www.fgks.org   »   [go: up one dir, main page]
پرش به محتوا

شارل ششم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌تر
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox royalty|monarch
{{Infobox royalty|
|name= شارل ششم
|name= شارل ششم
| titletext = شارل دوست‌داشتنی{{سخ}}شارل دیوانه
| titletext = شارل دوست‌داشتنی{{سخ}}شارل دیوانه
|succession=[[فهرست شاهان فرانسه|پادشاه فرانسه]]
|succession=[[فهرست شاهان فرانسه|پادشاه فرانسه]]
|image=Charles VI de France - Dialogues de Pierre Salmon - Bib de Genève MsFr165f4.jpg
|image=Carlo VI di Francia, Maestro di Boucicaut, codice Ms. Français 165 della Biblioteca Universitaria di Ginevra.jpg
|caption=Charles VI of France اثر نقاش{{سخ}}known as the [[Master of Boucicaut]] (۱۴۱۲).
|caption=شارل ششم فرانسه اثر نقاش{{سخ}}مشهور به [[Master of Boucicaut]] (۱۴۱۲).
|reign=۱۶ سپتامبر ۱۳۸۰ – {{Nowrap|۲۱ اکتبر ۱۴۲۲}}
|reign=۱۶ سپتامبر ۱۳۸۰ – {{Nowrap|۲۱ اکتبر ۱۴۲۲}}
|coronation=۲۵ اکتبر ۱۳۸۰<ref name="Britannica"/>
|coronation=۲۵ اکتبر ۱۳۸۰<ref name="Britannica"/>
|cor-type=france
|cor-type=france
|predecessor=[[شارل پنجم فرانسه|شارل پنجم]]
|predecessor=[[شارل پنجم فرانسه|شارل پنجم]]
|successor=[[شارل هفتم]] یا [[هنری ششم انگلستان]] (disputed)
|successor=[[شارل هفتم]] یا [[هنری ششم انگلستان]] (مورد بحث)
|spouse=[[Isabeau of Bavaria|ایزابلای باواریا]]
|spouse=[[w:en:Isabeau of Bavaria|ایزابلای باواریا]]
|issue=[[Isabella of Valois|Isabella, Queen of England]]{{سخ}}[[Joan of France, Duchess of Brittany|Joan, Duchess of Brittany]]{{سخ}}[[Marie of Valois, Prioress of Poissy|Marie, Prioress of Poissy]]{{سخ}}[[Michelle of Valois|Michelle, Duchess of Burgundy]]{{سخ}}[[Louis, Dauphin of France, Duke of Guyenne|Louis, Dauphin of Viennois]]{{سخ}}[[John, Dauphin of France, Duke of Touraine|John, Dauphin of Viennois]]{{سخ}}[[Catherine of Valois|Catherine, Queen of England]]{{سخ}}[[شارل هفتم]]
|issue=[[ایزابلا والوا|ایزابلا والوا، ملکه انگلستان]]{{سخ}}[[ژوان دوشس بریتانی]]{{سخ}}[[ماریا والوا]]{{سخ}}[[میشله، دوشس بورگوندی]]{{سخ}}[[لوئی، دوفن فرانسه]]{{سخ}}[[ژان دوک تورین، دوفن فرانسه]]{{سخ}}[[کاترین والوا|کاترین والوا، ملکه انگلستان]]{{سخ}}[[شارل هفتم]]
| issue-link = #Marriage and issue
| issue-link = #Marriage and issue
| issue-pipe = among others...
| issue-pipe = among others...
| house = [[دودمان والواها]]
| house = [[دودمان والواها]]
|father=[[شارل پنجم فرانسه]]
|father=[[شارل پنجم فرانسه]]
|mother=[[Joan of Bourbon]]
|mother=[[ژان دو بوربون]]
|birth_date={{تاریخ تولد|1368|12|3|df=y}}
|birth_date={{تاریخ تولد|1368|12|3|df=y}}
|birth_place=[[پاریس]]، [[فرانسه]]
|birth_place=[[پاریس]]، [[فرانسه]]
خط ۲۴: خط ۲۴:
|religion = [[کلیسای کاتولیک]]
|religion = [[کلیسای کاتولیک]]
|}}
|}}
⚫
'''شارل ششم''' {{به فرانسوی|Charles VI de France}} ملقب به '''شارل دوست‌داشتنی''' {{به فرانسوی|Charles le Bien-aimé}} و '''شارل دیوانه''' {{به فرانسوی|Charles L’insensé}} (زادهٔ ۳ دسامبر ۱۳۶۸ — درگذشتهٔ ۲۱ اکتبر ۱۴۲۲) پادشاه فرانسه از ۱۳۸۰ تا ۱۴۲۲ بود.<ref name="Britannica">"Charles VI." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. Web. 15 Apr. 2011. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/107095/Charles-VI>.</ref> او در خردسالی به [[پادشاهی فرانسه]] رسید و در ۱۳۹۲ به جنون ادواری دچار شد و همین عاملی بود تا او در بیشتر دوران حکومت طولانی‌مدتش، بیشتر یک دست‌نشانده باقی بماند تا فرمانروایی مستقل.<ref name="Britannica"/> حملهٔ انگلستان به فرانسه و پیروزی آنان در [[نبرد آزینکورت]] در ۱۴۱۵ منجر به امضای اجباری [[معاهده تروا]] توسط شارل ششم در ۱۴۲۰ شد که به موجب آن، دختر شارل به همسری [[هنری پنجم انگلستان|هنری پنجم]]، پادشاه انگلستان درآمد و بدون توجه به ولیعهدی [[شارل هفتم|دوفَن شارل هفتم]]، هنری پنجم نایب‌السلطنهٔ شارل ششم و وارث تاج و تخت فرانسه گردید.<ref name="Britannica"/>


