Տարաս Շևչենկոյի նկարների ցանկ
Պահպանվել են Տարաս Շևչենկոյի 835 նկարներ[1], որոնք մեր ժամանակներն են հասել բնօրինակներով և մասնավորապես մետաղի ու փայտի վրա արված փորագրանկարներով՝ արված ռուս և արտասահմանյան փորագրիչների կողմից, ինչպես նաև կրկնօրինակներով, որոնք նկարիչների կողմից արվել են դեռևս Շևչենկոյի կենդանության օրոք։ Բացի այդ, տեղեկություններ կան Շևչենկոյի 278 կորած նկարների մասին[1], որոնք մինչ օրս չեն գտնվել։
Գեղանկարներն ու գրաֆիկական աշխատանքները վերագրվում են 1830-1861 թվականներին և տարածապես կապված են Ռուսաստանի, Ուկրաինայի, Ղազախստանի հետ։ Ըստ ժանրի՝ դրանք դիմանկարներ են, դիցաբանական, պատմական և կենցաղային թեմաներով ստեղծագործություններ, ճարտարապետական ու լանդշաֆտային բնանկարներ։ Դրանք կտավի վրա արվել են յուղաներկով, ինչպես նաև ջրաներկով, սեպիայով, ստվերաներկով, կապարե մատիտով և օֆորտ տեխնիկայով տարբեր չափերի սպիտակ, գունավոր ու գունամշակված առանձին թղթերի վրա, նաև 5 ալբոմներում։
Գեղանկարչություն, գրաֆիկա։ 1830-1847
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1830-1847 թվականների աշխատանքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նկար | Անվանում | Տեխնիկա | Չափեր (սմ) |
Ամսաթիվ | Ծ. |
---|---|---|---|---|---|
Կնոջ կիսանդրի | Թուղթ, իտալական մատիտ | 47,5×38 | 1830 | [2] | |
Պավել Վասիլևիչ Էնգելգարդտի դիմանկարը[Ն. 1] | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 10,3×8,4 | 1833 | [3] | |
Կնոջ գլուխ | Թուղթ, ջրաներկ | 11,6×9,1 | 1834 | [4] | |
Լուկրեցիայի մահը | Թուղթ, տուշ, փետուր | 34,3×50,3 | 1835 | [5] | |
Դրևլյանի իշխան Օլեգի մահը | Թուղթ, տուշ, փետուր, վրձին | 27,5×38,9 | 1836 | [6] | |
Ալեքսանդր Մակեդոնացին պարզում է իր բժիշկ Ֆիլիպի վստահությունը | Թուղթ, ջրաներկ, տուշ, փետուր | 26×35,7 | 1836 | [7] | |
Վիրջինիայի մահը | Թուղթ, ջրաներկ, տուշ, փետուր | 25,1×35,7 | 1836 | [8] | |
Բոգդան Խմելնիցկու մահը | Թուղթ, տուշ, վրձին, փետուր | 30,8×45,1 | 1836-1837 | [9] | |
Սոկրատեսի մահը | Թուղթ, տուշ, վրձին, փետուր | 24,5×32,3 | 1837 | [10] | |
Կատերինա Աբազայի դիմանկարը (?) | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 22,5×18,1 | 1837 | [11] | |
Անծանոթի դիմանկար | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 21,3×18,8 | 1837 | [12] | |
Անծանոթի դիմանկար | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 23,7×17,6 | 1837-1838 | [13] | |
Շան հետի աղջկա դիմանկար | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 24,6×19,4 | 1838 | [14] | |
Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի դիմանկարը | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 24,6×19,5 | 1838 | [15] | |
Կազակների ճաշկերույթ | Թուղթ, մատիտ | 23,3×34 | 25 դեկտեմբերի, 1838 | [16] | |
Մոր գլուխը | Յուղաներկ | 68×58 | 1838-1840 | [17] | |
Անտոն Իվանովիչ Լագոդայի դիմանկարը[Ն. 2] | Թուղթ, ջրաներկ | 25,2×19,5 | 1839 | [18] | |
Իվան Անդրեևիչ Կռիլովի դիմանկարը[Ն. 3] | Թուղթ, ջրաներկ | 24,6×19,5 | 1839 − 1841, ապրիլ | [19][Ն. 4] | |
Վասիլի Անդրեևիչ Ժուկովսկու դիմանկարը[Ն. 5] | Թուղթ, ջրաներկ | 27,3×21 | 1839-1844 | [20] | |
Ընդհատված հանդիպում | Թուղթ, ջրաներկ | 23×18,5 | 1839-1840 | [21] | |
Տատիկի և թոռնուհու երազը | Թուղթ, ջրաներկ | 21,9×27,6 | 1839-1840 | [22] | |
Կինն անկողնում | Թուղթ, ջրաներկ | 23,1×19,1 | 1839-1840 | [23] | |
Յուկերի դիմանկարը | Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ | 16,9×14 | 1840 | [24] | |
