www.fgks.org   »   [go: up one dir, main page]

Content deleted Content added
EmausBot (disputatio | conlationes)
m Robot: mk:Уметност is a featured article
mNo edit summary
 
(45 intermediate revisions by 19 users not shown)
Linea 1:
{{ArtesboxLatinitas|-2}}
[[Fasciculus:Gymnast'sArt-sculpture1portrait-collage 2.jpg|thumb|[[SculpturaFacies]] quaevariis monstratartis feminamgeneribus [[gymnastica]]m summae artispictae.]]
[[Fasciculus:PikiWiki Israel 20592 The Gymnast sculpture in Wingate Institute.JPG|thumb|upright=0.8|left|[[Sculptura|Signum]] quod [[femina (sexus)|feminam]] summae artis [[gymnastica]]m monstrat.]]
[[Fasciculus:HK Kingswood Villas KenswoodCourt.jpg|thumb|Multa [[Aedificium|aedificia]], elegante aedificandi arte instructa, [[Hongcongum|Hongcongi]] in [[Sina]].]]
'''Ars''' ([[wikt:ars|artis, ''f.'']]) est [[disciplina]] vel {{Creanda|en|Human behavior|Mores humani|operandi modus}}, partim [[traditio|translaticius]] partimque novatus, qui [[nihil]] est nisi facultas longae actionum praecipuarum seriei exsequendi ut finis quidam attingatur. Sensu stricto, ars contracta est in quadam habilitate, sed, latiore sensu, omnes [[via]]s modosque rerum bene agendarum comprehendit.
 
[[Artifex]] est qui aliquam artem exerceat. Artifices magna [[superbia]] suis operibus gloriantur, saepeque censentur per suum [[magnum opus]]. [[Lucretius]] per suum ''[[De Rerum Natura (Lucretius)|De Rerum Natura]]'', [[Michael Angelus Bonarotius]] per [[Ars visualis|Davidis signum]], [[Gulielmus Shakesperius]] per tales [[ludus scaenicus|ludos]] sicut ''[[Romaeus et Iulia]]'' et ''[[Amletus, Princeps Daniae]]'', [[Thomas Edison]] per [[globulus electricus|globulum electricum]], [[Gulielmus Marconi]] per [[radiophonum]].
'''Ars''' ([[wikt:ars|artis, ''f.'']]) est disciplina vel operandi modus, partim translaticius partimque novatus, qui nihil est nisi facultas longam seriem actionum specialium exsequendi ut finis quidam attingantur. Sensu stricto, ars contracta est in quadam habilitate, sed, latiore sensu, comprehendit omnes vias et modos res bene agendi discendos.
 
Olim omnes artes in [[artes liberales]] et artes illiberales divisae sunt. Artes sic liberales appellabantur quae hominibus [[libertas|liberis]] discendi aptae censebantur, sed per aetates, notio de eo quod hominibus liberis aptum est aliquanto mutavit; et, ut exempla infra data monstrant, multae novae artes hominibus liberis dignae tandem excogitatae sunt, quae inter artes liberales [[traditio|a maioribus posteris traditas]] non censentur. Illae [[bellae artes]] praecipue ad operis artifices [[pulchritudo|pulchritudinem]] coluntur. [[Ars ingeniaria|Artes ingeniariae]], ex contrario, sine fine [[aesthetica|aesthetico]], ortae sunt praecipue ad propositum [[oeconomia|oeconomicum]] [[scientia (ratio)|scientificumque]].
''Artifex'' est qui aliquam artem exercet. Artifices magna [[superbia]] suis operibus gloriantur; et saepe censentur per suum [[magnum opus]]. [[Lucretius]] per suum ''[[De Rerum Natura (Lucretius)|De Rerum Natura]]'', [[Michael Angelus Bonarotius]] per [[Ars visualis|Davidis statuam]], [[Gulielmus Shakesperius]] per talia opera sicut ''[[Romaeus et Iulia]]'' et ''[[Amletus, Princeps Daniae]]'', [[Thomas Edison]] per [[globulus electricus|globulum electricum]], [[Gulielmus Marconi]] per [[radiophonum]], etc.
 
Olim omnes artes in [[artes liberales]] et artes illiberales divisae sunt. Artes sic ''liberales'' appellabantur quae censebantur hominibus [[libertas|liberis]] discendi aptae. Per aetates autem, notio de eo quod hominibus liberis aptum est aliquanto mutavit; et, ut exempla infra data monstrant, multae novae artes hominibus liberis dignae tandem creatae sunt, quae inter artes liberales traditionales non censetur. Illae [[bellae artes]] specialiter ad operis artistici pulchritudinem cultivantur. [[Ars ingeniaria|Artes ingeniariae]], ad contrarium, sine fine [[aesthetica|aesthetico]], ortae sunt specialiter ad propositum [[oeconomia|oeconomicum]] [[scientia|scientificumque]].
 