== زندگی ==
'''شارل ششم''' {{به فرانسوی|Charles VI de France}} ملقب به '''شارل دوست‌داشتنی''' {{به فرانسوی|Charles le Bien-aimé}} و '''شارل دیوانه''' {{به فرانسوی|Charles L’insensé}} (زادهٔ ۳ دسامبر ۱۳۶۸ — درگذشتهٔ ۲۱ اکتبر ۱۴۲۲) پادشاه فرانسه از ۱۳۸۰ تا ۱۴۲۲ بود.<ref name="Britannica">
⚫
"Charles VI." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. Web. 15 Apr. 2011. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/107095/Charles-VI>.</ref> او در خردسالی به [[پادشاهی فرانسه]] رسید و در ۱۳۹۲ به جنون ادواری دچار شد و همین عاملی بود تا او در بیشتر دوران حکومت طولانی‌مدتش، بیشتر یک دست‌نشانده باقی بماند تا فرمانروایی مستقل.<ref name="Britannica"/> حملهٔ انگلستان به فرانسه و پیروزی آنان در [[نبرد آزینکورت]] در ۱۴۱۵ منجر به امضای اجباری [[عهدنامه تروا]] توسط شارل ششم در ۱۴۲۰ شد که به موجب آن، دختر شارل به همسری [[هنری پنجم انگلستان|هنری پنجم]]، پادشاه انگلستان درآمد و بدون توجه به ولیعهدی دوفَن شارل هفتم، هنری پنجم نایب‌السلطنهٔ شارل ششم و وارث تاج و تخت فرانسه گردید.<ref name="Britannica"/>

== زندگی‌نامه ==
=== سال‌های نخستین پادشاهی ===
=== سال‌های نخستین پادشاهی ===
شارل ششم در ۱۳۶۸ در پاریس زاده شد. ۱۱ ساله بود که پدرش شارل پنجم، پادشاه وقت فرانسه در سپتامبر ۱۳۸۰ درگذشت و او در ۲۵ اکتبر همان سال به‌عنوان پادشاه جدید کشور در [[ریمز]] تاجگذاری کرد.<ref name="Britannica"/> از آنجا که او هنوز خردسال بود تحت قیمومیت عموهایش، دوک‌های بری، [[بورگوندی]] و [[بوربون]] قرار گرفت که بر سر قدرت بایکدیگر در رقابت و درگیر بودند<ref name="گیل">
شارل ششم در ۱۳۶۸ در پاریس زاده شد. ۱۱ ساله بود که پدرش [[شارل پنجم]]، پادشاه وقت فرانسه در سپتامبر ۱۳۸۰ درگذشت و او در ۲۵ اکتبر همان سال به‌عنوان پادشاه جدید کشور در [[کلیسای جامع رنس]] تاجگذاری کرد.<ref name="Britannica"/> از آنجا که او هنوز خردسال بود تحت قیمومیت عموهایش [[ژان، دوک بری]]، [[فیلیپ جسور|فیلیپ جسور، دوک بورگوندی]] و [[لوئی یکم، دوک آنژو]] قرار گرفت که بر سر قدرت بایکدیگر در رقابت و درگیر بودند<ref name="گیل">"Charles VI." Gale Encyclopedia of Biography. . Gale Encyclopedia of Biography. The Gale Group, Inc. , 2006. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi</ref> و در این بین بیشترین نفوذ را فیلیپ جسور، [[دوک‌نشین بورگوندی|دوک بورگوندی]] داشت که سیاست‌هایش نه تنها خزانهٔ سلطنتی را تهی ساخت بلکه باعث بروز شورش‌هایی مردمی در فرانسه و [[کنت‌نشین فلاندرز|فلاندرز]] شد.<ref name="کلمبیا">"Charles VI." The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition. Columbia University Press. , 2011. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi</ref>
"Charles VI." Gale Encyclopedia of Biography. . Gale Encyclopedia of Biography. The Gale Group, Inc. , 2006. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi</ref> و در این بین بیشترین نفوذ را فیلیپ جسور، دوک بورگوندی داشت که سیاست‌هایش نه‌تنها خزانهٔ سلطنتی را تهی ساخت بلکه باعث بروز شورش‌هایی مردمی در فرانسه و [[مردم فلاندری|فلاندرز]] شد.<ref name="کلمبیا">
"Charles VI." The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition. Columbia University Press. , 2011. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi</ref>


