1-a de aŭgusto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [atendante kontrolon] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Giorno2 (diskuto | kontribuoj) |
Giorno2 (diskuto | kontribuoj) |
||
| (16 mezaj versioj de 5 uzantoj ne montriĝas) | |||
| Linio 64: | Linio 64: | ||
* [[1939]]: [[Tutrusia Ekspozicia Centro]] malfermiĝis en [[Moskvo]] |
* [[1939]]: [[Tutrusia Ekspozicia Centro]] malfermiĝis en [[Moskvo]] |
||
* [[Dua Mondmilito]] |
* [[Dua Mondmilito]] |
||
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: du polaj [[konspiro|konspiraj]] gazetetoj aperis: "Etap" kaj "Głos Wolności" (Voĉo de Libereco); direktivo de [[Adolf Hitler]] n-ro 17 pri plifortigita aera kaj mara milito kontraŭ [[Anglio]]; [[ministro pri eksteraj aferoj]] de [[Japanio]] anoncis planon krei Zonon de Komuna Prospero de Granda Orienta Azio sur teritorioj konkeritaj de japana armeo |
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: dum sia restado en [[Lvovo]] guberniestro [[Hans Frank]] deklaris, ke ĝi estas "germana urbo"; du polaj [[konspiro|konspiraj]] gazetetoj aperis: "Etap" kaj "Głos Wolności" (Voĉo de Libereco); [[rektoro]] de [[Universitato Vilno]] ordonis malfondon de ĉiuj akademiaj asocioj; [[Pola Rezistomovado]]: [[Asocio de Armita Batalado]] atencis en Ĉefa [[Stacidomo]] en [[Vroclavo]] kaj Silezia en [[Berlino]]; germana registaro agnoskis en [[Tria Regno]] kaj en enkorpigitaj teritorioj celebradon nur de kelke da [[katolikismo|katolikaj]] festoj: [[Novjaro]], [[Pasko|Paska]] [[Lundo]], lundo de [[Pentekosto]], kaj ambaŭ tagoj de [[Kristnasko]]; direktivo de [[Adolf Hitler]] n-ro 17 pri plifortigita aera kaj mara milito kontraŭ [[Anglio]]; [[ministro pri eksteraj aferoj]] de [[Japanio]] anoncis planon krei Zonon de Komuna Prospero de Granda Orienta Azio sur teritorioj konkeritaj de japana armeo |
||
** [[1941]]: Laŭ dekreto de [[Hitler]], okupitaj de [[Wehrmacht]] la teritorioj de polaj [[vojevodio]]j [[Lwów]], [[Ternopilo|Tarnopol]], [[Ivano-Frankivsk|Stanisławów]] kaj [[Volinio|Wołyń]] kun sia ĉefurbo en [[Lucko|Łuck]], kaj pli frue estantaj sub la unua [[soveta okupado de Pollando]], eniris - sub la nomo [[Distrikto Galicio]] (antaŭa Orienta [[Galicio]]) - en [[Ĉefgubernio|Ĝeneralan Gubernion]]; germanaj regopovoj kreis Distrikton [[Bjalistoko]], kiu estis integra parto de "orientaj enkorpigitaj teritorioj", subigita al civila administracio kiel Bezirk Białystok al [[Orienta Prusio]]; en [[Lvovo]] aperis unua numero de germanlingva "Lemberger Zeitung"; hungara [[literaturo|literatura]] revuo "[[Nyugat]]" ĉesis aperi; [[Franklin D. Roosevelt]] malpermesis eksporton de [[nafto]] kaj aviada [[benzino]] ekster okcidentan [[hemisfero]]n kaj britan regadzonon; oni komencis serian produktadon de la unua [[ajngrunda aŭtomobilo]], unue por la usona armeo; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] rompis de ekstere, helpe de 3 siaj armeoj, ĉirkaŭigon en [[Batalo de Smolensko (1941)|Smolensk-regiono]] |
** [[1941]]: Laŭ dekreto de [[Hitler]], okupitaj de [[Wehrmacht]] la teritorioj de polaj [[vojevodio]]j [[Lwów]], [[Ternopilo|Tarnopol]], [[Ivano-Frankivsk|Stanisławów]] kaj [[Volinio|Wołyń]] kun sia ĉefurbo en [[Lucko|Łuck]], kaj pli frue estantaj sub la unua [[soveta okupado de Pollando]], eniris - sub la nomo [[Distrikto Galicio]] (antaŭa Orienta [[Galicio]]) - en [[Ĉefgubernio|Ĝeneralan Gubernion]]; germanaj regopovoj kreis Distrikton [[Bjalistoko]], kiu estis integra parto de "orientaj enkorpigitaj teritorioj", subigita al civila administracio kiel Bezirk Białystok al [[Orienta Prusio]]; en [[Lvovo]] aperis unua numero de germanlingva "Lemberger Zeitung"; hungara [[literaturo|literatura]] revuo "[[Nyugat]]" ĉesis aperi; [[Franklin D. Roosevelt]] malpermesis eksporton de [[nafto]] kaj aviada [[benzino]] ekster okcidentan [[hemisfero]]n kaj britan regadzonon; oni komencis serian produktadon de la unua [[ajngrunda aŭtomobilo]], unue por la usona armeo; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] rompis de ekstere, helpe de 3 siaj armeoj, ĉirkaŭigon en [[Batalo de Smolensko (1941)|Smolensk-regiono]] |
||
** [[1942]]: [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: sude de malsupra [[Don (rivero)|Don]] germanoj okupis [[Salsk]] |
** [[1942]]: [[Pola Rezistomovado]]: patrolo de [[Kamparanaj Batalionoj]] likvidis danĝeran [[konfidenceco|konfidenculon]] de [[Gestapo]] en [[Kazimierz Dolny]]; [[SS (organizo)|SS]]-kuracistoj faris en [[Koncentrejo Ravensbrück]] medicinajn eksperimentojn ĉe ok sanaj polaj virinoj; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: sude de malsupra [[Don (rivero)|Don]] germanoj okupis [[Salsk]] |
||
** [[1943]]: [[Germanoj]] mortigis 11 polajn [[monaĥino]]jn en [[Navahrudak]], kiuj oferis sian vivon anstataŭ 120 personoj (arestitaj de [[Gestapo]] kaj senditaj al [[trudlaboro]] en [[Tria Regno]]); [[Volinia masakro]]: [[ukraino]]j murdis en Białoczórka ĉirkaŭ 20 polojn kaj en Andrzejówka - dekkelkajn; germanoj komencis likvidi judan [[geto]]n en [[Będzin]]-[[Sosnowiec]], kie eksplodis [[ribelo]] - 30 personoj verŝajne fuĝis, ceteraj partoprenantoj estis murditaj kaj civiluloj senditaj al [[Aŭŝvico]]; [[Heinrich Himmler]] establis premion de 100 [[germana marko|germanaj markoj]] pro ĉiu kaptita forkurinta [[militkaptito]]; en [[Tria Regno]] aperis cirkulero rekomendanta rompon de [[gravedeco]] ĉe [[trudlaboro|trudlaborantaj]] polaj virinoj; [[Rumanio]]: [[Ploiești]] estis unuafoje bombita de usona aviado; [[okupado|okupata]] de [[japanoj]] brita [[kolonio]] [[Birmo]] anoncis sendependecon deklarante militon al [[Usono]] kaj [[Britio]], fronte de la [[marioneta ŝtato]] ekstaris Ba Maw; trupoj de la [[Brjansko|Brjanska]] Fronto atingis [[Orjolo]]n |
** [[1943]]: [[Germanoj]] mortigis 11 polajn [[monaĥino]]jn en [[Navahrudak]], kiuj oferis sian vivon anstataŭ 120 personoj (arestitaj de [[Gestapo]] kaj senditaj al [[trudlaboro]] en [[Tria Regno]]); [[Volinia masakro]]: [[ukraino]]j murdis en Białoczórka ĉirkaŭ 20 polojn kaj en Andrzejówka - dekkelkajn; germanoj komencis likvidi judan [[geto]]n en [[Będzin]]-[[Sosnowiec]], kie eksplodis [[ribelo]] - 30 personoj verŝajne fuĝis, ceteraj partoprenantoj estis murditaj kaj civiluloj senditaj al [[Aŭŝvico]]; [[Heinrich Himmler]] establis premion de 100 [[germana marko|germanaj markoj]] pro ĉiu kaptita forkurinta [[militkaptito]]; en [[Tria Regno]] aperis cirkulero rekomendanta rompon de [[gravedeco]] ĉe [[trudlaboro|trudlaborantaj]] polaj virinoj; [[Rumanio]]: [[Ploiești]] estis unuafoje bombita de usona aviado; [[okupado|okupata]] de [[japanoj]] brita [[kolonio]] [[Birmo]] anoncis sendependecon deklarante militon al [[Usono]] kaj [[Britio]], fronte de la [[marioneta ŝtato]] ekstaris Ba Maw; trupoj de la [[Brjansko|Brjanska]] Fronto atingis [[Orjolo]]n |
||
