Börmingem (angl.: Birmingham [ˈbɝːmɪŋəm], sijaline virkand [ˈbɜːmɪŋɡəm], kelen pagin om brummi) om Suren Britanijan da Anglijan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe. Se om Uest Midlends-regionan i ühtennimižen Uest Midlends-grafkundan administrativižeks keskuseks da palaks.
Eländpunkt sai lidnan statusad vl 1166 kuti torguindlidn.
Voz'sadoil 18.-19. lidn kändihe tegimištrevolücijan da fabriksisteman edelmatkajaks. Om sauvondsebrusiden pioneraks.
Börmingem šingotase metallurgijal, mašiništonsauvomižel i elektrotehnižel sarakol, sömtegimištol.
Lidn sijadase valdkundan suves, Anglijan päivlaskmas, 140 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Londonhasai om 162 km suvipäivnouzmha.
Klimat om ven meren neps pil'vekaz, tal'vel — lujas. Vozne keskmäine lämuz om +10,0 C°, kezakun-elokun +14,8..+16,8 C°, tal'vku-uhokun +4,3..+4,7 C°. Ekstremumad oma −14,3 C° (viluku) i +37,4 C° (heinku). Kezaaigan minimum om +0,5 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +18,8 C° (uhoku). Ei voi panda halad kezakus-sügüz'kus. Paneb sadegid 809 mm vodes, kuidme läz tazomäras, enamba redukus-tal'vkus (79..84 mm kus), vähemba uhokus-sulakus (51..56 mm kus).
Edeline lidnan pämez' om Ivonna Moskito (2018−2019).
Vl 2017 lidnan ristitišt oli 1 137 100 eläjad. Vn 2011 Suren Britanijan rahvahanlugemižen mödhe läz 3,7 mln ristituid elädas lidnan aglomeracijas, se om kahtenz' surtte valdkundas kut lidn-ki.
Avtobusad i lidnelektrojonused oma kundaližeks transportaks lidnas da sen ümbrištos. Vspäi 1999 kiruhtramvain jono (21 km, 26 stancijad) ühtenzoitab Börmingemad Vulvergempton-lidnanke. Vedadas jüguid äiluguižidme laivkanalidme.
Rahvahidenkeskeine civiline Börmingem-lendimport[1] (BHX / EGBB, 13 mln passažiroid vl 2017) sijadase kümnes kilometras suvipäivnouzmpolehe lidnan keskuzpalaspäi. Tehtas reisid Evropan äjihe znamasižihe lidnoihe, Lähižen Päivnouzmman valdkundoihe, Keskmeren, Egiptan i Kanaran sariden lebutahoiže.
-
Lidnan suiman sauvuz Viktorijan torgul (2003)
-
Pühän Filippan päjumalanpert' (om saudud vll 1710−1725, anglikanine jumalankodikund), vn 2010 nägu
-
Lidnan azjaližes keskuses vl 2018
-
Börmingeman universitetan kirjišt (2000)
-
Börmingem-lendimportan terminalad vl 2015
-
Znamasine Börmingem-Nju-Strit-raudtestancii vl 2015
- ↑ Rahvahidenkeskeižen Börmingem-lendimportan sait (birminghamairport.co.uk). (angl.)