فیلیپ در ۱۷ ژوئیهٔ ۱۳۸۵ ترتیب ازدواج شارل با [[ایزابلای باواریا]] را داد زیرا او در آن زمان به مقامِ کُنتی فلاندرز رسیده بود و به متحدانی آلمانی برای خنثی‌سازی مداخلهٔ انگلیسی‌ها در آنجا نیاز داشت.<ref name="Britannica"/> فیلیپ همچنین در اوت ۱۳۸۸ شارل را مجاب نمود تا علیه ویلیام، دوک [[خلدرلاند]] لشکرکشی کند اما شارل به‌سرعت با ویلیام صلح نمود و به فرانسه بازگشت.<ref name="Britannica"/>
فیلیپ در ۱۷ ژوئیهٔ ۱۳۸۵ ترتیب ازدواج شارل با [[ایزابلای باواریا]] را داد زیرا او در آن زمان به مقامِ کُنتی فلاندرز رسیده بود و به متحدانی آلمانی برای خنثی‌سازی مداخلهٔ انگلیسی‌ها در آنجا نیاز داشت.<ref name="Britannica"/> فیلیپ همچنین در اوت ۱۳۸۸ شارل را مجاب نمود تا علیه ویلیام، دوک [[خلدرلاند]] لشکرکشی کند، اما شارل به‌سرعت با ویلیام صلح نمود و به فرانسه بازگشت.


=== حکومت به‌طور مستقل ===
=== حکومت به‌طور مستقل ===
شارل ششم سرانجام در ۲ نوامبر ۱۳۸۸ خود را از زیر نفوذ عموهایش رهانید و خود به‌تنهایی ادارهٔ امور رابرعهده گرفت.<ref name="Britannica"/> او برادرش لوئی، دوک اورلئان را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد و وزرای دوران پدرش را بار دیگر به سر پست‌های خود بازگرداند.<ref name="کلمبیا"/> اصلاحات و دوباره سازماندهی‌های دولتی در این زمان آغاز شد و یک‌سری از فرمان‌ها در اوایل سال ۱۳۸۹ میلادی انتشار یافت.<ref name="Britannica"/> شارل در زمستان سال بعد با آنتی‌پاپ [[کلمنت هفتم]] در [[آوینیون]] فرانسه دیدار نمود و آنها بر سر راه‌های به [[پاپ|پاپی]] رساندن کلمنت در [[رم]] که باعث افزایش قدرت فرانسه در [[ایتالیا]] می‌شد گفتگو کردند.<ref name="Britannica"/>
شارل ششم سرانجام در ۲ نوامبر ۱۳۸۸ خود را از زیر نفوذ عموهایش رهانید و خود به‌تنهایی ادارهٔ امور را بر عهده گرفت.<ref name="Britannica"/> او برادرش [[لوئی یکم، دوک اورلئان]] را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد و وزرای دوران پدرش را بار دیگر به سر پست‌های خود بازگرداند.<ref name="کلمبیا"/> اصلاحات و دوباره سازماندهی‌های دولتی در این زمان آغاز شد و یک‌سری از فرمان‌ها در اوایل سال ۱۳۸۹ میلادی انتشار یافت.<ref name="Britannica"/> شارل در زمستان سال بعد با آنتی‌پاپ [[کلمنت هفتم]] در [[آوینیون]] فرانسه دیدار نمود و آنها بر سر راه‌های به [[پاپ]]ی رساندن کلمنت در [[رم]] که باعث افزایش قدرت فرانسه در [[ایتالیا]] می‌شد گفتگو کردند.<ref name="Britannica"/>


فرانسه از ۱۳۳۷ تا آن زمان درگیر [[جنگ صدساله]] با [[انگلستان]] بود و پخش شدن خبر این دیدار و گفتگوها باعث از سرگیری مذاکرات با انگلیسی‌ها شد به‌ویژه که [[ریچارد دوم انگلستان|ریچارد دوم]]، شاه انگلستان طرفدار پاپ [[رم|رمی]]، [[بونیفاس نهم]] بود.<ref name="Britannica"/>
فرانسه از ۱۳۳۷ تا آن زمان درگیر [[جنگ صدساله]] با [[انگلستان]] بود و پخش شدن خبر این دیدار و گفتگوها باعث از سرگیری مذاکرات با انگلیسی‌ها شد به‌ویژه که [[ریچارد دوم انگلستان|ریچارد دوم]]، شاه انگلستان طرفدار پاپ [[رم]]ی، [[بونیفاس نهم]] بود.<ref name="Britannica"/>