** [[1944]]: Nokte de la 31-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto en [[Porajmos]] pereis en [[gaso|gas]]-[[kamero]]j de la [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]-Birkenau ĉirkaŭ 4 mil [[ciganoj]]; [[Varsovio]]: ambaŭflanke de [[Vistulo]] en 6 germanaj surstrataj ekzekutoj pereis 119 poloj; [[Ribelo de Varsovio]] komenciĝis laŭ ordono de [[kolonelo]] [[Antoni Chruściel]] je la [[Horo "W"]] - la unuan tagon ekbatalis 23 mil soldatoj de [[Pola Enlanda Armeo]] (aliaj 17 mil aliĝis post kiam la ordono ilin atingis); amasaj [[Masakro de Wola|masakroj de Wola]] komencitaj - po 10 000 kruele murditaj viktimoj ĉiutage; [[Operaco Tempesto]]: [[NKVD]] arestis en [[Lublin]] pro malkaŝiĝo [[generalo]]n kaj [[kolonelo]]n; [[Sovetunio]] ligis diplomatiajn rilatojn kun Pola Komitato de Nacia Liberigo, kiu ŝanĝis sian sidejon de [[Chełm]] al [[Lublin]]; usona armeo eniris [[Bretonio (franca regiono)|Bretonion]]; Unua Kirasita Divizio de pola generalo [[Stanisław Maczek]] albordiĝis en [[Normandio]]n; [[Anne Frank]] antaŭ aresto faris la lastan enskribon en sian memorlibron ''[[Taglibro de Anne Frank]]'' (aŭ ''La Postdomo''); en [[Litovio]] trupoj de la 3-a Belorusa Fronto ekregis [[Kovno]]n kaj de la 2-a trapasis [[Vistulo]]n en [[distrikto Kozienicki]] |
** [[1944]]: Nokte de la 31-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto en [[Porajmos]] pereis en [[gaso|gas]]-[[kamero]]j de la [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]-Birkenau ĉirkaŭ 4 mil [[ciganoj]]; [[Varsovio]]: ambaŭflanke de [[Vistulo]] en 6 germanaj surstrataj ekzekutoj pereis 119 poloj; [[Ribelo de Varsovio]] (pli da gravaj eventoj) komenciĝis laŭ ordono de [[kolonelo]] [[Antoni Chruściel]] je la [[Horo "W"]] - la unuan tagon ekbatalis 23 mil soldatoj de [[Pola Enlanda Armeo]] (aliaj 17 mil aliĝis post kiam la ordono ilin atingis); amasaj [[Masakro de Wola|masakroj de Wola]] komencitaj - po 10 000 kruele murditaj viktimoj ĉiutage; [[Operaco Tempesto]]: [[NKVD]] arestis en [[Lublin]] pro malkaŝiĝo [[generalo]]n kaj [[kolonelo]]n; [[Sovetunio]] ligis diplomatiajn rilatojn kun komunista [[Pola Komitato de Nacia Liberigo]], kiu ŝanĝis sian sidejon de [[Chełm]] al [[Lublin]]; [[Gestapo]] transportis 850 polinojn de [[koncentrejo Ravensbrück]] al tiu de [[Buchenwald]]; usona armeo eniris [[Bretonio (franca regiono)|Bretonion]]; Unua Kirasita Divizio de pola generalo [[Stanisław Maczek]] albordiĝis en [[Normandio]]n; generalo [[Władysław Anders]] estis dekorita per pola Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]'' kaj usona [[Legion of Merit]] pro la venka [[batalo de Monte Cassino]]; [[Anne Frank]] antaŭ aresto faris la lastan enskribon en sian memorlibron ''[[Taglibro de Anne Frank]]'' (aŭ ''La Postdomo''); en [[Litovio]] trupoj de la 3-a Belorusa Fronto ekregis [[Kovno]]n kaj de la 2-a trapasis [[Vistulo]]n en [[distrikto Kozienicki]] |
||
** [[1945]]: Ĉirkaŭ 800 [[bombaviadilo]]j [[B-29]] ĵetis 6 mil tunoj da [[fosforo|fosforaj]] [[bombo]]j super 4 japanaj urboj kaj [[nafto|naftejo]] de [[Kaŭasaki (urbo)|Kaŭasaki]] - la plej granda aeratako dum la dua mondmilito |
** [[1945]]: Ĉirkaŭ 800 [[bombaviadilo]]j [[B-29]] ĵetis 6 mil tunoj da [[fosforo|fosforaj]] [[bombo]]j super 4 japanaj urboj kaj [[nafto|naftejo]] de [[Kaŭasaki (urbo)|Kaŭasaki]] - la plej granda aeratako dum la dua mondmilito |
||
* [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: [[subkolonelo]] Jan Mazurkiewicz "Radosław" estis arestita - delegito de la Delegitaro de [[Armitaj fortoj]] por la Lando (ĉe la [[pola ekzila registaro]]) |
* [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: [[subkolonelo]] Jan Mazurkiewicz "Radosław" estis arestita - delegito de la Delegitaro de [[Armitaj fortoj]] por la Lando (ĉe la [[pola ekzila registaro]]) |
||
| Linio 110: | Linio 110: | ||
* [[2016]]: [[Guðni Th. Jóhannesson]] iĝis prezidento de Islando |
* [[2016]]: [[Guðni Th. Jóhannesson]] iĝis prezidento de Islando |
||
* [[2017]]: [[Afganio]]: [[sinmortiga atako]] kontraŭ [[moskeo]] en [[Herat]], 20 personoj pereis |
* [[2017]]: [[Afganio]]: [[sinmortiga atako]] kontraŭ [[moskeo]] en [[Herat]], 20 personoj pereis |
||
* |
* [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]] |
||
** de [[Odeso]] elnavigis al [[Istanbulo]] unua komerca [[ŝipo]] sub la ŝipflago de [[Sieraleono]] kun 26 mil [[tuno]]j da [[maizo]] |
** [[2022]]: 159-a tago de rusa [[agreso]]: soldatoj de Ukraina [[Mararmeo]] dum bataleto en [[Ĥersona provinco]] malliberigis 11 rusiajn soldatojn — ilia artilerio la pasintan tagon detruis batalveturilon de [[infanterio]] mortigante aŭ vundante 20 rusiajn soldatojn; de [[Odeso]] elnavigis al [[Istanbulo]] unua komerca [[ŝipo]] sub la ŝipflago de [[Sieraleono]] kun 26 mil [[tuno]]j da [[maizo]]; en [[Ĥersona provinco]] rusoj pripafis [[buso]]n kun civiluloj provantaj forlasi okupatan teritorion, 2 personoj pereis — en la provinco 46 lokoj estis liberigitaj; en [[Kieva provinco]] oni ĝis nun trovis kadavrojn de 1 348 civiluloj |
||
