دەیڤد ھیووم: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏٢٢:١٠، ٨ی ئەیلوولی ٢٠١٧

دەیڤد ھیوم (ماوەی ژیان: ٧ی ئایاری ١٧١١ تاکوو ٢٥ی ئابی ١٧٧٦) فەیلەسووف و مێژوونووس و ئابووریزانی سکۆتلاندی بوو، دەیڤد کاریگەر بوو بە جۆن لۆک،^[١] ھیووم سەر بە ڕێبازی لیبرالیزمی کۆن بووە.^[٢]^[٣]^[٤]

ژیان

دیڤید ھیووم فەیلەسوف و ئابووریزان و مێژوو نووسێکی سکۆتلاندی بووە و کەسایەتیەکی گرنگ بووە لە فەلسەفەی ڕۆژاوا و مێژووی ئیسکتلەندا، لە ٢٦ نیسانی ساڵی ١٧١١ لە سکۆتلاند لەدایک بووە، کە تەمەنی گەیشتۆتە ٣ ساڵان باوکی کۆچی دوایی کردووە، ساڵی ١٧٢٢ لەتەمەنی ١١ ساڵیدا پەیوەندی بە قوتابخانەی ئەدنبرەوە کردووە و فەلسەفەی سروشتی خوێندووە، بۆ ماوەیەکی کەم کاری بازرگانێتی کردووە و دواتر وازی لێی ھێناوە.

دیڤید ھیووم سەرەتا وەکو مێژوو نووس ناوبانگی دەرکردووە و وەکو سەرچاوەیەکی سەرەکی بۆ مێژووی ئینگلیز پشتیان بە کتێبە بەناوبانگەکەی مێژووی ئینگلتەرا بەستووە، یەکەم فەیلەسوف بووە لە سەدەی نوێدا فەلسەفەی سروشت بڵاوبکاتەوە و ئەوەی ڕەتکردۆتەوە کە مێشکی مرۆڤ کۆپیکراوێکی بچووکی مێشکی خواوەندبێت و پێی وابووە کە جیھان بەدەستی مرۆڤەوەیە و ھەموو ئاینەکانی بە مەسیحیەتیشەوە ڕەتکردۆتەوە.

فەلسەفەکەی ھیووم بڕوای بە بیرکردنەوەی فەلسەفی نەبووە، بەڵام پێی وابووە کە لە دەرئەنجامی شارەزایی زانستێکی نوێ ھێتە ئاراوە و شارەزاییش تەنھا لەرێگای عەقڵەوە دەبێت، ھەروەھا پێی وابووە شارەزایی ھەموو تاکە کەسێک تەنھا لەڕێگای ھەست و عەقڵەوەیە، بڕواشی وابووە کە جیھانێک ھەیە لەدەرەوەی ھەستی مرۆڤەوە. لەنێوان ساڵانی ١٧٦٣ بۆ ١٧٦٦ ھیووم وەکو سکرتێری باڵیۆزخانەی ئینگلیز لەپاریس کاری کردووە و بەناوبانگترین فەیلەسوفە فەرەنسیەکانی ناسیوە، لەساڵی ١٧٦٧ بۆتە یارەدەری یەکێک لەوەزارەتەکانی فەرەنسا، ساڵی ١٧٦٩ گەڕاوەتەوە بۆ ئەدنبەرەی شوێنی لەدایک بوونی لە ئیسکتلەندا و تادوا ژیانی لەوێ ماوەتەوە و لە ٢٥ ئابی ساڵی ١٧٧٦ کۆچی دوایی کردووە.

سەرچاوەکان

^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 9ی Julyی 2014. Retrieved 2ی Augustی 2013. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help)
^ http://www.liberal-vision.org/liberal-philosophy/david-hume-1711-76-essays-moral-political-and-literary-1758/
^ http://www.youtube.com/watch?v=b3u5B-iQRM4
^ http://thinkmarkets.wordpress.com/2011/05/07/david-hume-and-friedrich-hayek-classical-liberal-giants/

ویکیپیدیای عەرەبی

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 9ی Julyی 2014. Retrieved 2ی Augustی 2013. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help)

[2] ttp://www.liberal-vision.org/liberal-philosophy/david-hume-1711-76-essays-moral-political-and-literary-1758/

[3] ttp://www.youtube.com/watch?v=b3u5B-iQRM4

[4] ttp://thinkmarkets.wordpress.com/2011/05/07/david-hume-and-friedrich-hayek-classical-liberal-giants/

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

@@ ھێڵی ١: / ھێڵی ١: @@
 [[پەڕگە:Painting of David Hume.jpg|thumb|هیوم]]
-'''دەیڤد ھیوم''' (ماوەی ژیان: ٧ی ئایاری ١٧١١ تاکوو ٢٥ی ئابی ١٧٧٦) فەیلەسووف و مێژوونووس و ئابووریزانی [[سکۆتلاند|سکۆتلاندی]] بوو، دەیڤد کاریگەر بوو بە [[جۆن لۆک]]،<ref>http://www.britannica.com/blogs/2011/05/influence-david-hume-editor/</ref> ھیووم سەر بە ڕێبازی [[لیبرالیزم]]ی کۆن بووە.<ref>http://www.liberal-vision.org/liberal-philosophy/david-hume-1711-76-essays-moral-political-and-literary-1758/</ref><ref>http://www.youtube.com/watch?v=b3u5B-iQRM4</ref><ref>http://thinkmarkets.wordpress.com/2011/05/07/david-hume-and-friedrich-hayek-classical-liberal-giants/</ref>
+'''دەیڤد ھیوم''' (ماوەی ژیان: ٧ی ئایاری ١٧١١ تاکوو ٢٥ی ئابی ١٧٧٦) فەیلەسووف و مێژوونووس و ئابووریزانی [[سکۆتلاند|سکۆتلاندی]] بوو، دەیڤد کاریگەر بوو بە [[جۆن لۆک]]،<ref>{{cite web |url=http://www.britannica.com/blogs/2011/05/influence-david-hume-editor/ |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |accessdate= ٢ی ئابی ٢٠١٣ |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140709083110/http://www.britannica.com/blogs/2011/05/influence-david-hume-editor/ |archivedate= ٩ی تەممووزی ٢٠١٤ }}</ref> ھیووم سەر بە ڕێبازی [[لیبرالیزم]]ی کۆن بووە.<ref>http://www.liberal-vision.org/liberal-philosophy/david-hume-1711-76-essays-moral-political-and-literary-1758/</ref><ref>http://www.youtube.com/watch?v=b3u5B-iQRM4</ref><ref>http://thinkmarkets.wordpress.com/2011/05/07/david-hume-and-friedrich-hayek-classical-liberal-giants/</ref>
 == ژیان ==