=== ابتلا به جنون و بروز درگیری‌های داخلی ===
=== ابتلا به جنون و بروز درگیری‌های داخلی ===
در ماه آوریل۱۳۹۲ شارل در پیشاپیش شوالیه‌هایش اسب می‌راند که ناگهان نیزه‌ای از دست یکی از خدمتگزاران شاه به زمین افتاد. شارل که دیوانه شده بودشمشیر کشیدوچهار نفر از شوالیه‌هایش را در جا کشت.
در ماه آوریل۱۳۹۲ شارل در پیشاپیش شوالیه‌هایش اسب می‌راند که ناگهان نیزه‌ای از دست یکی از خدمتگزاران شاه به زمین افتاد. شارل که دیوانه شده بود شمشیر کشید و چهار نفر از شوالیه‌هایش را در جا کشت. از آن روز به بعد شارل رسماً دیوانه شده بود. او مدتی بعد باور داشت که او جورج است و پادشاه هم نیست. او با گریه از این اتاق به آن اتاق می‌دوید و داد می‌زد که دشمن تعقیبش می‌کند. اثاث کاخ را می‌شکست. او مدتی بعد تصور می‌کرد که از جنس شیشه است و اگر کسی به او دست بزند می‌شکند. او میله‌های بلند آهنی در شلوارش فرومی‌کرد تا جلوی شکستن پاهایش را بگیرند. دست از اصلاح و شست‌وشو و عوض کردن لباس‌هایش برداشت به طوری که شپش در بدنش موج می‌زد.
⚫
در ۱۳۹۲ تلاش‌هایی برای برقراری صلح بین انگلیس و فرانسه در جریان بود که شارل ناگهان به [[تب]] و [[تشنج]] مبتلا گردید و در بستر بیماری افتاد. این تشنج‌ها نخستین حمله از ۴۴ حملهٔ جنونی شارل تا پایان عمرش بود که بین ۳ تا ۹ ماه ادامه می‌یافت و در این بین به‌طور پراکنده در فواصل ۳ تا ۵ ماهه شارل به حالت عادی بازمی‌گشت.<ref name="Britannica"/> با این حال این موضوع تا مدتی تأثیر مخربی در روابط خارجی فرانسه نداشت زیرا در این زمان انگلستان و فرانسه در یکی از دوران‌های آتش‌بس خود در جنگ صدساله به سر می‌بردند و این صلح موقت با ازدواج ایزابل، دختر شارل ششم با [[ریچارد دوم انگلستان]] در ۱۳۹۶ ادامه یافت.<ref name="گیل"/> پس از آن نیز انگلستان به دلیل بروز درگیری‌های داخلی که پس از برکناری ریچارد دوم به دست [[هنری چهارم انگلستان|هنری چهارم]] در ۱۳۹۹ روی داده بود تا مدتی تضعیف شد.<ref name="گیل"/>
از آن روز به بعد شارل رسماً دیوانه شده بود.
او مدتی بعد باور داشت که او جورج است و پادشاه هم نیست.
او با گریه از این اتاق به آن اتاق میدوید و داد می‌زد که دشمن تعقیبش می‌کند. اثاث کاخ را می‌شکست.
او مدتی بعد تصور می‌کرد که از جنس شیشه است و اگر کسی به او دست بزند می‌شکند.
او میله‌های بلند آهنی در شلوارش فرو می‌کرد تا جلوی شکستن پاهایش را بگیرند. دست از اصلاح و شست وشو و عوض کردن لباس‌هایش برداشت به طوری که شپش در بدنش موج می‌زد.
⚫
در ۱۳۹۲ تلاش‌هایی برای برقراری صلح بین انگلیس و فرانسه در جریان بود که شارل ناگهان به [[تب]] و [[تشنج]] مبتلا گردید و در بستر بیماری افتاد. این تشنج‌ها نخستین حمله از ۴۴ حملهٔ جنونی شارل تا پایان عمرش بود که بین ۳ تا ۹ ماه ادامه می‌یافت و در این بین به‌طور پراکنده در فواصل ۳ تا ۵ ماهه شارل به حالت عادی باز می‌گشت.<ref name="Britannica"/> با این حال این موضوع تا مدتی تأثیر مخربی در روابط خارجی فرانسه نداشت زیرا در این زمان انگلستان و فرانسه در یکی از دوران‌های آتش‌بس خود در جنگ صدساله به سر می‌بردند و این صلح موقت با ازدواج ایزابل، دختر شارل ششم با [[ریچارد دوم انگلستان]] در ۱۳۹۶ ادامه یافت.<ref name="گیل"/> پس از آن نیز انگلستان به دلیل بروز درگیری‌های داخلی که پس از برکناری ریچارد دوم به دست [[هنری چهارم انگلستان|هنری چهارم]] در ۱۳۹۹ روی داده بود تا مدتی تضعیف شد.<ref name="گیل"/>


