Tsjechische geheime dienst: Rusland betaalde cash aan bevriende Nederlandse en Europese politici

De zaak draait om Voice of Europe, een in Praag gevestigde nieuwssite die in diverse talen, waaronder het Nederlands, pro-Russisch nieuws verspreidt. Daarbij komen opvallend vaak rechtse, eurosceptische politici aan het woord die een goede relatie met Rusland bepleiten. Vanuit Nederland is FvD-partijleider Thierry Baudet geïnterviewd door Voice of Europe, en vanuit België Filip Dewinter van Vlaams Belang.

BIS, de Tsjechische geheime dienst, stelt nu dat Voice of Europe wordt gefinancierd door Moskou. Een flink aantal Europese politici ontving daarnaast grote sommen cashgeld in ruil voor Ruslandvriendelijke standpunten, waaronder het staken van de wapenleveranties aan Oekraïne.

Om welke Nederlandse politici het gaat, blijft voorlopig onduidelijk. De Tsjechische geheime dienst, die woensdagmiddag een persconferentie hield over de affaire, noemt geen namen. Alleen dat het gaat om politici uit zes EU-landen: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Hongarije en Polen. Er is dus geen concrete aanwijzing dat bijvoorbeeld Baudet geld ontving. Zelf heeft Baudet zulke donaties altijd categorisch ontkend – dat deed hij dinsdag nog tijdens een Kamerdebat over een exit uit de EU.

Op de sanctielijst

Er zouden grote sommen zijn betaald, volgens de Tsjechische krant Denik N gaat het om honderdduizenden euro’s. “Het belangrijkste doel van Voice of Europe was het frame te verspreiden dat vrede alleen mogelijk is als Oekraïne het recht om zijn soevereiniteit en integriteit te verdedigen opgeeft,” citeert Denik N een hoge Tsjechische ambtenaar.

Volgens BIS werd Voice of Europe door Viktor Medvedtsjoek gerund, een voormalige Oekraïense oligarch die al sinds jaar en dag dik bevriend is met de Russische president Poetin. Hij is onmiddellijk door Tsjechië op de sanctielijst geplaatst, evenals zijn naaste medewerker Artem Martsjevsky.

Ook Voice of Europe is op de sanctielijst gezet, waardoor alle financiële tegoeden zijn bevroren. De nieuwssite kan overigens blijven doorgaan, alleen kan er geen geld meer worden overgemaakt aan personen die er gelieerd aan zijn.

Opvallend rechts van toon

BIS kreeg lucht van de zaak, toen Voice of Europe vorig jaar vanuit Praag zijn nieuwsactiviteiten startte, met als belangrijkste onderwerp de oorlog in Oekraïne. Al snel viel op dat de insteek van artikelen precies in Ruslands straatje pasten.

Een eerste blik op Voice of Europe doet weinig alarmbellen rinkelen. Het uiterlijk lijkt op een gewone nieuwssite, het logo bevat de EU-kleur blauw en de gele Europese sterren. De berichtgeving is alleen opvallend rechts van toon.

Zo waren er woensdag berichten te vinden over Oekraïne, dat steeds zwaarder zou zuchten onder munitietekorten en het Russische offensief. In een ander nieuwsbericht valt te lezen dat buitenlanders verantwoordelijk zijn voor ruim de helft van alle serieuze misdrijven in het Duitse Frankfurt. Voice of Europe besteedt daarnaast aandacht aan president Macrons campagne voor de aanstaande Europese verkiezingen. Daarbij wordt gesteld dat zijn constante gehamer op het Russische gevaar volgens recente peilingen niet aanslaat bij de Franse kiezers.

Door het Kremlin gerund

Volgens de Tsjechische geheime dienst BIS is dat allemaal geen toeval, omdat Voice of Europe door het Kremlin wordt bekostigd en gerund. Eerder deze maand bracht de Franse krant Le Monde al het verhaal dat de Franse geheime dienst DGSI onderzoek deed naar een pro-Russische campagne richting de Europese verkiezingen van komende juni. De informatie was eveneens afkomstig uit Tsjechië, schrijft Denik N. Daarbij hadden de Fransen onder meer Guillaume Pradoura op de korrel, een voormalig lid van Rassemblement National, het voormalige Front National van Marine Le Pen.

Pradoura was eerder de persoonlijke medewerker van Maximilian Krah, een Duitse Europarlementariër van de rechtse migratie- en EU-sceptische AfD en werkt tegenwoordig voor Marcel de Graaff, de Nederlandse Europarlementariër van Forum voor Democratie.

De betrokkenheid van de Oekraïense oligarch Viktor Medvedtsjoek is eveneens pikant. Hij is al twee decennia lang een vertrouweling van de Russische president Vladimir Poetin en gold lang als Poetins man in Oekraïne. Medvedtsjoek bezocht onder meer Poetins villa op de Krim en vierde ook vakantie met hem in Sotsji. Ook is Poetin de peetvader van Medvedtsjoeks dochter Darja. Na de Maidanrevolutie van 2014 ontvluchtte hij zijn land, net als de pro-Russische president Janoekovytsj. Na de annexatie van de Krim door Rusland is Medvedtsjoek door de VS op de sancielijst geplaatst. Later keerde hij toch weer terug naar Oekraïne, waar hij zijn eigen politieke partij begon.