Placki ziemniaczane: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
jagody zgubiły drogę... |
||
| Linia 46: | Linia 46: | ||
Wśród rozmaitych polskich regionalnych placków z tartych ziemniaków, wpisanych na [[Lista produktów tradycyjnych|''Listę produktów tradycyjnych'']] polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, znaleźć można też takie [[pieczenie|pieczone]] w piecu, np. wytwarzane w [[Stara Kornica|Starej Kornicy]] „placki ziemniaczane pieczone na blasze”{{r|na_blasze_mazowieckie_Lpt}}. |
Wśród rozmaitych polskich regionalnych placków z tartych ziemniaków, wpisanych na [[Lista produktów tradycyjnych|''Listę produktów tradycyjnych'']] polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, znaleźć można też takie [[pieczenie|pieczone]] w piecu, np. wytwarzane w [[Stara Kornica|Starej Kornicy]] „placki ziemniaczane pieczone na blasze”{{r|na_blasze_mazowieckie_Lpt}}. |
||
Na tej samej liście znajdują się też placki przyrządzane z '''gotowanych''' ziemniaków, będą to: wypiekane w piecu lub piekarniku „dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa” ([[Dokudów]] w [[Powiat bialski|powiecie bialskim]] w woj. lubelskim){{r|dziędziuchy_z_Dokudowa_Lpt}}, wypiekane na blasze „[[moskole]]” (Podhale){{r|moskol_Lpt}} i „placki po rytersku” ( |
Na tej samej liście znajdują się też placki przyrządzane z '''gotowanych''' ziemniaków, będą to: wypiekane w piecu lub piekarniku „dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa” (z suszonymi jagodami, [[Dokudów]] w [[Powiat bialski|powiecie bialskim]] w woj. lubelskim){{r|dziędziuchy_z_Dokudowa_Lpt}}, wypiekane na blasze „[[moskole]]” (Podhale){{r|moskol_Lpt}} i „placki po rytersku” ([[Rytro]] w woj. małopolskim){{r|placek_po_rytersku_Lpt}}. Pokrewną odmiana placków są wywodzące się z kuchni kresowej [[bliny]] z dodatkiem ziemniaków gotowanych, drożdży lub proszku do pieczenia<ref name="Smoleń" />. Zobacz też: [[racuchy#Racuchy ziemniaczane|racuchy ziemniaczane]], [[kotlety ziemniaczane]] i [[bliny żmudzkie]]. |
||
Duże placki-zapiekanki z tartych ziemniaków to tzw. [[babka ziemniaczana|babki ziemniaczane]]. |
Duże placki-zapiekanki z tartych ziemniaków to tzw. [[babka ziemniaczana|babki ziemniaczane]]. |
||
| Linia 69: | Linia 69: | ||
<ref name="na_blasze_mazowieckie_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/placki-ziemniaczane-pieczone-na-blasze | tytuł = ''Placki ziemniaczane pieczone na blasze'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. mazowieckie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2021-03-11}}</ref> |
<ref name="na_blasze_mazowieckie_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/placki-ziemniaczane-pieczone-na-blasze | tytuł = ''Placki ziemniaczane pieczone na blasze'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. mazowieckie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2021-03-11}}</ref> |
||
<ref name="dziędziuchy_z_Dokudowa_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/dziedziuchy-placki-z-gotowanych-ziemniakow-z-dokudowa | tytuł = ''Dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. lubelskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = |
<ref name="dziędziuchy_z_Dokudowa_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/dziedziuchy-placki-z-gotowanych-ziemniakow-z-dokudowa | tytuł = ''Dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. lubelskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2024-06-22}</ref> |
||
<ref name="moskol_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/moskol | tytuł = ''Moskol'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. małopolskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2021-03-11}}</ref> |
<ref name="moskol_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/moskol | tytuł = ''Moskol'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. małopolskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2021-03-11}}</ref> |
||
<ref name="placek_po_rytersku_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/placek-po-rytersku | tytuł = ''Placek po rytersku'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. małopolskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = |
<ref name="placek_po_rytersku_Lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/placek-po-rytersku | tytuł = ''Placek po rytersku'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. małopolskie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data dostępu = 2024-06-22}}</ref> |
||
</references> |
</references> |
||
Wersja z 19:01, 22 cze 2024
| obiad lub kolacja | |
| |
| Rodzaj |
placek |
|---|---|
| Kuchnia |
europejska |
| Obróbka żywności | |
| Składniki | |
Placki ziemniaczane – prosta potrawa przygotowywana ze startych ziemniaków, placki smażone na tłuszczu (oleju lub smalcu[1]).
Głównymi składnikami są starte na tarce surowe ziemniaki z dodatkiem cebuli (niekiedy składnik ten pomija się, jeśli placki podaje się na słodko[1]), jajek, niewielkiej ilości mąki[1][2][3] i soli.