اما بیماری شارل بر اوضاع داخلی فرانسه تأثیری فوری داشت. از آنجا که پادشاه دیگر نمی‌توانست به‌طور مرتب در امور حکومتی شرکت کند بار دیگر فیلیپ، دوک بورگوندی قدرت را در دست گرفت.<ref name="کلمبیا"/> اما لوئی، دوک اورلئان حکومت او را به چالش کشید.<ref name="کلمبیا"/> فیلیپ در ۱۴۰۴ درگذشت و پسرش ژان بی‌باک به جانشینی او رسید و رهبری بورگوندی‌ها علیه دوک اورلئان را ادامه داد. با قتل دوک اورلئان در ۱۴۰۷ عنوان او به پسرش شارل رسید و پارتیزان‌های اورلئانی که رهبریشان اینک بر عهدهٔ [[پدر زن]] دوک مقتول، برنارد هفتم، دوک آرمانیاک قرار گرفته بود از آن به‌بعد به آرمانیاک‌ها شهرت یافتند.<ref name="گیل"/> مجموعه‌ای از قتل‌ها و اختلافات در فاصلهٔ ۱۴۰۷ تا ۱۴۱۰ اتفاق افتاد که سبب شد تا هر دو طرف در نهایت از انگلستان درخواست یاری نمایند.<ref name="گیل"/>
اما بیماری شارل بر اوضاع داخلی فرانسه تأثیری فوری داشت. از آنجا که پادشاه دیگر نمی‌توانست به‌طور مرتب در امور حکومتی شرکت کند بار دیگر [[فیلیپ جسور]]، دوک بورگوندی قدرت را در دست گرفت.<ref name="کلمبیا"/> اما [[لوئی، دوک اورلئان]] حکومت او را به چالش کشید.<ref name="کلمبیا"/> فیلیپ در ۱۴۰۴ درگذشت و پسرش [[ژان بی‌باک]] به جانشینی او رسید و رهبری بورگوندی‌ها علیه دوک اورلئان را ادامه داد. با قتل دوک اورلئان در ۱۴۰۷ عنوان او به پسرش [[شارل هفتم|شارل]] رسید و پارتیزان‌های اورلئانی که رهبریشان اینک بر عهدهٔ پدر زن دوک مقتول، برنارد هفتم، دوک آرمانیاک قرار گرفته بود از آن به‌بعد به آرمانیاک‌ها شهرت یافتند.<ref name="گیل"/> مجموعه‌ای از قتل‌ها و اختلافات در فاصلهٔ ۱۴۰۷ تا ۱۴۱۰ اتفاق افتاد که سبب شد تا هر دو طرف در نهایت از انگلستان درخواست یاری نمایند.<ref name="گیل"/>


=== امضای عهدنامهٔ تروآ با هنری پنجم انگلستان ===
=== امضای عهدنامهٔ تروآ با هنری پنجم انگلستان ===
با حملهٔ انگلستان به فرانسه در ۱۴۱۵ و پیروزی آنها در نبرد آزینکورت، بورگوندی‌ها با [[هنری پنجم انگلستان|هنری پنجم]]، پادشاه وقت انگلستان متحد شدند<ref name="Britannica"/> و آرمانیاک‌ها نیز حزبی ملی‌گرا را تشکیل دادند.<ref name="گیل"/>
با حملهٔ انگلستان به فرانسه در ۱۴۱۵ و پیروزی آنها در [[نبرد آزینکورت]]، بورگوندی‌ها با [[هنری پنجم انگلستان|هنری پنجم]]، پادشاه وقت انگلستان متحد شدند<ref name="Britannica"/> و آرمانیاک‌ها نیز حزبی ملی‌گرا را تشکیل دادند.<ref name="گیل"/>


در ۱۴۱۸ شارل هفتم، دوفَن و جانشین شارل ششم خود را نایب‌السلطنهٔ پدرش خواند اما شارل ششم تحت نفوذ همسرش ایزابلا در مه ۱۴۲۰ عهدنامهٔ تروآ را با انگلیسی‌ها به امضا رساند که بر اساس آن دخترش کاترین والوا را باید به همسری هنری پنجم در می‌آورد. بدین ترتیب هنری پنجم نایب‌السلطنه و جانشین شارل ششم نام گرفت و شارل هفتم از پادشاهی فرانسه محروم شد.<ref name="Britannica"/>
در ۱۴۱۸ [[شارل هفتم]]، دوفن و جانشین شارل ششم خود را [[نایب‌السلطنه]] پدرش خواند اما شارل ششم تحت نفوذ همسرش ایزابلا در مه ۱۴۲۰ [[معاهده تروا]] را با انگلیسی‌ها به امضا رساند که بر اساس آن دخترش [[کاترین والوا]] را باید به همسری هنری پنجم درمی‌آورد. بدین ترتیب هنری پنجم نایب‌السلطنه و جانشین شارل ششم نام گرفت و شارل هفتم از پادشاهی فرانسه محروم شد.<ref name="Britannica"/>