** [[EU]] transdonis [[miliardo]]n da [[eŭro]]j de eksterordinara helpo — Nacia Banko de Ukrainio jam ricevis la duonon; transdonitaj de [[Usono]] 4 laŭvicaj sistemoj de raketa artilerio HIMARS atingis Ukrainion; [[Nov-Zelando]] enkondukis pluajn [[sankcio]]jn kontraŭ Rusio |
** Mondreago: [[EU]] transdonis [[miliardo]]n da [[eŭro]]j de eksterordinara helpo — Nacia Banko de Ukrainio jam ricevis la duonon; transdonitaj de [[Usono]] 4 laŭvicaj sistemoj de raketa artilerio HIMARS atingis Ukrainion — [[Blanka Domo (Vaŝingtono)|Blanka Domo]] konfirmis laŭvican armean helpofaskon valoran 550 mln da dolaroj; [[Nov-Zelando]] enkondukis pluajn [[sankcio]]jn kontraŭ Rusio; [[Francio]] malpermesis al siaj [[korbopilko|korbopilkistoj]] ludi en Rusio kaj Belorusio; |
||
** [[2023]]: Pasinttage en fronto okazis pli ol 40 bataletoj, kaj pasintsemajne Ukrainio liberigis 37 km²; en [[Ĥarkivo]] rusa [[senpilota aviadilo]] detruis 2 etaĝojn de studenta domo; pro rusa pripafo de [[malsanulejo]] en [[Ĥersono]] pereis [[kuracisto]] kaj 5 personoj estis vunditaj; laŭ [[UN]] en Ukrainio rezulte de la invado entute estas 26 015 civilaj viktimoj: 9 369 mortigitoj kaj 16 646 vunditoj (julie - 748 civiluloj estis mortigitaj) — nombro de [[invalido]]j sen unu aŭ du [[kruro]]j estas 20-50 mil (komparebla kun [[amputo|amputado]] dum la [[unua mondmilito]]; laŭ [[Unesko]] 274 objektoj de [[kulturo]] en Ukrainio estis detruitaj rezulte de la rusa [[invado]] — ĝi verigis detruon de 117 religiajn [[kulto|kultejojn]], 27 [[muzeo]]jn, 98 konstruaĵojn kun historia/artisma signifo, 19 [[monumento]]jn, 12 [[biblioteko]]jn kaj unu [[arĥivejo]]n; ukraina [[akuzisto|akuzistaro]] traserĉis preskaŭ 100 lokojn en 10 [[provincoj de Ukrainio|provincoj]] kaj [[Kievo]] |
|||
** Mondreago: Nokta atako de senpilotaj aviadiloj al ''Moscow City'', [[negoco|negoca]] centro de [[Moskvo]] — laŭ ukraina politika konsilisto la atako montris, ke [[Moskva Kremlo|Kremlo]] estas "netaŭga" protekti sian plej plej privilegiitan [[klaso]]n en Rusio, Turkmenistan Airlines suspendas [[flugo]]jn al Moskvo; Ukrainio ricevis unuajn du memmovajn artileriajn [[haŭbizo]]jn ''Zuzana 2'', financitajn de [[Danio]], [[Norvegio]] kaj [[Germanio]]; [[Belorusio|belorusaj]] [[helikoptero]]j eniris polan aerspacon en [[Distrikto Hajnovka]]; [[Islando]] kiel la unua [[NATO]]-ŝtato fermas [[ambasado]]n en [[Rusio]]; 14-a konvojo kun 15 veturiloj, ĉefe [[kamiono]]j kun forigitaj numeroj, transportantaj grandajn ferajn [[kontenero]]jn alvenis al [[Belorusio]]; dum unu tago en Rusio estis ekbruligitaj 16 armeaj [[varbado|soldatiĝejoj]] |
|||
==[[Esperantujo]]== |
==[[Esperantujo]]== |
||
| Linio 150: | Linio 152: | ||
* [[1884]]: [[Gerő Mály]], hungara aktoro, komikulo (m. [[1952]]) |
* [[1884]]: [[Gerő Mály]], hungara aktoro, komikulo (m. [[1952]]) |
||
* [[1885]]: [[George de Hevesy]], hungara Nobelpremiita [[fizika kemio|fizikisto-kemiisto]], esplorinta [[izotopo]]jn de [[hidrargo]], malkovrinto de [[hafnio]] (m. [[1966]]) |
* [[1885]]: [[George de Hevesy]], hungara Nobelpremiita [[fizika kemio|fizikisto-kemiisto]], esplorinta [[izotopo]]jn de [[hidrargo]], malkovrinto de [[hafnio]] (m. [[1966]]) |
||
*[[1886]]: [[Josef Brüch]], aŭstra filologo pri latinidaj lingvoj |
|||
* [[1886]]: [[Miklós Ferenczi]], hungara bibliotekisto, bibliografo, vortarredaktisto, nevo de [[Zoltán Ferenczi]] (m. [[1933]]) |
* [[1886]]: [[Miklós Ferenczi]], hungara bibliotekisto, bibliografo, vortarredaktisto, nevo de [[Zoltán Ferenczi]] (m. [[1933]]) |
||
* [[1889]]: [[László Fritz]], rumania hungara juristo, statistikisto (m. [[1967]]) |
* [[1889]]: [[László Fritz]], rumania hungara juristo, statistikisto (m. [[1967]]) |
||
| Linio 186: | Linio 189: | ||
== Mortoj == |
== Mortoj == |
||
* [[-30]]: [[Marko Antonio]], romia generalo kaj politikisto (n. [[-83]]) |
* [[-30]]: [[Marko Antonio]], romia generalo kaj politikisto (n. [[-83]]) |
||
* [[371]]: [[Eŭsebio el Verĉelo]], itala teologo kaj episkopo, katolika sanktulo ( |
* [[371]]: [[Eŭsebio el Verĉelo]], itala teologo kaj episkopo, katolika sanktulo (n. ĉirkaŭ [[283]]) |
||
* [[527]]: [[Justino la 1-a]], imperiestro de [[Bizanca Imperio]] ( |
* [[527]]: [[Justino la 1-a]], imperiestro de [[Bizanca Imperio]] (n. ĉirkaŭ [[453]]) |
||
* [[984]]: [[Aethelwold de Winchester]], anglosaksa episkopo, tradukinto de la [[benediktana regulo]] de [[latino]] al [[anglosaksa lingvo]] |
* [[984]]: [[Aethelwold de Winchester]], anglosaksa episkopo, tradukinto de la [[benediktana regulo]] de [[latino]] al [[anglosaksa lingvo]] |
||
* [[1137]]: [[Ludoviko la 6-a (Francio)|Ludoviko la 6-a]], reĝo de Francio el [[kapetidoj|kapetida dinastio]] (n. [[1081]]) |
* [[1137]]: [[Ludoviko la 6-a (Francio)|Ludoviko la 6-a]], reĝo de Francio el [[kapetidoj|kapetida dinastio]] (n. [[1081]]) |
||
* [[1252]]: [[Johano de Plano Carpini]], itala franciskano, vojaĝisto al Mongolio ( |
* [[1252]]: [[Johano de Plano Carpini]], itala franciskano, vojaĝisto al Mongolio (n. ĉirkaŭ [[1185]]) |
||
* [[1457]]: [[Lorenzo Valla]], itala [[humanismo|humanisto]], filozofo, historiisto, konata pro senmaskigo de la antikva dokumento ''[[Donaco de Konstanteno]]'', dubinta pri aŭtentikeco de aliaj dokumentoj ( |
* [[1457]]: [[Lorenzo Valla]], itala [[humanismo|humanisto]], filozofo, historiisto, konata pro senmaskigo de la antikva dokumento ''[[Donaco de Konstanteno]]'', dubinta pri aŭtentikeco de aliaj dokumentoj (n. ĉirkaŭ [[1405]]) |
||
* [[1464]]: [[Kosimo de Mediĉo]], itala bankisto, reganto de Florenco (n. [[1389]]) |
* [[1464]]: [[Kosimo de Mediĉo]], itala bankisto, reganto de Florenco (n. [[1389]]) |
||
* [[1494]]: [[Giovanni Santi]], itala pentristo ( |
* [[1494]]: [[Giovanni Santi]], itala pentristo (n. ĉirkaŭ [[1435]]) |
||
* [[1511]]: [[Matthias Ringmann]], germana [[kartografio|mapisto]] kaj [[humanismo|humanisma]] poeto (n. [[1482]]) |
* [[1511]]: [[Matthias Ringmann]], germana [[kartografio|mapisto]] kaj [[humanismo|humanisma]] poeto (n. [[1482]]) |