== Artium exempla ==
[[Fasciculus:HK Kingswood Villas KenswoodCourt.jpg|thumb|Multa [[Aedificium|aedificia]], elegante aedificata, arte instructa, [[Hongcongum|Hongcongi]] in [[Sina (regio)|Sina]].]]
[[Fasciculus:Transition 1880.jpg|thumb|upright=0.8|[[Tapete]] Navajo circa [[1880]] factum.]]
[[Fasciculus:B Escorial 93v.jpg|thumb|upright=0.8|Beatus [[Ars Mozarabica|Mozarabicus]] in [[minuta tabula]] pictus. Hispania, [[saeculum 10|saeculo decimo]] exeunte.]]
{{div col|3}}
* [[Bellae artes]]
** [[Ars mediorum]]
** [[musica|Ars musicalis]]
** [[Ars hodierna]]
** [[Ars oculorum]]
** [[Ars scaenica]]
** [[Ars visualis]]
** [[Ars instrumentorum communicationis socialis]]
** [[Poësis]]
** [[Saltatio]]
Line 20 ⟶ 24:
* [[Artes liberales]]
** [[Ars dialectica]]
** [[Litterae|Ars litteraria]]
** [[Ars rhetorica]]
** [[Quadrivium]]
 
* [[Ars ingeniaria|Artes ingeniariae]]
** [[Ars mechanica]]
** [[Ars electrica]]
** [[Ars mechanica]]
** [[Ars navigandi]]
** [[Biotechnologia]]
 
* [[Artes fabriles]]
** [[Ars lignaria]]
** [[Ars ferraria]]
** [[Ars lignaria]]
** [[Ars machinaria]]
 
Line 40 ⟶ 45:
 
* [[Artes corporales]]
** [[Ars athletica]]
** [[Artes martiales]]
** [[Gymnastica]]
Line 55 ⟶ 61:
* [[Ars magica]]
** [[Ars praenoscendi futura]]
{{div col end}}
 
{{NexInt}}
== Vide etiam ==
{{div col|3}}
* [[Academia artium]]
* [[Theodorus Adorno]]
* [[Aesthetica]]
* [[Ars Romana]]
* [[Cultura]]
* [[Dada]]
* [[Elementa artis]]
* [[Historia artium]]
* [[Iconographia]]
== Nexus externi ==
* [[Liber artis]]
{{Commons|Art}}
* [[Modernismus]]
* [http://www.arssummum.es/ Ars Summum]
* [[Motus artis]]
* [http://www.artrenewal.org/asp/database/art.asp?aid=7&page=7 ARC Centrum ad Artes Renovatas]
* [[Opus artis]]
* [http://search4.0.googlepages.com/art Search 4.0 Art]
* [[Parvulum sigillum]]
* [http://www.loc.gov/rr/scitech/SciRefGuides/eng-history.html Bibliographia ''De Artibus Ingeniariis per Historiam''] apud [[Bibliotecam Congressus CFA]]
* [[Pictura]]
* [http://www.tc.umn.edu/~tmisa/biblios/hist_engineering.html Bibliographia de ''Artium Ingeniariarum Historia''] apud [[Universitas Minnesotae|Universitatem Minnesotae]]
* [[Postmodernismus]]
* [[Realismus (artes)]]
* [[Schola artis]]
{{div col end}}
 
== Bibliographia ==
[[Categoria:Ars|*]]
* Arnold, Dana, et Margaret Iversen, eds. [[2003]]. ''Art and Thought.'' Londinii: Blackwell. ISBN 0631227156.
[[Categoria:1000 paginae]]
* Carroll, Noel. [[2000]]. ''Theories of Art Today.''
{{Link FA|ca}}
* Danto, Arthur. [[2003]]. ''The Abuse of Beauty: Aesthetics and the Concept of Art.''
{{Link FA|es}}
* Davies, Stephen. [[1991]]. ''Definitions of Art.''
{{Link FA|mk}}
* Felshin, Nina, ed. [[1995]]. ''But Is it Art?''
* Gilbert, Katharine Everett Gilbert, et Helmut Kuhn. [[1953]]. ''A History of Esthetics.'' Ed. secunda. Indiana: Indiana University Press.
* Hatcher, Evelyn, ed. [[1999]]. ''Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art.''
* Hodge, Susie. [[2017]]. ''The Short Story of Art.'' Laurence King Publishing. ISBN 978-1-78067-968-6.
* Holly, Michael Ann, et Keith Moxey, eds. [[2002]]. ''Art History Aesthetics Visual Studies.'' Portu Novo: Yale University Press. ISBN 0300097891.
* Robertson, Jean, et Craig McDaniel. [[2005]]. ''Themes of Contemporary Art: Visual Art after 1980.''
* Shiner, Larry. [[2003]]. ''The Invention of Art: A Cultural History.'' Sicagi: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-75342-3.
* Whitehead, John. [[2001]]. ''Grasping for the Wind.''
* [[Anscharius Wilde|Wilde, Oscar]]. [[1891]]. ''Intentions.''
* Zegher, Catherine de, ed. [[1996]]. ''Inside the Visible.'' Cantabrigiae Massachusettae: MIT Press.
 