=== مرگ ===
=== مرگ ===
خط ۶۲: خط ۵۳:
== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
<gallery>
<gallery>
پرونده:Letter of Tamerlane to Charles VI 1402.jpg|نامهٔ [[تیمور]] به شارل ششم فرانسه. این نامه به زبان فارسی و دربارهٔ مسائل بازرگانی است و به سال ۸۰۴ قمری نگاشته شده است.
پرونده:Letter of Tamerlane to Charles VI 1402.jpg|نامهٔ [[تیمور]] به شارل ششم فرانسه. این نامه به زبان فارسی و دربارهٔ مسائل بازرگانی است و به سال ۸۰۴ قمری نگاشته شده‌است.
</gallery>
</gallery>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|اندازه=ریز|چپ‌چین=بله}}
{{پانویس|چپ‌چین=بله|۲}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{پادشاهان فرانسه}}
{{پادشاهان فرانسه}}

[[رده:افراد جنگ صدساله]]
[[رده:افراد جنگ صدساله]]
[[رده:اهالی پاریس]]
[[رده:اهالی پاریس]]
خط ۷۵: خط ۶۷:
[[رده:پادشاهان پیرو کلیسای کاتولیک روم]]
[[رده:پادشاهان پیرو کلیسای کاتولیک روم]]
[[رده:پادشاهان فرانسه]]
[[رده:پادشاهان فرانسه]]
[[رده:پادشاهان و نجیب‌زادگان معلول]]
[[رده:پسران شاهان]]
[[رده:حکم‌رانان اروپا در سده ۱۴ (میلادی)]]
[[رده:حکم‌رانان اروپا در سده ۱۴ (میلادی)]]
[[رده:حکم‌رانان اروپا در سده ۱۵ (میلادی)]]
[[رده:حکم‌رانان اروپا در سده ۱۵ (میلادی)]]
[[رده:حاکمان کودک در قرون وسطی]]
[[رده:خاک‌سپاری‌ها در باسیلیکای سن-دنی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۴۲۲ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۱۴۲۲ (میلادی)]]
[[رده:دودمان والواها]]
[[رده:دودمان والواها]]
[[رده:رژیم باستان در فرانسه]]
[[رده:زادگان ۱۳۶۸ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۳۶۸ (میلادی)]]
[[رده:فرانسه در دهه ۱۳۸۰ (میلادی)]]
[[رده:فرانسه در دهه ۱۳۹۰ (میلادی)]]
[[رده:فرانسه در دهه ۱۴۰۰ (میلادی)]]
[[رده:فرانسه در دهه ۱۴۱۰ (میلادی)]]
[[رده:فرانسه در دهه ۱۴۲۰ (میلادی)]]
[[رده:فرمانروایان کودک در قرون وسطی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۲۱

شارل ششم
شارل ششم فرانسه اثر نقاش
مشهور به Master of Boucicaut (۱۴۱۲).
پادشاه فرانسه
سلطنت۱۶ سپتامبر ۱۳۸۰ – ۲۱ اکتبر ۱۴۲۲
تاج‌گذاری۲۵ اکتبر ۱۳۸۰[۱]
پیشینشارل پنجم
جانشینشارل هفتم یا هنری ششم انگلستان (مورد بحث)
زاده۳ دسامبر ۱۳۶۸
پاریس، فرانسه
درگذشته۲۱ اکتبر ۱۴۲۲ (۵۳ سال)
پاریس، فرانسه
آرامگاه
کلیسای سن-دنی
همسر(ان)ایزابلای باواریا
فرزند(ان)
among others...		ایزابلا والوا، ملکه انگلستان
ژوان دوشس بریتانی
ماریا والوا
میشله، دوشس بورگوندی
لوئی، دوفن فرانسه
ژان دوک تورین، دوفن فرانسه
کاترین والوا، ملکه انگلستان
شارل هفتم
خانداندودمان والواها
پدرشارل پنجم فرانسه
مادرژان دو بوربون

شارل ششم (به فرانسوی: Charles VI de France) ملقب به شارل دوست‌داشتنی (به فرانسوی: Charles le Bien-aimé) و شارل دیوانه (به فرانسوی: Charles L’insensé) (زادهٔ ۳ دسامبر ۱۳۶۸ — درگذشتهٔ ۲۱ اکتبر ۱۴۲۲) پادشاه فرانسه از ۱۳۸۰ تا ۱۴۲۲ بود.[۱] او در خردسالی به پادشاهی فرانسه رسید و در ۱۳۹۲ به جنون ادواری دچار شد و همین عاملی بود تا او در بیشتر دوران حکومت طولانی‌مدتش، بیشتر یک دست‌نشانده باقی بماند تا فرمانروایی مستقل.[۱] حملهٔ انگلستان به فرانسه و پیروزی آنان در نبرد آزینکورت در ۱۴۱۵ منجر به امضای اجباری معاهده تروا توسط شارل ششم در ۱۴۲۰ شد که به موجب آن، دختر شارل به همسری هنری پنجم، پادشاه انگلستان درآمد و بدون توجه به ولیعهدی دوفَن شارل هفتم، هنری پنجم نایب‌السلطنهٔ شارل ششم و وارث تاج و تخت فرانسه گردید.[۱]

