BLOG: Het Collectief Geheugen
1975: Ohio Players – Fire
De Amerikaanse funkband Ohio Players werd al in 1959 opgericht als de Ohio Untouchables. Na ettelijke personeelswissels ligt begin jaren 70 de meest succesvolle line-up vast. ‘Funky Worm’ uit 1973, al de 9de single, wordt de eerste echte hit voor Ohio Players, n°15 in de VS. De definitieve doorbraak volgt in 1974 met de lp ‘Fire’. Zowel de langspeler als het op single uitgebrachte titelnummer bereiken de n°1 in de Amerikaanse charts. In Europa is het enkel in Nederland een hit, n°9 in de lente van 1975. De bandleden hadden de basistrack aan Stevie Wonder laten horen en hij voorspelde dat het een dikke hit zou worden.
‘Fire’ werd o.a. gecoverd door de Canadese newwaveband Platinum Blonde en Sly & Robbie. De laatste jaren werd de funkclassic gebruikt in de films en tv-series Ladder 49, Hell’s Kitchen en Gotham, in reclamespots en als filler in de Late Show With David Letterman. Rob Parissi, de frontman van Wild Cherry, vertelde dat hij vooral door ‘Fire’ werd beïnvloed bij het schrijven van hun (enige) wereldhit ‘Play That Funky Music’.
‘Love Rollercoaster’, een metafoor voor ups en downs in relaties en datings, staat in januari/februari 1976 ook op n°1 in de VS. Dit werd in Europa geen hit. Hier kreeg de funkclassic in 1996 wel bekendheid nadat Red Hot Chili Peppers een cover opnamen voor de soundtrack van Beavis & Butt-head Do America. Zij stonden ermee in de Britse en Canadese top 10.
Ohio Players speelden ook een cruciale rol in de ontwikkeling van hiphop en G-funk. Samples van hun songs zijn op meer dan 30 liedjes te horen, alleen al tussen 1987 en 1992. Nog maar enkele leden van de klassieke line-up zijn nog in leven. Zanger Leroy Bonner stierf op 26 januari 2013 op 69-jarige leeftijd aan kanker. Marshall Jones was in mei 2016 de laatste die overleed. Ook hij bezweek op 75-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.
2008/1982: Neil Diamond – Heartlight
De 67-jarige Neil Diamond scoort op 15 mei 2008 met zijn 29ste album ‘Home Before Dark’ zijn eerste n°1 in de Billboard Album 200. Hij is daarmee de oudste n°1-artiest uit de geschiedenis van de chart. Het vorige record stond op naam van een 65-jarige Bob Dylan.
In 1982 ligt van Neil het 15de album ‘Heartlight’ in de platenwinkel. Hij staat er 34 weken mee in de Billboard Album 200 en schopt het tot n°9. De helft van de liedjes schreef Neil Diamond samen met de op 12 mei 92 jaar geworden legendarische Amerikaanse songwriter Burt Bacharach. Zo ook het titelnummer, dat de grootste hit van de lp wordt, n°5 in de Billboard Hot 100, n°6 in Canada en n°23 in Vlaanderen. Hij mist nipt de Nederlandse Top 40 en blijft in de Tipparade steken. ‘Heartlight’ was de laatste single van Neil Diamond die bij ons de hitlijsten bereikte.
Neil en Burt schreven de song samen met Bacharachs echtgenote Carole Bayer Sager. De inspiratie zochten ze bij de Steven Spielberg-film E.T. The Extra-Terrestrial, die rond de tijd van de release in première ging. De titel slaat op de scène waarin E.T. afscheid neemt en zijn hart plots gloeit.
Burt Bacharach, een zesvoudig Grammy- en drievoudig Oscar-winnaar en een van de allergrootste liedjesschrijvers van de 20ste eeuw, schreef – veelal samen met Hal David – honderden songs die door duizenden artiesten werden opgenomen. Van zijn liedjes stonden er 73 in de Amerikaanse top 100 en 52 in de Britse top 40. Onder de bekendste zijn de grootste hits van Dionne Warwick in de 60s, ‘(There's) Always Something There To Remind Me’, ‘Raindrops Keep Falling On My Head’, ‘Arthur’s Theme’ (Christopher Cross), ‘That’s What Friends Are For’ en ‘On My Own’ (Patti LaBelle & Michael McDonald).