== Bibliographia addita ==
[[an:Arte]]
* Armstrong, Carol. et Catherine de Zegher, eds. [[2006]]. ''Women Artists at the Millennium.'' Cantabrigiae Massachusettae: October Books / The MIT Press. ISBN 026201226X.
[[ar:فن]]
* Augros, Robert M., et George N. Stanciu. [[1984]]. ''The New Story of Science: mind and the universe.'' Lake Bluff Illinoesiae: Regnery Gateway. ISBN 0-89526-833-7.
[[arz:فن]]
* Botar, Oliver A. I. [[2006]]. ''Technical Detours: The Early Moholy-Nagy Reconsidered.'' Art Gallery of The Graduate Center, The City University of New York et The Salgo Trust for Education. ISBN 978-1599713571.
[[ast:Arte]]
* Briant, Antony, et Griselda Pollock, eds. [[2010]]. ''Digital and Other Virtualities: Renegotiating the image.'' Londinii et Novi Eboraci: I. B. Tauris. ISBN 978-1441676313.
[[ay:Yäpa]]
* Burguete, Maria, et Lui Lam, eds. [[2011]]. ''Arts: A Science Matter.'' Singapurae: World Scientific. ISBN 978-981-4324-93-9.
[[az:İncəsənət]]
* Colvin, Sidney,<!--?--> ed. [[1911]]. "Art." In ''Encyclopaedia Britannica, ed. Sidney Colvin, 2: 657–660.
[[ba:Сәнғәт]]
* Croce, Benedetto. [[2002]]. ''Aesthetic as Science of Expression and General Linguistic.''
[[bar:Kunst]]
* Dombois, Florian, Ute Meta Bauer, Claudia Mareis, et Michael Schwab, eds. [[2012]]. ''Intellectual Birdhouse. Artistic Practice as Research.'' Londinii: Koening Books. ISBN 978-3863351182.
[[bat-smg:Mens]]
* Gombrich, E. H. [[1995]]. ''The Story of Art.'' Londinii: Phaidon Press. ISBN 978-0714832470.
[[be:Мастацтва]]
* Gompertz, Will. [[2012]]. ''What Are You Looking At?: 150 Years of Modern Art in the Blink of an Eye.'' Novi Eboraci: Viking. ISBN 978-0670920495.
[[be-x-old:Мастацтва]]
* [[Carolus Jung|Jung, Carl]]. [[1978]]. ''Man and His Symbols.'' Londinii: Pan Books. ISBN 0330253212.
[[bg:Изкуство]]
* Kleiner, Gardner, Mamiya, et Tansey. [[2004]]. ''Art Through the Ages, Twelfth Edition,'' 2 voll. Wadsworth. ISBN 0-534-64095-8 (vol. 1), et ISBN 0-534-64091-5 (vol, 2).
[[bn:শিল্প]]
* Stiles, Kristine, et Peter Selz, eds. [[1986]]. ''Theories and Documents of Contemporary Art.'' Berkeleiae: University of California Press.
[[bo:སྒྱུ་རྩལ།]]
* Tatarkiewicz, Władysław. [[1980]]. ''A History of Six Ideas: an Essay in Aesthetics,'' conversus ex Polonico a Christophere Kasparek. Hagae: Martinus Nijhoff.
[[br:Arz]]
* Wollheim, Richard. [[1968]]. ''Art and its Objects: An Introduction to Aesthetics.'' Novi Eboraci: Harper & Row. OCLC 1077405.
[[bs:Umjetnost]]
 