||
* [[1541]]: [[Simon Grynaeus]], germana [[humanismo|humanisto]], lernanto de [[Filipo Melanktono]] (n. [[1493]]) |
* [[1541]]: [[Simon Grynaeus]], germana [[humanismo|humanisto]], lernanto de [[Filipo Melanktono]] (n. [[1493]]) |
||
| Linio 201: | Linio 204: | ||
* [[1613]]: [[Francesco Grimaldi]], itala arĥitekto kaj monaĥo (n. [[1543]]) |
* [[1613]]: [[Francesco Grimaldi]], itala arĥitekto kaj monaĥo (n. [[1543]]) |
||
* [[1699]]: [[Anders Spole]], sveda matematikisto kaj astronomo ĉe la [[Universitato de Upsalo]], rektoro de la [[Universitato de Lund]] (n. [[1630]]) |
* [[1699]]: [[Anders Spole]], sveda matematikisto kaj astronomo ĉe la [[Universitato de Upsalo]], rektoro de la [[Universitato de Lund]] (n. [[1630]]) |
||
* [[1701]]: [[Jan Chryzostom Pasek]], pola soldato, [[baroko|baroka]] verkisto kaj [[taglibro|taglibristo]] ( |
* [[1701]]: [[Jan Chryzostom Pasek]], pola soldato, [[baroko|baroka]] verkisto kaj [[taglibro|taglibristo]] (n. ĉirkaŭ [[1636]]) |
||
* [[1714]]: [[Anna (Britio)]], reĝino de Anglio, Skotio kaj Irlando, lasta regnestro el la [[domo de Stuarto]] (n. [[1665]]) |
* [[1714]]: [[Anna (Britio)]], reĝino de Anglio, Skotio kaj Irlando, lasta regnestro el la [[domo de Stuarto]] (n. [[1665]]) |
||
* [[1715]]: [[Johano Ernesto la 4-a (Saksio-Vajmaro)|Johano Ernesto la 4-a]], germana komponisto, duko de [[Saksio-Vajmaro]] (n. [[1696]]) |
* [[1715]]: [[Johano Ernesto la 4-a (Saksio-Vajmaro)|Johano Ernesto la 4-a]], germana komponisto, duko de [[Saksio-Vajmaro]] (n. [[1696]]) |
||
* [[1787]]: [[Alfonso Maria de Liguori]], itala episkopo, sanktulo kaj doktoro de eklezio (n. [[1696]]) |
* [[1787]]: [[Alfonso Maria de Liguori]], itala episkopo, sanktulo kaj doktoro de eklezio (n. [[1696]]) |
||
*[[1840]]: [[Karl Otfried Müller]], germana historiisto kaj klasika filologo |
* [[1840]]: [[Karl Otfried Müller]], germana historiisto kaj klasika filologo (n. [[1797]]) |
||
* [[1883]]: [[Wilhelm Dindorf]], germana klasika filologo, eldonisto (n. [[1802]]) |
* [[1883]]: [[Wilhelm Dindorf]], germana klasika filologo, eldonisto (n. [[1802]]) |
||
* [[1887]]: [[Sándor Balázs (verkisto)|Sándor Balázs]], hungara verkisto, ĵurnalisto kaj tradukisto, membro de [[Societo Petőfi]] kaj [[Societo Kisfaludy]] (n. [[1930]]) |
* [[1887]]: [[Sándor Balázs (verkisto)|Sándor Balázs]], hungara verkisto, ĵurnalisto kaj tradukisto, membro de [[Societo Petőfi]] kaj [[Societo Kisfaludy]] (n. [[1930]]) |
||
| Linio 218: | Linio 221: | ||
* [[1926]]: [[Jan Kasprowicz]], pola poeto, dramisto, tradukisto, reprezentanto de [[Juna Pollando]] (n. [[1860]]) |
* [[1926]]: [[Jan Kasprowicz]], pola poeto, dramisto, tradukisto, reprezentanto de [[Juna Pollando]] (n. [[1860]]) |
||
* [[1927]]: [[Ilona Jancsó]], hungara verkistino kaj instruistino (n. [[1869]]) |
* [[1927]]: [[Ilona Jancsó]], hungara verkistino kaj instruistino (n. [[1869]]) |
||
*[[1932]]: [[Luise Glaß]], germana verkistino |
|||
* [[1943]]: [[Jadwiga Karolina Żak]], pola [[monaĥino]], pafmortigita de germanaj okupantoj, [[beatigo|beatigita]] kun 10 aliaj [[Nazareto|nazaretaninoj]] el [[Navahrudak]] (n. [[1892]]) |
* [[1943]]: [[Jadwiga Karolina Żak]], pola [[monaĥino]], pafmortigita de germanaj okupantoj, [[beatigo|beatigita]] kun 10 aliaj [[Nazareto|nazaretaninoj]] el [[Navahrudak]] (n. [[1892]]) |
||
* [[1944]]: [[Felix Nussbaum]], germana pentristo (n. [[1904]]) |
* [[1944]]: [[Felix Nussbaum]], germana pentristo (n. [[1904]]) |
||
* [[1945]]: [[Gyula Csortos]], hungara aktoro (n. [[1834]]) |
* [[1945]]: [[Gyula Csortos]], hungara aktoro (n. [[1834]]) |
||
* [[1954]]: [[Jesekiel David Kirszenbaum]], franca pentristo kaj karikaturisto |
|||
* [[1955]]: [[Helena Stattler]], pola matematikistino, pedagogo, autorino de [[lernolibro]]j partopreninta sekretan instruadon (n. [[1875]]) |
* [[1955]]: [[Helena Stattler]], pola matematikistino, pedagogo, autorino de [[lernolibro]]j partopreninta sekretan instruadon (n. [[1875]]) |
||
* [[1969]]: [[Hugo Steiner]], aŭstra fervoja ĉefinspektoro, fondinto kaj redaktoro de "[[Aŭstria Esperantisto]]", ĝenerala sekretario de [[Aŭstria Esperanto-Delegitaro]], ĉefkunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', fondinto de la [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]], [[honora membro de UEA]] (n. [[1878]]) |
* [[1969]]: [[Hugo Steiner]], aŭstra fervoja ĉefinspektoro, fondinto kaj redaktoro de "[[Aŭstria Esperantisto]]", ĝenerala sekretario de [[Aŭstria Esperanto-Delegitaro]], ĉefkunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', fondinto de la [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]], [[honora membro de UEA]] (n. [[1878]]) |
||
| Linio 242: | Linio 247: | ||
* [[2020]]: [[Wilford Brimley]], usona muzikisto, verkisto, komikulo kaj aktoro (n. [[1934]]) |
* [[2020]]: [[Wilford Brimley]], usona muzikisto, verkisto, komikulo kaj aktoro (n. [[1934]]) |
||
* [[2020]]: [[Khosrow Sinai]], irana reĝisoro kaj scenaristo instruanta en [[Teherana universitato]] (n. [[1941]]) |
* [[2020]]: [[Khosrow Sinai]], irana reĝisoro kaj scenaristo instruanta en [[Teherana universitato]] (n. [[1941]]) |
||
* [[2023]]: [[Henri Konan Bédié]], prezidanto de [[Ebur-Bordo]] (n. [[1934]]) |
|||
== Specialaj tagoj kaj festoj == |
== Specialaj tagoj kaj festoj == |
||
| Linio 269: | Linio 275: | ||
[[Kategorio:1-a de aŭgusto| ]] |
[[Kategorio:1-a de aŭgusto| ]] |
||
[[Kategorio:Almanako]] |
|||
[[Kategorio:Aŭgusto|01]] |
[[Kategorio:Aŭgusto|01]] |
||
[[Kategorio:1-a tago de la monato|#08]] |
[[Kategorio:1-a tago de la monato|#08]] |
||
Nuna versio ekde 11:26, 8 feb. 2024
| Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
| aŭgusto 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
| aŭgusto | ||||||
| lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
| aranĝo de 2024 tagoj | ||||||
La 1-a de aŭgusto estas la 213-a tago de la jaro (la 214-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 152 tagoj restas.