2007/1997: Bee Gees – Alone
De Bee Gees worden op 15 mei 2007 tijdens de BMI Music Awards onderscheiden voor hun invloed op de popmuziek. Het trio (op dat moment sinds de dood van Maurice in 2003 een duo) verkocht wereldwijd meer dan 220 miljoen albums/singles. In de VS verkochten enkel Elvis, The Beatles, Michael Jackson, Paul McCartney en Garth Brooks meer platen.
De naam “Bee Gees” slaat overigens niet – zoals vaak wordt aangenomen – op “Brothers Gibb” maar op de initialen van hun eerste werkgevers, de Australische radiopresentator Bill Gates en motorracer/promotor Bill Goode. Goode had de broers gevraagd om op te treden tijdens speedwayraces die hij organiseerde. Ze deden dit al spelend op een vrachtwagen die het circuit rondreed. Eerst was het The BG’s, een tijd later dus Bee Gees.
In de lente van 1997 werd van de Bee Gees het 21ste album ‘Still Waters’ uitgebracht. De plaat komt er vier jaar na het vorige ‘Size Isn’t Everything’. Normaal vertrokken de broers Gibb hierna op tournee, maar door Barry’s problemen met artrose moest deze gecanceld worden. In plaats daarvan schreven ze nieuwe songs voor de kerstfilm Miracle On 34th Street. De producers gebruiken echter uiteindelijk enkel oude kerstklassiekers. In de zomer van 1995 starten dan de opnames voor ‘Still Waters’. Aan de plaat werken o.a. de leden van Toto, Ralph MacDonald, Raphael Saadiq en Pino Palladino mee. Het album wordt de meest succesvolle plaat van de Bee Gees sinds ‘Tragedy’ in 1979, o.a. top 5 in bijna heel Europa en n°11 in de VS.
De openingstrack ‘Alone’, die opvalt door zijn doedelzak-synthesizer, wordt de eerste single en een van hun laatste grote hits, o.a. top 5 in de UK, Frankrijk, Oostenrijk en Nieuw-Zeeland. In Vlaanderen (n°31) en Nederland (n°28) is het eerder een bescheiden hit, maar in Wallonië schoppen ze het tot n°6. Met een n°28 is het de laatste Amerikaanse top 30-hit voor de Bee Gees. De intro van een van de twee videoclips waarin een vrouwelijke astronaut te zien is, is een hommage aan de openingsscène van de sf-cultfilm Barbarella.
2012: Birdy – People Help The People
Een van de jongste succesartiesten van de laatste tien jaar is vandaag jarig. Jasmine Van den Bogaerde – ze heeft Vlaamse roots – wordt er namelijk 24. We leerden haar eind 2011 kennen als singer-songwriter Birdy. De zangeres dankt haar artiestennaam aan de troetelnaam die ze als baby kreeg van haar ouders omdat ze bij het eten haar mond opende als een vogeltje! In 2008 had ze op 12-jarige leeftijd – zowel in de -18- als in de hoofdcategorie en van 10.000 deelnemers – de eerste editie van de Britse wedstrijd Open Mic UK gewonnen. Deze competitie vindt nog steeds plaats, maar Birdy is de enige artieste die hierna een carrière kon uitbouwen.
Als hoofdprijs mocht Birdy met Warner Bros. Records een album opnemen. Met de Bon Iver-cover ‘Skinny Love’ nam ze eerst een single op. Deze kreeg extra exposure nadat het nummer gebruikt werd in de tv-series The Vampire Diaries en later in Prisoner’s Wives. Ook de vertolking in heel wat zangtalentenjachten zorgde voor een boost waardoor de single overal hoog en erg lang genoteerd stond, in de Ultratop 50 op n°2 en 40 weken aanwezigheid.
In november 2011 ligt Birdy’s titelloze debuut in de winkel. Hierop staan voornamelijk covers van minder bekende alternatievere songs. Als tweede single wordt gekozen voor ‘People Help The People’, oorspronkelijk van de Engelse band Cherry Ghost uit 2007. Zij scoorden er een hitje mee in de UK (n°27) en Italië. Frontman Simon Aldred bedacht het refrein tijdens een drie maanden durende backpacking-vakantie in India. Ook nu werd de uitvoering van Birdy vaak gebruikt voor series en tv-spots, o.a. een trailer van de Australische soap Neighbours.
