Фізіялогія: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
более не распознаётся как тупіковы артыкул, removed: {{Тупіковы артыкул}} |
др арфаграфія |
||
(Не паказана 23 прамежкавыя версіі 18 удзельнікаў) | |||
Радок 1: | Радок 1: | ||
⚫ | |||
Фізіялогія — навука эксперыментальная. Падабенства ў будове і функцыях многіх органаў у [[Жывёлы|жывёл]] і [[чалавек]]а дае магчымасць папярэдне вывучаць іх на жывёлах і эксперыментаваць. |
|||
⚫ | |||
Многія адкрыцці ў галіне [[Фізіка|фізікі]] і [[Хімія|хіміі]] дазволілі ўдасканаліць метады фізіялагічных даследаванняў і ўзбагацілі фізіялогію новымі данымі. |
|||
{{пачатак артыкулу:Біялогія}} |
|||
Асаблівая роля ў фізіялагічных даследаваннях належыць сучаснай [[Электроніка|электроніцы]], якая дае магчымасць з вялікай дакладнасцю фіксаваць розныя з'явы, што адбываюцца ў жывым арганізме. Гэта, напрыклад, рэгістрацыя электрычных з'яў у [[Сэрца|сэрцы]] — [[электракардыяграфія]], у галаўным мозгу — [[электраэнцэфалаграфія]], у мышцах — электраміяграфія і інш. |
|||
⚫ | |||
Сучасныя тэлеметрычныя метады дазваляюць вывучаць функцыі арганізма на адлегласці: работу сэрца, органаў дыхання і інш. Яны знайшлі шырокае прымяненне ў падрыхтоўцы [[касманаўт]]аў, спартсменаў, у клінічнай практыцы. |
|||
[[af:Fisiologie]] |
|||
[[ar:فيزيولوجيا]] |
|||
3 мэтай вывучэння фізіялагічных заканамернасцей шырока выкарыстоўваецца метад мадэліравання — штучнага ўзнаўлення працэсаў рознымі тэарэтычнымі мадэлямі і тэхнічнымі канструкцыямі. Так, створаны матэматычная мадэль умоўнага рэфлексу і матэматычнае апісанне механізма, які кіруе рытмам сардэчнай дзейнасці. |
|||
[[ast:Fisioloxía]] |
|||
[[az:Fiziologiya]] |
|||
== Гл. таксама == |
|||
[[bg:Физиология]] |
|||
[[bn:শারীরবৃত্ত]] |
|||
* [[Маторыка]] |
|||
[[bs:Fiziologija]] |
|||
[[ca:Fisiologia]] |
|||
== Літаратура == |
|||
[[cs:Fyziologie]] |
|||
* {{Крыніцы/БелЭн|16|Фізіялогія|[[Уладзімір Усеваладавіч Салтанаў|Салтанаў У. У.]]|380}} |
|||
[[cy:Ffisioleg]] |
|||
[[da:Fysiologi]] |
|||
== Спасылкі == |
|||
[[de:Physiologie]] |
|||
* [http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Физиология/ ''Судаков К. В.'' Физиология] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140719042449/http://slovari.yandex.ru/%7E%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/%D0%91%D0%A1%D0%AD/%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F/ |date=19 ліпеня 2014 }} // [[Вялікая савецкая энцыклапедыя]] {{ref-ru}} |
|||
[[el:Φυσιολογία (βιολογία)]] |
|||
[[en:Physiology]] |
|||
{{Раздзелы біялогіі}} |
|||
[[eo:Fiziologio]] |
|||
{{Бібліяінфармацыя}} |
|||
[[es:Fisiología]] |
|||
⚫ | |||
[[et:Füsioloogia]] |
|||
[[eu:Fisiologia]] |
|||
[[fa:فیزیولوژی]] |
|||
[[fi:Fysiologia]] |
|||
[[fr:Physiologie]] |
|||
[[fy:Fysiology]] |
|||
[[ga:Fiseolaíocht]] |
|||
[[gl:Fisioloxía]] |
|||
[[gv:Fyshoaylleeaght]] |
|||
[[he:פיזיולוגיה]] |
|||
[[hi:शरीर क्रिया विज्ञान]] |
|||
[[hr:Fiziologija]] |
|||
[[hu:Élettan]] |
|||