Je la 1-a de aŭgusto okazis, interalie:
Eventoj[redakti | redakti fonton]
- -30: Oktaviano eniris Aleksandrion subigante ĝin al Romia Respubliko
- 69: Batavoj en Malsupra Ĝermanio ekribelis
- 527: Justiniano la 1-a iĝis imperiestro de la Orient-Romia Imperio, post morto de sia onklo Justino la 1-a
- 768: Stefano la 3-a iĝis papo
- 902: Emiro de aglabidoj el Ifrikio konkeris bizancan fortikaĵon de Taormina, finante la islaman konkeron de Sicilio
- 924: Adelstano iĝis reĝo de Anglio
- 1137: Ludoviko la 7-a iĝis reĝo de Francio
- 1252: Episkopo de Kurlando subskribis fondodokumenton de la kastelo en Klaipėda - samjare konstruita
- 1291: Svisa Ĵurkomunumo fondiĝis - simbola dato de la subskribo de Federacia Letero, la fonda pakto de Svislando
- 1293: Pollando: Twardogóra iĝis urbo
- 1404: Princo de Moldavio omaĝis en Kamieniec Podlaski al la pola reĝo Ladislao la 2-a Jogajlo
- 1469: Ludoviko la 11-a fondis en Amboise kavaliran ordenon, nomatan Ordeno de Sankta Mikaelo
- 1498: Kristoforo Kolumbo atingis teritorion de la hodiaŭa Venezuelo
- 1514: Granda princo de Moskvo Bazilo la 3-a post sieĝo konkeris Smolenskon
- 1589: Reĝo de Francio kaj estinta reĝo de Pollando Henriko la 3-a estis morte vundita per ponardo fare de dominikano Jacques Clément
- 1664: Dum la 4-a aŭstra-turka milito malvenko de turka armeo en batalo de Szentgotthárd
- 1714: Georgo la 1-a iĝis luterana reĝo de Britio, komencante novan epokon
- 1715: Britio: dum tumultoj ekvalidis Tumulto-Akto rajtiganta deklari grupon de dek du aŭ pli da homoj kontraŭleĝe kunvenitaj (ĝis 1973)
- 1774: Angla kemiisto Joseph Priestley malkovris oksigenon
- Franca revolucio de 1789
- 1793: Reĝino de Francio Marie-Antoinette estis translokigita de fortikaĵo al domgardistejo Conciergerie; Nacia Konvencio enkondukis metran sistemon
- 1794: Insurekcio de Kościuszko: batalo de Słonim (Grodna regiono) komenciĝis - venka por poloj kaj litovoj
- 1798: Batalo apud Abukiro komenciĝis - brita admiralo Horatio Nelson venkis la floton de Napoleono Bonaparte
- 1800: Irlanda parlamento akceptis Akton de unio - la 1-an de januaro 1801 kreiĝis Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (nuligita en 1962)
- 1801: Unua Berbera Milito: Marista infanterio de Usono masakris piratojn de alproksimiĝinta ŝipo
- 1808: Joaĥimo Murat iĝis reĝo de la Reĝlando de Napolo
- 1808: Milito de Hispana Sendependiĝo: en Lisbono albordiĝis generalo Arthur Wellesley kun kontingento de brita armeo komencante militon kun Napoleona armeo okupanta Iberan duoninsulon
- 1832: Inter Linz kaj České Budějovice ekfunkciis unua en Aŭstrio fervoja transporto
- 1834: Sur la tuta teritorio de Brita Imperio oni aboliciis sklavecon
- 1840: Malfermo de Malsanulejo sub alvoko al Ĉiuj Sanktuloj en Wieluń - detruita la 1-an tagon de germana invado en Pollandon
- 1844: Malfermo de la Zoologia ĝardeno de Berlino
- 1855: Unua grimpo al Monte-Rosa-Masivo - la dua laŭ alteco montopinto en Alpoj
- 1861: Meteologio: en brita gazeto "The Times" oni publikigis unuan en la mondo veterprognozon
- 1865: Esoterismo: unua eldono de spiritisma libro La Ĉielo kaj la Infero de Allan Kardec
- 1876: Koloradio fariĝis la 38-a ŝtato de Usono
- 1877: Franca astronomo Alphonse Louis Nicolas Borrelly malkovris asteroidon Inoo
- 1888: Karl Benz ricevis unuan kondukpermesilon
- 1894: Unua japana-ĉina milito komenciĝis - laŭ ĉinoj la plej malbona en la jarcento de humiligoj (opiaj militoj)
- 1902: Usono akiris de Francio rajton al la Panama kanalo
- 1907: Dorset: Robert Baden-Powell organizis sur la angla Insulo Brownsea junularan kampadejon, kio komencigis skoltismon - la plej grandan edukan fenomenon de la 20-a jarcento
- Unua Mondmilito
- 1914: Germana Imperiestra Regno deklaris militon kontraŭ la Rusia Imperio, post kiam Aŭstrio-Hungario same faris kontraŭ Serbio, Rusio anoncis partan mobilizon, kaj sekvatage plenan; universala mobilizo en Francio — dum sekvaj tagoj multe da eŭropaj ŝtatoj militdeklaris. Tiel komenciĝis la Unua mondmilito en kiu partoprenis 33 ŝtatoj kaj 70 milionoj da soldatoj
- 1919: Hungara Sovetrespubliko falis — komunista ŝtato ekzistinta 133 tagojn
- Soveta-Pola Milito
- 1919: Pola Sejmo voĉdonis pri Blazono de Pollando, Flago de Pollando kaj revenigo de la Milita Ordeno Virtuti Militari
- 1920: Ruĝa Armeo militiranta al Varsovio konkeris Breston apud Okcidenta Bugo; pola komandantaro ordonis fini defendon de la fortikaĵo Łomża, kio malfermis al sovetaj trupoj la vojon al Varsovio
- 1923: Konsilio de Popolkomisaroj de Ukraina Soveta Socialisma Respubliko decidis komenci ukrainigon
- 1926: Organizaĵo Nacia Asocio de Ribelantoj kaj Estintaj Soldatoj - ligita kun Wojciech Korfanty - fondiĝis en Pollando
- 1926: Italio: futbalklubo SSC Napoli fondiĝis
- 1926: En Varsovio ekfunkciis Aviada Instituto
- 1927: En Ĉinio ekestis Popola Liberiga Armeo
- 1935: Dua Pola Respubliko: en Tatroj oni komencis konstrui telferon al Kaspra pinto
- 1936: La 11-a Somera Olimpiko komenciĝis en Berlino
- 1936: En Ĉeĥoslovakio ekfunkciis unua faksilo
- 1937: En Minsk oficiroj de NKVD bruligis dekmilojn da manuskriptoj de belorusaj verkistoj
- 1937: Fonda Kongreso de la Komunista Partio de Kroatio okazis en Anindol, proksime al Samobor
- 1939: Tutrusia Ekspozicia Centro malfermiĝis en Moskvo
- Dua Mondmilito
- 1940: Germana okupado de Pollando: dum sia restado en Lvovo guberniestro Hans Frank deklaris, ke ĝi estas "germana urbo"; du polaj konspiraj gazetetoj aperis: "Etap" kaj "Głos Wolności" (Voĉo de Libereco); rektoro de Universitato Vilno ordonis malfondon de ĉiuj akademiaj asocioj; Pola Rezistomovado: Asocio de Armita Batalado atencis en Ĉefa Stacidomo en Vroclavo kaj Silezia en Berlino; germana registaro agnoskis en Tria Regno kaj en enkorpigitaj teritorioj celebradon nur de kelke da katolikaj festoj: Novjaro, Paska Lundo, lundo de Pentekosto, kaj ambaŭ tagoj de Kristnasko; direktivo de Adolf Hitler n-ro 17 pri plifortigita aera kaj mara milito kontraŭ Anglio; ministro pri eksteraj aferoj de Japanio anoncis planon krei Zonon de Komuna Prospero de Granda Orienta Azio sur teritorioj konkeritaj de japana armeo
- 1941: Laŭ dekreto de Hitler, okupitaj de Wehrmacht la teritorioj de polaj vojevodioj Lwów, Tarnopol, Stanisławów kaj Wołyń kun sia ĉefurbo en Łuck, kaj pli frue estantaj sub la unua soveta okupado de Pollando, eniris - sub la nomo Distrikto Galicio (antaŭa Orienta Galicio) - en Ĝeneralan Gubernion; germanaj regopovoj kreis Distrikton Bjalistoko, kiu estis integra parto de "orientaj enkorpigitaj teritorioj", subigita al civila administracio kiel Bezirk Białystok al Orienta Prusio; en Lvovo aperis unua numero de germanlingva "Lemberger Zeitung"; hungara literatura revuo "Nyugat" ĉesis aperi; Franklin D. Roosevelt malpermesis eksporton de nafto kaj aviada benzino ekster okcidentan hemisferon kaj britan regadzonon; oni komencis serian produktadon de la unua ajngrunda aŭtomobilo, unue por la usona armeo; Orienta Fronto: Ruĝa Armeo rompis de ekstere, helpe de 3 siaj armeoj, ĉirkaŭigon en Smolensk-regiono
- 1942: Pola Rezistomovado: patrolo de Kamparanaj Batalionoj likvidis danĝeran konfidenculon de Gestapo en Kazimierz Dolny; SS-kuracistoj faris en Koncentrejo Ravensbrück medicinajn eksperimentojn ĉe ok sanaj polaj virinoj; Orienta Fronto: sude de malsupra Don germanoj okupis Salsk