Բնորդուհի | Թուղթ, ջրաներկ, բրոնզ | 16,3×20,5 | 1840 | [25] | |
Մարիա Նկարվել է Ա. Ս. Պուշկինի «Պոլտավա» պոեմի հիամն վրա |
Թուղթ, ջրաներկ, բրոնզ | 24,7×20,1 | 1840 | [26] | |
Մանյակով անծանոթուհու դիմանկարը | Թուղթ, ջրաներկ | 21,5×17,7 | 1840 | [27] | |
Տղան շան հետ անտառում | Թուղթ, սեպիա | 23,1×18,3 | 1840 | [28] | |
Պետերբուրգում Սմոլենսկի գերեզմանատան անկյունը | մատիտ, сепия | 17,8×26,5 | ամառ, 1840 | [29] | |
Բնորդը | Ստվարաթուղթ, յուղաներկ | 57×70,5 | ապրիլ, 1840 – հունվար, 1842 | [30] | |
Բնորդները | Գունամշակված թուղթ, ածխամատիտ, կավիճ | 76×57 | հունիս, 1840 – հունվար, 1841 | [31] | |
Ինքնադիմանկար | Կտավ (ձվաձև), յուղաներկ | 43×35 | ձմեռ, 1840-1841 | [32] | |
Բնորդը սուրբ Սեբաստիանի կեցվածքով | Կտավ, յուղաներկ | 72×54,2 | ձմեռ, 1840-1841 | [33][Ն. 6] | |
Անծանոթների դիմանկարներ | Թուղթ, մատիտ | 27,8×37,7 | 1840-1843 | [34][Ն. 7] | |
Կաթոլիկ վանականը Նիկոլայ Նադեժդինի «Կամքի ուժը։ Ճանապարհորդի հուշերը» ստեղծագործության նկարազարդումը |
Փորագրանկար պողպատի վրա | — | ապրիլի 30, 1841 | [35] | |
Գնչուհի գուշակուհին | Թուղթ, ջրաներկ | 26,5×20,7 | սեպտեմբեր, 1841 | [36] | |
Հեքիմը Գ. Ֆ. Կվիտկա-Օսնովյանենկոյի համանուն ստեղծագործության նկարազարդումը |
Թուղթ, մատիտ, տուշ, փետուր, վրձին | 21,4×15,9 | 10 հոկտեմբերի 1841 | [37] | |
Հեքիմը Գ. Ֆ. Կվիտկա-Օսնովյանենկոյի համանուն ստեղծագործության նկարազարդումը |
Փորագրանկար փայտի վրա | — | 10 հոկտեմբերի, 1841 | [38] | |
Տարաս Բուլբայի հանդիպումը որդիների հետ Նիկոլայ Գոգոլի վիպակի նկարազարդումը «Տարաս Բուլբա» |
Թուղթ, սեպիա | 23,1×30,2 | 1842 | [39][Ն. 8] | |
Նիկոլայ Պավլովիչ Սոկոլովսկու դիմանկարը[Ն. 9] | Բրիստոլի թուղթ, ջրաներկ | 25×21,9 | 1842 | [40] | |
Դաշնամուրի մոտ նստած անծանոթուհու դիմանկարը | ջրաներկ | — | 1842 | [41] | |
Կատերինա | Կտավ, յուղաներկ | 93×72,3 | ամառ, 1842 | [42] | |
Կույրն աղջկա հետ «Կույրը» պոեմի նկարազարդում |
Թուղթ, մատիտ, сепия | 21,5×17,8 | 1842 | [43] | |
Լիր արքան Վիլյամ Շեքսպիրի համանուն ողբերգության թեմայով նկարազարդում |
Թուղթ, գալվանոկաուստիկա | 12,4×9,2; 15,8×11,7; 20,7×14,6 |
փետրվարի 10, 1843 | [44] | |
Մարտանկարիչ Ալեքսանդր Եվստաֆիևիչ Կոցեբուի դիմանկարը[Ն. 10] | Թուղթ, ջրաներկ | 27,9×22,5 | 1843 | [45] | |
Հարեմում | Բրիստոլի թուղթ, ջրաներկ | 24,7×20 | 1843 | [46] | |
Գյուղական ընտանիք | Կտավ, յուղաներկ | 60×72,5 | մայիս, 1843 | [47] | |
Մեղվանոցում | Կտավ, յուղաներկ | 53×41 | մայիս, 1843 | [48] |
Նշումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Պավել Վասիլևիչ (1798-1849) − ռուս ազնվական, Տարաս Շևչենկոյի կալվածատեր։
- ↑ Անտոն Լագոդա (1816-1876) − գրականագետ։
- ↑ Իվան Կռիլով (1769-1844) − բանաստեղծ, առակագիր։
- ↑ Պահվում է Պուշկինի համառուսաստանյան թանգարանում։
- ↑ Վասիլի Ժուկովսկի (1783-1853) – բանաստեղծ։
- ↑ Պահպանվում է Ռուսական պետական թանգարանում։
- ↑ Պահպանվում է Պուշկինի տանը։
- ↑ Պահպանվում է Էրմիտաժում։
- ↑ Նիկալայ Պավլովիչ Սոկոլովսկի – ուլանյան գնդի լեյբգվարդիայի պորուչիկ։ 1857 թվականի հուլիսի 2-ին Շևչենկոն օրագրում հիշատակել է, որ ռոտմիստր Ապրելևի հետ ծանոթացել է 1841 թվականին «իր հայրենակիցներից մեկի՝ ինչ-որ Սոկոլովսկու մոտ»։
- ↑ Ալեքսանդր Կոցեբու (1815-1889) – մարտանկարիչ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Передмова // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є. — К.: Вид-во АН УРСР, 1961. — Т. 1.