‘People Help The People’ wordt een n°1-hit in Slovenië, top 3 in Vlaanderen (opnieuw n°2 en 30 weken notering), Duitsland en Zwitserland en top 5 in Nederland en Wallonië. De song werd als troostlied geadopteerd na het tragische busongeval in het Zwitserse Sierre op 13 maart 2012, waarbij 22 kinderen en zes volwassenen, de meesten Belgen, het leven lieten. In de UK zijn de singles van Birdy minder succesvol. ‘Skinny Love’ strandde er op n°17 en ‘People Help The People’ kwam er niet verder dan n°33. Het album ‘Birdy’ is een millionseller, maar bereikt enkel in België en Australië de n°1. Ook de opvolger ‘Fire Within’’ (n°2 in Ultratop Albums), met enkel eigen nummers, verkoopt als zoete broodjes.
Ondertussen bracht Birdy drie albums uit met ‘Beautiful Lies’ uit 2016 als recentste. Haar muziek was al te horen in de films The Hunger Games, Brave en The Fault In Our Stars. De componist van ‘People Help The People’ Simon Aldred zou overigens ook nog van zich laten horen in de Ultratop, als (ongecredite) zanger op de Avicii-hit ‘Waiting For Love’, n°15 in de zomer van 2015.
De Vlaamse top 5 van 11 mei 2012
1 1 Gusttavo Lima – Balada
2 2 Triggerfinger – I Follow Rivers
3 3 Carly Rae Jepsen – Call Me Maybe
4 5 Birdy – People Help The People
5 30 Of Monsters And Men – Little Talks
1986: Bucks Fizz – New Beginning (Mamba Seyra)
Voor we terugblikken naar het Eurovisie Songfestival zetten we nog een aan de liedjeswedstrijd gerelateerde Engelse zangeres in de spotlight. Na hun overwinning op het Eurovisie Songfestival in 1981 met ‘Making Your Mind Up’ waren de leden van Bucks Fizz, en hun entourage met hen, vastbesloten om niet uit te groeien tot het zoveelste onehitwonder van de liedjeswedstrijd. Met vervolghits als ‘Piece Of The Action’ en de tweede n°1-hit ‘The Land Of Make Believe’ was het duidelijk dat men niet koos voor het makkelijk succes met een nieuw rock-’n-rollnummer maar eerder voor een eigentijds popgeluid. Na de derde Britse n°1-hit ‘My Camera Never Lies’ in de lente van 1982 kon echter geen single van Bucks Fizz de Ultratop nog bereiken. In 1982/1983 scoorden ze met o.a. ‘If You Can’t Stand The Heat’ en ‘When We Were Young’ wel nog Britse top 10-hits.
De volgende 7 singles konden niet aan dit succes tippen en bleven in de lagere regionen van de charts steken. Vlak voor Kerstmis 1984 slaat dan ook nog eens het noodlot toe wanneer de tourbus crasht en verschillende leden van de crew zwaargewond raken, waaronder alle groepsleden. Mike Nolan was er het ergst aan toe. Hij lag een tijd in coma en werd zelfs even doodverklaard. Nolan draagt tot op de dag vandaag de gevolgen van het ongeluk met o.a. epilepsieaanvallen, een aantasting van het kortetermijngeheugen en 50% gezichtsverlies. De crash had zo’n impact dat in december 2009 de 25ste verjaardag ervan herdacht werd met een benefietconcert. Hierna groeien er spanningen binnen Bucks Fizz. Wanneer blijkt dat Jay Aston jarenlang een affaire had met Andy Hill, de producer van de groep en tevens de toenmalige man van manager Nichola Martin, volgt een bitse strijd tussen haar en het management en wordt Jay uit de groep gezet.
Pas in 1986 maakte Bucks Fizz een comeback met de Britse top 10-hit ‘New Beginning (Mamba Seyra)’, een cover van Force-8 uit 1985, waar eigenlijk de band The Dooleys achter zat. Dit was meteen het debuut van de toen 22-jarige Shelley Preston, die uit 800 kandidaten werd gekozen. Zij wordt er vandaag 58. Preston werd aan het Britse publiek voorgesteld tijdens de primetime-talkshow van Terry Wogan. De vorige singles van Bucks Fizz braken geen potten, maar door de buzz rond het nieuwe groepslid werd het Afrikaans getinte ‘New Beginning (Mamba Seyra)’, dat klinkt als een soort voorloper van vele latere K3-hits, een onverwachte Britse top 10-hit en top 30 in Vlaanderen en Nederland. Het blijkt echter een stuiptrekking, want de volgende drie singles floppen. Shelley Preston stapt in 1990 op. We treffen haar naam later terug aan als backingzangeres bij o.a. INXS, Brian May, Luther Vandross, Alison Moyet en Tom Jones.