- 1943: Germanoj mortigis 11 polajn monaĥinojn en Navahrudak, kiuj oferis sian vivon anstataŭ 120 personoj (arestitaj de Gestapo kaj senditaj al trudlaboro en Tria Regno); Volinia masakro: ukrainoj murdis en Białoczórka ĉirkaŭ 20 polojn kaj en Andrzejówka - dekkelkajn; germanoj komencis likvidi judan geton en Będzin-Sosnowiec, kie eksplodis ribelo - 30 personoj verŝajne fuĝis, ceteraj partoprenantoj estis murditaj kaj civiluloj senditaj al Aŭŝvico; Heinrich Himmler establis premion de 100 germanaj markoj pro ĉiu kaptita forkurinta militkaptito; en Tria Regno aperis cirkulero rekomendanta rompon de gravedeco ĉe trudlaborantaj polaj virinoj; Rumanio: Ploiești estis unuafoje bombita de usona aviado; okupata de japanoj brita kolonio Birmo anoncis sendependecon deklarante militon al Usono kaj Britio, fronte de la marioneta ŝtato ekstaris Ba Maw; trupoj de la Brjanska Fronto atingis Orjolon
- 1944: Nokte de la 31-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto en Porajmos pereis en gas-kameroj de la koncentrejo Aŭŝvico-Birkenau ĉirkaŭ 4 mil ciganoj; Varsovio: ambaŭflanke de Vistulo en 6 germanaj surstrataj ekzekutoj pereis 119 poloj; Ribelo de Varsovio (pli da gravaj eventoj) komenciĝis laŭ ordono de kolonelo Antoni Chruściel je la Horo "W" - la unuan tagon ekbatalis 23 mil soldatoj de Pola Enlanda Armeo (aliaj 17 mil aliĝis post kiam la ordono ilin atingis); amasaj masakroj de Wola komencitaj - po 10 000 kruele murditaj viktimoj ĉiutage; Operaco Tempesto: NKVD arestis en Lublin pro malkaŝiĝo generalon kaj kolonelon; Sovetunio ligis diplomatiajn rilatojn kun komunista Pola Komitato de Nacia Liberigo, kiu ŝanĝis sian sidejon de Chełm al Lublin; Gestapo transportis 850 polinojn de koncentrejo Ravensbrück al tiu de Buchenwald; usona armeo eniris Bretonion; Unua Kirasita Divizio de pola generalo Stanisław Maczek albordiĝis en Normandion; generalo Władysław Anders estis dekorita per pola Milita Ordeno Virtuti Militari kaj usona Legion of Merit pro la venka batalo de Monte Cassino; Anne Frank antaŭ aresto faris la lastan enskribon en sian memorlibron Taglibro de Anne Frank (aŭ La Postdomo); en Litovio trupoj de la 3-a Belorusa Fronto ekregis Kovnon kaj de la 2-a trapasis Vistulon en distrikto Kozienicki
- 1945: Ĉirkaŭ 800 bombaviadiloj B-29 ĵetis 6 mil tunoj da fosforaj bomboj super 4 japanaj urboj kaj naftejo de Kaŭasaki - la plej granda aeratako dum la dua mondmilito
- 1945: Dua soveta okupado de Pollando: subkolonelo Jan Mazurkiewicz "Radosław" estis arestita - delegito de la Delegitaro de Armitaj fortoj por la Lando (ĉe la pola ekzila registaro)
- 1945: Registaro de Aŭstrio dekretis pri permeso de la renovigo de malfonditaj fare de hitleranoj aŭ malpermesitaj en 1933 kaj 1934 komunistaj kaj socialistaj asocioj
- 1945: Post liberiĝo el nazia reĝimo "Frankfurter Rundschau" aperis kiel unu el la unuaj germanaj gazetoj - rekomendita de usonaj regopovoj por popularigi ideojn pri libereco kaj demokratio
- 1946: Milita Kolegio de la Supera Kortumo de Sovetunio kondamnis generalon Andrej Andrejeviĉ Vlasov kaj aliajn naziajn kunlaborantojn
- 1946: Usona Atomenergia Komisiono establiĝis
- 1946: Itala futbalklubo Sampdoria Genova fondiĝis
- 1946: Nova hungara forinto estis enkondukita
- 1947: Malfermo de Germana Federacia Banko en Federacia Respubliko Germanio (post likvido de Regna Banko en 1945, rezulte de Pocdama Konferenco)
- 1950: Sovetunio revenis al la Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj
- 1951: Japana flugkompanio Japan Airlines fondiĝis
- 1955: Testoflugo de la usona spionaviadilo Lockheed U-2
- 1960: Benino fariĝis sendependa (de Francio)
- 1967: Israelo aneksis Orientan Jerusalemon
- 1968: Hassanal Bolkiah kroniĝis kiel sultano de Brunejo
- 1970: Belizo inaŭguris novan ĉefurbon Belmopano
- 1972: Apud germana Bad Münstereifel ekfunkciis radioteleskopo
- 1973: Ĉeĥio: tramoj ĉesis funkcii en Bohumín
- 1973: Internacia organizaĵo: Karibia Komunumo ekfunkciis en Gujano
- 1974: Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj permesis krei verdan linion tra Kipro
- 1975: Finnlando: akcepto de la Helsinka Interkonsento regulanta pacan kunekziston de la ŝtatoj en Eŭropo disdividitaj en Orienta Bloko kaj Okcidenta Bloko
- 1975: Kabindo (nun provinco de Angolo) deklaris sendependecon (de Portugalio)
- 1980: Vigdís Finnbogadóttir iĝis prezidentino de Islando, kiel unua virino
- 1981: Unuan fojon oni distingis 100 ribelintojn per Varsovia Ribel-Kruco
- 1981: En Varsovia hotelo Victoria okazis sensukcesa atenco kontraŭ palestinano Abu Daoud, suspektita de Mosado pri partopreno en Munkena Masakro de olimpikaj sportistoj en 1972
- 1984: Nordokcidenta Anglio: torĉolaboristoj malkovris konservitan marĉomumion de viro, nomatan homo de Lindow, apud Cheshire
- 1989: En Varsovio oni inaŭguris Monumenton de Varsovia Ribelo
- 1990: Ĵelju Ĵelev iĝis unua nekomunista prezidento de Bulgario
- 1993: Estinta diktatoro de Centr-Afrika Respubliko Jean-Bédel Bokassa estis antaŭtempe liberigita de prizono surbaze de amnestio proklamita de prezidento André Kolingba
- 1996: Ólafur Ragnar Grímsson iĝis prezidento de Islando
- 1999: Malajzio: Petronas-turoj oficiale malfermitaj en Kuala-Lumpuro
- 2000: Moŝe Kacav iĝis prezidento de Israelo
- 2005: Abdullah ibn Abdulaziz al-Saud iĝis reĝo de Sauda Arabio
- 2007: Litovlingva Vikipedio atingis 50 000 artikolojn
- 2008: Plena suna eklipso videbla en Nunavuto, norda parto de Rusio, okcidenta Mongolio kaj Ĉinio
- 2009: Estinta dana ĉefministro Anders Fogh Rasmussen iĝis ĝenerala sekretario de NATO
- 2010: Nederlando komencis retirigi sian armean kontingenton de Afganio
- 2010: Konvencio pri Grapolbomboj ekvalidis
- 2015: Dum Festivalo de Ĵetoj en Władysławowo Anita Włodarczyk akiris mondĉampionecon en martelĵeto, transigante kiel la unua virino la limon de 80 m
- 2016: Guðni Th. Jóhannesson iĝis prezidento de Islando
- 2017: Afganio: sinmortiga atako kontraŭ moskeo en Herat, 20 personoj pereis
- Invado de Rusio en Ukrainion
- 2022: 159-a tago de rusa agreso: soldatoj de Ukraina Mararmeo dum bataleto en Ĥersona provinco malliberigis 11 rusiajn soldatojn — ilia artilerio la pasintan tagon detruis batalveturilon de infanterio mortigante aŭ vundante 20 rusiajn soldatojn; de Odeso elnavigis al Istanbulo unua komerca ŝipo sub la ŝipflago de Sieraleono kun 26 mil tunoj da maizo; en Ĥersona provinco rusoj pripafis buson kun civiluloj provantaj forlasi okupatan teritorion, 2 personoj pereis — en la provinco 46 lokoj estis liberigitaj; en Kieva provinco oni ĝis nun trovis kadavrojn de 1 348 civiluloj
- Mondreago: EU transdonis miliardon da eŭroj de eksterordinara helpo — Nacia Banko de Ukrainio jam ricevis la duonon; transdonitaj de Usono 4 laŭvicaj sistemoj de raketa artilerio HIMARS atingis Ukrainion — Blanka Domo konfirmis laŭvican armean helpofaskon valoran 550 mln da dolaroj; Nov-Zelando enkondukis pluajn sankciojn kontraŭ Rusio; Francio malpermesis al siaj korbopilkistoj ludi en Rusio kaj Belorusio;