زندگی[ویرایش]

سال‌های نخستین پادشاهی[ویرایش]

شارل ششم در ۱۳۶۸ در پاریس زاده شد. ۱۱ ساله بود که پدرش شارل پنجم، پادشاه وقت فرانسه در سپتامبر ۱۳۸۰ درگذشت و او در ۲۵ اکتبر همان سال به‌عنوان پادشاه جدید کشور در کلیسای جامع رنس تاجگذاری کرد.[۱] از آنجا که او هنوز خردسال بود تحت قیمومیت عموهایش ژان، دوک بری، فیلیپ جسور، دوک بورگوندی و لوئی یکم، دوک آنژو قرار گرفت که بر سر قدرت بایکدیگر در رقابت و درگیر بودند[۲] و در این بین بیشترین نفوذ را فیلیپ جسور، دوک بورگوندی داشت که سیاست‌هایش نه تنها خزانهٔ سلطنتی را تهی ساخت بلکه باعث بروز شورش‌هایی مردمی در فرانسه و فلاندرز شد.[۳]

فیلیپ در ۱۷ ژوئیهٔ ۱۳۸۵ ترتیب ازدواج شارل با ایزابلای باواریا را داد زیرا او در آن زمان به مقامِ کُنتی فلاندرز رسیده بود و به متحدانی آلمانی برای خنثی‌سازی مداخلهٔ انگلیسی‌ها در آنجا نیاز داشت.[۱] فیلیپ همچنین در اوت ۱۳۸۸ شارل را مجاب نمود تا علیه ویلیام، دوک خلدرلاند لشکرکشی کند، اما شارل به‌سرعت با ویلیام صلح نمود و به فرانسه بازگشت.

حکومت به‌طور مستقل[ویرایش]

شارل ششم سرانجام در ۲ نوامبر ۱۳۸۸ خود را از زیر نفوذ عموهایش رهانید و خود به‌تنهایی ادارهٔ امور را بر عهده گرفت.[۱] او برادرش لوئی یکم، دوک اورلئان را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد و وزرای دوران پدرش را بار دیگر به سر پست‌های خود بازگرداند.[۳] اصلاحات و دوباره سازماندهی‌های دولتی در این زمان آغاز شد و یک‌سری از فرمان‌ها در اوایل سال ۱۳۸۹ میلادی انتشار یافت.[۱] شارل در زمستان سال بعد با آنتی‌پاپ کلمنت هفتم در آوینیون فرانسه دیدار نمود و آنها بر سر راه‌های به پاپی رساندن کلمنت در رم که باعث افزایش قدرت فرانسه در ایتالیا می‌شد گفتگو کردند.[۱]

فرانسه از ۱۳۳۷ تا آن زمان درگیر جنگ صدساله با انگلستان بود و پخش شدن خبر این دیدار و گفتگوها باعث از سرگیری مذاکرات با انگلیسی‌ها شد به‌ویژه که ریچارد دوم، شاه انگلستان طرفدار پاپ رمی، بونیفاس نهم بود.[۱]

ابتلا به جنون و بروز درگیری‌های داخلی[ویرایش]

در ماه آوریل۱۳۹۲ شارل در پیشاپیش شوالیه‌هایش اسب می‌راند که ناگهان نیزه‌ای از دست یکی از خدمتگزاران شاه به زمین افتاد. شارل که دیوانه شده بود شمشیر کشید و چهار نفر از شوالیه‌هایش را در جا کشت. از آن روز به بعد شارل رسماً دیوانه شده بود. او مدتی بعد باور داشت که او جورج است و پادشاه هم نیست. او با گریه از این اتاق به آن اتاق می‌دوید و داد می‌زد که دشمن تعقیبش می‌کند. اثاث کاخ را می‌شکست. او مدتی بعد تصور می‌کرد که از جنس شیشه است و اگر کسی به او دست بزند می‌شکند. او میله‌های بلند آهنی در شلوارش فرومی‌کرد تا جلوی شکستن پاهایش را بگیرند. دست از اصلاح و شست‌وشو و عوض کردن لباس‌هایش برداشت به طوری که شپش در بدنش موج می‌زد. در ۱۳۹۲ تلاش‌هایی برای برقراری صلح بین انگلیس و فرانسه در جریان بود که شارل ناگهان به تب و تشنج مبتلا گردید و در بستر بیماری افتاد. این تشنج‌ها نخستین حمله از ۴۴ حملهٔ جنونی شارل تا پایان عمرش بود که بین ۳ تا ۹ ماه ادامه می‌یافت و در این بین به‌طور پراکنده در فواصل ۳ تا ۵ ماهه شارل به حالت عادی بازمی‌گشت.[۱] با این حال این موضوع تا مدتی تأثیر مخربی در روابط خارجی فرانسه نداشت زیرا در این زمان انگلستان و فرانسه در یکی از دوران‌های آتش‌بس خود در جنگ صدساله به سر می‌بردند و این صلح موقت با ازدواج ایزابل، دختر شارل ششم با ریچارد دوم انگلستان در ۱۳۹۶ ادامه یافت.[۲] پس از آن نیز انگلستان به دلیل بروز درگیری‌های داخلی که پس از برکناری ریچارد دوم به دست هنری چهارم در ۱۳۹۹ روی داده بود تا مدتی تضعیف شد.[۲]