[[hy:Բնախոսություն]] |
|||
[[ia:Physiologia]] |
|||
[[id:Fisiologi]] |
|||
[[io:Fiziologio]] |
|||
[[is:Lífeðlisfræði]] |
|||
[[it:Fisiologia]] |
|||
[[ja:生理学]] |
|||
[[jv:Fisiologi]] |
|||
[[ka:ფიზიოლოგია]] |
|||
[[kk:Физиология]] |
|||
[[kn:ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ]] |
|||
[[ko:생리학]] |
|||
[[ku:Erkzanist]] |
|||
[[la:Physiologia]] |
|||
[[lt:Fiziologija]] |
|||
[[lv:Fizioloģija]] |
|||
[[mk:Физиологија]] |
|||
[[ms:Fisiologi]] |
|||
[[my:ဇီဝကမ္မဗေဒ]] |
|||
[[nl:Fysiologie]] |
|||
[[nn:Fysiologi]] |
|||
[[no:Fysiologi]] |
|||
[[nov:Fisiologia]] |
|||
[[oc:Fisiologia]] |
|||
[[pl:Fizjologia]] |
|||
[[pnb:فزیالوجی]] |
|||
[[pt:Fisiologia]] |
|||
[[ro:Fiziologie]] |
|||
[[ru:Физиология]] |
|||
[[sah:Физиология]] |
|||
[[scn:Fisioluggìa]] |
|||
[[sh:Fiziologija]] |
|||
[[simple:Physiology]] |
|||
[[sk:Fyziológia]] |
|||
[[sl:Fiziologija]] |
|||
[[sr:Физиологија]] |
|||
[[sv:Fysiologi]] |
|||
[[te:శరీరశాస్త్రం]] |
|||
[[tg:Физиология]] |
|||
[[th:สรีรวิทยา]] |
|||
[[tl:Pisyolohiya]] |
|||
[[tr:Fizyoloji]] |
|||
[[uk:Фізіологія]] |
|||
[[ur:فعلیات]] |
|||
[[vi:Sinh lý học]] |
|||
[[zh:生理学]] |
Актуальная версія на 15:52, 11 снежня 2023
Фізіяло́гія (ад грэч. Φύσις — прырода і грэч. Λόγος — навука, веды) — навука аб заканамернасцях функцыянавання і рэгуляцыі біялагічных сістэм рознага ўзроўню арганізацыі, аб межах нормы жыццёвых працэсаў (нармальная фізіялогія) і хваравітых адхіленняў ад яе.
Фізіялогія — навука эксперыментальная. Падабенства ў будове і функцыях многіх органаў у жывёл і чалавека дае магчымасць папярэдне вывучаць іх на жывёлах і эксперыментаваць.
Многія адкрыцці ў галіне фізікі і хіміі дазволілі ўдасканаліць метады фізіялагічных даследаванняў і ўзбагацілі фізіялогію новымі данымі.
Асаблівая роля ў фізіялагічных даследаваннях належыць сучаснай электроніцы, якая дае магчымасць з вялікай дакладнасцю фіксаваць розныя з'явы, што адбываюцца ў жывым арганізме. Гэта, напрыклад, рэгістрацыя электрычных з'яў у сэрцы — электракардыяграфія, у галаўным мозгу — электраэнцэфалаграфія, у мышцах — электраміяграфія і інш.
Сучасныя тэлеметрычныя метады дазваляюць вывучаць функцыі арганізма на адлегласці: работу сэрца, органаў дыхання і інш. Яны знайшлі шырокае прымяненне ў падрыхтоўцы касманаўтаў, спартсменаў, у клінічнай практыцы.
3 мэтай вывучэння фізіялагічных заканамернасцей шырока выкарыстоўваецца метад мадэліравання — штучнага ўзнаўлення працэсаў рознымі тэарэтычнымі мадэлямі і тэхнічнымі канструкцыямі. Так, створаны матэматычная мадэль умоўнага рэфлексу і матэматычнае апісанне механізма, які кіруе рытмам сардэчнай дзейнасці.
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Салтанаў У. У. Фізіялогія // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 380. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16).
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Судаков К. В. Физиология Архівавана 19 ліпеня 2014. // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)