- 2023: Pasinttage en fronto okazis pli ol 40 bataletoj, kaj pasintsemajne Ukrainio liberigis 37 km²; en Ĥarkivo rusa senpilota aviadilo detruis 2 etaĝojn de studenta domo; pro rusa pripafo de malsanulejo en Ĥersono pereis kuracisto kaj 5 personoj estis vunditaj; laŭ UN en Ukrainio rezulte de la invado entute estas 26 015 civilaj viktimoj: 9 369 mortigitoj kaj 16 646 vunditoj (julie - 748 civiluloj estis mortigitaj) — nombro de invalidoj sen unu aŭ du kruroj estas 20-50 mil (komparebla kun amputado dum la unua mondmilito; laŭ Unesko 274 objektoj de kulturo en Ukrainio estis detruitaj rezulte de la rusa invado — ĝi verigis detruon de 117 religiajn kultejojn, 27 muzeojn, 98 konstruaĵojn kun historia/artisma signifo, 19 monumentojn, 12 bibliotekojn kaj unu arĥivejon; ukraina akuzistaro traserĉis preskaŭ 100 lokojn en 10 provincoj kaj Kievo
- Mondreago: Nokta atako de senpilotaj aviadiloj al Moscow City, negoca centro de Moskvo — laŭ ukraina politika konsilisto la atako montris, ke Kremlo estas "netaŭga" protekti sian plej plej privilegiitan klason en Rusio, Turkmenistan Airlines suspendas flugojn al Moskvo; Ukrainio ricevis unuajn du memmovajn artileriajn haŭbizojn Zuzana 2, financitajn de Danio, Norvegio kaj Germanio; belorusaj helikopteroj eniris polan aerspacon en Distrikto Hajnovka; Islando kiel la unua NATO-ŝtato fermas ambasadon en Rusio; 14-a konvojo kun 15 veturiloj, ĉefe kamionoj kun forigitaj numeroj, transportantaj grandajn ferajn kontenerojn alvenis al Belorusio; dum unu tago en Rusio estis ekbruligitaj 16 armeaj soldatiĝejoj
Esperantujo[redakti | redakti fonton]
- 1937: Dum Granda Teroro estis arestita esperantisto Vsevolod Ivanov - mortpafita novembre 1937
- 1959: Baltio: Baltiaj Esperanto-Tagoj komenciĝis en Latvio
- 1984: Asocio de Studado Internacia pri Spiritaj kaj Teologiaj Instruoj estis fondita dum UK 1989 en Britio
- 2020: La 1-a Virtuala Kongreso de Esperanto komencita, anstataŭ UK 2020
Naskiĝoj[redakti | redakti fonton]
- -10: Klaŭdio, imperiestro de Romio, favoranto de ekssklavoj, konkerinto de Britannia, la lasta konata homo scipovanta la etruskan lingvon (m. 54)
- 126: Pertinakso, imperiestro de la Romia Imperio, murdita, venĝita de Septimo Severo (m. 193)
- 1425: Frederiko la 1-a, grafo de la Rejno kaj Palatinata princo-elektisto (m. 1476)
- 1501: Veit Winsheim, germana filologo, retorikisto kaj medicinisto, spertulo pri la helena lingvo (m. 1570)
- 1520: Sigismondo la 2-a, reĝo de Pollando kaj grandduko de Litovio, reganto de la unuigita ŝtato Respubliko de Ambaŭ Nacioj (m. 1572)
- 1555: Edward Kelley, angla alkemiisto serĉanta ŝtonon de la saĝuloj (m. 1597)
- 1626: Ŝabtaj Cvi, sefarda judo, juda-islama religiulo, rabeno kaj kabalisto, konata kiel mesianisto (m. 1676)
- 1659: (bapto) Sebastiano Ricci, itala pentristo de rokoko (m. 1734)
- 1738: Jacques François Dugommier, franca generalo, membro de Nacia Konvencio (m. 1794)
- 1744: Jean-Baptiste Lamarck, franca zoologo, biologo, botanikisto, fondinto de paleontologio de senvertebruloj (m. 1829)
- 1779: Lorenz Oken, germana kuracisto kaj naturalisto (m. 1851)
- 1799: Sofia Rostopĉina, grafino de Ségur, franca verkistino (m. 1829)
- 1802: Vilmos Fuchs, hungara geologo, inĝeniero, apotekisto, membro de Aŭstria Scienca Akademio ((m. 1853)
- 1815: Richard Henry Dana, Jr., usona politikisto kaj verkisto (m. 1882)
- 1818: Richard Dadd, angla pentristo de feoj kaj pri supernaturaj temoj, vojaĝanta tra Proksima Oriento, malsana je skizofrenio (m. 1886)
- 1819: Herman Melville, usona verkisto, konata de la romano Moby-Dick kaj poemo Clarel, rete legebla en esperanto (m. 1891)
- 1837: Mother Jones, usona socialisma aktivulino (m. 1930)
- 1839: Sándor Erdély, hungara politikisto, ministro (m. 1922)
- 1842: Albert Farkas, hungara ĵurnalisto kaj verkisto (m. 1915)
- 1849: George M. Dawson, kanada geografo kaj paleontologo (m. 1901)
- 1858: Hans Rott, aŭstra komponisto kaj orgenisto (m. 1884)
- 1865: Salamon Csifó, hungara unitariisma pastro, eklezia verkisto (m. 1934)
- 1865: Alfred Hoche, germana psikiatro, profesoro de Universitato Alberto Ludoviko de Frajburgo, adepto de eŭtanazio (m. 1943)
- 1870: Ladislav Šaloun, ĉeĥa skulptisto kreanta laŭ Secesio (m. 1946)
- 1879: Massimo Pilotti, itala juristo, prezidanto de la Kortumo de la Eŭropa Komunumo pri Karbo kaj Ŝtalo (m. 1962)
- 1881: Kornel Abel, aŭstra oficiro de Aŭstria-hungara armeo, verkisto, poligloto (m. 1940)
- 1883: Josef Schmalzl, germana instruisto en reallernejo, prezidanto de Bavara Esperanto-Ligo (m. nekonata)
- 1884: Gerő Mály, hungara aktoro, komikulo (m. 1952)
- 1885: George de Hevesy, hungara Nobelpremiita fizikisto-kemiisto, esplorinta izotopojn de hidrargo, malkovrinto de hafnio (m. 1966)
- 1886: Josef Brüch, aŭstra filologo pri latinidaj lingvoj
- 1886: Miklós Ferenczi, hungara bibliotekisto, bibliografo, vortarredaktisto, nevo de Zoltán Ferenczi (m. 1933)
- 1889: László Fritz, rumania hungara juristo, statistikisto (m. 1967)
- 1895: Gábor Andreánszky, hungara botanikisto, membro de Hungara Scienca Akademio (m. 1967)
- 1899: Pál Borgida, hungara pentristo, disĉiplo de Artistkolonio de Baia Mare (m. 1972)
- 1903: Ferenc Szász, rumania hungara agronomo (m. 1995)
- 1905: Margit Gáspár, hungara verkistino, dramistino, teatrestro kaj tradukistino (m. 1994)
- 1909: Edith Baumann, germana politikistino, edzino de Erich Honecker (m. 1973)
- 1910: Gerda Taro, germana fotistino (m. 1937)
- 1912: Otakar Jaroš, ĉeĥa oficiro, Heroo de Sovetunio (m. 1943)
- 1918: Artur Brauner, pola filmproduktoro fuĝinta de Lodza geto (m. 2019)
- 1920: Henrietta Lacks, afrik-usonanino, kies ĉeloj estis prenitaj dum biopsio por esploro de karcinomo (m. 1951)
- 1921: József Izsák, rumania hungara literaturhistoriisto (m. 2004)
- 1921: József Szász, rumania hungara agronomo (m. 2005)
- 1924: Abdullah ibn Abdulaziz al-Saud, reĝo de Sauda Arabio (m. 2015)
- 1925: Ernst Jandl, aŭstra verkisto (m. 2000)
- 1928: József Mészáros, rumania hungara biblitekisto, bibliografo, literaturhistoriisto (m. 2004)
- 1930: Károly Grósz, hungara komunisto, ĝenerala sekretario, ĉefministro de Hungario (m. 1996)
- 1930: Pierre Bourdieu, franca sociologo, profesoro de la Kolegio de Francio (m. 2002)
- 1930: Árpád Toró, rumania hungara kuracisto, memuaristo
- 1930: Gábor Sztranyiczki, rumania hungara filozofo, scienca esploristo (m. 2018)
- 1932: Meir Kahane, usona rabeno kaj politikisto, murdita (m. 1990)
- 1933: Dušan Třeštík, ĉeĥa historiisto kaj publicisto okupiĝanta pri mezepoko (m. 2007)
- 1936: Júlia Szilágyi, rumania hungara literaturkritikistino kaj eseistino, publikiginta en gazeto Transindex
- 1940: Mahmud Dolat Abadi, irana verkisto, skriptisto, dramisto kaj aktoro
- 1941: Torben Kehlet, dana esperantisto kaj eldonisto, translokiĝinta al Antverpeno, aganta sub la markoj Eldonejo TK (Danlando) kaj Eldonejo TK/Stafeto (Belgio), eldonisto i.a. de La Nobla Korano, ABZ de amo aŭ la revuo "Monato", delegito de UEA kaj dumviva membro de UEA, edzo de Eliza Kehlet (m. 2001)
- 1944: Andrew George Vajna, hungara-usona filmproduktisto kaj reĝisoro, konata de filmoj pri Rambo
- 1949: Kurmanbek Bakijev, prezidento de Kirgizio ekde Tulipa revolucio kaj faligita de la laŭvica
- 1951: Árpád Varga, rumania hungara historiisto (m. 1994)