[[ca:Art]]
==Nexus externi==
[[ckb:ھونەر]]
{{CommuniaCat|Art|artem}}
[[co:Arte]]
* [http://www.arssummum.es/ Ars Summum].
[[cs:Umění]]
* [https://web.archive.org/web/20030623015311/http://www.artrenewal.org/asp/database/art.asp?aid=7&page=7 ARC Centrum ad Artes Renovatas].
[[cy:Celfyddyd]]
* [https://web.archive.org/web/20070526111055/http://search4.0.googlepages.com/art Search 4.0 Art].
[[da:Kunst]]
* [http://www.loc.gov/rr/scitech/SciRefGuides/eng-history.html Bibliographia ''De Artibus Ingeniariis per Historiam''] apud [[Bibliotheca Congressionalis|Bibliothecam Congressionalem]].
[[de:Kunst]]
* [https://web.archive.org/web/20080304052058/http://www.tc.umn.edu/~tmisa/biblios/hist_engineering.html Bibliographia de ''Artium Ingeniariarum Historia''] apud [[Universitas Minnesotensis|Universitatem Minnesotensem]].
[[el:Τέχνη]]
 
[[en:Art]]
{{Ars et litterae}}
[[eo:Arto]]
{{1000 paginae}}
[[es:Arte]]
{{Myrias|Ars}}
[[et:Kunst]]
 
[[eu:Arte]]
[[extCategoria:ArtiArs|*]]
[[fa:هنر]]
[[fi:Taide]]
[[fiu-vro:Kunst]]
[[fr:Art]]
[[fur:Art]]
[[fy:Keunst]]
[[ga:Ealaín]]
[[gan:藝術]]
[[gd:Ealain]]
[[gl:Arte]]
[[gu:કલા]]
[[gv:Ellyn]]
[[hak:Ngi-su̍t]]
[[he:אמנות]]
[[hi:कला]]
[[hif:Art]]
[[hr:Umjetnost]]
[[ht:La (aktivite)]]
[[hu:Művészet]]
[[hy:Արվեստ]]
[[ia:Arte]]
[[id:Seni]]
[[ie:Arte]]
[[ig:Ǹkà]]
[[io:Arto]]
[[is:List]]
[[it:Arte]]
[[ja:芸術]]
[[jbo:larcu]]
[[jv:Seni]]
[[ka:ხელოვნება]]
[[kab:Taẓuri]]
[[kbd:Гъуазджэ]]
[[kl:Eqqumiitsuliorneq]]
[[kn:ಕಲೆ]]
[[ko:예술]]
[[ku:Huner]]
[[kw:Art]]
[[lad:Arte]]
[[lb:Konscht]]
[[li:Kuns]]
[[lij:Arte]]
[[lmo:Art]]
[[lo:ສິລະປະກຳ]]
[[lt:Menas]]
[[lv:Māksla]]
[[mg:Kanto]]
[[mhr:Сымыктыш]]
[[mk:Уметност]]
[[ml:കല]]
[[mn:Урлаг]]
[[mr:कला]]
[[ms:Seni]]
[[mt:Arti]]
[[mwl:Arte]]
[[my:အနုပညာ]]
[[mzn:هنر]]
[[nah:Tōltēcayōtl]]
[[nap:Arte]]
[[nds:Kunst]]
[[nds-nl:Keunst]]
[[nl:Kunst]]
[[nn:Kunst]]
[[no:Kunst]]
[[oc:Art]]
[[os:Аивад]]
[[pap:Arte]]
[[pfl:Kunschd]]
[[pl:Sztuka]]
[[pnb:آرٹ]]
[[pt:Arte]]
[[qu:Kapchiy]]
[[ro:Artă]]
[[roa-rup:Artã]]
[[ru:Искусство]]
[[rue:Уменя]]
[[sah:Дьоҕур]]
[[scn:Arti]]
[[sco:Airt]]
[[sh:Umetnost]]
[[si:කලාව]]
[[simple:Art]]
[[sk:Umenie]]
[[sl:Umetnost]]
[[so:Fan]]
[[sq:Arti]]
[[sr:Уметност]]
[[ss:Buciko]]
[[stq:Kunst]]
[[su:Seni]]
[[sv:Konst]]
[[sw:Usanii]]
[[ta:கலை]]
[[tg:Санъат]]
[[th:ศิลปะ]]
[[tl:Sining]]
[[tr:Sanat]]
[[uk:Мистецтво]]
[[ur:فن]]
[[vec:Arte]]
[[vi:Nghệ thuật]]
[[wa:Årt]]
[[war:Arté]]
[[wo:Fànn]]
[[wuu:艺术]]
[[xmf:ხელუანობა]]
[[yi:קונסט]]
[[yo:Ọnà]]
[[zea:Kunst]]
[[zh:艺术]]
[[zh-min-nan:Gē-su̍t]]
[[zh-yue:藝術]]