Sinds 2004 zijn er twee versies van de groep. Origineel lid Bobby G opereert samen met drie nieuwe leden als Bucks Fizz terwijl de andere drie oorspronkelijke leden van het eerste uur als The Fizz optreden. Onlangs stonden zij even in de top 30 van de Britse albumchart met het grotendeels door Mike Stock en Matt Aitken geschreven en geproducete ‘Smoke & Mirrors’.
1998: Edsilia Rombley – Hemel En Aarde
Katrina & The Waves haalden dankzij ‘Love Shine A Light’ het Songfestival op 9 mei 1998 voor het eerst sinds 1982 weer naar de UK. Het was al de achtste keer dat we voor de liedjeswedstrijd het Kanaal moesten oversteken, een record. Na het weinig bekende kleine kustplaatsje Harrogate zestien jaar eerder werd deze keer weer voor een grootstad gekozen als gastlocatie, namelijk Birmingham. Macedonië was de enige nieuwkomer van de 25 landen en Slowakije, Israël, Roemenië, Finland en België keerden terug. Wij moesten na het teleurstellende resultaat van Lisa del Bo in 1996 (16de met ‘Liefde Is Een Kaartspel’) in Dublin 1997 een jaartje overslaan. Destijds waren er nog geen halve finales en moest een plaats voor het volgende jaar verdiend worden. Het Ierse tv-icoon – en vast BBC-commentator – Terry Wogan was copresentator.
Rond enkele landen ontstond een controverse. Over de Israëlische kandidate hieronder meer, maar ook de Duitse Guildo Horn ging frequent over de tongen. De schlagerzanger kreeg, onder meer van de verbolgen medecommentatrice op TV1 dat jaar Andrea Croonenberghs, een hoop bagger over zich heen met zijn meezinger ‘Guildo Hat Euch Lieb!’ – en vooral zijn excentrieke, maar energieke act, waarbij hij de steigers van het podium in klom – maar werd toch onverwacht 7de. En ook rond Griekenland was er heibel. Omdat de entourage vond dat de groep Thalassa niet goed in beeld gebracht werd, dreigden ze er op de dag van de wedstrijd mee zich terug te trekken. Ze deden toch mee, maar werden slechts 20ste. Opvallend was ook dat van de eerste 7 acts enkel de Kroatische opener Danijela (5de) een behoorlijk resultaat behaalde. De overige 6 strandden buiten de top 15.
Omdat de deelname werd bepaald aan de hand van het gemiddelde resultaat van de voorgaande jaren, moest de 20-jarige Nederlandse Edsilia Rombley (°13 februari 1978) in de top 5 eindigen, een zware taak dus. Maar de zangeres – die al bekend was van de r&b-groep Dignity en van de Soundmixshow, die ze in 1996 won met een imitatie van Oleta Adams – bracht het er schitterend van af. Het door Fluitsma & Van Tijn geschreven ‘Hemel En Aarde’ werd beloond met de 4de plaats en was goed voor een Nederlandse top 10-hit. Het was het beste resultaat voor Nederland sinds de overwinning van Teach-In in 1975! Fluitsma & Van Tijn waren met het bejubelde ‘Vrede’ van Ruth Jacott in 1993 ook al eens 6de geëindigd. Edsilia Rombley deed in 2007 opnieuw mee, maar eindigde in de halve finale 35ste op 42 deelnemers. Ze bleef in Nederland wel een veelgevraagde zangeres en is al jarenlang getrouwd met de veelzijdige componist/producer Tjeerd Oosterhuis, bijgevolg ook de schoonzus van zangdiva Trijntje Oosterhuis, die de Nederlandse Songfestival-inzending van 2015 zou worden.
1998: Imaani – Where Are You?
De top 7 was een evenwichtige verdeling van de gebruikelijke ballads (de Maltese Chiara met ‘The One That You Love’ en de Kroatische Danijela), maar de vlotte popliedjes voerden toch de boventoon. De 16-jarige Belgische Mélanie Cohl zat er wat tussenin met het midtempo ‘Dis Oui’. Europa zei ook wel volmondig “ja”, want ze eindigde knap 6de, waardoor ons land in 1999 (Vanessa Chinitor met ‘Like The Wind’) rechtstreeks geplaatst werd.