- 1959: Ljudmila Novak, slovena politikistino, deputito al Eŭropa Parlamento, membrino de Kristana Popola Partio Nova Slovenio, partopreninta la 7-an kongreson de Eŭropa Esperanto-Unio en Mariboro
- 1964: Kaspar Capparoni, itala teatra, filma kaj televida aktoro
- 1966: Arūnas Poniškaitis, litova episkopo de la Arkikatedralo Baziliko de Vilno
- 1967: Zsófi Molnár, hungara porinfana fabelverkistino
- 1984: Bastian Schweinsteiger, germana futbalisto de la klubo FC Bayern München
Mortoj[redakti | redakti fonton]
- -30: Marko Antonio, romia generalo kaj politikisto (n. -83)
- 371: Eŭsebio el Verĉelo, itala teologo kaj episkopo, katolika sanktulo (n. ĉirkaŭ 283)
- 527: Justino la 1-a, imperiestro de Bizanca Imperio (n. ĉirkaŭ 453)
- 984: Aethelwold de Winchester, anglosaksa episkopo, tradukinto de la benediktana regulo de latino al anglosaksa lingvo
- 1137: Ludoviko la 6-a, reĝo de Francio el kapetida dinastio (n. 1081)
- 1252: Johano de Plano Carpini, itala franciskano, vojaĝisto al Mongolio (n. ĉirkaŭ 1185)
- 1457: Lorenzo Valla, itala humanisto, filozofo, historiisto, konata pro senmaskigo de la antikva dokumento Donaco de Konstanteno, dubinta pri aŭtentikeco de aliaj dokumentoj (n. ĉirkaŭ 1405)
- 1464: Kosimo de Mediĉo, itala bankisto, reganto de Florenco (n. 1389)
- 1494: Giovanni Santi, itala pentristo (n. ĉirkaŭ 1435)
- 1511: Matthias Ringmann, germana mapisto kaj humanisma poeto (n. 1482)
- 1541: Simon Grynaeus, germana humanisto, lernanto de Filipo Melanktono (n. 1493)
- 1546: Pierre Favre, franca nobelo, teologo kaj kunfondinto de jezuitoj (n. 1506)
- 1562: Virgil Solis, germana gravuristo de renesanco (n. 1514)
- 1589: Jacques Clément, franca monaĥo, murdinto de la franca reĝo Henriko la 3-a (n. 1567)
- 1613: Francesco Grimaldi, itala arĥitekto kaj monaĥo (n. 1543)
- 1699: Anders Spole, sveda matematikisto kaj astronomo ĉe la Universitato de Upsalo, rektoro de la Universitato de Lund (n. 1630)
- 1701: Jan Chryzostom Pasek, pola soldato, baroka verkisto kaj taglibristo (n. ĉirkaŭ 1636)
- 1714: Anna (Britio), reĝino de Anglio, Skotio kaj Irlando, lasta regnestro el la domo de Stuarto (n. 1665)
- 1715: Johano Ernesto la 4-a, germana komponisto, duko de Saksio-Vajmaro (n. 1696)
- 1787: Alfonso Maria de Liguori, itala episkopo, sanktulo kaj doktoro de eklezio (n. 1696)
- 1840: Karl Otfried Müller, germana historiisto kaj klasika filologo (n. 1797)
- 1883: Wilhelm Dindorf, germana klasika filologo, eldonisto (n. 1802)
- 1887: Sándor Balázs, hungara verkisto, ĵurnalisto kaj tradukisto, membro de Societo Petőfi kaj Societo Kisfaludy (n. 1930)
- 1889: Karl Keil, germana skulptisto, konata de portreta plastiko (n. 1838)
- 1898: László Arany, hungara poeto, tradukisto, ekonomia kaj politika verkisto, ano de Hungara Scienca Akademio (n. 1844)
- 1911: Konrad Duden, germana lingvisto kaj historiisto, aŭtoro de ortografia vortaro de la germana lingvo - Duden (n. 1829)
- 1911: Arnold Vértesi, hungara ĵurnalisto, redaktoro, tradukisto, verkisto, membro de Societo Kisfaludy kaj de Societo Petőfi (n. 1834)
- 1915: László Szepessy, hungara poeto, ĵurnalisto kaj instruisto, honorigita per memorĉambro en Loko-historia Muzeo de Dombóvár (n. 1880)
- 1920: Bal Gangadhar Tilak, barata filozofo kaj verkisto el Maharaŝtro, unua gvidanto de la Hinda sendependiga movado, defendanto de swaraj, membro de Teozofia societo (n. 1856)
- 1922: Donát Bánki, hungara inĝeniero kaj kuninventinto de karburilo (n. 1859)
- 1923: Warren G. Harding, prezidento de Usono 1921-1923 (n. 1856)
- 1926: Jan Kasprowicz, pola poeto, dramisto, tradukisto, reprezentanto de Juna Pollando (n. 1860)
- 1927: Ilona Jancsó, hungara verkistino kaj instruistino (n. 1869)
- 1932: Luise Glaß, germana verkistino
- 1943: Jadwiga Karolina Żak, pola monaĥino, pafmortigita de germanaj okupantoj, beatigita kun 10 aliaj nazaretaninoj el Navahrudak (n. 1892)
- 1944: Felix Nussbaum, germana pentristo (n. 1904)
- 1945: Gyula Csortos, hungara aktoro (n. 1834)
- 1954: Jesekiel David Kirszenbaum, franca pentristo kaj karikaturisto
- 1955: Helena Stattler, pola matematikistino, pedagogo, autorino de lernolibroj partopreninta sekretan instruadon (n. 1875)
- 1969: Hugo Steiner, aŭstra fervoja ĉefinspektoro, fondinto kaj redaktoro de "Aŭstria Esperantisto", ĝenerala sekretario de Aŭstria Esperanto-Delegitaro, ĉefkunlaboranto de la Enciklopedio de Esperanto, fondinto de la Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj, honora membro de UEA (n. 1878)
- 1969: Márton Lőrincz, hungara luktisto, ĉampiono en olimpiaj ludoj (n. 1911)
- 1970: Frances Farmer, usona film-aktorino (n. 1913)
- 1973: Walter Ulbricht, germana komunista politikisto, ŝtatkonsiliestro de la Germana Demokratia Respubliko (n. 1893)
- 1977: Gary Powers, usona piloto de spiona aviadilo dum malvarma milito (n. 1929)
- 1981: Jan Batory, pola filmreĝisoro kaj scenaristo (n. 1921)
- 1987: Pola Negri, pola filmaktorino, internacia stelulino de la muta filmo kaj seksosimbolo (n. 1897)
- 1990: Norbert Elias, germana filozofo kaj sociologo (n. 1897)
- 2000: Karl Reinthaler, aŭstra fervojisto kaj politikisto (n. 1913)
- 2001: Emil Vitroel, rumania hungara skulptisto (n. 1929)
- 2002: Josse Mertens de Wilmars, belga juristo, prezidanto de la Kortumo de la Eŭropaj Komunumoj 1980-1984 (n. 1912)
- 2003: Marie Trintignant, franca aktorino (n. 1962)
- 2004: János Varró, hungara literaturhistoriisto, tradukisto kaj verkisto (n. 1927)
- 2005: Constant Nieuwenhuys, nederlanda artisto, partoprenanta en la movadoj KOBRA kaj Situaciista Internacio (n. 1920)
- 2009: Corazón Aquino, prezidentino de Filipinoj, unua virino-prezidentino en la historio de Azio (n. 1933)
- 2010: Józef Turbasa, pola tajloro el Krakovo vestiganta famulojn el la tuta mondo, soldato de Pola Enlanda Armeo (n. 1921)
- 2014: Szabolcs Cseh, rumania hungara riskaktoro (n. 1942)
- 2015: Cilla Black, angla kantistino kaj aktorino (n. 1943)
- 2020: Wilford Brimley, usona muzikisto, verkisto, komikulo kaj aktoro (n. 1934)
- 2020: Khosrow Sinai, irana reĝisoro kaj scenaristo instruanta en Teherana universitato (n. 1941)
- 2023: Henri Konan Bédié, prezidanto de Ebur-Bordo (n. 1934)
Specialaj tagoj kaj festoj[redakti | redakti fonton]
- Festoj kaj rememoroj en Katolika Eklezio:
- Sankta Alfonso Maria de Liguori, episkopo kaj doktoro de la eklezio, fondinto de la ordeno de redemptoristoj
- Eŭsebio el Verĉelo, itala episkopo kaj teologo
- 11 martirinoj el Navahrudak, beatigitaj
- Demokratia Respubliko Kongo: Tago de Gepatroj
- Nacia tago en Svislando
- Novpaganismo: Lunaso (angle: Lughnasadh) en la norda hemisfero, kaj Imbolko (angle: Imbolc) en la suda hemisfero
- Rastafaria movado - celebrado de abolicio de sklaveco
- Nacia tago en Benino, tago de la sendependiĝo (1960)
- Pollando: Nacia Memor-Tago de Varsovia Ribelo - celebrata ekde 2010
Tagoj de semajno[redakti | redakti fonton]
La 1-a de aŭgusto estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Lundo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Mardo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Merkredo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Vendredo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
- Sabato en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099.