اما بیماری شارل بر اوضاع داخلی فرانسه تأثیری فوری داشت. از آنجا که پادشاه دیگر نمی‌توانست به‌طور مرتب در امور حکومتی شرکت کند بار دیگر فیلیپ جسور، دوک بورگوندی قدرت را در دست گرفت.[۳] اما لوئی، دوک اورلئان حکومت او را به چالش کشید.[۳] فیلیپ در ۱۴۰۴ درگذشت و پسرش ژان بی‌باک به جانشینی او رسید و رهبری بورگوندی‌ها علیه دوک اورلئان را ادامه داد. با قتل دوک اورلئان در ۱۴۰۷ عنوان او به پسرش شارل رسید و پارتیزان‌های اورلئانی که رهبریشان اینک بر عهدهٔ پدر زن دوک مقتول، برنارد هفتم، دوک آرمانیاک قرار گرفته بود از آن به‌بعد به آرمانیاک‌ها شهرت یافتند.[۲] مجموعه‌ای از قتل‌ها و اختلافات در فاصلهٔ ۱۴۰۷ تا ۱۴۱۰ اتفاق افتاد که سبب شد تا هر دو طرف در نهایت از انگلستان درخواست یاری نمایند.[۲]

امضای عهدنامهٔ تروآ با هنری پنجم انگلستان[ویرایش]

با حملهٔ انگلستان به فرانسه در ۱۴۱۵ و پیروزی آنها در نبرد آزینکورت، بورگوندی‌ها با هنری پنجم، پادشاه وقت انگلستان متحد شدند[۱] و آرمانیاک‌ها نیز حزبی ملی‌گرا را تشکیل دادند.[۲]

در ۱۴۱۸ شارل هفتم، دوفن و جانشین شارل ششم خود را نایب‌السلطنه پدرش خواند اما شارل ششم تحت نفوذ همسرش ایزابلا در مه ۱۴۲۰ معاهده تروا را با انگلیسی‌ها به امضا رساند که بر اساس آن دخترش کاترین والوا را باید به همسری هنری پنجم درمی‌آورد. بدین ترتیب هنری پنجم نایب‌السلطنه و جانشین شارل ششم نام گرفت و شارل هفتم از پادشاهی فرانسه محروم شد.[۱]

مرگ[ویرایش]

شارل ششم در ۲۱ اکتبر ۱۴۲۲ درگذشت. پس از مرگ او فرانسه کشوری بود که تا شمال لوار در کنترل انگلیسی‌ها قرار داشت و جنوب آن، به استثنای آکیتن که آن را نیز انگلیسی‌ها در اختیار خود داشتند هنوز به شارل هفتم وفادار بودند.[۱] فرانسه در این زمان دچار بحران و نفاق بود و علی‌رغم تاجگذاری شارل هفتم در ۱۴۲۹، ستیزه‌ها همچنان تا ۱۴۵۳ که فرانسویان موفق به بیرون راندن انگلیسی‌ها از کشورشان شدند و جنگ صدساله پایان یافت ادامه داشت.[۲]

نگارخانه[ویرایش]

  • نامهٔ تیمور به شارل ششم فرانسه. این نامه به زبان فارسی و دربارهٔ مسائل بازرگانی است و به سال ۸۰۴ قمری نگاشته شده‌است.
    نامهٔ تیمور به شارل ششم فرانسه. این نامه به زبان فارسی و دربارهٔ مسائل بازرگانی است و به سال ۸۰۴ قمری نگاشته شده‌است.

منابع[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ "Charles VI." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. Web. 15 Apr. 2011. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/107095/Charles-VI>.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ "Charles VI." Gale Encyclopedia of Biography. . Gale Encyclopedia of Biography. The Gale Group, Inc. , 2006. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ "Charles VI." The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition. Columbia University Press. , 2011. Answers.com 15 Apr. 2011. http://www.answers.com/topic/charles-vi
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شارل_ششم&oldid=38120209»