www.fgks.org   »   [go: up one dir, main page]

بۆ ناوەڕۆک بازبدە

قانوونا سروشتی

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

قانوونا سروشتی، قانوونا خوەزایی، قانوونا خوەرسکیلاتینی لەخ ناتورالس) تەۆریەکا ەخلاقی یە کۆ دبێژت قانوونەک هەیە کۆ خوەرسک وێ دادنتئوو ژبەر ڤێ ژی ل هەمی دەران هەیەئوو وەکهەڤئە . قانوونا سروشتی بەرانبەری قانوونا دانایی دهێت کۆ هوکمەت، جڤاکئا ن نەتەوە-وەلات دادنێن. ب ڤیئا وایی، قانوونا سروشتی دکارت وەکی پیڤەرەکی ژبۆ رەخنەکرنا قانوونان بهێت بکارانین. د دادوەریا قانوونا سروشتی دا، ناڤەرۆکا قانوونێن دانایی بێئی شارەتکرنا ب قانوونا سروشتی (ان تشتەکێ مینا وێ) ناهێت زانین. ب ڤیئا وایی، قانوون ناهێت رەخنەکرن، تەنێ دهێت بەرێکڤەدان. زاراڤا قانوونا سروشتی جارنا ل شوونا مافێن خوەرسکیئا ن ەدالەتا خوەرسکی دهێت بکارانین. لێ گەلەک ژ هزرمەندێن سیاسیئوو فەلسەفیئێ ن نوودەم ژ تێکهلکرنا ڤان تێگەهان خوە ددن پاش.

قانوونا سروشتی باندۆرەکا مەزن ل سەر پێکهاتنا قانوونا گشتی یائی نگلیزی هەبوویە. فەلسەفەیێن تهۆماسئا قوناس، فرانجسجۆ سوáرەز، تهۆماس حۆببەس، حوگۆ گرۆتوس، ساموەل ڤۆن پوفەندۆرف،ئوو ژۆهن لۆجکەئە ڤ قانوون سالخاندنە.

دیرۆک[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]

بکارانینا زاراڤا قانوونا سروشتی، ب رەنگێن وێ یێن جۆربجۆر ڤە، د دیرۆکێ دا گەلەک گوهارتن دیتنە. گەلەک تەۆریێن جدائوو گوهارتی ل سەر قانوونا سروشتی هەنە، جداهیێن گەلەک مەزن د وارێ دیارکرن دەستهلاتائە خلاقی د دیارکرنا دەستهلاتا قانوونی یا نۆرمان د وان دا هەنە.