www.fgks.org   »   [go: up one dir, main page]

Huntingtonen gaixotasun: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.1) (robota Erantsia: hi:हनटिंग्टन रोग
No edit summary
 
(22 erabiltzailek tartean egindako 22 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa:
{{oharOhar medikoa2medikoa}}
{{gaixotasun infotaula}}
[[Fitxategi:Georgehuntington.jpg‎|thumb|250px|right|George Huntington]]
'''Huntingtonen gaixotasuna''' gaixotasun genetiko degeneratibo bat da, neurona batzuen higadura eta endekapena dakarrena. Gaixotasunak [[George Huntington]]en izena darama, gaitza [[1872]]an aurkitu eta ikertu zuen zientzialaria.
 
== Etiologia ==
 
Gaixotasun hau, 4.kromosomako akats batek sortzen du eta ehun ezberdinetan topa daitekeen proteina batengan eragiten du: [[Huntintina]], bere funtzioa ezezaguna da. Akatsa, [[DNAAzido desoxirribonukleiko|DNAren]]ren [[CAG errepikapena]] izeneko zatian ematen da, zeina normala baino gehiagotan errepikatzen den. Normalean errepikapen hau 10 edo 35 aldiz ematen da, baina Huntington duen gaixo batean 36tik 120 alditara eman daiteke.
 
Eritasun hau genetikoa da, autosomikoa eta gainartzailea. Ondorengoetara gene mutatu hau pasatzen den heinean errepikapenen kopurua gora egiten du. Horregatik familia berean belaunaldi bakoitzean adin gazteago batean ematen da gaixotasunaren agerpena.
15. lerroa:
Mugimenduan ematen diren aldaketak hurrengoak dira: begirada aldatzeko burua mugitzea; aurpegi mugimendu inboluntarioak; mugimendu geldoak eta kontrolaezinak; bapateko mugimendu espasmodikoak beso, zango, aurpegi eta gorputzeko beste ataletan; ibilera ezegonkorra.
 
Portaeran ematen diren aldaketak, mugimenduetan arazoak baino lehenago eman daitezke eta hurrengoak izan daitezke: jokabide antisozialak, aluzinazioak, suminkortasuna, humore txarra, ezinegona, [[paranoia]] eta [[psikosiapsikosi]]a.
 
[[Dementzia]] denbora aurrera doan heinean txarragotzen doa eta ondorengo sintomak ekarriko ditu: oroimenaren galera, bereizteko ahalmenaren galera, hizkuntzan aldaketak, nortasunan aladaketak eta nahastea.
 
Gainera, sintoma gehigarriak egon daitezke ere. Hala nola, [[antsietateaantsietate]]a, [[estresaestres]]a, [[degluzio]]rako zailtasuna eta hizkeraren narridura. Umeetan ematen diren sintomak hauek dira: mugimendu geldoak, dardara eta zurruntasuna.
 
== Diagnostikoa ==
29. lerroa:
== Tratamendua ==
 
Ez dago eritasun hau sendatzen duen tratamendurik. Baina, orokorrean, sintomak moteltzeko farmakoaksendagaiak ematen dira, gaixoaren bizi kalitatea hobetzeko asmoz.
 
== Pronostikoa ==
35. lerroa:
Gaitz honek minusbaliotasuna sortzen du, denborarekin bat txarragotzen dena. Normalean diagnostikatu eta 15-20 urtetan heriotza sortzen du. Bai gaixotasun ondorio zuzen bezala, baina baita ere suizidioa dela eta.
 
== Kanpo loturakestekak ==
* {{es}} [http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/spanish/ency/article/000000.htm Gaixotasunari buruzko informazioa.]
{{autoritate kontrola}}
 
[[Kategoria:GaixotasunNahasmendu degeneratiboakneurodegeneratiboak]]
[[Kategoria:Psikopatologia]]
[[Kategoria:Ikastea oztopatzen duten desgaitasunak]]
 
[[Kategoria:Krisiak eragiten dituzten nahasmenduak]]
[[af:Huntington se siekte]]
[[ar:داء هنتنغتون]]
[[ca:Malaltia de Huntington]]
[[cs:Huntingtonova choroba]]
[[da:Huntingtons chorea]]
[[de:Chorea Huntington]]
[[en:Huntington's disease]]
[[es:Enfermedad de Huntington]]
[[fa:بیماری هانتینگتون]]
[[fi:Huntingtonin tauti]]
[[fr:Chorée de Huntington]]
[[he:מחלת הנטינגטון]]
[[hi:हनटिंग्टन रोग]]
[[id:Penyakit Huntington]]
[[it:Malattia di Huntington]]
[[ja:ハンチントン病]]
[[kn:ಹಂಟಿಂಗ್ಟನ್‌‌ನ ಕಾಯಿಲೆ]]
[[ko:헌팅턴 무도병]]
[[mk:Хантингтонова болест]]
[[ms:Penyakit Huntington]]
[[nl:Ziekte van Huntington]]
[[no:Huntingtons sykdom]]
[[pl:Pląsawica Huntingtona]]
[[pt:Doença de Huntington]]
[[ro:Boala Huntington]]
[[ru:Болезнь Хантингтона]]
[[simple:Huntington's disease]]
[[sr:Хантингтонова хореа]]
[[sv:Huntingtons sjukdom]]
[[te:హంటింగ్టన్'స్ వ్యాధి]]
[[tr:Huntington hastalığı]]
[[uk:Танець святого Віта]]
[[zh:亨丁頓舞蹈症]]