Według niektórych przepisów starte ziemniaki z cebulą zalewa się wrzącym mlekiem[1]. Na Podlasiu dodawany jest do ciasta majeranek[4]. W rejonie Bieszczad popularne są zaś placki z dodatkiem kiszonej kapusty[4].
Placki ziemniaczane podaje się zaraz po usmażeniu, aby pozostały chrupkie[1]. W wersji na słono mogą być podawane z gulaszem (tzw. placki po węgiersku)[5] lub z różnego rodzaju sosami[4], kwaśną śmietaną[4], pokruszoną bryndzą[2], z twarogiem[4], a nawet z wędzoną rybą[4] czy też z paprykarzem szczecińskim[4]. Na słodko podaje się je z cukrem i śmietaną[4], a także z konfiturami[4], zagotowanymi z cukrem kiszonymi brusznicami[3] (kuchnia białoruska[3]), musem jabłkowym[6], etc.
Regionalnie w Wielkopolsce, na Warmii i Mazurach potrawa ta nosi nazwę plendze, plindze lub plyndze (niem. Plinse)[a].
Inne odmiany placków z ziemniaków
- Hash browns – w krajach anglosaskich, również jako składnik śniadania irlandzkiego (tradycyjnie nazywane tam boxty)
- Latkes lub Latkas (לאַטקעס) – w kuchni żydowskiej
- Rösti – w Szwajcarii
- Reibekuchen – niemiecka odmiana występująca w Nadrenii
- Deruny (деруни) – w kuchni ukrainskiej
- Draniki (дранікі) – w kuchni białoruskiej
Wśród rozmaitych polskich regionalnych placków z tartych ziemniaków, wpisanych na Listę produktów tradycyjnych polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, znaleźć można też takie pieczone w piecu, np. wytwarzane w Starej Kornicy „placki ziemniaczane pieczone na blasze”[7]. Na tej samej liście znajdują się też placki przyrządzane z gotowanych ziemniaków, będą to: wypiekane w piecu lub piekarniku „dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa” (z suszonymi jagodami, Dokudów w powiecie bialskim w woj. lubelskim)[8], wypiekane na blasze „moskole” (Podhale)[9] i „placki po rytersku” (Rytro w woj. małopolskim)[10]. Pokrewną odmiana placków są wywodzące się z kuchni kresowej bliny z dodatkiem ziemniaków gotowanych, drożdży lub proszku do pieczenia[4]. Zobacz też: racuchy ziemniaczane, kotlety ziemniaczane i bliny żmudzkie.
Duże placki-zapiekanki z tartych ziemniaków to tzw. babki ziemniaczane.
Uwagi
- ↑ plyndz//plindz//plendz 'placek ziemniaczany' (niem. die Plinse, SGP PAN: Wielkopolska, Warmia i Mazury Konteksty dialektologii 2007. s. 91; plindz (w SGMP 1999 także plyndz, plendz) 'placek ziemniaczany', niem.: die Plinse (Warmia, Mazury) Stanisław Cygan. Gwary dawniej i dziś. 2002. s. 77
Przypisy
- ↑ a b c d e Krystyna Wolf: „Potrawy z warzyw”, podrozdział „Warzywa smażone i zapiekane”, przepis pt. „Placki ziemniaczane”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 380.
- ↑ a b „Potrawy z ziemniaków w kuchni narodów ZSRR i w innych krajach”, podrozdział „Ziemniaki smażone”. W: W.A. Bołotnikowa, L. M. Wapielnik: 500 potraw z ziemniaków. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, s. 159-160 („Placki ziemniaczane z bryndzą”). ISBN 83-09-00797-3.
- ↑ a b c „Białoruskie potrawy narodowe”. W: W. A. Bołotnikowa, L. M. Wapielnik: 500 potraw z ziemniaków. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, s. 197 („Placki ziemniaczane ze śmietaną”, „Placki ziemniaczane z kiszonymi brusznicami”). ISBN 83-09-00797-3.
- ↑ a b c d e f g h i j Magda Smoleń: Placki ziemniaczane – z cukrem, śmietaną a może jeszcze inaczej? Zobacz przepisy. [w:] Gazeta Krakowska (gazetakrakowska.pl) [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2024-02-22. [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Anna Wrońska: Placki po węgiersku. [w:] Ania Gotuje (aniagotuje.pl) [on-line]. [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Placki ziemniaczane z musem jabłkowym. [w:] Kuchnia Lidla [on-line]. Lidl sp. z o.o. sp. k.. [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Placki ziemniaczane pieczone na blasze. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. mazowieckie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ {{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/dziedziuchy-placki-z-gotowanych-ziemniakow-z-dokudowa | tytuł = Dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa | praca = Lista produktów tradycyjnych (woj. lubelskie) | opublikowany = Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi | data dostępu = 2024-06-22}
- ↑ Moskol. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Placek po rytersku. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2024-06-22].