność do zatrzymywania w glebie wody i składników pokarmowych, dlatego, że składają się z frakcji ilastych, należą tu takie mączki ilaste jak bentonit czy montmorylonit - nadają się one zwłaszcza dla gleby piaszczystych. Istnieją jeszcze tzw. mączki kamienne, powstałe z granitu i bazaltu, przy czym ta ostatnia jest dostępna w Polsce („AGROZEM” Sp. z o.o., 57-300 Kłodzko, ul. Dąbrówki 7/V/8, tel: 609-542-021 e-mail agrozem@op.pl). Tabela przedstawia średni skład mączek granitowych i bazaltowych:
Dolomit.
Zmielony dolomit, choć w Polsce łatwo dostępny, nie posiada wszystkich zalet mączki skalnej - zwykle ze składników pokarmowych zawiera jedynie wapń i magnez w formie węglanowej.
Związek chemiczny
|
bazalt (%)
|
granit (%)
|
P2O5
|
0,4
|
0,2
|
K2O
|
1,2
|
5,3
|
CaO
|
9,6
|
1
|
MgO
|
6,8
|
0,4
|
SiO2
|
49,5
|
73
|
Al2O3
|
15
|
13,8
|
Fe2O3
|
3,7
|
0,8
|
FeO
|
8,7
|
1,4
|
Na2O
|
2,9
|
3,2
|
MnO
|
0,2
|
0,1
|
Mn
|
0,15
|
0,039
|
Zn
|
0,0105
|
0,0039
|
Cu
|
0,0087
|
0,0008
|
B
|
0,0005
|
0,001
|
Mo
|
0,00015
|
0,00013
|
Co
|
0,0048
|
0,0001
|
W ogrodach często używa się torfu w sposób nieumiarkowany. Nadmierne ilości torfu zakwaszają jednak glebę, ponadto torf w naturalnej postaci praktycznie nie ma wartości nawozowej. Jedynie torf sztucznie wzbogacony w pierwiastki jest nawozem. Niezastąpioną zaletą torfu jest jego zdolność do wchłaniania ogromnych ilości wody. W ten prosty sposób można więc za jego pomocą poprawić gospodarkę wodną na ciężkich i lekkich glebach - na piaszczystych torf służy za zbiornik, na gliniastych będzie wchłaniał nadmiar wody.
W ogrodach torf powinien mieć zastosowanie jedynie u roślin bagiennych, np. różaneczników, wrzosów, hortensji. Ponieważ jednak eksploatacja zasobów torfu wiąże się z degradacją środowiska naturalnego, dobrze byłoby zastąpić go np. kompostem z liści i ściółką z kory - efekt będzie identyczny.
Kora jest produktem odpadowym przemysłu drzewnego, mającym zastosowanie w ogrodach. Ściółka z kory nadaje się dla roślin wymagających kwaśnego odczynu gleby, ma też minimalną wartość nawozową. Ściółka z grubej kory bardzo dobrze hamuje rozwój chwastów i chroni glebę przed utratą wilgoci. Próchnica z kory powstaje w wyniku kompostowania rozdrobnionej kory wzbogaconej w azot - w dużych pryzmach w czasie rozkładu zmniejsza się ilość szkodliwych substancji, kwasów garbnikowych, żywic, fenoli. Taka próchnica zawiera sporo substancji organicznej i lekko kwaśny odczyn.
Słoma, jako produkt odpadowy, jest uzyskiwana corocznie, dlatego jej pozyskanie nie wiąże się z degradacją środowiska naturalnego. Słomę można wykorzystać jako ściółkę, można ją kompostować lub użyć jej jako wkład grzewczy do zimnych inspektów. Można też wykorzystać ją w uprawie pod osłonami - rozkładająca się słoma wytwarza dwutlenek węgla.
Nawozy płynne działają znacznie szybciej od innych nawozów organicznych, prawie natychmiastowo. Nawozimy nimi rośliny żarłoczne. W ogrodzie biologicznym największe zastosowanie jako nawóz ma gnojówka z pokrzywy. Można do niej dodać gnojówkę z żywokostu, ze skrzypu polnego, trochę mączki skalnej oraz trochę nawozu zwierzęcego, aby zwiększyć zawartość składników pokarmowych w gnojówce. Gnojówka taka przed użyciem wymaga rozcieńczenia z wodą, najlepiej deszczową, w stosunku 1:8-10.
Gnojówkę można wzbogacić mieszanką chwastów, nadają się tutaj: tasznik, rumianek, mniszek pospolity. Można dodać do niej pomiotu ptasiego, krowieńca, mączki rogowej, mączki z krwi i kości lub nawet łopatę dojrzałego kompostu.
Gnojówkę można otrzymać także z kompostu. Do beczki wsypuje się pełne wiadro dojrzałego kompostu i zalewa 10 litrami wody. Już po krótkim czasie można takim nierozcieńczonym roztworem kompostu podlewać rośliny.
Największą wartość nawozową ma gnojowica, która powstaje z odchodów zwierzęcych. W ogrodach można ją sztucznie uzyskać po prostu mieszając zwierzęce odchody z wodą i pozostawiają roztwór, aby przefermentował. Można użyć odchodów bydlęcych bez słomy, świeży lub suszony pomiot kurzy. Dodatek stanowi mączka skalna i ewentualnie trochę dzikich roślin leczniczych. Oczywiście wymaga rozcieńczenia.
Rozcieńczoną gnojówką podlewamy glebę wokół roślin w wilgotne, pochmurne dni. Nie może ona dostać się na liście! Można nią podlewać także pryzmę kompostową.
<<<Stosowanie nawozów --- Teoretyczne podstawy nawożenia