- ↑ Погруддя жінки (ուկր.)
- ↑ Портрет Павла Васильовича Енгельгардта (ուկր.)
- ↑ Голова жінки (ուկր.)
- ↑ Смерть Лукреції (ուկր.)
- ↑ Смерть Олега, князя древлянського (ուկր.)
- ↑ Александр Македонський виявляє довір’я своєму лікареві Філіппу (ուկր.)
- ↑ Смерть Віргінії (ուկր.)
- ↑ Смерть Богдана Хмельницького (ուկր.)
- ↑ Смерть Сократа (ուկր.)
- ↑ Портрет Катерини Абази (ուկր.)
- ↑ Т.Г.Шевченко. Портрет невідомого. 1837. С.-Петербург (ուկր.)
- ↑ Портрет невідомого (ուկր.)
- ↑ Портрет дівчини з собакою (ուկր.)
- ↑ Портрет Миколи Олександровича Луніна (ուկր.)
- ↑ Козацький банкет (ուկր.)
- ↑ Голова матері (ուկր.)
- ↑ Портрет Антона Івановича Лагоди (ուկր.)
- ↑ Портрет Івана Андрійовича Крилова (ուկր.)
- ↑ Портрет Василя Андрійовича Жуковського (ուկր.)
- ↑ Перерване побачення (ուկր.)
- ↑ Сон бабусі і внучки (ուկր.)
- ↑ Жінка в ліжку (ուկր.)
- ↑ Портрет юнкера (ուկր.)
- ↑ Натурщиця (ուկր.)
- ↑ Марія (ուկր.)
- ↑ Портрет невідомої в намисті (ուկր.)
- ↑ Хлопчик з собакою в лісі (ուկր.)
- ↑ Куток Смоленського кладовища в Петербурзі (ուկր.)
- ↑ Натурщик (ուկր.)
- ↑ Натурщики (ուկր.)
- ↑ Автопортрет (ուկր.)
- ↑ Натурщик в позі св. Себастіяна (ուկր.)
- ↑ Портрети невідомих (ուկր.)
- ↑ Католицький чернець (ուկր.)
- ↑ Циганка-ворожка (ուկր.)
- ↑ Знахар (ուկր.)
- ↑ Знахар (ուկր.)
- ↑ Зустріч Тараса Бульби з синами (ուկր.)
- ↑ Портрет Миколи Павловича Соколовського (ուկր.)
- ↑ Портрет невідомої біля фортепіано (ուկր.)
- ↑ Катерина (ուկր.)
- ↑ Сліпа з дочкою (ուկր.)
- ↑ Король Лір (ուկր.)
- ↑ Портрет художника-баталіста Олександра Євстахійовича Коцебу (ուկր.)
- ↑ В гаремі (ուկր.)
- ↑ Селянська родина (ուկր.)
- ↑ На пасіці (ուկր.)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Живопис, графіка 1830–1847 // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є.. — К.: Вид-во АН УРСР, 1961. — Т. 7.
- Живопис, графіка 1847–1850 // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є.. — К.: Вид-во АН УРСР, 1963. — Т. 8.
- Живопис, графіка 1851–1857 // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є.. — К.: Вид-во АН УРСР, 1964. — Т. 9.
- Живопис, графіка 1857–1861 // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є.. — К.: Вид-во АН УРСР, 1963. — Т. 10.