Het Verenigd Koninkrijk had na de ervaren Katrina & The Waves opnieuw gekozen voor een nieuwkomer. Imaani (Melanie Crosdale), die al wel een tijdje als achtergrondzangeres bij Lulu had gezongen, had met het tegelijk melancholische en dansbare ‘Where Are You?’ de Britse preselectie met kop en schouders gewonnen. Ook in Birmingham deed Imaani het erg goed. Volgens de kenners zette ze de beste vocale prestatie van de avond neer. In de spannendste puntentelling sinds 1991 – toen een ex aequo plaatsvond tussen Carola en Amina – moesten de Britten uiteindelijk voor de 15de (!) keer tevreden zijn met de 2de plaats. ‘Where Are You?’ kwam slechts 6 punten tekort. In zowel Vlaanderen als Nederland haalde de single vervolgens de bovenste 15 van de charts. Na drie teleurstellende jaren (13de, 16de, 15de) werd de UK in 2002 nog eens 3de, met de zangeres met de ietwat onfortuinlijke naam Jessica Garlick (‘Come Back’).
1998: Dana International – Diva
Met afstand de meest spraakmakende act van de avond, en bij uitbreiding uit de hele geschiedenis van het Songfestival, was de Israëlische transgender Dana International (°2 februari 1969 als Sharon Cohen), een superster in haar thuisland. Ze was er al erg vroeg van overtuigd dat ze in het verkeerde lichaam werd geboren. Wanneer ze in 1983 als kind Ofra Haza 2de ziet worden op het Songfestival met ‘Hi’, wil ze ook absoluut zangeres worden. Ondanks haar arme komaf krijgt ze hierbij de steun van haar moeder, die gaat werken om Sharons muzieklessen te kunnen betalen.
Reeds op haar 13de out ze zich als transgender, in een tijdperk wanneer dit zelfs in het Westen nog een groot taboe is, laat staan in Israël. Ze kiest als artiestennaam Dana naar jeugdvriend Daniel die in een auto-ongeval om het leven kwam. Wanneer ze 18 is, begint Sharon te werken als dragqueen. Ze brengt ook vaak parodieën van o.a. Whitney Houston. In 1993 vindt haar definitieve transformatie en wettelijke naamsverandering plaats. In 1995 neemt ze voor het eerst als Dana International deel aan de Israëlische preselectie van het ESF, maar strandt op de 2de plaats.
Met ‘Diva’ lukt het dan toch. In Birmingham schermde ze zich wel enigszins af, want orthodoxe joden hadden zelfs doodsbedreigingen geuit tegen haar. Alsof haar persoon nog niet spraakmakend genoeg was, trad Dana tijdens de generale repetitie ook op in een opvallende jurk van Jean-Paul Gaultier met papegaaimotief. Uiteindelijk koos ze in de finale voor een andere outfit. Dana zette niet meteen de beste prestatie van de avond neer, maar ‘Diva’ werd toch een overtuigende winnaar en een grote Europese hit, n°1 in Spanje en n°2 in Vlaanderen (maar liefst 4 weken lang) een top 10-hit.
In 1999 krijgt ze nog wat airplay met het Stevie Wonder-nummer ‘Free’ en de Barbra Streisand-cover ‘Woman In Love’, maar daarna verdwijnt ze van de radar. In 2008 deed Dana International onrechtstreeks opnieuw mee aan het ESF, als coauteur van de ballad ‘The Fire In Your Eyes’ van Boaz Mauda, en eindigde 9de. In 2011 deed ze zelf in Düsseldorf nog eens een poging met het luchtige ‘Ding Dong’, die in de halve finale eindigde. Ze bracht tot nu toe 8 albums uit en vorig jaar de single ‘Diva To Diva’ (met de Zweedse Charlotte, die in 1999 won met ‘Take Me To Your Heaven’) om de 20ste verjaardag van haar overwinning te vieren.
De Vlaamse top 5 van 30 mei 1998
1 1 Steps – Last Thing On My Mind
2 7 Dana International – Diva
3 2 Fiocco – Spread The Word Around
4 4 The Tamperer feat. Maya – Feel It
5 5 Savage Garden – Truly, Madly, Deeply